برهان انقسام: تفاوت میان نسخه‌ها

==مقدمه==

*"[[برهان]] انقسام" از براهینی است که ابن‌سینا آن را مورد توجه قرار داده است. از نظر [[استاد مطهری]]، این [[برهان]] با تقریر موجود در آثار سینوی دارای اشکال است<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۵۸.</ref>.

*این [[برهان]] [[شیخ]] یک [[نقص]] دارد و یک اشکال. [[نقص]] این [[برهان]] آن است که انقسام و تعدد واجب‌الوجود را به انقسام جنس به انواع، یا نوع به افراد منحصر کرده است و حال آنکه قسم سومی هم وجود دارد و آن انقسام یک [[طبیعت]] عرضی عام است به انواع متباینه؛ ولی این [[نقص]] با توجیهی که ملاصدرا کرده و گفته است که مقدمات خمسه مفروض گرفته شده است، قابل [[دفاع]] می‌‌باشد.

*اما اشکال این [[برهان]] آن است که [[شیخ]] می‌‌گوید: {{عربی|ان انقسام معنى وجوب الوجود فى الكثرة لا يخلو من وجهين‏...}}. در اینجا [[شیخ]] چنین فرض کرده است که اگر [[واجب]] متعدد باشد، لازم می‌‌آید که [[وجوب]] وجود کثیر باشد؛ حال آنکه فرق است بین کثیر بودن، که [[شأن]] معانی کلیه است و بین مثل داشتن که [[شأن]] افراد و حقایق وجودیه است. حالا می‌‌گوییم: بنا بر اصالت وجود، [[حقیقت]] وجود نه نوع است و نه جنس و نه فصل و نه عرض عام یا خاص. همه اینها [[شأن]] معانی و مفاهیم ذهنیه است و چنان که قبلاً گفتیم، [[حقیقت]] وجود به صفت کثرت متصف نمی‌شود؛ زیرا وجود مساوق [[وحدت]] است؛ در عین حال برای هر مرتبه‌ای از مراتب، فرض مثل ممکن است و به چه دلیلی مثل ندارد؟ و این شق خارج از دو شق مفصلة البیان [[شیخ]] و یک شق مفروض و مضمر البیان اوست.