جز
جایگزینی متن - 'سئوال' به 'سؤال'
جز (جایگزینی متن - '}} }}' به '}}') |
جز (جایگزینی متن - 'سئوال' به 'سؤال') |
||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
*در کتب روایی مانند کافی<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، ج ۱، ص ۲۶۴، باب جهات علوم الائمه{{عم}}</ref> و بحارالانوار ابواب و روایاتی وجود دارد که نشان میدهند همه علوم و دانشهای [[امامان]] از رهگذر پیامبر یا [[حضرت علی]] {{ع}} به آنها نرسیده، بلکه آنان از طریق [[الهام]] با [[وحی]] غیر رسمی در ارتباطاند و پاسخ پرسشهای نوظهور را از این طریق دریافت میکنند،<ref>ر.ک. [[محمد حسین نصیری|نصیری، محمد حسین]]، [[گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات (پایاننامه)|گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات]]، صفحه؟؟؟</ref> از جملۀ آنها میتوان به دو زیر مورد اشاره کرد: | *در کتب روایی مانند کافی<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، ج ۱، ص ۲۶۴، باب جهات علوم الائمه{{عم}}</ref> و بحارالانوار ابواب و روایاتی وجود دارد که نشان میدهند همه علوم و دانشهای [[امامان]] از رهگذر پیامبر یا [[حضرت علی]] {{ع}} به آنها نرسیده، بلکه آنان از طریق [[الهام]] با [[وحی]] غیر رسمی در ارتباطاند و پاسخ پرسشهای نوظهور را از این طریق دریافت میکنند،<ref>ر.ک. [[محمد حسین نصیری|نصیری، محمد حسین]]، [[گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات (پایاننامه)|گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات]]، صفحه؟؟؟</ref> از جملۀ آنها میتوان به دو زیر مورد اشاره کرد: | ||
===نکت فی القلب راهی برای علم آموزی [[امامان]]=== | ===نکت فی القلب راهی برای علم آموزی [[امامان]]=== | ||
*یکی از منابع علم [[اهل بیت]] "[[نکت]]" یا "[[نکت فی القلب]]" است،<ref>ر.ک. [[سید ضیاء مرتضوی|مرتضوی، سید ضیاء]]، سخنرانی با موضوع: مجاری علوم امامان، پایگاه اطلاع رسانی مؤسسۀ فرهنگی فهیم</ref> که همان [[الهام]] است.<ref>ر.ک. [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[محمد تقی شاکر|شاکر، محمد تقی]]، [[حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت (مقاله)|حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت]]، فصلنامه آینه معرفت، ش ۳۷، ص ۱۵۲؛ [[منصف علی مطهری|مطهری، منصف علی]]، [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایاننامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص ۷۱؛ [[اسدالله کرد فیروزجایی|کرد فیروزجایی، اسدالله]]، [[علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی (مقاله)|علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی]]، فصلنامه آیین حکمت، ش ۱۰، صفحه؟؟؟</ref> "نکت" به حالتی میگویند که مطلبی علمی بدون تحصیل مقدمات به دل انسان بیاید.<ref>ر.ک. [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، مصاحبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران ماهنامۀ پرسمان در مقالۀ چند پاسخ درباره چگونگی علم امام</ref> شخصی از [[امام صادق]] {{ع}} پرسید: گاهی ما از شما سؤال میپرسیم و سریع پاسخ میدهید و گاهی کمی مکث میکنید، سپس پاسخ ما را میدهید، علّت آن چیست؟ حضرت فرمودند: «بله پاسخ برخی | *یکی از منابع علم [[اهل بیت]] "[[نکت]]" یا "[[نکت فی القلب]]" است،<ref>ر.ک. [[سید ضیاء مرتضوی|مرتضوی، سید ضیاء]]، سخنرانی با موضوع: مجاری علوم امامان، پایگاه اطلاع رسانی مؤسسۀ فرهنگی فهیم</ref> که همان [[الهام]] است.<ref>ر.ک. [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[محمد تقی شاکر|شاکر، محمد تقی]]، [[حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت (مقاله)|حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت]]، فصلنامه آینه معرفت، ش ۳۷، ص ۱۵۲؛ [[منصف علی مطهری|مطهری، منصف علی]]، [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایاننامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص ۷۱؛ [[اسدالله کرد فیروزجایی|کرد فیروزجایی، اسدالله]]، [[علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی (مقاله)|علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی]]، فصلنامه آیین حکمت، ش ۱۰، صفحه؟؟؟</ref> "نکت" به حالتی میگویند که مطلبی علمی بدون تحصیل مقدمات به دل انسان بیاید.<ref>ر.ک. [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، مصاحبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، پژوهشگران ماهنامۀ پرسمان در مقالۀ چند پاسخ درباره چگونگی علم امام</ref> شخصی از [[امام صادق]] {{ع}} پرسید: گاهی ما از شما سؤال میپرسیم و سریع پاسخ میدهید و گاهی کمی مکث میکنید، سپس پاسخ ما را میدهید، علّت آن چیست؟ حضرت فرمودند: «بله پاسخ برخی سؤالات به گوش ما رسیده یا به قلب ما میآید، سپس ما آنها را به زبان میآوریم.»<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، ص ۳۳۶</ref> و یا در روایت دیگری از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: «برخی از ما علم در گوششان قرار میگیرد. برخی از ما در خواب میبینند. برخی از ما صدایی میشنویم.»<ref>ر.ک. [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد (مقاله)|منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد]]، فصلنامه شیعهپژوهی، ش ۲ ص ۵۹ و ۶۹</ref> همچنین از ایشان دربارۀ نوع علم [[اهل بیت]] {{عم}} سؤال شد<ref>ر.ک. [[مجید معارف|معارف، مجید]]، [[نقد شبهه تعارض آیات علم غیب در قرآن (مقاله)|نقد شبهه تعارض آیات علم غیب در قرآن]]، ص ۴۶</ref> فرمودند: «از [[رسول خدا]] {{صل}} و [[حضرت علی]] {{ع}} به ما ارث رسیده است، علمی که به واسطه آنها از مردم بینیازیم ولی مردم به ما احتیاج دارند. راوی گفت: آیا حکمتهایی که در قلب یا گوش شما القاء میشود نیز هست؟ آن حضرت فرمود: گاهی هم از این نوع است.»<ref>حر عاملی، محمد بن حسن، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج ۱، ص ۲۴۸</ref> | ||
*بر اساس روایتی از [[امام کاظم]] {{ع}}<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، ج ۱، ص ۲۶۴: «مبلغ علمنا علی ثلاثة وجوه: ماض و غابر و حادث. فامّا الماضی فمفسر و امّا الغابر فمزبور و امّا الحادث فقذف فی القلوب و نقر فی الاسماع و هو افضل علمنا و لا نبی بعد نبینا.»</ref> [[امامان]] سه گونه علم دارند: ماضی، غابر و حادث. علوم ماضی علومی هستند مربوط به گذشته و توضیح و تفسیر آن به وسیلۀ [[پیامبر]] به امام رسیده مانند علوم قرآن؛ علوم مربوط به آینده غابر نام دارد که توسط پیامبر، کتباً یا شفاهاً در اختیار امام قرار گرفته و از هر امامی به امام دیگر منتقل میشود. نوع سوم علومی هستند که به وسیلۀ الهام در اختیار امام قرار میگیرد. در روایات این نوع، توصیفاتی دارد مانند: این علم یا با انداختن به قلوب، یا با گفتن در گوش حاصل میشود؛ این علم از طرف خداوند عنایت شده و از برترین علوم ایشان است<ref>ر.ک. [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]، صفحه؟؟؟</ref> و یا به وسیله ملک انجام میگیرد و از ناحیه گوش است، یا بدون ملک و از ناحیه قلب است، و یا به وسائل دیگر. این علم دائما در حال ازدیاد است و از مصادیق [[علم غیب]].<ref>ر.ک. [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[علم غیب از نگاه عقل و وحی (کتاب)|علم غیب از نگاه عقل و وحی]]، ص۳۳۰</ref> | *بر اساس روایتی از [[امام کاظم]] {{ع}}<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، ج ۱، ص ۲۶۴: «مبلغ علمنا علی ثلاثة وجوه: ماض و غابر و حادث. فامّا الماضی فمفسر و امّا الغابر فمزبور و امّا الحادث فقذف فی القلوب و نقر فی الاسماع و هو افضل علمنا و لا نبی بعد نبینا.»</ref> [[امامان]] سه گونه علم دارند: ماضی، غابر و حادث. علوم ماضی علومی هستند مربوط به گذشته و توضیح و تفسیر آن به وسیلۀ [[پیامبر]] به امام رسیده مانند علوم قرآن؛ علوم مربوط به آینده غابر نام دارد که توسط پیامبر، کتباً یا شفاهاً در اختیار امام قرار گرفته و از هر امامی به امام دیگر منتقل میشود. نوع سوم علومی هستند که به وسیلۀ الهام در اختیار امام قرار میگیرد. در روایات این نوع، توصیفاتی دارد مانند: این علم یا با انداختن به قلوب، یا با گفتن در گوش حاصل میشود؛ این علم از طرف خداوند عنایت شده و از برترین علوم ایشان است<ref>ر.ک. [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]، صفحه؟؟؟</ref> و یا به وسیله ملک انجام میگیرد و از ناحیه گوش است، یا بدون ملک و از ناحیه قلب است، و یا به وسائل دیگر. این علم دائما در حال ازدیاد است و از مصادیق [[علم غیب]].<ref>ر.ک. [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[علم غیب از نگاه عقل و وحی (کتاب)|علم غیب از نگاه عقل و وحی]]، ص۳۳۰</ref> | ||
*در نتیجه در روایات متعدد<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۶۴</ref> القاء در دل یا شنیدن صدا توسط گوش امام از شیوههای دریافت علوم آنان معرفی شده است.<ref>ر.ک. [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[علم امام تام یا محدود؟ (مقاله)|علم امام تام یا محدود؟]]، فصلنامه مشرق موعود، ش ۳۷، صفحه؟؟؟</ref> | *در نتیجه در روایات متعدد<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۶۴</ref> القاء در دل یا شنیدن صدا توسط گوش امام از شیوههای دریافت علوم آنان معرفی شده است.<ref>ر.ک. [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[علم امام تام یا محدود؟ (مقاله)|علم امام تام یا محدود؟]]، فصلنامه مشرق موعود، ش ۳۷، صفحه؟؟؟</ref> |