آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'آشکار' به 'آشکار'
جز (جایگزینی متن - '{{یادآوری پانویس}} ' به '')
جز (جایگزینی متن - 'آشکار' به 'آشکار')
خط ۳۰: خط ۳۰:
===[[آثار تربیتی انتظار]]===
===[[آثار تربیتی انتظار]]===
*برخی [[آثار تربیتی انتظار]] عبارتند از:
*برخی [[آثار تربیتی انتظار]] عبارتند از:
#گسترش امیدهای واقعی: [[امید]]، محرک [[انسان]] برای رویارویی با [[آینده]] است‌. برخی آن را انگیزه و پاره‌ای دیگر آن را نیاز [[آدمی]] می‌‌دانند<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>. [[انسان]] برای تداوم [[زندگی]] و [[تحمل]] دشواری‌های آن، [[نیازمند]] انگیزه‌ای نیرومند است که در پدیده‌ای با نام "[[امید به آینده]]" [[تجلی]] می‌یابد؛ آینده‌ای که به مراتب، عالی‌تر، زیباتر و بهتر از امروز باشد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>. مفهوم [[انتظار]] در [[حقیقت]]، [[امید]] به فردای [[ظهور]] است‌؛ فردایی که هرگز با [[دوران غیبت]] قابل مقایسه نیست<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>‌. یکی از ویژگی‌های [[نسل]] [[منتظر]]، [[امیدواری]] و نگرش مثبت به آیندۀ [[جهان]] است<ref>ر.ک: عبدی پور، حسن، تاثیرهای اجتماعی اعتقاد به مهدویت از دیدگاه جامعه‌شناسی، ص ۲۳۳.</ref>. [[انتظار]] برای [[مشتاقان]] و [[صالحان]] امیدبخش است و این [[امیدواری]] و [[عشق]] و شور و [[نشاط]]، به دنبال آن [[انتظار پویا]] و زنده فراهم می‌شود و نیز احساس [[نظارت]] او بر ما<ref>ر.ک. [[علی رضا اعرافی|اعرافی، علی رضا]]، [[انتظار با نگاه تربیتی (مقاله)|انتظار با نگاه تربیتی]]، ص۱۸.</ref>. [[امام مجتبی]]{{ع}} از [[پدر]] بزرگوارش [[نقل]] می‌‌کند: «در [[دولت مهدی]]{{ع}}، درندگان [[سازش]] می‌‌کنند‌، نباتات از [[دل]] [[زمین]] می‌‌رویند و [[آسمان]] برکاتش را فرو می‌‌فرستد. [[گنج‌های نهفته]] در [[دل]] [[زمین]] برای او [[آشکار]] می‌‌شود و بین [[مشرق]] و [[مغرب]] را مالک می‌‌شود‌. خوشا به حال کسی که آن روزگار مسعود را [[درک]] کند و دستوراتش را با گوش [[جان]] بشنود‌»<ref>{{متن حدیث|تَصْطَلِحُ فِی مُلْکِهِ السِّبَاعُ وَ تُخْرِجُ الْأَرْضُ نَبْتَهَا وَ تُنْزِلُ السَّمَاءُ بَرَکَتَهَا وَ تَظْهَرُ لَهُ الْکُنُوزُ یَمْلِکُ مَا بَیْنَ الْخَافِقَیْنِ أَرْبَعِینَ عَاماً فَطُوبَی لِمَنْ أَدْرَکَ أَیَّامَهُ وَ سَمِعَ کَلَامَهُ}}؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵٢، ص ٢٨٠.</ref>.<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>  
#گسترش امیدهای واقعی: [[امید]]، محرک [[انسان]] برای رویارویی با [[آینده]] است‌. برخی آن را انگیزه و پاره‌ای دیگر آن را نیاز [[آدمی]] می‌‌دانند<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>. [[انسان]] برای تداوم [[زندگی]] و [[تحمل]] دشواری‌های آن، [[نیازمند]] انگیزه‌ای نیرومند است که در پدیده‌ای با نام "[[امید به آینده]]" [[تجلی]] می‌یابد؛ آینده‌ای که به مراتب، عالی‌تر، زیباتر و بهتر از امروز باشد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>. مفهوم [[انتظار]] در [[حقیقت]]، [[امید]] به فردای [[ظهور]] است‌؛ فردایی که هرگز با [[دوران غیبت]] قابل مقایسه نیست<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>‌. یکی از ویژگی‌های [[نسل]] [[منتظر]]، [[امیدواری]] و نگرش مثبت به آیندۀ [[جهان]] است<ref>ر.ک: عبدی پور، حسن، تاثیرهای اجتماعی اعتقاد به مهدویت از دیدگاه جامعه‌شناسی، ص ۲۳۳.</ref>. [[انتظار]] برای [[مشتاقان]] و [[صالحان]] امیدبخش است و این [[امیدواری]] و [[عشق]] و شور و [[نشاط]]، به دنبال آن [[انتظار پویا]] و زنده فراهم می‌شود و نیز احساس [[نظارت]] او بر ما<ref>ر.ک. [[علی رضا اعرافی|اعرافی، علی رضا]]، [[انتظار با نگاه تربیتی (مقاله)|انتظار با نگاه تربیتی]]، ص۱۸.</ref>. [[امام مجتبی]]{{ع}} از [[پدر]] بزرگوارش [[نقل]] می‌‌کند: «در [[دولت مهدی]]{{ع}}، درندگان [[سازش]] می‌‌کنند‌، نباتات از [[دل]] [[زمین]] می‌‌رویند و [[آسمان]] برکاتش را فرو می‌‌فرستد. [[گنج‌های نهفته]] در [[دل]] [[زمین]] برای او آشکار می‌‌شود و بین [[مشرق]] و [[مغرب]] را مالک می‌‌شود‌. خوشا به حال کسی که آن روزگار مسعود را [[درک]] کند و دستوراتش را با گوش [[جان]] بشنود‌»<ref>{{متن حدیث|تَصْطَلِحُ فِی مُلْکِهِ السِّبَاعُ وَ تُخْرِجُ الْأَرْضُ نَبْتَهَا وَ تُنْزِلُ السَّمَاءُ بَرَکَتَهَا وَ تَظْهَرُ لَهُ الْکُنُوزُ یَمْلِکُ مَا بَیْنَ الْخَافِقَیْنِ أَرْبَعِینَ عَاماً فَطُوبَی لِمَنْ أَدْرَکَ أَیَّامَهُ وَ سَمِعَ کَلَامَهُ}}؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵٢، ص ٢٨٠.</ref>.<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>  
#معنا یافتن [[زندگی]] در پرتو [[پویایی]] و در جهت رسیدن به [[هدف]]<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی، محمد رضا]]، [[مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار (مقاله)|مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم]]، ص ۱۱۶ـ ۱۲۲، ۱۳۴؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>، با نگاه تطبیقی به [[زندگی]] بدون [[هدف]] و فرجام آن، که تهی شدن از درون و روزمره‌گی است<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی، محمد رضا]]، [[مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار (مقاله)|مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم]]، ص ۱۳۴.</ref>. اندیشۀ [[مهدویت]]، می‌‌تواند به [[انسان]] بیاموزد جهت رسیدن به جامعۀ آرمانی به محوریت [[امام مهدی]] {{ع}}، همواره باید به این کانون [[فکر]] کرد و فعالیت‌های خود را بدان سو معطوف ساخت<ref>ر.ک: عبدی پور، حسن، تاثیرهای اجتماعی اعتقاد به مهدویت از دیدگاه جامعه‌شناسی، ص ۲۳۳.</ref> [[انتظار]] از دیدگاهی‌، به معنای عدم [[رضایت]] از وضع موجود و تلاش برای تحقق وضع مطلوب است<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>.  
#معنا یافتن [[زندگی]] در پرتو [[پویایی]] و در جهت رسیدن به [[هدف]]<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی، محمد رضا]]، [[مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار (مقاله)|مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم]]، ص ۱۱۶ـ ۱۲۲، ۱۳۴؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>، با نگاه تطبیقی به [[زندگی]] بدون [[هدف]] و فرجام آن، که تهی شدن از درون و روزمره‌گی است<ref>ر.ک. [[محمد رضا شرفی جم|شرفی، محمد رضا]]، [[مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار (مقاله)|مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم]]، ص ۱۳۴.</ref>. اندیشۀ [[مهدویت]]، می‌‌تواند به [[انسان]] بیاموزد جهت رسیدن به جامعۀ آرمانی به محوریت [[امام مهدی]] {{ع}}، همواره باید به این کانون [[فکر]] کرد و فعالیت‌های خود را بدان سو معطوف ساخت<ref>ر.ک: عبدی پور، حسن، تاثیرهای اجتماعی اعتقاد به مهدویت از دیدگاه جامعه‌شناسی، ص ۲۳۳.</ref> [[انتظار]] از دیدگاهی‌، به معنای عدم [[رضایت]] از وضع موجود و تلاش برای تحقق وضع مطلوب است<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸.</ref>.  
#استقرار و ایجاد [[وحدت]] و همبستگی و همگرایی: چنانچه [[انتظار]] را [[آرمان]] مشترک بدانیم، این احساس، از حیث فردی موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] می‌‌شود و از حیث جمعی، موجب هم دلی، هم نوایی و هم اندیشی [[امت]] [[منتظر]] خواهد شد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸؛ [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>.  
#استقرار و ایجاد [[وحدت]] و همبستگی و همگرایی: چنانچه [[انتظار]] را [[آرمان]] مشترک بدانیم، این احساس، از حیث فردی موجب تمرکز [[افکار]] و نیروهای [[آدمی]] می‌‌شود و از حیث جمعی، موجب هم دلی، هم نوایی و هم اندیشی [[امت]] [[منتظر]] خواهد شد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۷ـ ۱۹۸؛ [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۱۶ـ۱۲۲.</ref>.  
خط ۷۹: خط ۷۹:
:::::#از سطح و مرحله رنج‌های حقیر مادی، رها شدن و به وادی رنج‌های [[عظیم]] [[معنوی]] و دغدغه‌های بزرگ انسانی، گام نهادن؛ هم‌چون [[رنج]] انتظاری [[راستین]] و طولانی را بر دوش کشیدن و چشم به دروازه‌های روشن [[ظهور]] داشتن»<ref>[[محمد رضا شرفی جم|شرفی، محمد رضا]]، [[مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار (مقاله)|مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم]]، ص ۱۳۴.</ref>.
:::::#از سطح و مرحله رنج‌های حقیر مادی، رها شدن و به وادی رنج‌های [[عظیم]] [[معنوی]] و دغدغه‌های بزرگ انسانی، گام نهادن؛ هم‌چون [[رنج]] انتظاری [[راستین]] و طولانی را بر دوش کشیدن و چشم به دروازه‌های روشن [[ظهور]] داشتن»<ref>[[محمد رضا شرفی جم|شرفی، محمد رضا]]، [[مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار (مقاله)|مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم]]، ص ۱۳۴.</ref>.
:::::*توسعه امیدهای واقعی:
:::::*توسعه امیدهای واقعی:
::::::[[امید]]، محرک [[انسان]] برای رویارویی با [[آینده]] است‌. برخی آن را انگیزه و پاره‌ای دیگر آن را نیاز [[آدمی]] می‌‌دانند. [[امام مجتبی]]{{ع}} از [[پدر]] بزرگوارش [[نقل]] می‌‌کند: "در [[دولت مهدی]]{{ع}}، درندگان [[سازش]] می‌‌کنند‌، نباتات از [[دل]] [[زمین]] می‌‌رویند و [[آسمان]] برکاتش را فرو می‌‌فرستد. [[گنج‌های نهفته]] در [[دل]] [[زمین]] برای او [[آشکار]] می‌‌شود و بین [[مشرق]] و [[مغرب]] را مالک می‌‌شود‌. خوشا به حال کسی که آن روزگار مسعود را [[درک]] کند و دستوراتش را با گوش [[جان]] بشنود‌"<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵٢، ص ٢٨٠.</ref>. مفهوم [[انتظار]] در [[حقیقت]]، [[امید]] به فردای [[ظهور]] است‌؛ فردایی که هرگز با [[دوران غیبت]] قابل مقایسه نیست‌؛  
::::::[[امید]]، محرک [[انسان]] برای رویارویی با [[آینده]] است‌. برخی آن را انگیزه و پاره‌ای دیگر آن را نیاز [[آدمی]] می‌‌دانند. [[امام مجتبی]]{{ع}} از [[پدر]] بزرگوارش [[نقل]] می‌‌کند: "در [[دولت مهدی]]{{ع}}، درندگان [[سازش]] می‌‌کنند‌، نباتات از [[دل]] [[زمین]] می‌‌رویند و [[آسمان]] برکاتش را فرو می‌‌فرستد. [[گنج‌های نهفته]] در [[دل]] [[زمین]] برای او آشکار می‌‌شود و بین [[مشرق]] و [[مغرب]] را مالک می‌‌شود‌. خوشا به حال کسی که آن روزگار مسعود را [[درک]] کند و دستوراتش را با گوش [[جان]] بشنود‌"<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵٢، ص ٢٨٠.</ref>. مفهوم [[انتظار]] در [[حقیقت]]، [[امید]] به فردای [[ظهور]] است‌؛ فردایی که هرگز با [[دوران غیبت]] قابل مقایسه نیست‌؛  
:::::::[[پویایی]] معطوف به هدف‌:
:::::::[[پویایی]] معطوف به هدف‌:
:::::::[[انتظار]] از دیدگاهی‌، به معنای عدم [[رضایت]] از وضع موجود و تلاش برای تحقق وضع مطلوب است. یکی از روان‌شناسان می‌‌نویسد: "چیزی که به [[زندگی]] [[شور و هیجان]] می‌‌بخشد‌، تعقیب است نه تسخیر‌. راه است نه مقصد، تلاش است نه کامیابی"<ref>شولتس، دوآن، روان‌شناسی کمال، ترجمه گیتی خوشدل، ص ۴۴.</ref>. [[پویایی]] از دو نظر قابل تأمل است. [[انسان]] پویا ابتدا به نفی [[بی‌تفاوتی]] برمی‌خیزد و همین امر [[زمینه‌ساز]] نوآوری، خلاقیت و [[شکوفایی]] می‌‌شود. دیگر این که [[پویایی]] فارغ از [[هدف]]، عقیم و ناکارآمد است. [[پویایی]] [[منتظران حقیقی]]، نیل به [[جامعه موعود]] [[انبیا]] و [[اوصیا]] است. [[تجلی]] این نوع تلاش را در فرمایش [[امام صادق]]{{ع}} می‌‌بینیم: "هر کس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت مهدی]]{{ع}} باشد، باید [[انتظار]] او را داشته باشد و به نیکویی و [[پرهیزکاری]] [[رفتار]] کند. پس اگر او به این حال، پیش از [[قیام]] [[حضرت]] از [[دنیا]] برود، [[پاداش]] [[یاران مهدی]]{{ع}} را خواهد گرفت. بنابراین بکوشید و [[جدیت]] کنید و [[چشم به راه]] باشید که بر شما گوارا [[باد]]"<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵٢، ص ١۴٠.</ref>.
:::::::[[انتظار]] از دیدگاهی‌، به معنای عدم [[رضایت]] از وضع موجود و تلاش برای تحقق وضع مطلوب است. یکی از روان‌شناسان می‌‌نویسد: "چیزی که به [[زندگی]] [[شور و هیجان]] می‌‌بخشد‌، تعقیب است نه تسخیر‌. راه است نه مقصد، تلاش است نه کامیابی"<ref>شولتس، دوآن، روان‌شناسی کمال، ترجمه گیتی خوشدل، ص ۴۴.</ref>. [[پویایی]] از دو نظر قابل تأمل است. [[انسان]] پویا ابتدا به نفی [[بی‌تفاوتی]] برمی‌خیزد و همین امر [[زمینه‌ساز]] نوآوری، خلاقیت و [[شکوفایی]] می‌‌شود. دیگر این که [[پویایی]] فارغ از [[هدف]]، عقیم و ناکارآمد است. [[پویایی]] [[منتظران حقیقی]]، نیل به [[جامعه موعود]] [[انبیا]] و [[اوصیا]] است. [[تجلی]] این نوع تلاش را در فرمایش [[امام صادق]]{{ع}} می‌‌بینیم: "هر کس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت مهدی]]{{ع}} باشد، باید [[انتظار]] او را داشته باشد و به نیکویی و [[پرهیزکاری]] [[رفتار]] کند. پس اگر او به این حال، پیش از [[قیام]] [[حضرت]] از [[دنیا]] برود، [[پاداش]] [[یاران مهدی]]{{ع}} را خواهد گرفت. بنابراین بکوشید و [[جدیت]] کنید و [[چشم به راه]] باشید که بر شما گوارا [[باد]]"<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵٢، ص ١۴٠.</ref>.
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش