علم معصوم به قوانین طبیعی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پایان منبع‌شناسی جامع}} +{{پایان منبع‌ جامع}}))
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{علم معصوم}}
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[علم معصوم]]''' است. "'''[[علم معصوم به قوانین طبیعی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| موضوع مرتبط = علم معصوم
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[علم معصوم به قوانین طبیعی در قرآن]] - [[علم معصوم به قوانین طبیعی در حدیث]] - [[علم معصوم به قوانین طبیعی در کلام اسلامی]] - [[علم معصوم به قوانین طبیعی در فلسفه اسلامی]] - [[علم معصوم به قوانین طبیعی در عرفان اسلامی]]</div>
| عنوان مدخل  =  
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[علم معصوم (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| مداخل مرتبط =  
| پرسش مرتبط  = علم معصوم (پرسش)
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
در [[قرآن کریم]] به [[قوانین طبیعی]] مهمی اشاره شده است که برخی از آنها برخلاف نظریه [[علمی]] رایج آن [[زمان]] بوده است؛ مانند حرکت [[زمین]] و برخی دیگر نیز به کلی از [[درک]] و [[دانش]] [[بشر]] آن [[روزگار]] فراتر بوده و پس از [[گذشت]] قرن‌ها در [[عصر]] جدید بشر به آنها پی برده است؛ مانند جو [[نگهبان]] [[زمین]] و توسعه فضا و برخی دیگر نیز در سطحی فراتر و گسترده‌تر از آنچه در آن زمان برای بشر شناخته شده بود، مطرح شده است؛ مانند نقش کوه‌ها در [[حفظ]] زمین و نقش [[باد]] در تلقیح گیاهان. [[مفسران]] و [[متکلمان اسلامی]] این‌گونه [[معارف قرآنی]] را [[معجزات]] علمی [[قرآن]] دانسته و در بحث از [[اعجاز قرآن]] از آن به‌عنوان یکی از ابعاد اعجاز قرآن نام برده‌اند. بنابراین، خواه [[علم پیامبر]] درباره حوادث و قوانینی طبیعی را گسترده و همه‌جانبه بدانیم یا ندانیم، در اینکه [[علم]] و دانش او دراین‌باره فراتر و گسترده‌تر از علم و دانش [[مردم]] عصر خود بوده است، جای تردید نیست.  
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{وسط‌چین}}'''[[آیا معصوم عالم به قوانین طبیعی است؟ (پرسش)|آیا معصوم عالم به قوانین طبیعی است؟]]'''{{پایان}}
|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[علم معصوم (پرسش)|(پرسمان علم معصوم)]]</small>| تراز = راست| عرض = ۱۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه=#F۸FBF۹| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}}
در [[قرآن کریم]] به قوانین طبیعی مهمی اشاره شده است که برخی از آنها برخلاف نظریه [[علمی]] رایج آن [[زمان]] بوده است؛ مانند حرکت [[زمین]] و برخی دیگر نیز به کلی از [[درک]] و [[دانش]] [[بشر]] آن [[روزگار]] فراتر بوده و پس از [[گذشت]] قرن‌ها در عصر جدید بشر به آنها پی برده است؛ مانند جو [[نگهبان]] [[زمین]] و توسعه فضا و برخی دیگر نیز در سطحی فراتر و گسترده‌تر از آنچه در آن زمان برای بشر شناخته شده بود، مطرح شده است؛ مانند نقش کوه‌ها در [[حفظ]] زمین و نقش [[باد]] در تلقیح گیاهان. [[مفسران]] و متکلمان اسلامی این‌گونه معارف قرآنی را [[معجزات]] علمی [[قرآن]] دانسته و در بحث از [[اعجاز قرآن]] از آن به‌عنوان یکی از ابعاد اعجاز قرآن نام برده‌اند. بنابراین، خواه [[علم پیامبر]] درباره حوادث و قوانین طبیعی را گسترده و همه‌جانبه بدانیم یا ندانیم، در اینکه [[علم]] و دانش او دراین‌باره فراتر و گسترده‌تر از علم و دانش [[مردم]] عصر خود بوده است، جای تردید نیست.  


مفسران [[اسلامی]] نمونه‌های بسیاری از معجزات یا پیشگویی‌های علمی قرآن را بازگو کرده‌اند که نمونه‌هایی را یادآور می‌شویم:
مفسران [[اسلامی]] نمونه‌های بسیاری از معجزات یا پیشگویی‌های علمی قرآن را بازگو کرده‌اند که نمونه‌هایی را یادآور می‌شویم:
# [[آب]] ماده اصلی و قوام [[خلقت]] هر موجود زنده‌ای است: {{متن قرآن|وَ جَعَلْنَا مِنَ الْمَاء كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ}}<ref>«و هر چیز زنده‌ای را از آب پدید آوردیم»؛ سوره انبیاء، آیه۳۰.</ref> مقصود این است که آب در [[زندگی]] هر موجود زنده نقش اصلی دارد. این مطلبی است که بشر در پرتو دانش جدید تا [[حدود]] زیادی به [[راز]] آن پی برده است. از نظر علم جدید زندگی در زمین نخست در دریاها و از آب پدید آمد، آن‌گاه انواع مختلف موجودات زنده پدیدار گشت<ref>[[علامه طباطبایی]]، المیزان، ج۱۴، ص۳۰۵؛ سید قطب، فی ظلال القرآن، ج۵، ص۵۳۱؛ [[محمد هادی معرفت]]، التمهید فی علوم القرآن، ج۶، ص۳۰-۴۳.</ref>.
# [[آب]] ماده اصلی و قوام [[خلقت]] هر موجود زنده‌ای است: {{متن قرآن|وَ جَعَلْنَا مِنَ الْمَاء كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ}}<ref>«و هر چیز زنده‌ای را از آب پدید آوردیم»؛ سوره انبیاء، آیه۳۰.</ref> مقصود این است که آب در [[زندگی]] هر موجود زنده نقش اصلی دارد. این مطلبی است که بشر در پرتو دانش جدید تا [[حدود]] زیادی به راز آن پی برده است. از نظر علم جدید زندگی در زمین نخست در دریاها و از آب پدید آمد، آن‌گاه انواع مختلف موجودات زنده پدیدار گشت<ref>[[علامه طباطبایی]]، المیزان، ج۱۴، ص۳۰۵؛ سید قطب، فی ظلال القرآن، ج۵، ص۵۳۱؛ [[محمد هادی معرفت]]، التمهید فی علوم القرآن، ج۶، ص۳۰-۴۳.</ref>.
# [[آسمان]] دارای صفت رَجْع و زمین دارای صفت صَدْع است: {{متن قرآن|وَ السَّمَاءِ ذَاتِ الرَّجْعِ * وَ الأَرْضِ ذَاتِ الصَّدْعِ}}<ref>«و سوگند به آسمان باران‌زا * و به زمین برشکافته (از گیاه)»؛ طارق: ۱۱ و ۱۲.</ref>، رجع یعنی بازگرداندن و [[صدع]] یعنی شکافتن. ویژگی [[آسمان]] این است که شکافته می‌شود و چیزهایی را از درون خود بیرون می‌دهد. ساده‌ترین معنای این دو پدیده که با [[حواس ظاهری]] و برای افراد معمولی هم قابل [[درک]] است، این است بخارهایی که به سوی آسمان می‌رود، به‌صورت [[باران]] به سوی [[زمین]] بازمی‌گردد و گیاهان از درون زمین سر بر می‌آورند؛ اما رجع آسمان و صدع زمین گونه‌های بسیار دیگری نیز دارد که برخی از آنها با [[علم]] و تجربه برای [[بشر]] معلوم گردیده و برخی دیگر نیز در [[آینده]] معلوم خواهد شد. امروزه معلوم شده امواج رادیویی که در فضا پراکنده می‌شود، پس از رسیدن به نقطه‌ای خاص بار دیگر به زمین بازمی‌گردد و ما آنها را می‌شنویم و [[احساس]] می‌کنیم و اگر چنین نبود، آن امواج از دسترس احساس ما بیرون می‌رفت و ما هیچ‌گونه ادراکی از آنها نمی‌داشتیم. امروزه برای بشر معلوم شده است که از زمین علاوه بر گیاهان، گاز، نفت، آب‌های طبی و... خارج می‌شود<ref>[[محمد هادی معرفت]]، التمهید فی علوم القرآن، ج۶، ص۱۰۷-۱۰۸.</ref>.
# [[آسمان]] دارای صفت رَجْع و زمین دارای صفت صَدْع است: {{متن قرآن|وَ السَّمَاءِ ذَاتِ الرَّجْعِ * وَ الأَرْضِ ذَاتِ الصَّدْعِ}}<ref>«و سوگند به آسمان باران‌زا * و به زمین برشکافته (از گیاه)»؛ سوره طارق، آیه ۱۱ و ۱۲.</ref>، رجع یعنی بازگرداندن و [[صدع]] یعنی شکافتن. ویژگی [[آسمان]] این است که شکافته می‌شود و چیزهایی را از درون خود بیرون می‌دهد. ساده‌ترین معنای این دو پدیده که با [[حواس ظاهری]] و برای افراد معمولی هم قابل [[درک]] است، این است بخارهایی که به سوی آسمان می‌رود، به‌صورت [[باران]] به سوی [[زمین]] بازمی‌گردد و گیاهان از درون زمین سر بر می‌آورند؛ اما رجع آسمان و صدع زمین گونه‌های بسیار دیگری نیز دارد که برخی از آنها با [[علم]] و تجربه برای [[بشر]] معلوم گردیده و برخی دیگر نیز در [[آینده]] معلوم خواهد شد. امروزه معلوم شده امواج رادیویی که در فضا پراکنده می‌شود، پس از رسیدن به نقطه‌ای خاص بار دیگر به زمین بازمی‌گردد و ما آنها را می‌شنویم و [[احساس]] می‌کنیم و اگر چنین نبود، آن امواج از دسترس احساس ما بیرون می‌رفت و ما هیچ‌گونه ادراکی از آنها نمی‌داشتیم. امروزه برای بشر معلوم شده است که از زمین علاوه بر گیاهان، گاز، نفت، آب‌های طبی و... خارج می‌شود<ref>[[محمد هادی معرفت]]، التمهید فی علوم القرآن، ج۶، ص۱۰۷-۱۰۸.</ref>.
# [[قرآن کریم]] از توسعه آسمان توسط [[خداوند]] گزارش داده است: {{متن قرآن|وَالسَّمَاء بَنَيْنَاهَا بِأَيْدٍ وَإِنَّا لَمُوسِعُونَ}}<ref>«آسمان را با قدرت آفریدیم و توسعه‌دهنده آن هستیم»؛ ذاریات: ۴۷.</ref>. توسعه فضا حقیقتی است که بشر در پرتو علم و [[دانش]] جدید به آن دست یافته است<ref>پی‌یر روسو، تاریخ علوم، ص۸۶۲-۸۶۸؛ محمدهادی معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ج۶، ص۱۱۱-۱۱۲.</ref>.
# [[قرآن کریم]] از توسعه آسمان توسط [[خداوند]] گزارش داده است: {{متن قرآن|وَالسَّمَاء بَنَيْنَاهَا بِأَيْدٍ وَإِنَّا لَمُوسِعُونَ}}<ref>«آسمان را با قدرت آفریدیم و توسعه‌دهنده آن هستیم»؛ سوره ذاریات، آیه ۴۷.</ref>. توسعه فضا حقیقتی است که بشر در پرتو علم و [[دانش]] جدید به آن دست یافته است<ref>پی‌یر روسو، تاریخ علوم، ص۸۶۲-۸۶۸؛ محمدهادی معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ج۶، ص۱۱۱-۱۱۲.</ref>.
#قرآن کریم از برافراشتگی [[آسمان‌ها]] بدون ستونی دیده شدنی توسط خداوند [[خبر]] داده است: {{متن قرآن|رَفَعَ السَّمَاوَاتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا}}<ref>«آسمان‌ها را بدون ستونی که آن را ببینید، برافراشته است». رعد: ۲.</ref> در روایتی از [[امام رضا]]{{ع}} [[نقل]] شده که فرمود: آنجا ستونی هست، [[ولی]] شما آن را نمی‌بینید: {{متن حدیث|ثمَّ عَمَد ولکن لا ترونها}}<ref>علی‌بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج۲، ص۳۲۸.</ref>. علم جدید [[قانون]] [[جاذبه]] عمومی را [[کشف]] کرده است که [[نظام]] سیارات بر اساس آن [[استوار]] گردیده است<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی ربانی]]، [[وحی نبوی (کتاب)|وحی نبوی]]؛ ص۲۱۲ و ۲۱۴.</ref>.
# قرآن کریم از برافراشتگی [[آسمان‌ها]] بدون ستونی دیده شدنی توسط خداوند خبر داده است: {{متن قرآن|رَفَعَ السَّمَاوَاتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا}}<ref>«آسمان‌ها را بدون ستونی که آن را ببینید، برافراشته است». سوره رعد، آیه ۲.</ref> در روایتی از [[امام رضا]] {{ع}} [[نقل]] شده که فرمود: آنجا ستونی هست، [[ولی]] شما آن را نمی‌بینید: {{متن حدیث|ثمَّ عَمَد ولکن لا ترونها}}<ref>علی‌بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج۲، ص۳۲۸.</ref>. علم جدید [[قانون]] جاذبه عمومی را [[کشف]] کرده است که [[نظام]] سیارات بر اساس آن [[استوار]] گردیده است<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی ربانی]]، [[وحی نبوی (کتاب)|وحی نبوی]]؛ ص۲۱۲ و ۲۱۴.</ref>.
 
== پرسش‌های وابسته ==
* [[آیا معصوم عالم به قوانین طبیعی است؟ (پرسش)]]
 
== جستارهای وابسته ==
 
==[[:رده:آثار علم معصوم|منبع‌شناسی جامع علم معصوم]]==
{{منبع‌شناسی جامع}}
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های علم معصوم|کتاب‌شناسی علم معصوم]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علم معصوم|مقاله‌شناسی علم معصوم]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های علم معصوم|پایان‌نامه‌شناسی علم معصوم]].
{{پایان منبع‌ جامع}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۳: خط ۲۵:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


{{علم معصوم افقی}}
[[رده:مدخل]]
[[رده:علم معصوم به قوانین طبیعی]]
[[رده:علم معصوم]]
[[رده:علم معصوم]]
۱۱۲٬۹۹۷

ویرایش