انبیاء: تفاوت میان نسخه‌ها

===معنای [[نبی]]===

*واژۀ "[[انبیاء]]" جمع "[[نبی]]" است از ماده "نبأ". [[نبی]] به معنای کسی است که خبری مهم دارد. [[شیعیان]] معتقدند [[خداوند]] برای [[هدایت]] [[انسان]] ۱۲۴ هزار [[پیامبر]] [[مبعوث]] کرده که سخن آنان، سخن خداست و [[پیروی]] از آنان [[پیروی]] از اوست و چیزی از [[مردم]] نمی‌خواهند. برجستگان آنان [[پیامبران]] اولوالعزم‌اند: [[نوح]]{{ع}}، [[ابراهیم]]{{ع}}، [[موسی]]{{ع}}، [[عیسی]] {{ع}} و [[حضرت محمد]] {{صل}}<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۳۳-۱۳۴.</ref>.

*در برخی [[روایات]] آمده است [[پیامبران]] بر چهار دسته‌اند:

#کسانی که [[احکام الهی]] بر آنان فرود می‌آید تا خود بدان عمل کنند و وظیفۀ [[ابلاغ]] ندارند.

#پیامبرانی که هم [[فرشته]] را در [[خواب]] می‌بینند و هم در [[بیداری]] و مأمورند [[وحی الهی]] را بر گروهی از [[مردم]] [[ابلاغ]] کنند.  

#[[پیامبران اولوالعزم]] که در [[خواب]] و [[بیداری]] [[فرشته وحی]] را می‌بینند و پیشوای [[مردم]] و [[صاحب]] شریعت‌اند، آنان را "[[پیامبران]] [[تشریعی]]" گویند و [[پیامبران]] دیگر را "[[پیامبران]] [[تبلیغی]]" که مروج [[شریعت]] این [[پیامبران]] هستند<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۳۴</ref>.  

===فرق [[نبی]] و [[رسول]]===

*میان [[نبی]] و [[رسول]] تفاوت وجود دارد بدین صورت که:

#معنای [[نبی]] اعم از معنای "[[رسول]]" است، [[نبی]] کسی است که [[خداوند]] به او [[وحی]] می‌کند، خواه [[مأمور]] [[ابلاغ]] به دیگران باشد یا نه؛ اما [[رسول]] آن است که [[مأمور]] [[ابلاغ]] [[وحی]] به دیگران است. براساس [[قرآن کریم]]، این نظر [[نادرست]] است؛ زیرا در برخی [[آیات]]، کلمه‌ "[[نبی]]" به عنوان صفت "[[رسول]]"، پس از آن آمده است؛ در حالی که می‌باید پیش از آن آید؛ زیرا صفتی که مفهومی عام دارد، باید پیش از کلمه خاص ذکر شود. وانگهی، دلیلی بر اختصاص [[ابلاغ]] [[وحی]] به [[رسولان]] در دست نیست<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۳۳-۱۳۴.</ref>.

#بنابر برخی [[روایات]]، مقتضای [[مقام نبوت]] این است که [[نبی]] [[فرشته وحی]] را در [[خواب]] ببیند و در حال [[بیداری]]، تنها صدای او را بشنود؛ اما [[رسول]]، [[فرشته وحی]] را در [[بیداری]] نیز می‌بیند.

*این تفاوت را نیز نمی‌توان معلول تفاوت مفهوم دو کلمه دانست. تفاوت [[نبی]] و [[رسول]] در این است که مصداق [[نبی]]، اعم از [[رسول]] است؛ بدین معنا که همه [[پیامبران]] دارای [[مقام]] نبوت‌اند؛ اما [[مقام رسالت]] تنها به گروهی از [[پیامبران]] اختصاص دارد و بنابر روایتی، شمار آنان ۳۱۳ نفر است<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۳۴.</ref>.

===[[انبیاء]] در [[قرآن]]===

*[[قرآن کریم]] از میان [[پیامبران]] تنها از شماری اندک یاد کرده است: [[آدم]]، [[ابراهیم]]، ادریس، [[اسحاق]]، [[اسماعیل]]، [[الیاس]]، ایوب، [[داوود]]، ذوالکفل، [[زکریا]]، [[سلیمان]]، [[شعیب]]، [[صالح]]، عزیر، [[عیسی]]، [[لوط]]، [[محمد]]، [[موسی]]، [[نوح]]، [[یحیی]]، الیسَع، [[یعقوب]]، [[یوسف]]، [[یونس]]، [[هارون]] و [[هود]] {{ع}} <ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۱۳۴</ref>.

*در آیاتی از [[قرآن]]، ارتباط [[پیامبر اسلام]] با [[پیامبران پیشین]] [[تبیین]] شده که [[خداوند]] از [[پیامبران]] بر [[تصدیق]] [[نبوت]] او [[پیمان]] گرفته و آنان هم [[اقرار]] نموده‌اند: {{متن قرآن|قَالَ أَأَقْرَرْتُمْ وَأَخَذْتُمْ عَلَى ذَلِكُمْ إِصْرِي قَالُوا أَقْرَرْنَا قَالَ فَاشْهَدُوا وَأَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ}}<ref>«و خدا از پيامبران پيمان گرفت كه شما را كتاب و حكمت داده ‏ام به پيامبرى كه آيين شما را تصديق مى‏ كند و به رسالت نزد شما مى ‏آيد بگرويد و يارى‏ اش كنيد. گفت: آيا اقرار كرديد و عهد مرا پذيرفتيد؟ گفتند: اقرار كرديم. گفت: پس شهادت دهيد و من نيز با شما از شاهدانم» سوره آل عمران، آیه ۸۱.</ref> و [[بیان]] سرگذشت [[پیامبران]] برای [[پیامبر]] {{صل}} مایۀ دلگرمی و [[آرامش]] [[قلب]] است: {{متن قرآن|وَكُلًّا نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنْبَاءِ الرُّسُلِ مَا نُثَبِّتُ بِهِ فُؤَادَكَ}}<ref>«و همه آنچه را که از اخبار پیامبران برای تو حکایت می‌کنیم، چیزی است که با آن دلت را استوار می‌داریم» سوره هود، آیه ۱۲۰.</ref>.<ref>ر.ک: سعیدیان‌فر، محمد جعفر و ایازی، سید محمد علی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم، ج۱، ص ۱۸۲.</ref>

*در آیاتی تأکید شده [[دشمنی‌ها]] و [[تکذیب]] [[رسولان]]، جریان [[تاریخی]] بوده است: {{متن قرآن|فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقَدْ كُذِّبَ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ جَاءُوا بِالْبَيِّنَاتِ وَالزُّبُرِ وَالْكِتَابِ الْمُنِيرِ}}<ref>«پس اگر تو را دروغگو شمرده‌اند (بدان که) پیامبران پیش از تو (نیز) که برهان‌ها و نوشته‌ها و کتاب روشنگر را آورده بودند، دروغگو شمرده شده‌اند» سوره آل عمران، آیه ۱۸۴.</ref> و [[پیامبر]] {{صل}} به همۀ [[پیامبران پیشین]] [[ایمان]] دارد و [[پیروان]] او هم به [[خدا]] و [[ملائکه]] و [[کتاب‌های آسمانی]] و [[پیامبران]] گذشته [[ایمان]] دارد و تفاوتی میان سلسله [[انبیاء]] نیست: {{متن قرآن|آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ}}<ref>«این پیامبر به آنچه از (سوی) پروردگارش به سوی او فرو فرستاده‌اند، ایمان دارد و همه مؤمنان به خداوند و فرشتگانش و کتاب‌هایش و پیامبرانش، ایمان دارند (و می‌گویند) میان هیچ یک از پیامبران وی، فرق نمی‌نهیم» سوره بقره، آیه ۲۸۵.</ref>.<ref>ر.ک: سعیدیان‌فر، محمد جعفر و ایازی، سید محمد علی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم، ج۱، ص ۱۸۲.</ref>