آیا امام مهدی با شمشیر قیام خواهد کرد؟ (پرسش)
آیا امام مهدی (ع) با شمشیر قیام خواهد کرد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در ذیل، پاسخ به این پرسش را بیابید. تلاش بر این است که پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه این پرسش، در یک پاسخ جامع اجمالی تدوین گردد. پرسش‌های وابسته به این سؤال در انتهای صفحه قرار دارند.
| آیا امام مهدی با شمشیر قیام خواهد کرد؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / عصر ظهور امام مهدی / قیام امام مهدی / ابزار جنگی امام مهدی |
| مدخل اصلی | قیام با شمشیر |
| تعداد پاسخ | ۵ پاسخ |
پاسخ نخست
آیت الله شهید سید محمد صدر در کتاب «تاریخ پس از ظهور» در این‌باره گفته است:
«از ظاهر روایات چنین بر می‌آید که امام مهدی (ع) با شمشیر می‌جنگد؛ اما روشن است که این سلاح، مناسب دوران صدور این روایات است و آن حضرت به گاه ظهور با سلاح متعارف همان عصر پیکار خواهد کرد و اساسا معنا ندارد از سلاحی بهره ببرد که کارآیی‌اش در حد صفر می‌باشد؛ مگر آن که پای معجزه به میان آید که آن هم نشدنی است زیرا پیشتر ثابت کرده‌ایم در چنین مواردی که جایگزین طبیعی (بهره‌گیری از سلاح متعارف زمان) وجود دارد، معجزه مجال ظهور ندارد. بدین ترتیب باید از واژه "شمشیر" (سیف) معنایی رمزی را دریافت که بر هر سلاحی قابل تطبیق باشد»[۱].
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
| ۱. آیت الله امینی؛ |
|---|
|
آیت الله ابراهیم امینی، در کتاب «دادگستر جهان» در این‌باره گفته است:
«موضوع خروج مهدی موعود، با شمشیر و سیف، در احادیث منصوص است از باب نمونه: امام محمد باقر (ع) فرمود: مهدی از این جهت با جدش محمد شباهت دارد که با شمشیر قیام می‌کند و ستمکاران و گمراه‌کنندگان و دشمنان خدا و رسول را به قتل می‌رساند. با شمشیر و ترس، نصرت می‌یابد و هیچ‌یک از پرچمهایش شکست‌خورده برنمی‌گردد[۲]. لکن خروج با سیف کنایه از جنگ است. یعنی جنگ و خونریزی جزء برنامه رسمی مهدی موعود است. مأمور است دین اسلام را عالمگیر کند و جلو تعدیات و بیدادگری را بگیرد گرچه با جنگ و توسل به شمشیر باشد. برخلاف سیره و رویه پدران بزرگوارش که چنین مأموریت حادی نداشتند و به پند و اندرز اکتفا می‌نمودند. بنابراین، مقصود از خروج با سیف، این نیست که سلاح‌های جنگی او منحصر به شمشیر است و از استعمال هرگونه سلاح دیگری خودداری می‌کند بلکه ممکن است آنجناب هم از سلاح‌های جنگی روز استفاده نماید بلکه امکان دارد سلاح‌های دیگری را اختراع کند که بر تمام وسائل جنگی آنروز غالب گردد. حقیقت مطلب این است که ما از حوادث و پیش‌آمدهای آینده جهان بی‌اطلاعیم و از سرنوشت انسانیت و صنایع به‌طور دقیق خبر نداریم بدینجهت هم حق نداریم بدون مدرک، آینده را بر طبق گذشته قیاس کنیم. ما نمی‌دانیم در آینده، کدام کشور و ملتی در صنایع و علوم و تمدن و قدرت بر سایرین برتری و تفوق پیدا خواهد کرد. شاید در آینده، ملل متفرق اسلامی از خواب غفلت بیدار شوند، اختلافات جزئی را کنار بگذارند و همه‌شان برادروار، زیر پرچم نیرومند توحید گرد آیند. علوم و دستورات متین قرآن را برنامه عملی خویش قرار دهند و برنامه‌های اصلاحی اسلام را به مرحله اجرا درآورند. از ثروت‌های خدادادی خویش بهره‌برداری نمایند. از حالت سستی و انزوا بیرون آیند و در علوم و صنایع و اخلاق، پیشرو تمدن بشریت گردند. نیروی سرکش و افسار گسیخته شرق و غرب را مهار کنند و زمینه نهضت و ظهور مصلح حقیقی و مهدی موعود را فراهم سازند. پس آنجناب ظاهر شود و به واسطه نیروی مقتدری که در اختیار دارد و نصرت و تأییدات خداوندی و قدرت خارق‌العاده مقام ولایت، حکومت‌های سرکش و ستمکار را سرنگون سازد و حکومت توحید و عدالت را در سرتاسر جهان تشکیل دهد. در آنهنگام، دانشمندان و مخترعین جهان که به چشم خود مشاهده می‌کنند که نتیجه زحمات و کوشش‌های جان‌فرسای آنان که باید در راه صلح و صفا و بهتر ساختن زندگی توده مردم مصرف شود، در راه استعمار و بدام انداختن مردم به کار می‌رود و از این موضوع رنج می‌برند ولی چاره‌ای نمی‌یابند، بدون‌شک ندای عدالت‌خواهی مهدی اسلام را اجابت می‌کنند و در راه پیشبرد هدفش کوشش می‌نمایند. ما چه می‌دانیم شاید در آینده بشر از جهالت و عناد و عصبیت و خودسری دست بردارد و تولید و اختراع سلاح‌های هسته‌ای و اتمی را ممنوع سازد و بودجه‌های سنگین نظامی را در راه توسعه فرهنگ عمومی و امور عمرانی و رفاه بشر به مصرف برساند»[۳]. |
| ۲. حجت الاسلام و المسلمین رحیمی؛ |
|---|
| ۳. آقای رضوانی؛ |
|---|
|
آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:
«برخی سؤال می‌کنند که مطابق برخی روایات، امام زمان (ع) با شمشیر قیام خواهد کرد و با آن به مقابله با مخالفان حق و حقیقت و ظالمان خواهد پرداخت. این مسأله قابل پذیرش نیست، زیرا چگونه ممکن است یک نفر با شمشیر در مقابل تسلیحات کشتار جمعی جدید و مخرّب که می‌تواند کلّ کره زمین را چندین بار نابود کند ایستاده و مقابله کند؟ اصل این مسأله در روایات به آن اشاره شده است. محمد بن مسلم از امام باقر (ع) نقل کرده که فرمود: و امّا شباهت مهدی به جدّش مصطفی (ص) به خروج با شمشیر و کشتن دشمنان خدا و دشمنان رسولش و جبّاران و طاغوت‌ها است. و همانا او به توسط شمشیر و ترس نصرت و یاری خواهد شد...[۵]. ولی بحث در آن است که مقصود از شمشیر چیست؟ آیا شمشیر موضوعیّت و خصوصیّت دارد، یا اشاره به چیزی دیگر است؟ پاسخ:
|
| ۴. مجتبی تونه‌ای؛ |
|---|
|
آقای مجتبی تونه‌ای، در کتاب «موعودنامه» در این‌باره گفته است:
«برخی می‌گویند چگونه امام زمان (ع) با شمشیر قیام خواهد کرد؟ چرا از سایر شیوه‌ها استفاده نمی‌کند، به علاوه با توجه به پیشرفت‌های خارق العاده بشر در زمینه صنایع نظامی، مگر شمشیر می‌تواند در مقابل این سلاح‌های پیچیده کارایی داشته باشد؟ از دقت در مجموعه روایات مربوط به معارف امام زمان (ع) به وضوح معلوم می‌شود که قیام آن حضرت یک قیام مسلحانه خواهد بود و به این حقیقت با تعابیر مختلف اشاره شده است. زید بن شحّام می‌گوید: امام زین العابدین (ع) می‌فرمودند: در قائم ما چند سنت از سنن پیامبران وجود دارد... سنتی که از پیامبر اکرم (ص) دارند اینکه وی نیز همانند رسول اکرم (ص) با شمشیر قیام خواهد کرد[۸]. در نوشته‌ای به خط امام حسن عسکری (ع) آمده است:... حجت خدا بر مردم با شمشیر برهنه ظهور خواهند کرد تا حق را غلبه بخشند...[۹] عدم توجه به سایر قسمت‌های این دسته از روایات یا روایت‌های دیگری که مضمون این روایات را کامل می‌سازند سبب شده است که دوستان ناآگاه تصویری مخدوش و نامناسب از مسأله ظهور امام زمان (ع) در ذهن داشته باشند و این امر خود بستر و زمینه‌ای را فراهم ساخته است تا دشمنان آگاه از طریق تصرف در مفهوم یا ایجاد تحریف در متن و موضوع این قبیل از روایات، حقیقت مسأله مهدویت را برخلاف آن‌چه که هست نشان دهند و حتی امروزه شاهد هستیم که به کمک ابزارهای تبلیغاتی مدرن، این مسأله را به‌عنوان یک اندیشه خطرناکی که فرهنگ و تمدن بشری را تهدید می‌نماید معرفی می‌کنند. ساختن فیلم‌هایی چون "نوسترآداموس" از جمله این فعالیت‌هاست که در ضمن آن عوامل استکبار جهانی و صهیونیست بین‌الملل تلاش می‌کنند که "مهدی موعود" را ضد صلح و امنیت و جنگ‌طلب و... معرفی نمایند و از این طریق به تخطئه تفکر مهدویت می‌پردازند. در حالی که اگر کسی اندک تأملی در اهداف کلی همه آیین‌های الهی و از جمله مکتب اسلام بنماید به خوبی متوجه می‌شود که هدف اصلی تک‌تک احکام و قوانین و مقررات الهی حاکمیت بخشیدن به ارزش‌هایی است که کمترین نتیجه آنها ایجاد صلح و آرامش و امنیت در جوامع است، تا در سایر آن‌همه افراد به کمال انسانی خویش دست یابند. اگر در برخی از موارد سخن از شمشیر و مبارزه و جهاد به میان آمده است این به شرایط و موقعیت‌های ویژه‌ای اختصاص دارد که شیوه‌های دیگر مؤثر و نتیجه‌بخش نیستند. بر این اساس امام زمان (ع) نیز همانند پیامبر اکرم (ص) و امیر المؤمنین (ع) نخست مخالفان را از طریق منطق و موعظه به پذیرش حقیقت دعوت می‌کنند و بر شبهات و سؤالات و دغدغه‌های فکری و اعتقادی آنها مناسب‌ترین پاسخ را ارائه می‌دهند و حجت را برای همگان تمام می‌نمایند، در نتیجه اغلب افراد حقیقت‌خواه و غیرمغرض نیز به راه راست هدایت شده مسیر سعادت را در پیش می‌گیرند. با این‌همه در مقابل، تعدادی هم به جهت پیروی از هواهای نفسانی چون این دعوت را متعارض با منافع غیرمشروع خود می‌بینند با آن به مخالفت برمی‌خیزند و از هیچ‌گونه ظلم و ستم و طغیان و سرکشی و... خودداری نمی‌کنند. در چنین شرایطی که منطق و استدلال و ارشاد و موعظه نتیجه‌ای در پی ندارد و درعین‌حال حجت بر همه افراد تمام شده است و جای هیچ‌گونه عذر و بهانه برای سرپیچی از حقیقت برای کسی باقی نمانده و در مستکبران و ستم‌پیشه‌گان و زورمندان خونخوار جز زبان زور چیز دیگری مؤثر واقع نمی‌شود، حضرت بالاجبار دست به شمشیر می‌برند و از آن طریق جلو تعدی و سرکشی ظلم پیشه‌گان را می‌گیرند و محرومان و مستضعفان را به حق‌شان می‌رسانند. به عبارت دیگر روزگار مهدی موعود (ع) روزگار خوار شدن زورداران و فسادپیشه‌گان است. اگر در زمان‌های گذشته علی‌رغم تلاش اولیای الهی، جباران و ستمگران به سرکشی و تعدی ادامه می‌دادند و حتی انبیا و اولیا را به قتل می‌رساندند، در روزگار امام زمان (ع) فرصت آن را پیدا نمی‌کنند که به جنایات خود استمرار ببخشند و مصلحان و پاکان را شهید سازند و صحنه‌هایی همانند صحنه عاشورا را تجدید نمایند. آری مهدی (ع) دست انتقام خداست که انتقام مظلومان و محرومان را از ستمگران و مستکبران خواهد گرفت و خوبی‌ها را در سرتاسر جهان حاکم خواهد ساخت و صالحان و مستضعفان را که وارثان زمین‌اند به عزت خواهد رساند و دشمنان حقیقت و طواغیت و گمراه‌کنندگان را به خاک مذلت خواهد نشاند. در پاسخ به این سؤال که شمشیر چگونه در مقابل ابزارهای پیشرفته نظامی مدرن می‌تواند کارایی داشته باشد؟ احتمالاتی مطرح شده است:
|
پرسش‌های وابسته
- ابزار جنگی لشکر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی با شمشیر قیام خواهد کرد؟ (پرسش)
- آیا شمشیر ذوالفقار نزد امام مهدی است؟ (پرسش)
- با وجود پیشرفت علم و با وجود سلاح‌های مدرن آیا جنگ امام مهدی با شمشیر خواهد بود؟ (پرسش)
- امام مهدی بعد از ظهور چه نوع سلاحی دارند؟ (پرسش)
- با توجه به سلاح‌های پیشرفته دشمنان امام مهدی چگونه با آنها مقابله کرده سرنوشت جهان و بشریت را تغییر می‌دهد؟ (پرسش)
- در زمان قیام سلاح و مرکب امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- با توجه به کثرت سلاح‌های پیشرفته و قدرت نظامی دشمنان امام مهدی ایشان چگونه بر آنها غلبه می‌کند؟ (پرسش)
- چرا حضرت مهدی با شمشیر قیام می‌کند؟ (پرسش)
- آیا قیام مهدی مسلحانه است؟ و منظور از قیام با شمشیر چیست؟ (پرسش)
پانویس
- ↑ صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص۳۴۹.
- ↑ "محمد بن مسلم عن ابی جعفر (ع)؛ فی حدیث؛ قال: و اما شبهه من جده المصطفی (ص) فخروجه بالسیف و قتله اعداء الله و اعداء رسوله و الجبارین و الطواغیت و انه ینصر بالسیف و الرعب و انه لا ترد له رایة"؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۲۱۸.
- ↑ امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، ص ۳۱۷-۳۱۹.
- ↑ رحیمی، عباس، امید فردا، ص۵۱.
- ↑ "وَ أَمَّا شَبَهُهُ مِنْ جَدِّهِ الْمُصْطَفَى (ص) فَخُرُوجُهُ بِالسَّيْفِ وَ قَتْلُهُ أَعْدَاءَ اللَّهِ وَ أَعْدَاءَ رَسُولِهِ ص وَ الْجَبَّارِينَ وَ الطَّوَاغِيتَ وَ أَنَّهُ يُنْصَرُ بِالسَّيْفِ وَ الرُّعْبِ "؛ بحارالأنوار، ج ۵۱، ص ۲۱۸
- ↑ بصائر الدرجات، ص ۱۴۱
- ↑ رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۵۶۷.
- ↑ اثبات الهداة، ج ۳، ص ۴۶۶.
- ↑ بحار الانوار، ج ۲۶، ص ۲۶۴.
- ↑ نشریه موعود، شماره ۱۹، ص ۸۳.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۵۷.