ظلم‌شناسی با تکیه بر آیات و روایات (کتاب)

ظلم‌شناسی با تکیه بر آیات و روایات
زبان	فارسی
نویسنده	علی رضا آزادی
موضوع	ظلم، ظلم‌شناسی
مذهب	شیعه
ناشر	انتشارات پژوهشکده باقرالعلوم
محل نشر	قم، ایران
سال نشر	۱۳۹۸ ش
تعداد صفحه	۳۶۸
شابک	‫‬‬‮‭۹۷۸-۶۰۰-۸۱۷۶-۴۹-۷
شماره ملی	۴۸۰۱۱۹۰

ظلم‌شناسی با تکیه بر آیات و روایات، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی موضوع ظلم و شناسایی جنبه‌های آن از دیدگاه دین اسلام می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر علی رضا آزادی است و انتشارات پژوهشکده باقرالعلوم انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «در این اثر ابتدا ظلم و جایگاه و ضرورت بحث از آن تعریف و تبیین گردیده و گستره موارد ظلم را مورد واکاوی قرار می‌دهد. در ادامه نگارنده عوامل زمینه‌ساز ظلم را آورده و سطوح و ابعاد آن و شیوه‌های ظلم را مورد ملاحظه قرار می‌دهد. در پایان نوشتار مذکور علاوه بر بیان راهکارهای مواجهه با ظلم از جهات مختلف در مباحث جالب‌توجه در این مجموعه می‌باشد».

فهرست کتاب

• نکاتی برای مطالعه بهتر کتاب
• سخن پژوهشکده
• پیش‌گفتار
• دیباچه

1. تعریف ظلم
2. جایگاه و ضرورت بحث ظلم

• فصل اول: گستره ظلم

1. ظلم به خدا
2. ظلم به خود
3. ظلم به دیگران
4. ظلم به طبیعت
   1. محیط زیست
   2. حیوانات
   3. گیاهان و درختان
5. ظلم به دانش
6. ظلم به حق و عمل صالح

• فصل دوم: دست‌اندرکاران ظلم

1. ظالم
2. یاری کنندگان ظالم
   1. سکوت و بی‌اعتنایی
3. رضایت دهندگان به ظلم
4. پذیرنده ظلم (مُنظَلِم)
   1. ضرورت یاری رساندن به مظلوم

• فصل سوم: عوامل زمینه‌ساز ظلم

1. قدرت
2. جهل
3. وسوسه‌های شیطان
4. هوای نفس و شهوت
   1. نفرت و کینه‌جویی
   2. استکبار
   3. طمع و افزون‌طلبی
5. تعصب بر باورهای غلط
6. محیط ناسالم
7. ارتباط با ظالم
8. بی‌نیازی و خوش‌گذرانی
9. فقر
10. ترس

• فصل چهارم: سطوح ظلم

1. شخصی
2. اجتماعی
   1. خصوصی
      1. ظلم در خانواده
      2. ظلم به همسایه
      3. ظلم به زیردستان
      4. ظلم به کارفرما
      5. ظلم به دوستان و شریکان
      6. ظلم به دشمن
      7. ظلم به ممدوح
      8. ظلم به میهمان
      9. ظلم به طلبکار
      10. ظلم ربا دهنده
   2. ظلم عمومی
      1. ظلم حاکم به مردم
      2. ظلم مردم به امامت و حکومت عدل
      3. ظلم به انبیا و اوصیای الهی
      4. ظلم به دین و آیات الهی

• فصل پنجم: انواع، ابعاد و شیوه‌های ظلم

1. انواع ظلم
   1. ظلم غیر قابل بخشش از سوی خدا
   2. ظلم مورد بخشش خداوند
   3. ظلم مورد بازخواست خدا
2. ابعاد ظلم
   1. ظلم جوارحی
   2. ظلم جوانحی
3. شیوه‌های ابراز ظلم
   1. ایجابی
   2. سلبی

• فصل ششم: بدترین ظلم‌ها و ظالم‌ها

1. زشت‌ترین ظلم‌ها
   1. ظلم به ضعیفان
   2. ظلم به افراد کریم
   3. ظلم به دوستان
   4. ظلم به تسلیم شده
   5. ظلم در سن پیری
2. سخت‌ترین و عقاب‌آورترین ظلم:
   1. ظلم به افراد بی‌پناه
   2. ظلم به نعمت‌های الهی و فقیر
   3. ظلم در زمان و مکان خاص
3. ظالم‌ترین انسان‌ها:
   1. کتمان‌کنندگان حقایق الهی
   2. اعراض از آیات الهی
   3. افترا زنندگان به خداوند و تکذیب آیات الهی
   4. منع‌کنندگان از ذکر خداوند
   5. پایه‌گذاران سنت‌های ظالمانه
   6. عدل شمردن ظلم
   7. ظلم به منصف
   8. ظلم به ظالم

• فصل هفتم: پیامدهای ظلم

1. پیامدهای دنیوی ظلم
   1. نزول انواع عذاب‌های زمینی و آسمانی
   2. محرومیت از امامت
   3. افتادن در ظلم دیگر
   4. دور شدن از هدایت و غفران الهی
   5. انتقام الهی
   6. ذلت و خواری
   7. لعنت خدا و ملائکه
   8. مستجاب نشدن دعا
   9. زوال نعمت و تعجیل عذاب
   10. سرعت و شدت در عقوبت و انتقام
   11. برگشت ظلم به خودِ ظالم
2. پیامدهای اخروی ظلم
   1. ردّ معذرت و شفاعت
   2. سبکی و حبط اعمال
   3. محرومیت از بهشت و گرفتاری در جهنم
   4. رستگار نشدن و پشیمانی در قیامت
   5. اخذ حسنات و تحقیر در قیامت

• فصل هشتم: راهکارهای مواجهه با ظلم

1. پیشگیری انسان از ظلم خود
   1. دعا و استعاذه
   2. ایمان و عمل صالح
   3. خوف از انتقام و قصاص
   4. توجه به علم و قدرت خداوند
   5. هجرت از اماکن ظلم
   6. دوستی با رفیق مؤمن
   7. ارتباط مؤثر و مستمر با اماکن دینی
2. توبه و استغفار از ظلم
   1. اقرار به ظلم و ابراز پشیمانی
   2. اصرار نداشتن بر ظلم
   3. تدارک و جبران ظلم
      1. برگرداندن اموال
      2. طلب حلالیّت
      3. استغفار برای مظلوم
      4. قضای امور فوت شده
   4. عمل صالح
3. مقابله و رفع ظلم
   1. انکار قلبی ظلم و عدم گرایش به ظالم
   2. پرهیز از همنشینی و مجادله با ظالم
   3. انذار ظالمان و نهی از منکر
   4. طمع نداشتن به کمک ظالمان
   5. کمک نکردن به ظالم
      1. کمک به ظالم در جهت ظلم
      2. کمک به ظالم در سایر جهات
   6. درخواست کمک برای رفع ظلم
   7. جهاد در برابر ظلم ظالمان
   8. هجرت از مناطق ظلم
4. صبر بر ظلم و عفو ظالم

• فصل نهم: شاخص ارزیابی و نشانه‌های ظالم

1. نافرمانی از مافوق
   1. تکذیب رسل الهی
   2. ادعای الوهیت و زوال‌ناپذیری
2. سیطره بر زیردستان
3. حق‌گریزی
4. ظلم علنی
5. پشتیبانی از ظلم و ظالم
6. ایجاد رابطه دوستی با کفار
7. طرد اهل ایمان
8. فتنه‌انگیزی در جبهه حق
9. ترس از مرگ
10. وعده دروغ و پیمان‌شکنی
11. بی‌عفتی

• منابع

دربارهٔ پدیدآورنده

علی رضا آزادی

حجت الاسلام و المسلمین علی رضا آزادی (متولد ۱۳۵۷ش، خوی)، در کنار دروس متداول حوزوی تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم و معارف نهج‌البلاغه دانشگاه قرآن و حدیث قم پیگیری کرد. مدیریت حوزه علمیه کردستان، نمایندگی مؤسس و هیأت امنای حوزه علمیه فاطمةالزهرا (ع) از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «ظلم‌شناسی با تکیه بر آیات و روایات»، «مناقب امام علی درآثار علمای شافعی» و «از رویش تا پویش» برخی از این آثار است.