عید غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''عید غدیر''' یکی از مهمترین اعیاد اسلامی، "عید غدیر" در روز هیجدهم ذی حجّه است، روزی که [[پیامبر]] در بازگشت از [[حجة الوداع]]، در [[غدیر خم]] [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} را به [[امامت]] و جانشینی خود تعیین کرد و [[اطاعت]] از او را بر همگان واجب ساخت<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۴۲۷.</ref>.

*عید غدیر، عید ولایت و رهبری و عید انسانیّت و کمال دین و اتمام نعمت الهی است و از اعیاد اسلامی به شمار می‌رود و مخصوص [[شیعه]] نیست. [[امام صادق]]{{ع}} عید غدیر را بزرگتر و شریف‌تر از جمعه و عید فطر و قربان می‌شمارد و از قول [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] روایت می‌کند که به [[امام علی|امیر المؤمنین]] توصیه فرمود مردم این روز را عید بگیرند. پیامبران نیز همه چنین می‌کردند و به جانشینان خود وصیّت می‌کردند که روز تعیین جانشین را عید بگیرند.<ref>الکافی، ج ۱ ص ۲۰۴</ref> و فرمود: {{عربی|یوم غدیر خمّ افضل أعیاد امّتی}}.<ref>الکافی، ج ۱ ص ۲۰۴</ref> این عید، مورد عنایت خاص خدا و رسول بوده، [[امامان]] نیز پیوسته یادآوران آن واقعۀ مهم بودند و به پیروان خود دستور می‌دادند که این روز را عید گرفته، دور هم جمع شوند، به یکدیگر تبریک و شادباش گویند و برای این روز، برنامه‌هایی عبادی از قبیل دعا، زیارت، روزه و نماز خاصّ است، تا حرمت این روز و مظلومیّت [[اهل بیت]] و حقانیت آنان برای رهبری امت فراموش نشود. پس این عید، سابقۀ کهن دارد و به عهد [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}}  بازمی‌گردد و ساخته و پرداختۀ [[شیعه]] یا پدید آمده از زمان آل بویه نیست (آنگونه که مخالفان مغرض ادّعا می‌کنند).<ref>در این زمینه از جمله ر. ک: «الغدیر» ، ج ۱ بحث مفصل تحت عنوان «عید الغدیر فی الإسلام» ، نیز جزوۀ «عید غدیر در اسلام» به قلم نویسنده، از سری جزوات آشنایی با معارف «الغدیر» ، نیز «عید ولایت» ، جوادی آملی، نشر اسراء، «عید الغدیر فی الإسلام» کمال السیّد.</ref> به فرمودۀ [[امام صادق]]{{ع}}، خداوند هر پیامبری را که برانگیخت، این روز را عید گرفت و حرمتش را شناخت، نام این عید در آسمان {{عربی|یوم العهد المعهود}} است و در زمین {{عربی|یوم المیثاق المأخوذ و الجمع المشهود}}.<ref>وسائل الشیعه، ج ۵ ص ۲۲۴</ref> فضیلت این عید بسیار است و در روایات، از آن به عنوان عید اللّه اکبر، عید آسمانی، عید ولایت، عید میثاق و بیعت، روز روشنگری و فرج، روز کمال دین، روز صیام و قیام و اطعام و روز شادی یاد شده است.<ref>چهل حدیث غدیر، محمود شریفی</ref> [[امام علی|علی]]{{ع}} در یکی از سال‌ها که عید غدیر با روز جمعه مصادف شده بود، در خطبۀ عید، ضمن برشمردن اهمیت جمعه و غدیر و نقش جمعه در پاکسازی دل‌ها از آلودگی و بیان جایگاه والای [[توحید]] و [[نبوت]] و قبول [[ولایت]] به امر الهی، فضیلت روز غدیر را یادآور شد و در ادامه فرمود: "پس از پایان این تجمّع، به خانه‌هایتان برگردید، به خانوادۀ خود وسعت و گشایش دهید و به برادران خود نیکی کنید و خداوند را بر نعمتی که برشما ارزانی داشته است سپاس گویید. با هم باشید تا خداوند متّحدتان سازد، به یکدیگر نیکی کنید تا خداوند هم الفت شما را پایدار کند. از نعمت الهی به یکدیگر هدیه دهید، آنگونه که خداوند برشما منّت نهاد و پاداش آن را در این روز چند برابر عیدهای گذشته و آینده قرار داد. نیکی در این روز، ثروت را می‌افزاید و عمر را طولانی می‌کند. ابراز عاطفه و محبّت به هم در این روز، موجب رحمت و لطف خدا می‌شود. تا می‌توانید در این روز از دارایی‌تان خرج خانواده و برادرانتان کنید و در برخوردها و ملاقاتها ابراز شادمانی و سرور کنید."<ref>الغدیر، ج ۱ ص ۲۸۴ به نقل از مصباح المتهجّد، ص ۵۲۴</ref> به فرمودۀ [[امام صادق]]{{ع}} این اهتمام از سوی [[امام علی|امیر مؤمنان]] به توصیۀ [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}}  بوده که در حدیث [[پیامبر]] است که انبیای پیشین نیز جانشینان خود را توصیه به گرامیداشت آن روز و عید گرفتن آن می‌کردند: {{عربی|إنّ رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله أوصی أمیر المؤمنین ان یتّخذوا ذلک الیوم عیدا، و کذلک کانت الأنبیاء تفعل، کانوا یوصون أوصیاءهم بذلک فیتّخذونه عیدا}}<ref> الغدیر، ج ۱ ص ۲۸۶</ref> زنده نگه داشتن این عید، از وظایف معتقدان به ولایت علوی است و برگزاری جشن در این روز، سنّتی دینی و مقدس به شمار می‌رود. زیارت [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} در این روز نیز، نوعی تجدید عهد با اوست.<ref>. ک: «آداب عید غدیر» ، خانه کتاب، نشر دلیل</ref> در زمان‌های بعد بخصوص دورۀ آل بویه در ایران و عراق و همچنین در دورۀ حکومت فاطمیان در مصر و شام و یمن، زمینۀ بهتری برای برگزاری جشن عید غدیر فراهم شد و در مناطق شیعی جزء سنت‌های رایج گشت. در سال‌های اخیر و به برکت جمهوری اسلامی، آوازۀ تشیّع و جایگاه پیروان غدیر و ولایت در جهان بیشتر طنین افکند. «در سال ۱۴۱۰ هجری به مناسبت چهاردهمین قرن غدیر، کنگرۀ باشکوهی در شهر لندن برگزار شد که چند روز ادامه داشت. این کنگره تحت عنوان {{عربی|مهرجان الإمام علی، بمناسبة مرور ۱۴ قرنا علی یوم الغدیر الأغرّ}} در روزهای ۱۹ تا ۲۱ ذی حجه سال ۱۴۱۰ ق در مرکز شهر لندن برگزار شد و کنفرانس‌های علمی با مباحث تحقیقی دربارۀ غدیر ارائه شد. در کنار آن، مجالس فرعی، نمایشگاه کتاب، مسابقۀ تألیف کتاب، نمایشگاه فنّی و لوحه‌های خط عربی و لوحه‌های تذهیب شده نقوش اسلامی و آثار معماری و. . . برپا شد و در این کنفرانس، علما و دانشمندان بزرگ از سراسر جهان دعوت شدند.<ref>چهارده قرن با غدیر، محمّد باقر انصاری، ص ۲۲۷</ref> بزرگداشت روز غدیر خم، توصیۀ معصومین است. شاعران عرب و عجم در ستایش این روز و احیای خاطرۀ آن یوم اللّه عظیم، سنگ تمام گذاشته و به اقتضای باورهای دینی و تعهّد مکتبی در قالب‌های مختلف و به زبان عربی، فارسی، ترکی، اردو و... اشعار بلند و نغز فراوان سروده‌اند که در مجموعه‌هایی چند گرد آمده است.<ref>به مدخل [[شعرای غدیر]] در همین کتاب نگاه کنید</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۴۲۷.</ref>.