اهداف قرآن از دیدگاه برون‌دینی: تفاوت میان نسخه‌ها

== دیدگاه خاورشناسان ==

خاورشناسان در برخی از آثار خود به نقش [[هدایتی]] قرآن توجه کرده‌اند؛ از نگاه آنان مفهوم هدایت در کنار [[شریعت]] و [[جهاد]]  از مفاهیم بنیادین [[اسلام]] است <ref>۲۸ / ۴،Frolov.</ref>؛ [[قرآن]] آشکارا خود را کتابی روشنگر و [[هدایتگر]] به سمت [[کارهای نیک]] می‌‌داند <ref>۴۳۵ / ۱،Thomas.</ref>؛ این کتاب، [[انسان]] را در کمک به خویشتن در [[تصدیق حق]] [[حاکمیت خدا]] و بندگی‌اش از راه انجام [[عمل صالح]] [[هدایت]] کرده و او را در این مسیر به تلاش و تکاپو وا می‌‌دارد <ref>۱۸۷ / ۲،Karamustafa.</ref>؛ همچنین برابر [[آیه]] نخست [[سوره ابراهیم]]، قرآن را موجب [[خروج از تاریکی]] به سوی [[نور]] معرفی کرده‌اند <ref>Mir، ۱ / ۵۳۳.</ref>

برخی دیگر از خاورشناسان نیز به نقش احیاگرانه قرآن و آشکارسازی زوایای پنهان [[کتاب مقدس]] که اهل كتاب در [[کتمان]] آنکوشیده‌اند، توجه داده‌اند <ref> Rubin، Jews and ۲۵ / ۳،Judaism.</ref>؛ گروهی از آنان با تأکید بر گستردگی مفهوم عبادت در قرآن - که انجام [[شرایع]] و [[تسلیم]] در پیشگاه [[خداوند]] را ناگزیر می‌‌کند  پیام بنیادین این کتاب آسمانی را بیان نیاز [[بشر]] به [[عبادت]] خالصانهخدا دانسته‌اند <ref>۵۵۵ / ۵،Hawting.</ref>؛ در این میان برخی نیز پیام قرآن را ذکر و یادآوریمی دانند که پی درپی در [[قرآن]] بر آن تصریح شده است <ref>۳/۳۷۲،Sells.</ref>؛ همچنین از نگاه گروهی از نویسندگان [[دائرة المعارف]] لایدن، ساختار آوایی در یادآوری پیام‌های [[قرآنی]] مؤثر بوده <ref>۲۰۰،۱۹۲ /۳،Boullata.</ref> و شالوده [[پیام]] قرآن [[تصدیق]] و [[ایمان]] به [[یگانگی خدا]] و [[مسئولیت انسان]] در برابر تمامی اعمالش در [[روز رستاخیز]] است <ref>۲/۱۶۲،Smith.</ref>.

#برخی از نویسندگان خاورشناس، [[حقیقت]] تسلیم و [[تعبد]] در برابر [[پروردگار]] را در حد پاسخ به [[نیاز انسان]] به مفاهیم غیبی فرو کاسته آن را در کنار [[افسانه]]، [[جادو]] و رؤيا قرار داده‌اند؛ در حالی که قرآن بر روی [[حق]] بودن وجود [[خدا]] پافشاری نموده و [[شک]] کردن درباره وجود او را موجب [[شگفتی]] می‌داند {{متن قرآن|قَالَتْ رُسُلُهُمْ أَفِي اللَّهِ شَكٌّ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ يَدْعُوكُمْ لِيَغْفِرَ لَكُمْ مِنْ ذُنُوبِكُمْ وَيُؤَخِّرَكُمْ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى قَالُوا إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُنَا تُرِيدُونَ أَنْ تَصُدُّونَا عَمَّا كَانَ يَعْبُدُ آبَاؤُنَا فَأْتُونَا بِسُلْطَانٍ مُبِينٍ}}<ref>«پیامبرانشان گفتند: آیا درباره خداوند- آفریننده آسمان‌ها و زمین- تردیدی هست؟ او شما را فرا می‌خواند تا برخی از گناهانتان را بیامرزد و (مرگ) شما را تا مدّتی معیّن پس افکند؛ گفتند: شما (نیز) جز بشری مانند ما نیستید که می‌خواهید ما را از آنچه پدرانمان می‌پرستیدند، باز دارید؛ بنابراین برهانی روشن برای ما بیاورید» سوره ابراهیم، آیه ۱۰.</ref>؛ همچنان که [[قرآن]] بر نیازهای [[واقعی]] [[انسان]] به [[آفریدگار هستی]] تأکید داشته {{متن قرآن|اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ خَلَقَ الإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ اقْرَأْ وَرَبُّكَ الأَكْرَمُ الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ عَلَّمَ الإِنسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ}}<ref>«بخوان به نام پروردگار خویش که آفرید. آدمی را از خونپاره‌ای فروبسته آفرید. بخوان و (بدان که) پروردگار تو گرامی‌ترین است. همان که با قلم آموزش داد. به انسان آنچه نمی‌دانست آموخت» سوره علق، آیه ۱- ۵.</ref> و [[انسان‌ها]] را به [[تسلیم]] و [[فرمان پذیری]] از پروردگاری که مالک و مدبری واقعی و نه پنداری است، فرا می‌‌خواند {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ}}<ref>«ای مردم! پروردگارتان را بپرستید که شما و پیشینیانتان را آفرید، باشد که پرهیزگاری ورزید» سوره بقره، آیه ۲۱.</ref>؛

#در این مقالات، رگه‌های دیدگاه بیشتر خاورشناسان را درباره وجود مصادر برای قران می‌‌توان دید؛ هرچند انگاره مصاد قران، در جای خود ابطال گردیده و روشن است که [[همسانی]] موضوع‌هایی قرآن با [[عهدین]]، به [[وحدت]] [[ادیان]] و رسالت‌های آنها و نیز [[یگانگی]] خاستگاه آنها که [[خدای متعال]] است، باز می‌‌گردد <ref>ر.ک: معرفت، ۴ - ۶۵۶۰ مقاله قرآن و فرهنگ زمانه.</ref>؛

در [[دائرة المعارف]] قرآن راتلج نیز به گونه ای مستقل از [[پیام]] قرآن سخن نرفته است؛ اما با مطالعه مجموعه مقالات این اثر می‌‌توان دریافت که از نگاه نویسندگان آن، [[پیام]] اصلی و روشن قرآن، [[پرهیز]] از [[شریک]] دانستن دیگران با خدای متعال است <ref>۱۲۶، Saritoprak، ۳۷، Berjak.</ref>؛ «اهتدا» ([[هدایت]] پذیری) نیز فرایندی است که در آن، فرد غیرمسلمان، با [[پذیرش اسلام]]، [[زندگی]] خود را برابر آموزه‌های این [[مکتب]] بازآفرینی می‌‌کند <ref>۱۵۲،Albayrak.</ref>؛ بنابراین [[توحید]] که [[پیام]] مرکزی [[قرآن]] است چند معنای تلویحی را دربردارد <ref>۶۲۵، Abdul-Raof.</ref> که [[تهدید]] و [[تبشیر]] در کانون آن قرار می‌‌گیرند <ref>۳۱۱،Eshots.</ref>؛ افزون بر توحید، اصول دیگر [[ایمان]]، همچون [[نبوت]]، [[معاد]] و [[ثواب و عقاب]]، بارها در قرآن برجسته شده است <ref>۵۲۱، Abdul-Raof.</ref>.