جز
جایگزینی متن - 'اقبال' به 'اقبال'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==)) |
جز (جایگزینی متن - 'اقبال' به 'اقبال') |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
*این [[رذیلت]] را نیز همچون دیگر [[رذائل]]، مراتبی است؛ چه به اعتبار سخن حکیمان همه [[رذائل]] مقول به تشکیک بوده از عرضی عریض برخوردار است. مهمترین این مراتب را این‌گونه می‌توان برشمرد: | *این [[رذیلت]] را نیز همچون دیگر [[رذائل]]، مراتبی است؛ چه به اعتبار سخن حکیمان همه [[رذائل]] مقول به تشکیک بوده از عرضی عریض برخوردار است. مهمترین این مراتب را این‌گونه می‌توان برشمرد: | ||
===مرتبه نخست=== | ===مرتبه نخست=== | ||
*این مرتبه که ضعیف‌ترین مراتب این [[رذیلت اخلاقی]] است، عبارت از آن است که [[اندوه]] و غمی در [[جان]] [[آدمی]] نشیند و در آن متمکّن گردد؛ بدین ترتیب به ناگزیر آن [[اندوه]] در زبان و سایر اندام‌ها ظاهر می‌شود. شکایت از فقدان [[دوستان]] و آنچه دلخواه [[آدمی]] است، که به صورت شکایت از [[خداوند]]، از سایر [[مردمان]]، از دهر و روزگار، [[دنیا]]، بخت و | *این مرتبه که ضعیف‌ترین مراتب این [[رذیلت اخلاقی]] است، عبارت از آن است که [[اندوه]] و غمی در [[جان]] [[آدمی]] نشیند و در آن متمکّن گردد؛ بدین ترتیب به ناگزیر آن [[اندوه]] در زبان و سایر اندام‌ها ظاهر می‌شود. شکایت از فقدان [[دوستان]] و آنچه دلخواه [[آدمی]] است، که به صورت شکایت از [[خداوند]]، از سایر [[مردمان]]، از دهر و روزگار، [[دنیا]]، بخت و اقبال و مواردی این‌گونه ظاهر می‌شود، در این شمار است. افرادی که به این مرتبه از [[رذیلت]] ناشکیبایی متّصف شده‌اند. | ||
*این مرتبه، در میان [[مردم]] سخت شایع است، به‌گونه‌ای که می‌توان گفت تنها شمار اندکی از آنان از دام این [[رذیلت]] رهایی یافته‌اند. | *این مرتبه، در میان [[مردم]] سخت شایع است، به‌گونه‌ای که می‌توان گفت تنها شمار اندکی از آنان از دام این [[رذیلت]] رهایی یافته‌اند. | ||
*سِرّ این مطلب نیز، در آن است که [[دنیا]] جایگاهی است که در میان [[بلاها]] قرار گرفته، و در این [[جایگاه]] [[آدمی]] نمی‌تواند به همه اهداف و اَغراض خود واصل شود. از این‌رو است که گفتیم عموم [[مردمان]] به این [[رذیلت]] آلوده‌اند، چه انگشت‌شماری از [[انسان‌ها]] به درجات تحلیه رسیده در این درجات به زینت [[صبر]] آراسته شده‌اند، چه آنان که گام در وادی [[سلوک]] می‌نهند اندکند، و آنان که به مرتبه [[صبر]] واصل می‌شوند، اندک‌تر. توجّه کنیم که چه بسیار مسلمانانی که مقیّد به [[ظواهر]] [[شرع]] شده تمامی [[دستورات]] ظاهر [[شریعت]] را به انجام می‌گیرند، از این‌رو مهار [[نفس امّاره]] را در دستان خود داشته چنان به واسطه [[فضل]] [[خداوند]] بر آن مسلّط می‌شوند، که گرداگرد کبائر و صغائر نمی‌گردند؛ اینان امّا هنوز از منازل تخلیه [[نفس]] از [[رذائل]] نجسته‌اند، و به منازل تحلیه نپیوسته‌اند؛ از این‌رو به زینت [[صبر]] متحلّی نشده‌اند تا بتوانند در مقابل ناکامی‌های روزگار [[صبر]] پیشه کرده از دام [[اندوه]] و ناله برهند<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۲۶۲.</ref>. | *سِرّ این مطلب نیز، در آن است که [[دنیا]] جایگاهی است که در میان [[بلاها]] قرار گرفته، و در این [[جایگاه]] [[آدمی]] نمی‌تواند به همه اهداف و اَغراض خود واصل شود. از این‌رو است که گفتیم عموم [[مردمان]] به این [[رذیلت]] آلوده‌اند، چه انگشت‌شماری از [[انسان‌ها]] به درجات تحلیه رسیده در این درجات به زینت [[صبر]] آراسته شده‌اند، چه آنان که گام در وادی [[سلوک]] می‌نهند اندکند، و آنان که به مرتبه [[صبر]] واصل می‌شوند، اندک‌تر. توجّه کنیم که چه بسیار مسلمانانی که مقیّد به [[ظواهر]] [[شرع]] شده تمامی [[دستورات]] ظاهر [[شریعت]] را به انجام می‌گیرند، از این‌رو مهار [[نفس امّاره]] را در دستان خود داشته چنان به واسطه [[فضل]] [[خداوند]] بر آن مسلّط می‌شوند، که گرداگرد کبائر و صغائر نمی‌گردند؛ اینان امّا هنوز از منازل تخلیه [[نفس]] از [[رذائل]] نجسته‌اند، و به منازل تحلیه نپیوسته‌اند؛ از این‌رو به زینت [[صبر]] متحلّی نشده‌اند تا بتوانند در مقابل ناکامی‌های روزگار [[صبر]] پیشه کرده از دام [[اندوه]] و ناله برهند<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۲۶۲.</ref>. | ||