برنامه حکومتی و اصلاحی امام مهدی چیست؟ (پرسش)
| برنامه حکومتی و اصلاحی امام مهدی چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل اصلی | مهدویت |
برنامه حکومتی و اصلاحی امام مهدی چیست؟ (پرسش) یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید زهادت، در کتاب «معارف و عقاید ۵ ج۲» در این‌باره گفته است:
- «با استفاده از روایات فراوانی که درباره دوران حکومت امام مهدی (ع) موجود است، سه محور عمده برنامه‌های آن حکومت عبارت‌اند از:
- نخست: برنامه فرهنگی
- در حکومت جهانی امام مهدی (ع) تمام فعالیت‌های فرهنگی، در راستای رشد و تعالی علمی و عملی مردم خواهد بود و با جهل و نادانی در همه زمینه‌ها مقابله خواهد شد. مهمترین محورهای جهاد فرهنگی در حکومت حق عبارت‌اند از:
- احیای کتاب و سنت: پس از آنکه در همه اعصار، قرآن غریب و تنها مانده و در حاشیه زندگی به فراموشی سپرده شده بود، در زمان حکومت آخرین حجّت الهی، تعالیم حیات بخش قرآن به تمام عرصه زندگی بشر وارد می‌شود. همچنین سنّت که همان گفتار و رفتار پیشوایان دینی است در همه جا به عنوان بهترین الگوی حیات انسانی مطرح می‌گردد و عملکرد همگان با معیار خدشه ناپذیر قرآن و عترت ارزیابی می‌شود. امیرالمؤمنین(ع) در بیانی رسا حکومت قرآنی امام مهدی (ع) را چنین توصیف کرده است: در روزگاری که هوای نفس حکومت می‌کند و هدایت و رستگاری را جایگزین هوای نفس می‌سازد و در عصری که نظر شخصی بر قرآن مقدم شده است، افکار را متوجه قرآن می‌کند و آن را حاکم بر جامعه می‌سازد[۱]. نیز در بیانی دیگر، آن حضرت دوران ظهور قرآن و حضور آن را در زندگی بشر چنین بشارت داده است[۲]. یاددادن و یادگرفتن قرآن، نقطه شروعی برای ترویج فرهنگ قرآنی و حاکمیت قرآن و احکام آن در همه حوزه‌های فردی و اجتماعی است.
- گسترش معرفت و اخلاق: قرآن کریم و تعالیم اهل بیت (ع) بر رشد اخلاقی و معنوی بشر بیشترین تأکید را انجام داده است؛ زیرا مهمترین عامل رشد و تعالی انسان به سوی هدف بلند خلقت، اخلاق نیکو است. پیامبر (ص) هدف از پیامبری خود را تکمیل مکارم اخلاق می‌شمرد[۳] و قرآن نیز آن بزرگوار را بهترین الگی رفتاری برای همه مردم معرفی می‌کند[۴]؛ ولی با کمال تأسف، به دلیل دوری بشر از راهنمایی‌های قرآن و اهل بیت (ع)، انحطاط اخلاقی در همه زمینه‌ها در جوامع بشری و به ویژه جامعه مسلمین آشکار گردیده و همین انحراف از ارزش‌های اخلاقی از عوامل مهم ویرانی حیات فردی و اجتماعی انسان‌ها شده است. حکومت امام مهدی (ع) که حکومت خدا و ارزش‌های الهی بر جهان است، ترویج اخلاق را در رأس برنامه‌های خود قرار خواهد داد. امام باقر (ع) فرمود: « إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اَللَّهُ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ اَلْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ أَكْمَلَ بِهِ أَخْلاَقَهُمْ»[۵]. از این تعبیر کنایه‌آمیز و زیبا استفاده می‌شود که در پرتو حکومت مهدی(ع) که حکومت اخلاق و معنویت است، بستر مناسب برای کمال عقلی و اخلاقی بشر فراهم خواهد شد؛ زیرا همان‌گونه که اخلاق زشت و پست از نقصان عقل و خِرد آدمی است، کمال عقل موجب بروز و ظهور اخلاق نیکو در انسان خواهد بود. از سوی دیگر، محیط آکنده از هدایت‌های قرآن و سنت‌های الهی، آدمی را به سوی خوبی‌ها سوق می‌دهد؛ بنابراین از درون و برون همه کشش‌ها به سوی فضیلت‌ها و زیبایی‌هاست و این‌گونه است که ارزش‌های الهی و انسانی همه جایی و عالم‌گیر می‌شود.
- نهضت علمی: یکی از برنامه‌های فرهنگی حکومت امام مهدی(ع) که خود منبع علوم و سرآمد همه عالمان زمان خویش است[۶]، نهضت علمی و رشد دانش بشری به طور چشمگیر و بی‌سابقه است. پیامبر اسلام (ص) پس از بشارت دادن به مهدی(ع) دربارۀ این بخش از اقدام او فرموده است: «تاسعهم القائم الذي يملأ الله عزوجل به الأرض نورا بعد ظلمتها و عدلا بعد جورها و علما بعد جهلها»[۷]. این جنبش علمی و فکری، برای همه اقشار و طبقات جامعه است و در این شکوفایی، فرقی بین مرد و زن نیست؛ بلکه زنان نیز به رتبه‌های بلند علمی و دین‌شناسی می‌رسند. امام باقر (ع) فرمود: «تُؤْتَوْنَ اَلْحِكْمَةَ فِي زَمَانِهِ حَتَّى إِنَّ اَلْمَرْأَةَ لَتَقْضِي فِي بَيْتِهَا بِكِتَابِ اَللَّهِ تَعَالَى وَ سُنَّةِ رَسُولِ اَللَّهِ »[۸].
- مبارزه با بدعت‌ها: بدعت در مقابل "سنت" و به معنای داخل کردن اندیشه‌ها و آرای شخصی در دین و دینداری است. امیرالمؤمنین امام علی(ع) در معرفی بدعت کذاران فرمود: بدعت گذاران، کسانی هستند که با فرمان خدا و کتاب او و پیامبرش مخالفت می‌ورزند و براساس رای و هواهای نفسانی خود عمل می‌کنند، هر چند شمار آن‌ها بسیار باشد.[۹]. بنابراین بدعت به معنای مخالفت با خدا و پیامبر او و حاکم کردن هواهای نفسانی و عمل کردن براساس تمایلات شخصی است و این، جز آن است که با الهام از کتاب و سنّت و براساس معیارهای الهی تحقیق و تحلیلی نو ارائه شود. بدعت، امری است که سنّت و شیوه خدا و پیامبر را نابود می‌کند و هیچ آفتی برای دین، چنین شکننده و نابود کننده نیست.
- امیرالمؤمنین امام علی (ع) فرمود: «مَا هَدَمَ اَلدِّينَ مِثْلُ اَلْبِدَعِ»[۱۰]. به همین دلیل است که سنت‌مداران، وظیفه دارند در مقابل بدعت گذاران قیام کنند و پرده از تزویر و نیرنگ آن‌ها بردارند و راه نادرست آن‌ها را برای مردمان آشکار و بدین‌گونه از گمراهی مردم جلوگیری کنند. پیامبر اکرم(ص) فرمود: «إِذَا ظَهَرَتِ الْبِدَعُ فِي أُمَّتِي فَعَلَى الْعَالِمِ أَنْ يُظْهِرَ عَلِمَهُ ، فَإِنْ لَمْ يَفْعَلْ فَعَلَيْهِ لَعْنَةُ اللَّهِ»[۱۱].
- با تأسف باید گفت که پس از پیامبر و راه روشن او، بدعت‌های زیادی در دین گذاشته شد، و انحراف‌ها و کجی‌های فراوانی در مسیر دینداری پدید آمد. چهره دین، واژگونه شد و رخسار تابناک آیین به حجاب‌های هواها و سلیقه‌های شخصی پوشانده شد. امامان معصوم (ع) و به دنبال ایشان عالمان دین کوشیدند؛ ولی همچنان راه بدعت گذاری و سنّت سوزی باز ماند و در دوران غیبت بیشتر شد. بی‌شک در رأس برنامه‌های اصلاحی امام مهدی(ع) مبارزه با بدعت‌ها و گمراهی‌هاست، تا زمینه‌های هدایت و رشد و تعالی بشر فراهم شود. امام باقر (ع) در ضمن سخنی بلند در توصیف زمان ظهور آن حضرت فرمود: «و لايترك بدعة إلا أزلها و لا سنتة إلا أقامها»[۱۲].
- دوم: برنامه اقتصادی
- از شاخصه‌های یک جامعه سالم، اقتصاد سالم است. اگر از منابع ثروت در جامعه به درستی استفاده شود و امکانات تولید و توزیع در اختیار عده‌ای خاص نباشد، بلکه حکومت به همه قشرها توجه کرده و برای همه امکانِ بهره‌گیری از سرمایه‌ها را فراهم کند، جامعه‌ای ساخته می‌شود که امکانرشد معنوی نیز در آن بیشتر است. در قرآن کریم و روایات معصومان(ع) نیز به جنبه اقتصادی و بهینه سازی وضع معیشتی مردم توجه شده است؛ بنابراین در حکومت قرآنی حضرت مهدی(ع) برای اقتصاد جهان، برنامه جامعی تدوین شده است که براساس آن اولاً امر تولید، سامان می‌یابد و از منابع طبیعی و مواهب خدایی بهرترین بهره‌برداری می‌شود و ثانیاً ثروت به دست آمده به شکل عادلانه بین همه طبقات توزیع می‌شود.
- بهره‌وری از منابع طبیعی: یکی از مشکلات بخش اقتصاد، استفاده نکردن صحیح و بجا از مواهب الهی است. اکنون نه از تمام ظرفیت خاک استفاده می‌شود و نه از آب به درستی در راه احیای زمین بهره برداری می‌گردد. در زمان امام مهدی (ع) و به برکت حکومت حقّ او آسمان، سخاوتمندانه می‌بارد و زمین بی‌دریغ بار می‌دهد. امیرالمؤمنین امام علی (ع) فرمود: «ولو قد قام قائمنا لا نزلت السماء و لا خرجت الأرض نباتها»[۱۳]. در زمان حاکمیت آخرین حجت حق، همه زمین و امکانات آن در اختیار امام خوبان قرار می‌گیرد، تا سرمایه‌ای کلان برای پی‌ریزی اقتصادی سالم فراهم شود امام باقر (ع) فرمود: « تُطْوَى لَهُ اَلْأَرْضُ وَ تَظْهَرُ لَهُ اَلْكُنُوزُ»[۱۴].
- توزیع عادلانه ثروت: از مهمترین عوامل اقتصاد بیمار در جوامع بشری، انباشته شدن ثروت در نزد گروهی خاص است. همیشه این‌گونه بوده است که افراد یا جمعیت‌هایی که برای خود –به هر دلیل- امتیازی قائل بوده‌اند. امام مهدی (ع) با اینان مقابله خواهد کرد و ثروت همگانی را در اختیار همگان خواهد گذاشت و عدالت علوی را به همه نشان خواهد داد. امام باقر (ع) فرمود: «إِذَا قَامَ قَائِمُ أَهْلِ اَلْبَيْتِ قَسَمَ بِالسَّوِيَّةِ وَ عَدَلَ فِي اَلرَّعِيَّةِ»[۱۵]. در زمان آن حضرت، اصل مساوات، و برابری به اجرا در می‌آید و همگان از حقوق انسانی و الهی خود بهره‌مند می‌شوند. پیامبر اکرم(ص) فرمود: «يُقَسِّمُ اَلْمَالَ صِحَاحاً فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ وَ مَا صِحَاحاً قَالَ اَلسَّوِيَّةَ بَيْنَ اَلنَّاسِ »؛ شما را به مهدی(ع) بشارت می‌دهم که در امت من برانگیخته خواهد شد... او اموال را به درستی تقسیم می‌کند. کسی پرسید: «مراد چیست؟ فرمود: یعنی بین مردم مساوات را اجرا خواهد کرد[۱۶]. و رهاورد این مساوات در سطح جامعه، آن است که فقر و تهیدستی ریشه کن گردیده، فاصله‌های طبقاتی برچیده می‌شود. امام باقر (ع) فرمود: « يُسَوِّي بَيْنَ اَلنَّاسِ حَتَّى لاَ تَرَى مُحْتَاجاً إِلَى اَلزَّكَاةِ وَ يَجِيءُ أَصْحَابُ اَلزَّكَاةِ »؛ امام مهدی (ع) میان مردم به مساوات رفتار می‌کند، به گونه‌ای که کسی پیدا نشود که نیازمند زکات باشد[۱۷].
- عمران و آبادانی: در حکومت‌های بشری، بخش‌هایی از محیط زندگی آباد می‌شود که به گونه‌ای در ارتباط با حاکمان و اطرافیان و همفکران ایشان یا طبقه اشراف و بزرگان و صاحب نفوذها باشد و بقیه طبقات فراموش می‌شوند؛ ولی در حکومت امام مهدی (ع) که امر تولید و توزیع ساماندهی می‌شود، نعمت و آبادانی به همه جا می‌رسد. امام باقر(ع) در توصیف روزگار ظهور فرمود: «فلا یبقی فی الارض خراب الّا عُمَّر؛»[۱۸] .
- سوم: برنامه اجتماعی
- یکی از ابعاد اصلاح ساختار جامعه بشری، پرداختن به برنامه‌های اجتماعی است. در حکومت دادگستر بزرگ عالم، برای سامان بخشی اجتماع، برنامه‌هایی بر اساس تعالیم قرآن و سنت اهل بیت(ع) در نظر گرفته شده است که به سبب اجرای آن‌ها محیط زندگی، زمینه‌ای آماده برای رشد و تعالی افراد خواهد بود. در جهانی که تحت حاکمیت الهی است، خوبی‌ها ترویج می‌شود و از بدی‌ها نهی می‌گردد و با بدکاران برخورد قانونی می‌شود. نیز حقوق اجتماعی افراد به مساوات پرداخت می‌شود و عدالت اجتماعی به معنای واقعی آن پیاده می‌گردد.
- احیا و گسترش امر به معروف و نهی از منکر: در حکومت جهانی امام مهدی (ع) فریضه بزرگ امر به معروف و نهی از منکر به صورت گسترده به اجرا گذاشته خواهد شد؛ همان واجبی که قرآن کریم بر آن تأکید ورزیده و آن را از ویژگی‌های امت اسلامی به عنوان برگزیده امت‌ها شمرده است[۱۹] و واگذشتن آن، عامل اساسی در هلاکت و نابودی خوبی‌ها و رشد و گسترش بدی‌ها در اجتماعات بوده است. از بهترین و والاترین مراتب امر به معروف و نهی از منکر آن است که رئیس حکومت و کارگزاران آن، امر کننده به خوبی‌ها و بازدارنده از زشتی‌ها باشند. امام باقر (ع) فرمود: «اَلْمَهْدِيِّ وَ أَصْحَابِهِ... يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ، وَ يَنْهَوْنَ عَنِ اَلْمُنْكَرِ»[۲۰].
- مبارزه با فساد و رذائل اخلاقی: در حکومت مهدوی نهی از منکر که یکی از شاخصه‌های الهی است، تنها به زبان نخواهد بود؛ بلکه در عمل با منکرات و زشتی‌ها مقابله خواهد شد، تا جایی برای فساد و رذائل اخلاقی در جامعه نماند و محیط زندگی از زشتی‌ها پاک شود. در دعای ندبه که آهنگ فراق و نوای جدایی از یار غایب است چنین می‌خوانیم: «أَيْنَ طَامِسُ آثَارِ الزَّيْغِ وَ الْأَهْوَاءِ أَيْنَ قَاطِعُ حَبَائِلِ الْكِذْبِ [الْكَذِبِ ] وَ الِافْتِرَاءِ»[۲۱] کجاست نابود کنندۀ آثار گمراهی و هوا و هوس؟ کجاست ریشه‌کن کنندۀ ریسمان‌های دروغ و افترا؟
- اجرای حدود الهی: در حکومت امام مهدی (ع) از سویی با شیوه‌های فرهنگی و تعلیم معارف و تحکیم عقاید و ایمان، فاسقان و بزهکاران را به راه صلاح و راستی برمی‌گردانند و از سوی دیگر با تأمین نیازهای مشروع و معقول زندگی و اجرای عدالت اجتماعی، راه را بر فساد و تباهی می‌بندند؛ ولی با کسانی که با وجود همه این‌ها راه تجاوز به حقوق دیگران و زیرپاگذاشتن احکام الهی را می‌پیمایند و چارچوب قانون را نمی‌پذیرند، با اجرای حدود الهی به گونه‌ای شدید برخورد می‌شود که سدّ راه تبهکاری آن‌ها گردد و نیز از ادامه روند فساد در جامعه توسط دیگران جلوگیری شود. در ضمن بیان خصوصیات امام مهدی (ع)، امام جواد (ع) از رسول خدا(ص) نقل کرده: «يقيم حُدُودَ اللَّهِ»[۲۲].
- عدالت قضایی: در رأس برنامه‌های حکومتی امام مهدی(ع) در سطح جامعه، اجرای عدالت در همه بخش هاست. اوست که همه عالم را پر از عدالت و دادگری می‌کند، همان‌گونه که از ظلم و ستم آکنده باشد. یکی از مهمترین حوزه‌های اجرای عدالت، بخش قضاوت است و این، همان بخشی است که بیشترین ظلم‌ها و حق کشی‌ها در آن شده است. اموال، به ناحق مصادره گشته، خون‌ها، به ناحق ریخته شده و آبروی بی‌گناهان به خطرافتاده است. حاکمیت عدل گسترش امام مهدی (ع) پایان همه ظلم‌ها و نهایت همه حق کشی‌هاست. او که مظهر عدالت پروردگار است، محکمه‌هایی دادگستر ایجاد می‌کند و قاضیانی صالح و مُجریانی دقیق و خدا ترس می‌گمارد، تا به هیچ کس در هیچ جای عالم کمترین ستمی نرود. امام رضا(ع) در ضمن روایتی بلند در توصیف امام مهدی (ع) و دوران طلایی ظهورش فرمود: «فَإِذَا خَرَجَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ وَضَعَ مِیزَانَ الْعَدْلِ بَیْنَ النَّاسِ فَلَا یَظْلِمُ أَحَدٌ»[۲۳] وقتی او قیام کند، زمین به نور پروردگار روشن شود و آن حضرت، ترازوی عدالت در میان خلق نهد؛ پس [چنان عدالت را جاری کند که] هیچ کس بر دیگری ظلم و ستم روا ندارد[۲۴].
پاسخ‌های دیگر
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:
| ۱. پژوهشگران مرکز تخصصی مهدویت؛ |
|---|
|
| ۲. نویسندگان کتاب نگین آفرینش؛ |
|---|
حضرت رضا(ع) در ضمن روایتی بلند در توصیف امام مهدی (ع) و دوران طلایی ظهورش فرمود:"وقتی او قیام کند، زمین به نور پروردگار روشن شود و آن حضرت، ترازوی عدالت در میان خلق نهد؛ پس [چنان عدالت را جاری کند که] هیچ کس بر دیگری ظلم و ستم روا ندارد" [۶۲]. از این روایت دانسته می‌شود که عدالت قضایی حضرت، چنان گسترده و دقیق است که راه را بر ظالمان و سودجویان می‌بندد و از تکرار ظلم و ستم و عادی شدن تجاوز به حق دیگران، جلوگیری می‌کند»[۶۳]. |
پرسش‌های وابسته
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۳۸.
- ↑ غیبة نعمانی، ص ۳۳۳، ح ۳.
- ↑ بحار الانوار، ج ۶۸، ذیل حدیث ۱۷، ص ۳۸۲؛ پیامبر اسلام می‌فرماید: «إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکارِمَ الْأَخْلَاقِ»
- ↑ احزاب / ۲۱. ﴿﴿لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ﴾﴾
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶؛ زمانی که قائم ما قیام کند، دست خود بر سربندگان خواهد نهاد و به وسیلۀ آن، عقل‌هاۀ، ایشان را جمع خواهد کرد و اخلاق آن‌ها را به کمال خواهد رساند.
- ↑ غیبة نعمانی، ص ۳۰۵، امیرالمؤمنین امام علی (ع) در توصیف مهدی(ع) می‌فرماید: دانش او از همه شم بیشتر است.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۵۹، ح ۵.
- ↑ غیبة نعمانی، ص ۲۳۸، ح ۳۰؛ در زمان امام مهدی (ع) به شما حکمت [و دانش] داده می‌شود، تا آن جا که زن در درون خانه‌اش مطابق کتاب خدا و سنت پیامبر قضاوت می‌کند.
- ↑ کنزل العمال، ج ۱۶، ص ۱۸۲، ح ۴۴۲۱۶.
- ↑ بحار الانوار، ج ۷۸، ص ۹۱، ح ۹۸. هیچ چیز مانند بدعت‌ها دین را ویران و تباه نکرده است.
- ↑ الکافی، ج ۱، ص ۵۴، ح ۲. هرگاه بدعت‌ها در میان امتم آشکار شوند، بر عالم است که علم و دانش خود را آشکار سازد و هر کس چنین نکند، نفرین خدا بر او باد!
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۸، ص ۱۱، ح ۱۱.
- ↑ خصال، ج ۲، ص ۶۲۵، ح ۱۰.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۳۰، ح ۱۶. زمین برای او پیچیده می‌شود [در لحظه‌ای از نقطه‌ای به نقطه دیگر می‌رود] و تمام گنج‌های آن برای او آشکار می‌گردد.
- ↑ غیبة نعمانی، ص ۲۳۶، ح ۲۶. وقتی قائم اهل بیت(ع) قیام کند، [اموال را] به مساوی تقسیم می‌کند و در میان خلق به عدالت رفتار می‌نماید.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۸۱.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۹۰.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، بص ۳۳۲، ح ۱۶. در تمام زمین، هیچ ویرانه‌ای نمی‌ماند، جز اینکه آباد می‌شود.
- ↑ الکافی، ج ۵، ص ۵۵. در سخنی از امام باقر درباره این واجب آمده: «إِنَّ الاَْمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ سَبِيلُ الاَْنْبِيَاءِ وَمِنْهَاجُ الصَّالِحِينَ فَرِيضَةٌ عَظِيمَةٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ»؛ امر به معروف و نهی از منکر .... واجبی است که به سبب آن همه واجبات اقامه می‌شود».
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۴۷، ح ۹.
- ↑ مفاتیح الجنان، دعای ندبه.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۱۱، ح ۴.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۲.
- ↑ معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۷۳، ۲۸۰.
- ↑ نهج البلاغه، خطبه۱۳۸.
- ↑ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۳۲۸.
- ↑ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۳۵۲.
- ↑ بدعت، به معنای داخل کردن اندیشه و آرای شخصی در دین و دینداری است.
- ↑ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۳۳۹.
- ↑ بحارالأنوار، ج۱۰، ص۱۰۴.
- ↑ کمال الدین، ج۱، باب۳۲، ح۱۶.
- ↑ الغیبه، عمانی، باب۸۳، ح۲۶.
- ↑ الغیبه، عمانی، باب۸۳، ح۲۶.
- ↑ کمال الدین، ج۱، باب۳۲، ح۱۶.
- ↑ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۴۷.
- ↑ «أَيْنَ طَامِسُ آثَارِ الزَّيْغِ وَ الْأَهْوَاءِ، أَيْنَ قَاطِعُ حَبَائِلِ الْكَذِبِ وَ الِافْتِرَاء »
- ↑ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۳۲۱.
- ↑ آفتاب مهر، ج۱، ص ۲۵۱-۲۵۴.
- ↑ نهج البلاغه فیض الاسلام، خطبه ۱۳۸، ص ۴۲۴.
- ↑ غیبت نعمانی، باب ۲۱، ح ۳، ص ۳۳۳.
- ↑ پیامبر اسلام (ص) می‌فرماید: " إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَكَارِمَ الْأَخْلَاقِ"؛ همانا من برای تکمیل مکارم اخلاق برانگیخته شدم»؛ بحار الانوار، ج ۶۸، ذیل حدیث ۱۷، ص ۳۸۲.
- ↑ اشاره به آیه ﴿﴿ لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ﴾﴾؛ و برای شما در رسول خدا الگوی نیکویی است»؛ سوره احزاب: ۲۱.
- ↑ " إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهِ عُقُولَهُمْ وَ أَكْمَلَ بِهِ أَخْلَاقَهُمْ"؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۷۱، ص ۳۳۶.
- ↑ امیر المؤمنین(ع) در توصیف مهدی(ع) می‌فرماید: «دانش او از همه شما بیشتر است»؛ غیبت نعمانی، باب ۱۳، ح ۱، ص ۳۰۵.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، باب ۲۴، ح ۵، ص ۴۸۷.
- ↑ غیبت نعمانی، باب ۱۳، ح ۳۰، ص ۳۳۷.
- ↑ کنز العمال، ج ۱۶، ح ۴۴۲۱۶، ص ۱۸۲.
- ↑ " مَا هَدَمَ الدِّينَ مِثْلُ الْبِدَع"؛ بحار الانوار، ج ۷۸، ح ۹۸، ص ۹۱.
- ↑ کافی، ج ۱، باب البدع و الرای و المقائیس، ح ۲، ص ۵۴.
- ↑ " وَ لَا يَتْرُكُ بِدْعَةً إِلَّا أَزَالَهَا وَ لَا سُنَّةً إِلَّا أَقَامَهَا "؛ بحار الانوار، ج ۵۸، ح ۱۱، ص ۱۱.
- ↑ " لَوْ قَدْ قَامَ قَائِمُنَا لَأَنْزَلَتِ السَّمَاءُ قَطْرَهَا وَ لَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ نَبَاتَهَا "؛ خصال، باب اربعمائه، ح ۱۰، ص ۶۸۵.
- ↑ " تُطْوَى لَهُ الْأَرْضُ وَ تَظْهَرُ لَهُ الْكُنُوز"؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، باب ۳۲، ح ۱۶، ص ۶۰۳.
- ↑ " إِذَا قَامَ قَائِمُ أَهْلِ الْبَيْتِ قَسَمَ بِالسَّوِيَّةِ وَ عَدَلَ فِي الرَّعِيَّةِ "؛ غیبت نعمانی، باب ۱۳، ح ۲۶، ص ۲۴۲.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۱، ح ۳۷، ص ۸۱.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۱، ح ۳۸، ص ۹۲.
- ↑ " فَلَا يَبْقَى فِي الْأَرْضِ خَرَابٌ إِلَّا عُمِر"؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، باب ۳۳، ح ۱۶، ص ۶۰۳.
- ↑ سوره آل عمران: ۱۱۰.
- ↑ در سخنی از امام باقر درباره این واجب آمده: «إن الأمر بالمعروف و النهي عن المنكر ... فريضة عظيمة بها تقام الفرائض؛ امر به معروف و نهی از منکر... واجبی است که به سبب آن همه واجبات اقامه می‌شود»؛ (کافی، ج ۵، باب الامر بالمعروف و النهی عن المنکر، ح ۱، ص ۵۵
- ↑ " الْمَهْدِيُ وَ أَصْحَابُهُ ...يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ"؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ح ۹، ص ۴۷.
- ↑ " أَيْنَ طَامِسُ آثَارِ الزَّيْغِ وَ الْأَهْوَاءِ، أَيْنَ قَاطِعُ حَبَائِلِ الْكَذِبِ وَ الِافْتِرَاء"؛ مفاتیح الجنان، دعای ندبه.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، باب ۲۷، ح ۴، ص ۳۱۱.
- ↑ " فَإِذَا خَرَجَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ وَضَعَ مِيزَانَ الْعَدْلِ بَيْنَ النَّاسِ فَلَا يَظْلِمُ أَحَدٌ أَحَداً "؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ح ۲۹، ص ۳۲۲.
- ↑ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ج۱، ص ۱۹۳ - ۲۰۴.