اسلم بن عمرو ترکی: تفاوت میان نسخه‌ها

اسلم بن عمرو ترکی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۴ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۲۰

۲٬۲۸۶ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۴ سپتامبر ۲۰۲۱

←‏مقدمه

دیداریویکی‌متن

Msadeq

مدیران

۱۱۵٬۱۷۷

ویرایش

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 ==مقدمه==
 «اسلم» فرزند «عمرو» [[غلام]] [[امام حسین]]{{ع}}<ref>در مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص۱۰۴ آورده که اسلم غلام حر بن یزید ریاحی بوده است. این قول مؤیدی ندارد و صحیح همان قول در متن است.</ref> و از ترکان [[دیلم]] بود<ref>ابصارالعین، ص۸۹.</ref>. البته در برخی منابع او را «واضح» گفته‌اند<ref>در اعیان الشیعه، ج۳، ص۳۲۳ آورده است، که اسلم بن عمرو ترکی غیر از واضح ترک می‌‌باشد. توضیح بیشتری در این باره در ذیل نام «واضح ترک» آورده‌ایم ملاحظه شود.</ref>.
+برخی او را «واضح»<ref>تسمیة من قتل مع الحسین{{ع}}، ش۶۹؛ الحدائق الوریة، ص۱۰۴؛ اعیان الشیعه، ج۱، ص۶۱۲؛ وسیلة الدارین، ص۲۰۰؛ ابصار العین، ص۱۴۴-۱۴۵، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة؛ فرسان الهیجاء، ج۲، ص۱۳۴-۱۳۵.</ref> و برخی دیگر [[اسلم بن عمرو]]<ref>تنقیح المقال، ج۱، ص۱۲۵؛ ابصار العین، ص۹۵-۹۶، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة؛ ذخیرة الدارین، ص۲۶۶؛ وسیلة الدارین، ص۴۲۸؛ انصار الحسین{{ع}}، ص۷۳-۷۴، دارالاسلامیة؛ اعیان الشیعة؛ ج۳، ص۳۰۳-۳۰۴؛ فرسان الهیجاء، ج۱، ص۳۴-۳۵.</ref> خوانده‌اند. نیز، گروهی او را از آنِ [[امام حسین]]{{ع}}<ref>مقتل الحسین{{ع}}، خوارزمی، ج۲، ص۲۸، انوارالهدی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۰؛ عوالم العلوم، ج۱۷، ص۲۷۳؛ برخی از منابع متأخر نقل کرده‎اند که پس از شهادت امام حسن، امام حسین{{عم}} این غلام را خریداری و به فرزند خود، امام سجاد{{ع}} بخشیدند. (ر.ک: تنقیح المقال، ج۱، ص۱۲۵؛ ذخیرة الدارین، ص۲۶۶). </ref> و گروهی از آنِ‌ [[جنادة بن حارث سلمانی]]<ref>تسمیة من قتل، ش۶۹؛ الحدائق الوردیة، نیز ر.ک: ابصار العین، ص۱۴۴-۱۴۵، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة؛ وسیلة الدارین، ص۲۰۰؛ اعیان الشیعة؛ ج۱، ص۶۱۲؛ فرسان الهیجاء، ج۲، ص۱۳۴-۱۳۵.</ref> و [[ابن شهرآشوب]] وی را از آنِ [[حر بن یزید ریاحی|حُرّ]]<ref>مناقب آل ابی‎طالب، ج۴، ص۱۱۳؛ نفس المهموم، ص۲۶۶ (پاورقی)، دارالمحجة البیضاء.</ref> دانسته است<ref>جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]، ص:۹۵.</ref>
 در برخی از [[تواریخ]] آمده: [[امام حسین]]{{ع}} بعد از [[شهادت]] برادرش [[امام حسن مجتبی]]{{ع}} اسلم را که [[غلام]] بود خریداری کرد و به فرزندش [[علی بن الحسین]]{{ع}} بخشید<ref>تنقیح المقال، ج۱، ص۱۲۵ و اعیان الشیعه، ج۳، ص۳۰۳.</ref>.
@@ خط ۱۴: / خط ۱۶: @@
 طبق نقل برخی از [[مورخان]]، وی مردی [[شجاع]] و [[قاری]] [[قرآن]]، دانای به [[زبان عربی]] و در مواقعی کاتب امام حسین{{ع}} بود و هنگامی که امام حسین{{ع}} از [[مدینه]] به [[مکه]] و از آنجا به [[کربلا]] حرکت کرد اسلم همراه آن [[حضرت]] بود.
-[[روز عاشورا]] از [[امام]]{{ع}} [[اذن میدان]] گرفت و آهنگ [[پیکار]] کرد<ref>تنقیح المقال، ج۱، ص۱۲۵؛ نیز ر.ک: ابصارالعین، ص۹۵ - ۹۶؛ ذخیرة الدارین، ص۲۶۶ و وسیلة الدارین، ص۱۰۰ و ۲۰۰.</ref>، پس از آنکه امام{{ع}} به او اذن میدان داد مقابل [[سپاه]] [[دشمن]] قرار گرفت این [[رجز]] را می‌‌خواند: {{عربی|"أَمِيرِي‏ حُسَيْنٌ‏ وَ نِعْمَ‏ الْأَمِيرُ سُرُورُ فُؤَادِ الْبَشِيرِ النَّذِيرِ"}}[[فرمانده]] من [[حسین]]{{ع}} است؛ و چه خوب [[فرماندهی]]! مایه [[شادمانی]] [[قلب]] [[بشیر]] و [[نذیر]]، یعنی [[رسول خدا]]{{صل}} است.<ref>ابصارالعین، ص۹۵ – ۹۶.</ref>.
+[[روز عاشورا]] از [[امام]]{{ع}} [[اذن میدان]] گرفت و آهنگ [[پیکار]] کرد<ref>تنقیح المقال، ج۱، ص۱۲۵؛ نیز ر.ک: ابصارالعین، ص۹۵ - ۹۶؛ ذخیرة الدارین، ص۲۶۶ و وسیلة الدارین، ص۱۰۰ و ۲۰۰.</ref> [[سماوی]] [[رجز]] زیر را به این [[غلام]] نسبت داده است:
+{{شعر}}
+{{ب|''أَميري حُسَیْن وَنِعْمَ الْاَمير''|2=''سُرورُ فُؤادَ البَشيرِ النَّذير''<ref>ابصار العین، ص۹۵-۹۶، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة.</ref>}}
+{{پایان شعر}}
+:فرماندۀ من [[حسین]]{{ع}} است؛ و چه خوب [[فرماندهی]]! همانا او مایۀ [[شادمانی]] [[قلب]] [[رسول خدا]]{{صل}} است.
 اما بعضی دیگر مثل [[ابن شهر آشوب]] و خوارزمی رجز مذکور را از آن [[جوانی]] که روز عاشورا پدرش [[شهید]] شده بود و به [[تشویق]] مادرش وارد میدان [[نبرد]] گردید دانسته‌اند<ref>مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص۱۰۴ و مقتل خوارزمی، ج۲، ص۲۵.</ref>.
 و پاره‌ای از مآخذ رجزی را که در پی می‌‌آید، برای این غلام ذکر کرده‌اند:
+{{شعر}}
+{{ب|''الْبَحْرُ مِنْ ضَرْبِي وَطَعْنِي يَصْطَلِي‌''|2=''وَالْجَوُّ مِنْ سَهْمِي وَ نَبْلي يَمْتَلِي''}}
+{{ب|''إذا حُسامِي في يَميني يَنْجَلِي‌''|2=''يَنْشَقُّ قَلْبُ الْحاسِدِ الْمُبَجَّلِي‌''<ref>اعیان الشیعة، ج۳، ص۳۰۳؛ بحار الأنوار، ج۴۵، ص۳۰ و عوالم العلوم، ج۱۷، ص۲۷۳.</ref>}}
+{{پایان شعر}}
-{{عربی|"الْبَحْرُ مِنْ ضَرْبِي وَطَعْنِي يَصْطَلِي‌		وَالْجَوُّ مِنْ سَهْمِي وَ نَبْلي يَمْتَلِي}}
+:دریا از ضربت نیزه و شمشیرم می‌‌جوشد، و [[آسمان]] از تیرم پر می‌‌شود. آنگاه که تیغ در کفم آشکار شود، [[قلب]] [[حسود]] [[متکبر]] شکافته می‌‌شود<ref>فرهنگ عاشورا، ص۴۹.</ref>
-{{عربی|"إذا حُسامِي في يَميني يَنْجَلِي‌ 	يَنْشَقُّ قَلْبُ الْحاسِدِ الْمُبَجَّلِي‌}}<ref>اعیان الشیعة، ج۳، ص۳۰۳؛ بحار الأنوار، ج۴۵، ص۳۰ و عوالم العلوم، ج۱۷، ص۲۷۳.</ref>؛
-دریا از ضربت نیزه و شمشیرم می‌‌جوشد، و [[آسمان]] از تیرم پر می‌‌شود.
-آنگاه که تیغ در کفم آشکار شود، [[قلب]] [[حسود]] [[متکبر]] شکافته می‌‌شود<ref>فرهنگ عاشورا، ص۴۹.</ref>
 [[غلام]] پس از مبارزه‌ای شجاعانه و کشتن شماری از آن [[قوم]] [[تبهکار]]، سرانجام بر اثر جراحات بسیار بر [[زمین]] افتاد و با اندک توانی که در [[بدن]] داشت به سوی [[امام حسین]]{{ع}} اشاره کرد.