←دلائل جامعیت اسلام
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
===دلائل [[جامعیت اسلام]]=== | ===دلائل [[جامعیت اسلام]]=== | ||
*[[دلایل]] اثبات [[جامعیت اسلام]] عبارت‌اند از: | *[[دلایل]] اثبات [[جامعیت اسلام]] عبارت‌اند از: | ||
#[[عقل]]: نسبت هر گونه [[نقص]] به [[اسلام]] اولاً خلاف [[عقل]] و [[قاعدۀ لطف]] است؛ زیرا [[خداوند حکیم]]، [[انسان]] را برای [[سعادت]] [[حقیقی]] آفریده و باید هر آنچه برای [[هدایت]] او لازم است برایش بفرستد و ثانیأ با [[خاتمیت]] [[پیامبر]]{{صل}} سازگار نیست؛ زیرا اگر [[دین اسلام]] جامع همۀ امور مربوط به [[هدایت]] [[انسان]] نباشد یعنی [[هدایت]] لازم در [[اختیار انسان]] قرار نگرفته باشد این [[نقص]] غرض [[الهی]] و خلاف [[حکمت]] است و ثالثاً نظریۀ [[تقصیر]] [[پیامبر]]{{صل}} در [[تبلیغ دین]] را تقویت میکند<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۶.</ref>. | #'''[[عقل]]''': نسبت هر گونه [[نقص]] به [[اسلام]] اولاً خلاف [[عقل]] و [[قاعدۀ لطف]] است؛ زیرا [[خداوند حکیم]]، [[انسان]] را برای [[سعادت]] [[حقیقی]] آفریده و باید هر آنچه برای [[هدایت]] او لازم است برایش بفرستد و ثانیأ با [[خاتمیت]] [[پیامبر]]{{صل}} سازگار نیست؛ زیرا اگر [[دین اسلام]] جامع همۀ امور مربوط به [[هدایت]] [[انسان]] نباشد یعنی [[هدایت]] لازم در [[اختیار انسان]] قرار نگرفته باشد این [[نقص]] غرض [[الهی]] و خلاف [[حکمت]] است و ثالثاً نظریۀ [[تقصیر]] [[پیامبر]]{{صل}} در [[تبلیغ دین]] را تقویت میکند<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۶.</ref>. | ||
#[[قرآن کریم]]: [[قرآن]] تصریح میکند این [[کتاب آسمانی]] به همۀ نیازهای [[انسان]] پاسخ می‌دهد و [[تعالیم]] [[ادیان]] پیشین را [[تصدیق]] میکند و مردمی را که [[ایمان]] می‌آورند [[هدایت]] میکند<ref>{{متن قرآن|لَقَدْ كَانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبَابِ مَا كَانَ حَدِيثًا يُفْتَرَى وَلَكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَتَفْصِيلَ كُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ}}«به راستی در داستان آنان برای خردمندان پندی (نهفته) است؛ (قرآن) گفتاری بربافته نیست بلکه کتاب پیش از خویش را راست می‌شمرد و روشنگر همه چیز و رهنمود و بخشایشی برای گروه مؤمنان است» سوره یوسف، آیه ۱۱۱.</ref>. [[قرآن]]، [[دین اسلام]] را جهانی و جاودانه می‌خواند<ref>{{متن قرآن|وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ}}«و تو را جز رحمتی برای جهانیان، نفرستاده‌ایم» سوره انبیاء، آیه ۱۰۷.</ref>؛ زیرا [[دینی]] جهانی و جاودانه است که توان پاسخگویی به همۀ [[مردم]] [[جهان]] را داشته است و این امر تنها با [[جامعیت]] میسر خواهد شد<ref>ر.ک: کشف المراد، ص۳۸۶ ـ ۳۸۷.</ref>.<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۵.</ref> [[قرآن کریم]]، "تبیان" نسبت به همۀ امور است و از آنجا که [[قرآن کریم]]، کتاب [[هدایت]] است، منظور از {{متن قرآن|لِّكُلِّ شَيْءٍ}} هر امری که به [[هدایت مردم]] مربوط می‌شود و در نتیجه هیچ شأنی از [[شئون]] گوناگون [[زندگی]] [[بشر]] بدون برنامه رها نشده است. مراد از [[جامعیت اسلام]] این نیست که همۀ امور باید مستقیماً از طریق [[قرآن]] [[کشف]] شود بلکه راه‌هایی که [[قرآن]] معرفی میکند مثل [[کلام]] و [[سنت پیامبر]] و [[امامان معصوم]]، بخشی از همین "تبیان" است. [[قرآن]]، همۀ امور مربوط به [[دین]] را [[بیان]] کرده که یا [[نص]] به آنها شده و یا به [[سنت]] احاله کرده است. آیۀ ۳۸ سورۀ انعام نیز چنین می‌فرماید: [[قرآن]] برای [[هدایت مردم]] از [[بیان]] هیچ‌چیز فروگذار نکرده است [[آیات]] متعددی در [[قرآن]] با استفاده از واژگانی چون {{متن قرآن|النَّاسِ}}، {{متن قرآن|الْعَالَمِينَ}}، {{متن قرآن|كَافَّةً}} و {{متن قرآن|جَمِيعً}} بر [[عمومیت]] [[دعوت]] [[پیامبر اسلام]] تصریح دارد<ref>ر.ک: الهی راد، صفدر، انسان‌شناسی، ص۱۷۳. </ref> و [[معارف]] و [[احکام]] [[شریعت اسلام]] در همۀ حوزه‌های هدایتی عالی‌ترین [[معارف]] و [[احکام]] است به گونه‌ای که کامل‌تر از آن قابل فرض نیست<ref>ر.ک: جامعیت و کمال دین، ص۵۵.</ref> بر این اساس [[قرآن]] می‌فرماید: {{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا}}«امروز دين شما را به كمال رسانيدم و نعمت خود بر شما تمام كردم و اسلام را دين شما برگزيدم» سوره مائده، آیه ۳.</ref>.<ref>ر.ک: الهی راد، صفدر، انسان‌شناسی، ص۱۷۱.</ref> | #'''[[قرآن کریم]]''': [[قرآن]] تصریح میکند این [[کتاب آسمانی]] به همۀ نیازهای [[انسان]] پاسخ می‌دهد و [[تعالیم]] [[ادیان]] پیشین را [[تصدیق]] میکند و مردمی را که [[ایمان]] می‌آورند [[هدایت]] میکند<ref>{{متن قرآن|لَقَدْ كَانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبَابِ مَا كَانَ حَدِيثًا يُفْتَرَى وَلَكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَتَفْصِيلَ كُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ}}«به راستی در داستان آنان برای خردمندان پندی (نهفته) است؛ (قرآن) گفتاری بربافته نیست بلکه کتاب پیش از خویش را راست می‌شمرد و روشنگر همه چیز و رهنمود و بخشایشی برای گروه مؤمنان است» سوره یوسف، آیه ۱۱۱.</ref>. [[قرآن]]، [[دین اسلام]] را جهانی و جاودانه می‌خواند<ref>{{متن قرآن|وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ}}«و تو را جز رحمتی برای جهانیان، نفرستاده‌ایم» سوره انبیاء، آیه ۱۰۷.</ref>؛ زیرا [[دینی]] جهانی و جاودانه است که توان پاسخگویی به همۀ [[مردم]] [[جهان]] را داشته است و این امر تنها با [[جامعیت]] میسر خواهد شد<ref>ر.ک: کشف المراد، ص۳۸۶ ـ ۳۸۷.</ref>.<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۵.</ref> [[قرآن کریم]]، "تبیان" نسبت به همۀ امور است و از آنجا که [[قرآن کریم]]، کتاب [[هدایت]] است، منظور از {{متن قرآن|لِّكُلِّ شَيْءٍ}} هر امری که به [[هدایت مردم]] مربوط می‌شود و در نتیجه هیچ شأنی از [[شئون]] گوناگون [[زندگی]] [[بشر]] بدون برنامه رها نشده است. مراد از [[جامعیت اسلام]] این نیست که همۀ امور باید مستقیماً از طریق [[قرآن]] [[کشف]] شود بلکه راه‌هایی که [[قرآن]] معرفی میکند مثل [[کلام]] و [[سنت پیامبر]] و [[امامان معصوم]]، بخشی از همین "تبیان" است. [[قرآن]]، همۀ امور مربوط به [[دین]] را [[بیان]] کرده که یا [[نص]] به آنها شده و یا به [[سنت]] احاله کرده است. آیۀ ۳۸ سورۀ انعام نیز چنین می‌فرماید: [[قرآن]] برای [[هدایت مردم]] از [[بیان]] هیچ‌چیز فروگذار نکرده است [[آیات]] متعددی در [[قرآن]] با استفاده از واژگانی چون {{متن قرآن|النَّاسِ}}، {{متن قرآن|الْعَالَمِينَ}}، {{متن قرآن|كَافَّةً}} و {{متن قرآن|جَمِيعً}} بر [[عمومیت]] [[دعوت]] [[پیامبر اسلام]] تصریح دارد<ref>ر.ک: الهی راد، صفدر، انسان‌شناسی، ص۱۷۳. </ref> و [[معارف]] و [[احکام]] [[شریعت اسلام]] در همۀ حوزه‌های هدایتی عالی‌ترین [[معارف]] و [[احکام]] است به گونه‌ای که کامل‌تر از آن قابل فرض نیست<ref>ر.ک: جامعیت و کمال دین، ص۵۵.</ref> بر این اساس [[قرآن]] می‌فرماید: {{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا}}«امروز دين شما را به كمال رسانيدم و نعمت خود بر شما تمام كردم و اسلام را دين شما برگزيدم» سوره مائده، آیه ۳.</ref>.<ref>ر.ک: الهی راد، صفدر، انسان‌شناسی، ص۱۷۱.</ref> | ||
#[[روایات معصومین]]{{ع}}: روایاتی که بر [[جامعیت]] [[دین اسلام]] [[گواهی]] می‌دهند، بسیارند از جمله: | #'''[[روایات معصومین]]{{ع}}''': روایاتی که بر [[جامعیت]] [[دین اسلام]] [[گواهی]] می‌دهند، بسیارند از جمله: | ||
##[[امام باقر]]{{ع}} فرمودند: «[[خداوند]] هر آنچه را [[امت]] به آن [[نیازمند]] است در کتاب خود یا [[سنت]] رسولش [[بیان]] کرده است»<ref>{{متن حدیث|ان الله تبارک و تعالی لم یدع شیئا تحتاج الیه الامة الا أنزله فی کتابه و بینه لرسوله {{صل}}}}؛ نور الثقلین، ج۳، ص۷۴.</ref>. | ##[[امام باقر]]{{ع}} فرمودند: «[[خداوند]] هر آنچه را [[امت]] به آن [[نیازمند]] است در کتاب خود یا [[سنت]] رسولش [[بیان]] کرده است»<ref>{{متن حدیث|ان الله تبارک و تعالی لم یدع شیئا تحتاج الیه الامة الا أنزله فی کتابه و بینه لرسوله {{صل}}}}؛ نور الثقلین، ج۳، ص۷۴.</ref>. | ||
##[[امام علی]]{{ع}} فرمودند: «بدانید که [[قرآن]]، [[دانش]] [[آینده]] و حدیثِ گذشته را در خود دارد و دردهایتان را درمان میکند و امور فردی و [[اجتماعی]] شما را سامان می‌دهد»<ref>{{متن حدیث|ذَلِکَ الْقُرْآنُ فَاسْتَنْطِقُوهُ وَ لَنْ یَنْطِقَ وَ لَکِنْ أُخْبِرُکُمْ عَنْهُ أَلَا إِنَّ فِیهِ عِلْمَ مَا یَأْتِی وَ الْحَدِیثَ عَنِ الْمَاضِی وَ دَوَاءَ دَائِکُمْ وَ نَظْمَ مَا بَیْنَکُم}}؛ نهج البلاغه، خطبۀ ۱۵۸.</ref>. | ##[[امام علی]]{{ع}} فرمودند: «بدانید که [[قرآن]]، [[دانش]] [[آینده]] و حدیثِ گذشته را در خود دارد و دردهایتان را درمان میکند و امور فردی و [[اجتماعی]] شما را سامان می‌دهد»<ref>{{متن حدیث|ذَلِکَ الْقُرْآنُ فَاسْتَنْطِقُوهُ وَ لَنْ یَنْطِقَ وَ لَکِنْ أُخْبِرُکُمْ عَنْهُ أَلَا إِنَّ فِیهِ عِلْمَ مَا یَأْتِی وَ الْحَدِیثَ عَنِ الْمَاضِی وَ دَوَاءَ دَائِکُمْ وَ نَظْمَ مَا بَیْنَکُم}}؛ نهج البلاغه، خطبۀ ۱۵۸.</ref>. | ||
##[[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: «[[خداوند]] در [[قرآن]] همه چیز را [[بیان]] کرده است»<ref>ر.ک: کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۷۷.</ref>.<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۶.</ref> | ##[[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: «[[خداوند]] در [[قرآن]] همه چیز را [[بیان]] کرده است»<ref>ر.ک: کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۷۷.</ref>.<ref>ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۱۶.</ref> | ||
##[[پیامبر اکرم]] در خطابۀ [[حجةالوداع]] به [[مردم]] فرمودند: «هر آنچه که شما را به [[خدا]] نزدیک و از [[جهنم]] دور میکند شما را به آن امر کردم»<ref>{{متن حدیث|یَا أَیُّهَا النَّاسُ مَا مِنْ شَیْءٍ یُقَرِّبُکُمْ مِنَ الْجَنَّةِ- وَ یُبَاعِدُکُمْ مِنَ النَّارِ إِلَّا وَ قَدْ أَمَرْتُکُمْ بِهِ}}؛ وسائل الشیعه، ج۱۷، ص۴۵.</ref>.<ref>ر.ک: الهی راد، صفدر، انسان‌شناسی، ص۱۷۱. </ref> | ##[[پیامبر اکرم]] در خطابۀ [[حجةالوداع]] به [[مردم]] فرمودند: «هر آنچه که شما را به [[خدا]] نزدیک و از [[جهنم]] دور میکند شما را به آن امر کردم»<ref>{{متن حدیث|یَا أَیُّهَا النَّاسُ مَا مِنْ شَیْءٍ یُقَرِّبُکُمْ مِنَ الْجَنَّةِ- وَ یُبَاعِدُکُمْ مِنَ النَّارِ إِلَّا وَ قَدْ أَمَرْتُکُمْ بِهِ}}؛ وسائل الشیعه، ج۱۷، ص۴۵.</ref>.<ref>ر.ک: الهی راد، صفدر، انسان‌شناسی، ص۱۷۱. </ref> | ||
===ملاک‌های [[جامعیت]] [[دین]]=== | ===ملاک‌های [[جامعیت]] [[دین]]=== | ||
*ملاک‌های [[جامعیت]] [[دین]] عبارت‌اند از: | *ملاک‌های [[جامعیت]] [[دین]] عبارت‌اند از: | ||