علم تام یا کامل یا مطلق معصوم چیست؟ (پرسش)

علم تام یا کامل یا مطلق معصوم چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ علم معصوم
مدخل بالاتر	علم معصوم / ویژگی علم معصوم
مدخل اصلی	علم تام
مدخل وابسته	علم محدود / علم فعلی / علم شأنی

علم تام یا کامل یا مطلق معصوم چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم معصوم مراجعه شود.

پاسخ نخست

کرباسی‌زاده

آقای دکتر علی کرباسی‌زاده و آقای محمد جعفر رضایی در مقاله «علم امام در اندیشه علمای معاصر حوزه اصفهان» در این‌باره گفته‌اند:

«درباره چگونگی علم امام (ع)، همواره اختلاف نظرهایی میان علمای امامیه وجود داشته است. از آن جمله می‌توان به اختلاف در مطلق یا مشروط بودن علم امام (ع) یا به تعبیر دیگر فعلی یا ارادی بودن آن اشاره کرد. ولی با توجه به معنای خاصی که این دو واژه در فلسفه دارند، بهتر است از به کارگیری آن خوداری کنیم؛ زیرا که علم حضوری در فلسفه به علمی گفته می‌شود که معلوم با وجودش نزد عالم حاضر باشد و چیزی بین عالم و معلوم واسطه نشود این در صورتی است که آنچه بیشتر علما در بحث علم امام (ع) با عنوان حضوری و حصولی آورده‌اند، همان چیزی است که درباره علم فعلی و ارادی یا مطلق و مشروط گفته شده است. مطلق بودن علم پیامبران (ص) و ائمه (ع): بدین معناست که آنان همه چیز را می‌دانند و تنها تفاوت دانش آنان با خداوند در این است که دانش آنها عرضی و دانش خداوند ذاتی است. مشروط بودن علم آنان به این معناست که علوم غیبی معصومین به خواست و اراده آنان و مصلحت الهی وابسته است»

پرسش‌های وابسته

1. اقسام و انواع علم معصوم کدام‌اند؟ (پرسش)
2. علم معصوم مطلق چیست و مصداق‌های آن کدام‌اند؟ (پرسش)
3. آیا علم معصوم مراتب و درجات دارند؟ (پرسش)
4. علم ذاتی معصوم چیست؟ (پرسش)
5. علم غیر ذاتی معصوم چیست؟ (پرسش)
6. علم استقلالی معصوم چیست؟ (پرسش)
7. علم غیر استقلالی معصوم چیست؟ (پرسش)
8. علم باطنی معصوم به چه معناست؟ (پرسش)
9. علم فطری معصوم به چه معناست؟ (پرسش)
10. علم اکتسابی یا علم مستفاد معصوم چیست؟ (پرسش)
11. علم تام یا کامل معصوم چیست؟ (پرسش)
12. علم محدود معصوم چیست؟ (پرسش)
13. علم دفعی معصوم چیست؟ (پرسش)
14. علم تدریجی معصوم چیست؟ (پرسش)
15. علم اجمالی معصوم چیست؟ (پرسش)
16. علم تفصیلی معصوم چیست؟ (پرسش)
17. علم حصولی معصوم چیست؟ (پرسش)
18. علم حضوری معصوم چیست؟ (پرسش)
19. علم فعلی یا دائمی معصوم به چه معناست؟ (پرسش)
20. علم شأنی یا استعدادی یا ارادی و اختیاری معصوم به چه معناست؟ (پرسش)
21. فرق بین علم فعلی و شأنی معصوم چیست؟ (پرسش)
22. آیا علم معصوم متوقف بر اراده اوست یا بر صرف التفات و توجه؟ (پرسش)
23. آیا علم معصوم مراتب و درجات دارد؟ (پرسش)
24. فرق علم پیامبر با امام چیست؟ (پرسش)
25. آیا علم پیامبران از لحاظ مرتبه یکسان است؟ (پرسش)
26. آیا علم پیامبران و امامان از لحاظ مرتبه یکسان یا متفاوت است؟ (پرسش)
27. فرق بین علم معصوم و علم فرشتگان چیست؟ (پرسش)
28. آیا پیامبران پیش از آغاز وحی و نبوت و امامان پیش از تصدی امامت از علم ویژه معصوم برخوردار بوده‌اند؟ (پرسش)
29. آیا علم معصوم در شب قدر نازل می‌شود؟ (پرسش)
30. آیا علم معصوم در شب جمعه نازل می‌شود؟ (پرسش)
31. امام معصوم از چه زمانی صاحب علم ویژه می‌شود؟ (پرسش)
32. آیا غیر معصوم می‌تواند از علوم ویژه معصوم آگاهی یابد؟ (پرسش)
33. تفاوت علم خدا و معصوم چیست؟ (پرسش)
34. آیا مقام علم معصوم به غیر معصوم داده می‌شود؟ (پرسش)
35. شرایط دستیابی غیر معصوم به علم معصوم چیست؟ (پرسش)
36. غیر معصوم از چه راهی می‌تواند به علم معصوم آگاهی یابد؟ (پرسش)
37. آیا غیر معصوم وظیفه دارد به دنبال فراگیری علوم معصوم باشد؟ (پرسش)
38. آیا آگاهی غیر معصوم از علم ویژه معصوم با حکمت الهی در امتحان او منافات ندارد؟ (پرسش)
39. آیا از راه غیر مشروع می‌توان به علم ویژه معصوم دست یافت؟ (پرسش)
40. رابطه علم معصوم با علم مکنون یا مستأثر چیست؟ (پرسش)
41. رابطه علم معصوم با اجتباء الهی چیست؟ (پرسش)
42. رابطه علم معصوم با بداء الهی چیست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع علم معصوم

• کتاب‌شناسی علم معصوم؛
• مقاله‌شناسی علم معصوم؛
• پایان‌نامه‌شناسی علم معصوم.