صحابه در اصول فقه

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط HeydariBot (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۹ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

مقدمه

صحابه، جمع صاحب و در لغت به معنای یار و همراه است.

علمای مذاهب اسلامی درباره معنای اصطلاحی واژه صحابی اختلاف نظر دارند:

  1. گروهی از اهل سنت، همانند ابن حجر عسقلانی، معتقدند صحابی بر کسی اطلاق می‌شود که در حال ایمان، پیامبر(ص) را ملاقات کرده و با همان حال از دنیا رفته باشد؛
  2. گروهی هم چون شهید ثانی معتقدند صحابی کسی است که رسول خدا را در حال ایمان ملاقات کرده و در حال ایمان و اسلام مرده باشد، اگر چه در این بین مرتد شده باشد؛
  3. بعضی گفته‌اند: صحابی یعنی کسی که یک یا دو سال با رسول خدا(ص) بوده و به همراه ایشان در یک یا دو جنگ بر ضد کفار شرکت داشته است؛
  4. جمعی گفته‌اند: هر کس پیامبر(ص) را دیده باشد صحابی است؛
  5. گروهی گفته‌اند: صحابی کسی است که سابقه هم نشینی و پیروی‌اش از رسول خدا(ص) طولانی باشد؛
  6. برخی دیگر گفته‌اند: صحابی به کسی اطلاق می‌‌شود که یکی از چهار وصف زیر را به طریق " منع الخلو " دارا باشد:
    1. مجالست با پیامبر(ص) در مدت طولانی؛
    2. تحمل حفظ روایت (شنیدن مستقیم و به خاطر سپردن روایت) از رسول خدا(ص)؛
    3. شرکت در جنگ بر ضد کفار به همراه رسول خدا(ص)؛
    4. شهادت در زمان پیامبر(ص) در جنگ با کفار.
  7. عده‌ای، صحابی را کسی می‌‌دانند که در حالی که مسلمان بوده، پیامبر(ص) را در مدت طولانی دیدار کرده و حفظ حدیث (شنیدن و به خاطر سپردن حدیث از رسول خدا) نموده و در حال ایمان هم از دنیا رفته باشد؛
  8. برخی دیگر، عنوان صحابی را بر کسی اطلاق می‌‌کنند که به خدا و رسول او ایمان داشته و با رسول خدا(ص) در یک جنگ و یا بیشتر شرکت نموده و معروف به فقه و فتوا و دارای ملکه اجتهاد باشد[۱].

جستارهای وابسته

پانویس

  1. اصول الفقه الاسلامی، ج۲، ص۸۵۰؛ منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، ج۱، ص۳۵۷.