بحث:کارگزاران امام علی

کارگزاران امام علی (ع)

در حکومت پنج سالۀ امیر المؤمنین (ع) کسانی از سوی آن حضرت در مسؤولیت‌های مختلفی مشغول بودند و کارگزاران او به شمار می‌آمدند، چه کسانی که به عنوان استاندار و فرماندار خدمت می‌کردند، چه آنانی که کارگزاران بیت‌المال و گردآورندگان مالیات (صدقات و زکات‌ها) بودند، چه آنان‌که به عنوان قضات و بازرسان، کاتبان و دبیران کار می‌کردند، چه به عنوان حاجبان و دربانان، چه فرماندهان سپاه و امیران لشکر. به‌طور خلاصه:

استانداران مکه عبارت بودند از: ابو قتاده و قثم بن عباس.

فرمانداران مدینه عبارت بودند از: تمیم بن عمرو، سهل بن حنیف انصاری، تمام بن عباس، ابو ایوب انصاری، حارث بن ربیع.

کارگزاران کوفه چه به عنوان استاندار، یا جانشین آن حضرت در مقطعی خاصّ عبارت بودند از: ابو موسی اشعری، قرظة بن کعب انصاری، عقبة بن عمرو انصاری، هانی بن هوذه.

کارگزاران یمن: حبیب بن منتجب، سعید بن نمران، عبید اللّه بن عباس.

در نهروان و فرات نیز عبدالله بن خباب و عبیده سلمانی خدمت می‌کردند.

آنان هم که به فرمانداری مدائن گماشته شدند عبارت بودند از: حذیفة بن یمان، یزید بن قیس، لام بن زیاد، سعد بن مسعود ثقفی.

در جزیره و اطراف آن نیز ابو حسان بن حسان بکری، مالک بن کعب ارحبی، کمیل بن زیاد نخعی، مالک اشتر و شبیب بن عامر فرماندار بودند.

سلیمان بن صرد خزاعی، قدابمه بن عجلان و قعقاع بن شور نیز در جبّل و کسکر کارگزار بودند.

در منطقۀ بحرین، عمان و اهواز نیز کسانی همچون: عمر بن ابی سلمه، نعمان بن عجلان، عمرو بن سلمه، حلو بن عوف و خریت بن راشد فرماندار بودند.

در فارس، فرمانداران او عبارت بودند از: منذر بن جارود، مصقلة بن هبیره، زیاد بن ابیه.

در منطقۀ اصفهان، ری، قزوین و همدان: مخنف بن سلیم، یزید بن قیس، یزید بن حجیه و ربیع بن خثیم.

در خراسان، سجستان و کرمان: جعدة بن هبیره، خلید بن قره، حریث بن جابر حنفی، عون بن جعده، ربعی بن کأس، عبدالله بن اهتم.

در آذربایجان و حلوان: اشعث بن قیس، اسود بن قطبه، قیس بن سعد، عبدالله بن شبیل، سعد بن حارث.

در مصر نیز محمد بن ابی حذیفه، قیس بن سعد، مالک اشتر، محمد بن ابی بکر استاندار بودند.

عثمان بن حنیف، عبدالله بن عباس و ابو الأسود دوئلی هم از سوی آن حضرت در بصره در سمت استانداری بودند..

بجز ۵۷ نفر استاندار و فرماندار، کسانی همچون: علی بن ابی رافع، ابو رافع و وهب بن عبدالله کارگزار بیت‌المال بودند.

مخنف بن سلیم، مصعب بن یزید، عبدالله بن زمعه، قرظة بن کعب، مسیب بن نجبه، عبدالله بن ابی کرب، از کارگزاران مالیات بودند.

مالک بن کعب و سعد بازرس بودند.

شریح، ابو الأسود و رفاعه از قضات بودند.

عبیدالله بن ابی رافع، علی بن ابی رافع، سعید بن نمران، عبدالله بن جعفر، عبیدالله بن عبدالله بن مسعود، عبدالله بن حسن، سماک بن حرب و ابو ثروان از کاتبان و دبیران بودند.

سلمان فارسی، قنبر، میثم تمار، سعد، نصر، غزوان، ثبیت، میمون و احمر هم از حاجبان و دربانان به شمار می‌روند.

مجموع کارگزاران حضرت به ۹۱ تن می‌رسد، بدون احتساب افرادی که دارای دو سمت بودند.

کارگزاران امام علی بر اساس کتاب سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیر المؤمنین(ع)

استانداران

1. قیس بن سعد بن عباده (استاندار مصر)
2. ابوقتاده (استاندار مکه)
3. قثم بن عباس (استاندار مکه و طائف)
4. ابوموسی اشعری (استاندار کوفه)
5. قرظة بن کعب انصاری (استاندار کوفه و بهقباذات)
6. مخنف بن سلیم ازدی (استاندار اصفهان ، ری و همدان)
7. یزید بن قیس ارحبی (اشتاندار اصفهان، ری و همدان)
8. عثمان بن حنیف (استاندار بصره)
9. ابو اسود دؤلی (استاندار بصره)
10. عبدالله بن عباس (استاندار بصره)
11. مالک بن حارث اشتر نخعی (استاندار مصر)
12. محمد بن ابی‌بکر (استاندار مصر)

فرمانداران

1. تمام بن عباس(فرماندار مدینه)
2. ابوایوب انصاری (فرماندار مدینه)
3. تمیم بن عمرو (فرماندار مدینه)
4. حبیب بن منتجب (فرماندار یمن)
5. مالک بن کعب ارحبی (فرماندار عین التمر)
6. حذیفة بن یمان (فرماندار مدائن)
7. سعد بن مسعود ثقفی (فرماندار مدائن)
8. کمیل بن زیاد نخعی (فرماندار هیت)
9. عمر بن ابی سلمه (فرماندار بحرین)
10. نعمان بن عجلان زرقی (فرماندار بحرین و عمان)
11. منذر بن جارود (فرماندار اصطخر فارس)
12. مصقلة بن هبیره (فرماندار اردشیر خره)

کارگزاران

1. عبیدالله بن عباس (کارگزار مدینه)
2. سهل بن حنیف بن وهب انصاری (کارگزار مدینه)
3. حارث بن ربیع (کارگزار مدینه)
4. عمارة بن شهاب ثوری (کارگزار کوفه)
5. عمار بن حسان (کارگزار کوفه)
6. عمرو بن عمیس بن مسعود (کارگزار قطقطانه)
7. سعید بن نمران (کارگزار جَنَد در یمن)
8. عبدالله بن عباس (کارگزار صنعا در یمن)
9. سعید بن سعد بن عباده (کارگزار یمن)
10. عبدالله بن خباب بن ارت (کارگزار نهروان)
11. عدی بن حارث (کارگزار بهرسیر)
12. شراحیل بن مره همدانی (کارگزار نهرین)
13. یزید بن رویم شیبانی (کارگزار باروسما و نهرملک)
14. عبیده سلمانی (کارگزار فرات)
15. یزید بن قیس (کارگزار مدائن)
16. لام بن زیاد (کارگزار مدائن)
17. ثابت بن قیس (کارگزار مدائن)
18. هبیرة بن نعمان (کارگزار مدائن)
19. زحر بن قیس جعفی (کارگزار مدائن)
20. حصین بن مقاتل عبدی (کارگزار دسکره)
21. معقل بن قیس ریاحی (کارگزار موصل)
22. عبدالرحمان خثعمی (کارگزار موصل)
23. اشرس بن حسان بکری (کارگزار الانبار)
24. مالک اشتر (کارگزار جزیره، نصیبین و مصر)
25. شبیب بن عامر (کارگزار نصیبین
26. سلیمان بن صرد خزاعی (کارگزار جبل)
27. قدامة بن عجلان (کارگزار کسکر)
28. قعقاع بن شور (کارگزار کسکر و میسان)
29. عمر بن ابی سلمه (فرماندار بحرین)
30. حلو بن عوف ازدی (کارگزار عمان)
31. خریت بن راشد (کارگزار اهواز)
32. ابن هرمه (کارگزار سوق الاهواز)
33. عمرو بن مفرغ (کارگزار اهواز)
34. رفاعة بن شداد (کارگزار اهواز)
35. ابوساسان حضین بن منذر (کارگزار اصطخر فارس)
36. زیاد بن عبید (کارگزار فارس)
37. عمرو بن سلمه ارحبی (کارگزار اصفهان)
38. یزید بن حجیه تیمی (کارگزار ری)
39. ربیع بن خثیم (کارگزار ری و قزوین)
40. عبیدالله بن خلیفه (کارگزار ری و قزوین)
41. شراحیل بن مره (کارگزار قزوین)
42. عبیدة بن سلمان (کارگزار قزوین)
43. قرظة بن ارطات (کارگزار قزوین)
44. خلید بن قره یربوعی (کارگزار خراسان)
45. جعدة بن هبیره مخزومی (کارگزار خراسان)
46. حریث بن جابر حنفی بکری (کارگزار خراسان)
47. عبدالرحمان بن ابزی خزاعی (کارگزار خراسان)
48. عون بن جعدة بن هبیره مخزومی (کارگزار سجستان)
49. عبدالرحمان بن جزء طایی (کارگزار سجستان)
50. ربعی بن کاس عنبری (کارگزار سجستان)
51. شنسب بن جرمک (کارگزار غور)
52. حارث بن مره عبدی (کارگزار سند)
53. عبدالله بن اهتم (کارگزار کرمان)
54. اشعث بن قیس (کارگزار آذربایجان)
55. اسود بن قطبه تمیمی (کارگزار حلوان)
56. قیس بن سعد بن عباده انصاری (کارگزار آذربایجان و مصر)
57. سعد بن حارث خزاعی (کارگزار آذربایجان)
58. سعید بن ساریه خزاعی (کارگزار آذربایجان)
59. جریر بن عبدالله بجلی (کارگزار همدان)
60. محمد بن ابی حذیفه (کارگزار مصر)
61. محمد بن ابی بکر (کارگزار مصر)
62. حکیم بن جبله (کارگزار بصره)
63. عبدالله بن سلمه مرادی (کارگزار سواد عراق)
64. عبدالله بن سوار عبدی (کارگزار بحرین)
65. عبید بن سماک (کارگزار مدائن)

جانشینان امام علی

1. هانی بن هوذه (جانشنین امام علی در کوفه)
2. عقبة بن عمرو انصاری (جانشین امام علی در کوفه)

کاتبان و دبیران

1. عبیدالله بن ابی رافع
2. سعید بن نمران همدانی
3. عبدالله بن جعفر بن ابی طالب
4. ابو ثروان
5. اصبغ بن نباته مجاشعی
6. علی بن ابی رافع
7. سماک بن حرب
8. عبدالله بن جبیر
9. عبیدالله بن عبدالله بن مسعود
10. یزید بن شراحیل انصاری

گردآوران زکات و صدقات

1. مخنف بن سلیم ازدی
2. عبدالله بن زمعه
3. شریک بن نمله محاربی
4. مسیب بن نجبه فزاری
5. عبدالرحمان بن محمد کندی
6. جعفر بن عبدالله اشجعی
7. عروة بن عشبه کلبی
8. جلاس بن عمیر کلبی

کارگزاران جزیه و خراج

1. ابوزید یزید انصاری
2. ضبیعة بن زهیر اسدی
3. سعد بن مسعود
4. یزید بن رویم شیبانی
5. سعد بن عمرو انصاری
6. ماهویه
7. قرظة بن کعب

کارگزاران بیت المال

مسؤول بیت المال مدینه

1. عبیدالله بن ابی رافع
2. ابوالهیثم بن تیهان انصاری
3. عمار یاسر

مسؤول بیت المال بصره

1. ابوبکره
2. عبدالرحمان بن ابی بکره
3. زیاد بن عبید
4. ابو اسود دؤلی

مسؤول بیت المال کوفه

1. ابو رافع
2. علی بن ابی رافع
3. ابو جحیفه وهب سوائی
4. حملة بن جویه کنانی
5. طریف اسدی کوفی

بازرسان

1. مالک بن کعب ارحبی
2. سعد غلام امیرالمؤمنین

فرماندهان

فرماندهان جنگ جمل

1. حسان بن محدوج
2. عبدالرحمن بن حسان ذهلی
3. علباء بن هیثم سدوسی
4. زید بن صوحان عبدی
5. سیحان بن صوحان
6. هند بن عمرو جملی
7. ثمامة بن مثنی

فرماندهان جنگ صفین

1. عمار یاسر
2. ابوالهیثم بن تیهان
3. خزیمة بن ثابت
4. عبدالله بن بدیل بن ورقاء خزاعی
5. اویس قرنی

پرچم‌داران

پرچم‌داران جنگ جمل

1. محمد بن حنفیه
2. ابوایوب انصاری
3. خزیمه ذوالشهادتین
4. ابوقتادة بن ربعی

پرجم‌داران جنگ صفین

1. هاشم مرقال
2. عبدالله بن هاشم مرقال
3. حضین بن منذر رقاشی
4. عمار یاسر
5. عمار بن عریان
6. حیان بن هوذه نخعی
7. عمرو بن حارث همدانی
8. ربیعة بن ابی‌شداد خثعمی

پرجم‌داران جنگ نهروان

1. ابوایوب انصاری
2. قیس بن سعد
3. حارث بن عبدالله اعور همدانی
4. میسره ابوجمیله طهوی
5. ابوالطفیل عامر بن واثله لیثی
6. هارون بن سعد
7. عبد خیر همدانی

اعضای شرطة الخمیس

1. عفاق بن مسیح
2. نعیم بن دجاجه اسدی
3. اصبغ بن نباته مجاشعی
4. قیس بن سعد بن عباده
5. مالک بن حبیب یربوعی
6. معقل بن قیس ریاحی
7. سلمان فارسی
8. مقداد بن اسود
9. ابوذر غفاری
10. عمار یاسر
11. ابوسنان انصاری
12. ابوعمره انصاری
13. جابر بن عبدالله انصاری
14. سهل بن حنیف بدری
15. عثمان بن حنیف انصاری
16. نجی بن سلمه حضرمی کوفی
17. عبدالله بن یحیی حضرمی
18. حکیم بن سعد حنفی
19. بشر بن عمرو همدانی
20. ابوعمره انصاری
21. عبیدالله بن خلیفه
22. عبدالله بن اسید کندی
23. عباد بن نسیب قیسی
24. عدی بن حاتم طائی

اعضای نیروی انتظامی

1. مالک بن حبیب یربوعی
2. معقل بن قیس
3. زیاد بن خصفه بکری تیمی
4. خلاس بن عمرو هجری بصری
5. حیان بن حصین اسدی
6. ثعلبة بن یزید حمانی
7. سعید بن ساریه خزاعی
8. یزید بن قیس ارحبی
9. ابوجحیفه وهب بن عبدالله سوائی
10. حضین بن منذر
11. یزید بن رویم
12. جاریة بن قدامه تمیمی سعدی
13. مالک بن کعب ارحبی
14. احمر بن شمیط
15. عمرو بن مزه شحبی
16. حبیب بن مره تمیمی
17. سلیمان بن صرد خزاعی
18. عیاض بن ابی لینه
19. سعید بن قیس همدانی
20. اعین بن ضبیعه مجاشعی
21. سعید بن وهب همدانی
22. وهب بن مسعود خثعمی
23. حکیم بن جبله عبدی
24. مطر بن ناجیه

ناظران بازار

1. ابن هرمه
2. علی بن اصمع