←بیعت سریع و از روی تعصب مخالفان خزرج کبیر با ابیبکر
خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
حضرت در ادامه سؤال کردند: [[قریش]] (مهاجرین) در جواب چه گفتند؟ جواب دادند که قریش گفتند: ما درخت پیامبریم! (چون تمام قریش با پیغمبر از [[نضر بن کنانه]] و از یک [[طایفه]] هستند.) امیرالمؤمنین {{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|احْتَجُّوا بِالشَّجَرَةِ وَ أَضَاعُوا الثَّمَرَةَ}}: [[قریش]] به شجره [[احتجاج]] کردند و خود و [[پیامبر]] را از یک درخت میدانند، اما میوه این درخت، (یعنی [[اهل بیت]] {{عم}}) را ضایع کردند و رها نمودند<ref>نهج البلاغة (صبحی صالح)، ص۹۸۷.</ref>.<ref>[[محمد علی جاودان|جاودان، محمد علی]]، [[جانشین پیامبر (کتاب)|جانشین پیامبر]]، ص ۴۲۵؛ [[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۲ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۲]] ص ۱۵۸.</ref> | حضرت در ادامه سؤال کردند: [[قریش]] (مهاجرین) در جواب چه گفتند؟ جواب دادند که قریش گفتند: ما درخت پیامبریم! (چون تمام قریش با پیغمبر از [[نضر بن کنانه]] و از یک [[طایفه]] هستند.) امیرالمؤمنین {{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|احْتَجُّوا بِالشَّجَرَةِ وَ أَضَاعُوا الثَّمَرَةَ}}: [[قریش]] به شجره [[احتجاج]] کردند و خود و [[پیامبر]] را از یک درخت میدانند، اما میوه این درخت، (یعنی [[اهل بیت]] {{عم}}) را ضایع کردند و رها نمودند<ref>نهج البلاغة (صبحی صالح)، ص۹۸۷.</ref>.<ref>[[محمد علی جاودان|جاودان، محمد علی]]، [[جانشین پیامبر (کتاب)|جانشین پیامبر]]، ص ۴۲۵؛ [[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۲ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۲]] ص ۱۵۸.</ref> | ||
=== [[بیعت]] سریع و از روی [[تعصب]] | === [[بیعت]] سریع و از روی [[تعصب]] مخالفان [[خزرج]] کبیر با ابیبکر === | ||
[[عمر]] میگوید: آنگاه که [[اختلاف]] زیاد شد و من از سرانجام کار ترسیدم، به [[ابوبکر]] گفتم: دستت را باز کن تا با تو بیعت کنم! اما قبل از اینکه بتواند دست بیعت با ابوبکر بدهد، [[بشیر بن سعد]] با [[عجله]] خود را به ابوبکر رسانید و دست به دست او مالید و با او بیعت کرد. بدین ترتیب اولین [[بیعت کننده]]، رقیب [[خزرجی]] [[سعد بن عباده]] بود. حباب به او گفت: خیلی در [[قطع رحم]] [[کوشش]] میکنی. آیا به [[ریاست]] پسر عموی خود [[رشک]] ورزیدی؟ [[اوسیان]] نیز از [[ترس]] عقب ماندن به سرعت به بیعت آمدند<ref>السقیفة و فدک، ص۵۷؛ تاریخ الطبری، ج۳، ص۲۰۵ و ۲۲۰؛ الطبقات الکبری، ج۳، ص۱۳۵؛ الکامل، ج۲، ص۳۲۹؛ الامامة و السیاسة، ج۱، ص۲۴.</ref>. | [[عمر]] میگوید: آنگاه که [[اختلاف]] زیاد شد و من از سرانجام کار ترسیدم، به [[ابوبکر]] گفتم: دستت را باز کن تا با تو بیعت کنم! اما قبل از اینکه بتواند دست بیعت با ابوبکر بدهد، [[بشیر بن سعد]] با [[عجله]] خود را به ابوبکر رسانید و دست به دست او مالید و با او بیعت کرد. بدین ترتیب اولین [[بیعت کننده]]، رقیب [[خزرجی]] [[سعد بن عباده]] بود. حباب به او گفت: خیلی در [[قطع رحم]] [[کوشش]] میکنی. آیا به [[ریاست]] پسر عموی خود [[رشک]] ورزیدی؟ [[اوسیان]] نیز از [[ترس]] عقب ماندن به سرعت به بیعت آمدند<ref>السقیفة و فدک، ص۵۷؛ تاریخ الطبری، ج۳، ص۲۰۵ و ۲۲۰؛ الطبقات الکبری، ج۳، ص۱۳۵؛ الکامل، ج۲، ص۳۲۹؛ الامامة و السیاسة، ج۱، ص۲۴.</ref>. | ||
مسلماً همه افراد خزرج صغیر، همچنین همه افراد اُوس در بیعت [[سقیفه]] نبودند؛ ولی محققان بعدها تعداد [[بیعت کنندگان]] را [[پنج تن]] از [[اهل حل و عقد]] دانستهاند. اما آیا دیگرانی نبودهاند یا به حساب نیامدهاند؟<ref>(فقههای اهل سنت این تعداد را برای رسمی شدن یک خلیفه و امام در مقام خلافت و امامت کافی دانستهاند.) الاحکام السلطانیة، ص۷.</ref>. | مسلماً همه افراد خزرج صغیر، همچنین همه افراد اُوس در بیعت [[سقیفه]] نبودند؛ ولی محققان بعدها تعداد [[بیعت کنندگان]] را [[پنج تن]] از [[اهل حل و عقد]] دانستهاند. اما آیا دیگرانی نبودهاند یا به حساب نیامدهاند؟<ref>(فقههای اهل سنت این تعداد را برای رسمی شدن یک خلیفه و امام در مقام خلافت و امامت کافی دانستهاند.) الاحکام السلطانیة، ص۷.</ref>. | ||
در واقع اطلاعات موجود مشکل دارد؛ زیرا همه جوانب امر آشکار نیست و آن اطلاعاتی که در دست است به طور دقیق از نظر زمانی روشن نمیباشد. یعنی دقیقاً نمیدانیم فلان سخن چه زمانی گفته شده!؟ و فلان عمل چه وقت اتفاق افتاده است!؟ در هر صورت طبق اخباری که در دست داریم، در سقیفه بر اساس رقابتی که بین [[اوس و خزرج]] و بین خزرج صغیر و کبیر بود و در اوج یک | در واقع اطلاعات موجود مشکل دارد؛ زیرا همه جوانب امر آشکار نیست و آن اطلاعاتی که در دست است به طور دقیق از نظر زمانی روشن نمیباشد. یعنی دقیقاً نمیدانیم فلان سخن چه زمانی گفته شده!؟ و فلان عمل چه وقت اتفاق افتاده است!؟ در هر صورت طبق اخباری که در دست داریم، در سقیفه بر اساس رقابتی که بین [[اوس و خزرج]] و بین خزرج صغیر و کبیر بود و در اوج یک هیجان برخاسته از تعصبات قبیلهای، بیعت با ابوبکر انجام شد. | ||
[[خزرجیان]] صغیر میدانستند که اگر خزرجیان کبیر به [[قدرت]] برسند، آنها برای همیشه از قدرت بیبهره خواهند بود و [[اوسیان]] هم میدانستند اگر خزرجیان به [[حکومت]] نایل شوند، آنها نیز برای همیشه از قدرت [[محروم]] خواهند ماند. این رسم [[تعصبات]] [[حاکم]] بر [[قبایل]] بود که بار دیگر زنده شده بود. | [[خزرجیان]] صغیر میدانستند که اگر خزرجیان کبیر به [[قدرت]] برسند، آنها برای همیشه از قدرت بیبهره خواهند بود و [[اوسیان]] هم میدانستند اگر خزرجیان به [[حکومت]] نایل شوند، آنها نیز برای همیشه از قدرت [[محروم]] خواهند ماند. این رسم [[تعصبات]] [[حاکم]] بر [[قبایل]] بود که بار دیگر زنده شده بود. |