←منازل و مساکن قریش
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
بطون قریش مقارن با [[ظهور اسلام]]، ۲۵ [[طایفه]]: [[بنی‌هاشم بن عبدمناف]]، [[بنی‌مطلب بن عبدمناف]]، [[بنی‌حارث بن عبدالمطلب]]، [[بنی‌امیة بن عبد شمس]]، [[بنی‌نوفل بن عبدمناف]]، [[بنی‌حارث بن فهر]]، [[بنی‌اسد بن عبدالعزی]]، [[بنی‌عبدالدار بن قصی]]، [[بنی‌زهرة بن کلاب]]، [[بنی‌تیم بن مره]]، [[بنی‌مخزوم بن یقظه]]، [[بنی‌یقظه بن مره]]، [[بنی‌مرة بن کعب]]، [[بنی‌عدی بن کعب]]، [[بنی‌سهم بن عمرو]]، [[بنی‌جمح بن عمرو]]، [[بنی‌مالک بن حنبل]]، [[بنی‌معیط بن عامر]]، [[بنی‌نزار بن عامر]]، [[بنی‌سامة بن لؤی]]، [[بنی‌أ‌درم تیم بن غالب بن فهر]]، [[بنی‌محارب بن فهر]]، [[بنی‌حارث بن عبدالله بن کنانه]]، [[بنی نباته]]، [[بنی‌عائذه]] را شامل می‌شده است.<ref>مسعودی]]، مروج الذهب و معادن الجوهر]]، ج۲]]، ص۲۶۹.</ref>-<ref>دانشنامه پژوهه پژوهشکده باقرالعلوم]]، مقاله «قریش»]]، سید علی اکبر حسینی.</ref> این بطون به حسب محل زندگی خود به دو گروه قریش بطاح و قریش ظواهر تقسیم می‌‌شدند. قریش بطاح آن دسته از طوایف قریش بودند که در کنار [[بیت الله الحرام]] زندگی می‌‌کردند و شامل [[بنی‌هاشم بن عبدمناف]]، [[بنی‌مطلب بن عبدمناف]]، [[بنی‌حارث بن عبدالمطلب]]، [[بنی‌امیة بن عبد شمس]]، [[بنی‌نوفل بن عبدمناف]]، [[بنی‌حارث بن فهر]]، [[بنی‌اسد بن عبدالعزی]]، [[بنی‌عبدالدار بن قصی]]، [[بنی‌زهرة بن کلاب]]، [[بنی‌تیم بن مرّه]]، [[بنی‌مخزوم بن یقظه]]، [[بنی‌یقظه بن مره]]، [[بنی‌مرة بن کعب]]، [[بنی‌عدی بن کعب]]، [[بنی‌سهم بن عمرو]]، [[بنی‌جمح بن عمرو]] می‌‌شدند و [[بنی‌مالک بن حنبل]]، [[بنی‌معیط بن عامر]]، [[بنی‌نزار بن عامر]]، [[بنی‌سامة بن لؤی]]، [[بنی‌أ‌درم تیم بن غالب بن فهر]]، [[بنی‌محارب بن فهر]]، [[بنی‌حارث بن عبدالله بن کنانه]]، [[بنی نباته]]، بنی‌عائذه هم، که در حومه [[مکه]] زندگی می‌‌کردند، در شمار قریش ظواهر بر شمرده شده‌اند.<ref>مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۲۶۹.</ref>-<ref>دانشنامه پژوهه پژوهشکده باقرالعلوم، مقاله «قریش»، سید علی اکبر حسینی.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref> | بطون قریش مقارن با [[ظهور اسلام]]، ۲۵ [[طایفه]]: [[بنی‌هاشم بن عبدمناف]]، [[بنی‌مطلب بن عبدمناف]]، [[بنی‌حارث بن عبدالمطلب]]، [[بنی‌امیة بن عبد شمس]]، [[بنی‌نوفل بن عبدمناف]]، [[بنی‌حارث بن فهر]]، [[بنی‌اسد بن عبدالعزی]]، [[بنی‌عبدالدار بن قصی]]، [[بنی‌زهرة بن کلاب]]، [[بنی‌تیم بن مره]]، [[بنی‌مخزوم بن یقظه]]، [[بنی‌یقظه بن مره]]، [[بنی‌مرة بن کعب]]، [[بنی‌عدی بن کعب]]، [[بنی‌سهم بن عمرو]]، [[بنی‌جمح بن عمرو]]، [[بنی‌مالک بن حنبل]]، [[بنی‌معیط بن عامر]]، [[بنی‌نزار بن عامر]]، [[بنی‌سامة بن لؤی]]، [[بنی‌أ‌درم تیم بن غالب بن فهر]]، [[بنی‌محارب بن فهر]]، [[بنی‌حارث بن عبدالله بن کنانه]]، [[بنی نباته]]، [[بنی‌عائذه]] را شامل می‌شده است.<ref>مسعودی]]، مروج الذهب و معادن الجوهر]]، ج۲]]، ص۲۶۹.</ref>-<ref>دانشنامه پژوهه پژوهشکده باقرالعلوم]]، مقاله «قریش»]]، سید علی اکبر حسینی.</ref> این بطون به حسب محل زندگی خود به دو گروه قریش بطاح و قریش ظواهر تقسیم می‌‌شدند. قریش بطاح آن دسته از طوایف قریش بودند که در کنار [[بیت الله الحرام]] زندگی می‌‌کردند و شامل [[بنی‌هاشم بن عبدمناف]]، [[بنی‌مطلب بن عبدمناف]]، [[بنی‌حارث بن عبدالمطلب]]، [[بنی‌امیة بن عبد شمس]]، [[بنی‌نوفل بن عبدمناف]]، [[بنی‌حارث بن فهر]]، [[بنی‌اسد بن عبدالعزی]]، [[بنی‌عبدالدار بن قصی]]، [[بنی‌زهرة بن کلاب]]، [[بنی‌تیم بن مرّه]]، [[بنی‌مخزوم بن یقظه]]، [[بنی‌یقظه بن مره]]، [[بنی‌مرة بن کعب]]، [[بنی‌عدی بن کعب]]، [[بنی‌سهم بن عمرو]]، [[بنی‌جمح بن عمرو]] می‌‌شدند و [[بنی‌مالک بن حنبل]]، [[بنی‌معیط بن عامر]]، [[بنی‌نزار بن عامر]]، [[بنی‌سامة بن لؤی]]، [[بنی‌أ‌درم تیم بن غالب بن فهر]]، [[بنی‌محارب بن فهر]]، [[بنی‌حارث بن عبدالله بن کنانه]]، [[بنی نباته]]، بنی‌عائذه هم، که در حومه [[مکه]] زندگی می‌‌کردند، در شمار قریش ظواهر بر شمرده شده‌اند.<ref>مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۲۶۹.</ref>-<ref>دانشنامه پژوهه پژوهشکده باقرالعلوم، مقاله «قریش»، سید علی اکبر حسینی.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref> | ||
==منازل و | ==منازل و مساکن== | ||
قریش تا پیش از [[ریاست]] یافتن [[قصی بن کلاب]] بر مکه، به صورت پراکنده در اطراف مکه و [[کوه‌ها]] و شعاب اطراف آن به سر می‌بردند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری،ج۱، ص۵۸؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۲۵؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۵۰.</ref> پس از [[پیروزی]] قصی بر [[خزاعه]] و به دست گرفتن امور [[مکه]]، بسیاری از [[مردم قریش]] به داخل [[شهر]] منتقل شدند و بخشی از آنها که بعدها به قریش [[ظواهر]] معروف شدند، همچنان در اطراف و اکناف مکه باقی ماندند.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۱، ص۲۴۰.</ref> پس از [[اسلام]] و با آغاز [[فتوحات اسلامی]]، [[مردم]] این [[قبیله]] نیز چونان بسیاری از [[قبایل]] دیگر [[عرب]] در بلاد مفتوحه متفرق شدند و در آن [[توطن]] یافتند. بسیاری از ایشان – بخصوص پس از تشکیل [[حکومت امویان]] - به [[شام]] عزیمت کرده در شهرهای مختلف آن سکنی گزیدند.<ref>من باب نمونه ر. ک. ابن اثیر، اسدالغابه، ج۴، ص۲۹؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱، ص۲۰۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۲۲.</ref> [[عراق]] هم از دیگر مواطن قریش در دوران [[اسلامی]] بود. شهرهای نوبنیاد عراق - به ویژه [[کوفه]] - [[شاهد]] حضور بسیاری از مردم قریش بود، چندان که در کوفه آنان در کنار [[کنانه]]، [[اسد]]، [[تمیم]]، [[ضبه]] و [[رباب]] یکی از اسباع کوفه را تشکیل می‌‌دادند.<ref>ماسینیون، خطط الکوفة، ص۳۳.</ref> بسیاری از آنان هم به سرزمین‌های شمال [[افریقا]] رفته در نقاط مختلف این [[سرزمین]] از جمله [[مصر]] [[توطّن]] [[اختیار]] کردند.<ref>ر. ک. ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۷۸.</ref> نقل است که گروهی از مردم قریش به [[فرماندهی]] [[عمرو بن عاص]] در [[فتوحات]] مصر شرکت کردند. لیکن چون جمع آنها به حدی زیاد نبود که خود مستقلا پرچمی داشته باشند، از این رو ذیل "[[اصحاب]] الرایه" قرار گرفتند. "اصحاب الرایه" گروهی از مردم قبایل پراکنده از جمله قریش، [[انصار]]، [[اسلم]]، [[غفار]]، [[جهینه]]، [[ثقیف]]، [[عبس بن بغیض]] و أشجع بودند که چون جمع آنان برای داشتن پرچمی مستقل کفایت نمی‌کرد، همگی ذیل پرچمی واحد قرار می‌‌گرفتند و در نبرها شرکت می‌‌کردند. پس از فتوحات و در پی منطقه بندی "[[فسطاط]]" برای سکونت [[اعراب]]، خطه‌ای به ایشان تخصیص داده شد.<ref>ابن عبدالحکم، الفتوح، ص۹۸، ۱۱۵-۱۱۶؛ نیز ر. ک. مقریزی، الخطط، ج۲، ص۶۰-۶۱؛ الحدیثی، أهل الیمن، ص۱۶۷؛ الجبوری، الجوار، ص۱۲۲.</ref> همچنین بنابر نقل قضاعی (ابوعبداللّه محمّد بن سلامة بن جعفر بن علی بن حکمون (متوفای ۴۵۴ق)، معروف به [[قاضی]] قضاعی، قاضی و [[فقیه]] [[شافعی]] [[مصر]]) در "خطط مصر"، بیوتی از [[بنی ضمره]] -که [[غفار]] بخشی از آنها بوده اند- همراه با قریش در [[سرزمین]] او، اشمونیین [[زندگی]] می‌‌کردند.<ref>النسابون العرب...،"قبیلة الغفار فی التاریخ و النسب"، م ایمن زغروت.</ref> پس از [[فتح اندلس]]، این سرزمین هم به مرور موطن دیگر برخی از [[طوایف]] قریش گردید. چندان که حضور تعداد زیادی از آنان -بخصوص از شاخه [[بنی فهر]]- در [[اندلس]] و سکونت در آن از سوی برخی منابع گزارش شده<ref>ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۷۸.</ref> و حتی برخی نیز مانند [[عبدالملک بن قطن بن نهشل]] در این سرزمین به [[امارت]] رسیدند.<ref>ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۷۹.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref> | قریش تا پیش از [[ریاست]] یافتن [[قصی بن کلاب]] بر مکه، به صورت پراکنده در اطراف مکه و [[کوه‌ها]] و شعاب اطراف آن به سر می‌بردند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری،ج۱، ص۵۸؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۲۵؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۵۰.</ref> پس از [[پیروزی]] قصی بر [[خزاعه]] و به دست گرفتن امور [[مکه]]، بسیاری از [[مردم قریش]] به داخل [[شهر]] منتقل شدند و بخشی از آنها که بعدها به قریش [[ظواهر]] معروف شدند، همچنان در اطراف و اکناف مکه باقی ماندند.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۱، ص۲۴۰.</ref> پس از [[اسلام]] و با آغاز [[فتوحات اسلامی]]، [[مردم]] این [[قبیله]] نیز چونان بسیاری از [[قبایل]] دیگر [[عرب]] در بلاد مفتوحه متفرق شدند و در آن [[توطن]] یافتند. بسیاری از ایشان – بخصوص پس از تشکیل [[حکومت امویان]] - به [[شام]] عزیمت کرده در شهرهای مختلف آن سکنی گزیدند.<ref>من باب نمونه ر. ک. ابن اثیر، اسدالغابه، ج۴، ص۲۹؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱، ص۲۰۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۲۲.</ref> [[عراق]] هم از دیگر مواطن قریش در دوران [[اسلامی]] بود. شهرهای نوبنیاد عراق - به ویژه [[کوفه]] - [[شاهد]] حضور بسیاری از مردم قریش بود، چندان که در کوفه آنان در کنار [[کنانه]]، [[اسد]]، [[تمیم]]، [[ضبه]] و [[رباب]] یکی از اسباع کوفه را تشکیل می‌‌دادند.<ref>ماسینیون، خطط الکوفة، ص۳۳.</ref> بسیاری از آنان هم به سرزمین‌های شمال [[افریقا]] رفته در نقاط مختلف این [[سرزمین]] از جمله [[مصر]] [[توطّن]] [[اختیار]] کردند.<ref>ر. ک. ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۷۸.</ref> نقل است که گروهی از مردم قریش به [[فرماندهی]] [[عمرو بن عاص]] در [[فتوحات]] مصر شرکت کردند. لیکن چون جمع آنها به حدی زیاد نبود که خود مستقلا پرچمی داشته باشند، از این رو ذیل "[[اصحاب]] الرایه" قرار گرفتند. "اصحاب الرایه" گروهی از مردم قبایل پراکنده از جمله قریش، [[انصار]]، [[اسلم]]، [[غفار]]، [[جهینه]]، [[ثقیف]]، [[عبس بن بغیض]] و أشجع بودند که چون جمع آنان برای داشتن پرچمی مستقل کفایت نمی‌کرد، همگی ذیل پرچمی واحد قرار می‌‌گرفتند و در نبرها شرکت می‌‌کردند. پس از فتوحات و در پی منطقه بندی "[[فسطاط]]" برای سکونت [[اعراب]]، خطه‌ای به ایشان تخصیص داده شد.<ref>ابن عبدالحکم، الفتوح، ص۹۸، ۱۱۵-۱۱۶؛ نیز ر. ک. مقریزی، الخطط، ج۲، ص۶۰-۶۱؛ الحدیثی، أهل الیمن، ص۱۶۷؛ الجبوری، الجوار، ص۱۲۲.</ref> همچنین بنابر نقل قضاعی (ابوعبداللّه محمّد بن سلامة بن جعفر بن علی بن حکمون (متوفای ۴۵۴ق)، معروف به [[قاضی]] قضاعی، قاضی و [[فقیه]] [[شافعی]] [[مصر]]) در "خطط مصر"، بیوتی از [[بنی ضمره]] -که [[غفار]] بخشی از آنها بوده اند- همراه با قریش در [[سرزمین]] او، اشمونیین [[زندگی]] می‌‌کردند.<ref>النسابون العرب...،"قبیلة الغفار فی التاریخ و النسب"، م ایمن زغروت.</ref> پس از [[فتح اندلس]]، این سرزمین هم به مرور موطن دیگر برخی از [[طوایف]] قریش گردید. چندان که حضور تعداد زیادی از آنان -بخصوص از شاخه [[بنی فهر]]- در [[اندلس]] و سکونت در آن از سوی برخی منابع گزارش شده<ref>ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۷۸.</ref> و حتی برخی نیز مانند [[عبدالملک بن قطن بن نهشل]] در این سرزمین به [[امارت]] رسیدند.<ref>ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۷۹.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref> | ||