دین‌داری در عصر غیبت

این مدخل زیرشاخهٔ بحث امام مهدی است. امام مهدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: امام مهدی در قرآن - امام مهدی در حدیث - امام مهدی در کلام اسلامی - پرسش‌های مرتبط

مقدمه

• انسان دیندار، در صدر اسلام عقاید و باورهای دینی را از پیامبر (ص) می‌گیرد و تعالیم خالص دین را با دریافت مستقیم از مفسّر واقعی وحی دریافت می‌کند. رسول خدا (ص) را می‌بیند و از روش و منش و سیره او الهام می‌گیرد و پایه باورهای خود را استوار می‌سازد و این امور در آسان کردن پذیرش حق، نقش به‌سزایی دارند. اما انسان دیندار در این عصر، از تمامی این دریافت‌های حسی به دور است و تنها براساس درک عقلی و تاریخی، پیامبر و امامان (ع) را می‌شناسد و به رسالت و امامت ایشان ایمان می‌آورد. پیامبر (ص) می‌فرماید: "برادران من کسانی هستند که پس از شما اصحاب زندگی می‌کنند. به من ایمان می‌آورند... در حالی که مرا ندیده‌اند". بی‌گمان دیندار بودن در روزگار غیبت، ایمان افزون‌تری را می‌طلبد، چرا که ایمان به وجود پیامبر (ص) امامان معصوم (ع) و غیبت امام مهدی (ع) به نوبه خود، ایمان به غیب است.
• دینداری در روزگار غیبت، نیازمند بینشی است که انسان دیندار در پرتو آن، بتواند در برابر تحریف‌ها، مسخ‌ها، شبهه‌ها، تردیدها، تزلزل‌ها و سرکوفت‌ها از درون و بیرون حوزه دین، همچنان رویکرد دینی خود را نگاه دارد و با هیچ‌یک از این عوامل، خلوص دینی و دینداری را در فکر و عمل از دست ندهد. پیامبر (ص) فرمود: "به زودی پس از شما، کسانی می‌آیند که یک نفر از آنان پاداش پنجاه نفر از شما را دارد. گفتند: ای رسول خدا! ما در جنگ بدر و احد و حنین در رکاب شما جهاد کرده‌ایم و درباره ما آیه قرآن نازل شده است! حضرت فرمود: زیرا اگر آن چه از آزارها و رنج‌ها که بر آنان می‌رسد بر شما آید، به سان آنان، شکیبایی نخواهید داشت". پایداری بر دین در روزگار غیبت، به پذیرش سختی‌ها و بیم‌ها و محرومیت‌ها و تنگناهای مادی خلاصه نمی‌شود، بلکه تحمّل فشارهای سخت روحی و معنوی نیز، بر آن‌ها افزوده می‌گردد و چنان‌چه دینداری با صبر و شکیبی آگاهانه توأم نباشد، به تدریج، ناامیدی‌ها روی می‌آورد و باور را از روح و فکر می‌ستاند. امام صادق (ع) می‌فرماید: "به تحقیق برای صاحب الامر غیبتی است، کسی که در آن زمان دینش را نگهدارد، هم‌چون کسی است که درخت خار قتاد را با دست بتراشد. کدام از شما قدرت دارد که خار آن درخت را به دستش نگهدارد؟".
• حضرت در حدیث دیگری می‌فرماید: "... سوگند به خدا شکسته می‌شوید مانند شکسته شدن سفال؛ به درستی که سفال هرگز به صورت نخست برنمی‌گردد، به خدا سوگند حتما شما امتحان خواهید شد، به خدا سوگند قطعا شما غربال خواهید شد، چنان‌که دانه تلخ از میان گندم جدا شود". سوگندهای پی‌درپی حضرت، دلالت بر اصل امتحان و دشواری دینداری در عصر غیبت دارد.

پرسش مستقیم

• وضعیت دینی مردم در دوران پیش از ظهور چگونه است؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

1. وضعیت حاکم بر جامعه در عصر نزدیک به ظهور چگونه است؟‌ (پرسش)
2. وضعیت دینی مردم در دوران پیش از ظهور چگونه است؟ (پرسش)
3. اخلاق در دوران پیش از ظهور چه وضعیتی دارد؟ (پرسش)
4. وضعیت اقتصادی جهان در دوران پیش از ظهور چگونه است؟ (پرسش)
5. وضعیت جهان پیش از ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
   1. _{وضعیت فکری جهان در دوران پیش از ظهور چگونه است؟ (پرسش)}
   2. _{وضعیت فرهنگی جهان در دوران پیش از ظهور چگونه است؟ (پرسش)}
   3. _{وضعیت اجتماعی جهان در دوران پیش از ظهور چگونه است؟ (پرسش)}
   4. _{وضعیت سیاسی جهان در دوران پیش از ظهور چگونه است؟ (پرسش)}
      1. _{وضعیت سیاسی شام در دوران پیش از ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)}
      2. _{وضعیت سیاسی ایران در دوران پیش از ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)}
      3. _{وضعیت سیاسی عراق در دوران پیش از ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)}
      4. _{وضعیت سیاسی حجاز در دوران پیش از ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)}
      5. _{وضعیت سیاسی فلسطین در دوران پیش از ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)}
   5. _{وضعیت طبیعت جهان در دوران پیش از ظهور چگونه است؟ (پرسش)}

منابع

• مجتبی تونه‌ای، موعودنامه