آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی می‌شود؟ (پرسش)
| آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی می‌شود؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل اصلی | ؟ |
آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی می‌شود؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- حجت الاسلام و المسلمین حسین الهی‌نژاد، در کتاب «بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت» در این‌باره گفته است:
- «از جمله شبهاتی که در میان اهل سنت مطرح است و علما و اندیشمندان اهل سنت در کتاب‌ها، نوشتجات و بیانات خویش فراوان به آنها پرداخته و در راستای تبیین و تشریح آنها از هیچ کوشش و تلاشی فروگذار نکرده‌اند، بحث کیفیت اجرای احکام و تعالیم اسلامی در عصر انتظار است که نگرش‌ها و دیدگاه‌های گوناگونی که در این خصوص اندیشمندان اهل سنت جهت پاسخگویی به آنها بروز داده‌اند، همه به نوعی از دغدغه‌مندی علمای اهل سنت نسبت به اندیشه مهدویت و باورمندان مهدوی حکایت می‌کند؛ مثلاً المقدم در کتاب فقه اشراط‌الساعه می‌نویسد: ذَلِكَ أَنَّ بَعْضَ النَّاسِ يَجْعَلُونَ تَصْدِيقَهُمْ بِأَمْرِ الْمَهْدِيِّ مَسُوغاً لِإِعْراضِهِمْ عَنِ الدَّعْوَةِ إِلَی الْإِسْلَامِ وَ إِنْكَارِ الْمُنْكَرَاتِ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَسْقُطُ التَّكَالِيفَ وَ يَهدِرُها مُدَّعِينَ أَنَّهُمْ يَنْتَظِرُونَ خُرُوجَ الْمَهْدِيِّ[۱].
- بی‌شک در این خصوص شبهاتی مطرح شده است که در عصر انتظار برخی تعالیم سیاسی - اجتماعی اسلام نظیر تشکیل حکومت اسلامی، مبارزات و منازعات با مخالفان و نماز جمعه به جهت اعتقاد اهل سنت به انتظار ظهور امام مهدی(ع) و نزول حضرت عیسی(ع) موقعیت اجرایی ندارند، بلکه مسلمانان باید منتظر بمانند تا زمان ظهور امام مهدی(ع) و نزول حضرت عیسی(ع) برسد و این مسائل به موقعیت اجرا برسند. این سوءبرداشت از روایات مهدویت و تعطیل کردن برخی احکام اسلامی و حواله دادن آن به زمان ظهور و نزول، شبیه همان برداشتی است که مردم از قضا و قدر الهی دارند و برخی کارهای روزمره را تعطیل می‌کنند و انجام دادن آن را از خدا می‌خواهند و می‌گویند هر چه خدا بخواهد، همان می‌شود؛ پس چرا ما خودمان را برای انجام دادن آنها به زحمت بیندازیم؟ آری، لازم است برداشت سوء و ناصواب از اندیشه مهدویت و نیز از قضا و قدر الهی، بر اساس داده‌های عقلی و نقلی اصلاح شود[۲].
- اعتقاد به امام مهدی نباید زمینه‌ساز احساس بی‌مسئولیتی در میان جامعه و مسلمانان شود و نباید مسلمانان به یکدیگر و معضلاتی که در جامعه پیش می‌آید، بی‌توجه باشند و نباید این نگرش در آنها پیدا شود که کارهای مهم اجتماعی و شرعی تنها به دستان امام مهدی(ع) و حضرت عیسی(ع) اجراشدنی و حل‌شدنی است؛ مثلاً در روایت است که آزادی بیت‌المقدس در زمان ظهور و به دست امام مهدی(ع) به وقوع می‌پیوندد. بی‌شک این روایت و نظایر آن نباید ما را به آزادی بیت‌المقدس بی‌اعتنا کند و در نتیجه در برابر آن دغدغه و مسئولیت نداشته باشیم، بلکه رسالت ما این است که همیشه دنبال ایفای وظیفه باشیم که اگر به مقصود رسیدیم، از خیراتش بهره‌مند می‌شویم و اگر به مقصود نرسیدیم، دست‌کم به مسئولیت خویش عمل کرده‌ایمخطای یادکرد: برچسب تمام‌کنندهٔ
</ref>برای برچسب<ref>پیدا نشد وَ هَذَا غَيْبٌ وَ لَكِنْ لاَ يعْني أَنْ تُذْهِبَ إِلَی الْمَوْتَ، بَلْ عِشْ حَيَاةً طَبِيعِيَّةً كَمَا أَمَرَ اللَّهُ حَتَّی يَأْتِيكَ الْمَوْتُ. فَالمَسْجِدُ الأَقصی يَفْتَحُ عَلَی يَدَ الْمَهْدِيِّ أَوْ عَلی يَدِ عِيسی، أَوْ عَلی يَدِ غَيْرِهِمَا؛ فَهَذَا لاَ يَخُصَّنَا فَنَحْنُ مَسْئُولُونَ شَرعاً عَنْ هَذَا الْمَسْجِدِ بِأَنْ نَسْلُكَ الطَّرائِقَ الشَّرعِيَّةِ وَ نَجْمَعُ مَا بَيْنَ الْأَسْبَابِ الْكُونِيَّةِ وَ الأَسبَابِ الشَّرْعِيَّةِ فِي الوُصُولِ إِلَی غَايَاتِنَا الَّتِي ننْشِدُهَا وَ إِنْ قَدَّرَ هَذَا عَلی أَيْدِي الْمُسْلِمِينَ المُعَاصِرينَ الْيَوْمَ كَانَ خَيْراً كَثِيراً و إِنْ لَمْ يَقْدِرْ بَرِئَتِ الذِّمَّةُ وَ وَقَعَتِ الْمَعَاذِيرُ وَ الْأَمْرُ غَيبٌ وَ لاَ يَقَعُ إِلاَّ مَا أَرَادَ اللَّهُ وَ كَتَبَهُ جَلَّ وَ عَلاَ فِي الْأَزَلِ (أبوهاشم صالح بن عواد بن صالح المغامسی؛ أعلام القرآن، ج ۳، ص ۱۳).</ref>. - صاحب کتاب لامهدی ینتظر بعد الرسول خیر البشر در این خصوص می‌نویسد: مسلمانان نباید به خاطر انتظار از واقعیت‌ها فرار و واجبات را ترک کنند، مبنی بر اینکه امام مهدی(ع) بیاید و عدالت و قسط را در جهان بگستراند. این در واقع نوعی خیال‌پردازی و تسلیم شدن در برابر وهم و خرافه است[۳]. در پاسخ گفته شده است خدا همیشه دین را کفایت می‌کند و در هر عصری مجددینی برای احیای دین بر می‌انگیز‌اند و این سلسله تا نهایت - که همانا ظهور امام مهدی(ع) است - ادامه پیدا می‌کند و بر مسلمانان واجب است نصرت دین را در هیچ زمانی به خاطر انتظار و ظهور امام مهدی(ع) ترک نکنند[۴]»[۵].
پرسش‌های وابسته
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ محمد المقدم؛ فقه أشراط‌الساعة: ص ۳۷.
- ↑ محمد المقدم؛ فقه أشراط‌الساعة: ص ۳۸.
- ↑ فَلَا حَاجَةَ لِلْمُسْلِمِين فِي أَنْ يَهْرُبُوا عَنْ وَاقِعِهِمْ وَ يتْرُكُوا وَاجِبَهُمُ الانْتِظَارُ مَهْدِيّ يُجَدِّدُ لَهُمْ دِينَهُم وَ يَبْسُطُ الْعَدْلَ بَيْنَهُمْ فَيَرْكَنُوا إِلَی الْخَيالَ وَ الْمُحَالات وَ يَسْتَسْلِمُوا لِلْأَوْهَامِ وَ الْخُرَافَاتِ ثُمَّ يَفْرِضُ عَلَيْهِ عُلَمَاؤُهُمُ التَّحَجُّرَ الْفِكْرِيَّ وَ الْجُنُودُ الاِجْتِمَاعِي عَلَی اِعْتِقَادِ مَا تَربوا عَلَيْهِ فِي صِغَرِهِمْ وَ مَا تَلْقَوْهُ عَنْ آبَائِهِمْ وَ مَشَايِخِهِمْ أَوْ عَلی رَأْيٌ عَالِمٌ أَوْ فَقِيهٌ يُوجِبُ الْوُقُوفَ عَلَی رَأيِ مَذهبِهِ وَ عَدَمِ الخُرُوجِ عَنْهُ وَ عَلَی أَثَرِهُ يُوجِبُ عَلَيْهِمُ الْإِيمَانَ بِشَخْصٍ غَائِبٍ هُوَ مِنْ سَائِرِ الْبَشَرِ يَأْتِي فِي آخِرِ الزَّمَانِ فَيُنْقِذُ النَّاسَ مِنَ الظُّلْمِ وَ الطُّغْيَانِ (ابن‌محمود؛ لامهدی ینتظر بعد الرسول خیر البشر؛ ص ۸۵).
- ↑ إِنَّ اللَّهَ قَدْ تَكَفَّلَ بِبَقَاءِ هَذَا الدِّينِ وَ أَنَّ الْمُوَفَّقِينَ لِسَعادَةِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ فِي مُخْتَلَفِ الْعُصُورِ مَنْ جَعَلَهُمُ اللَّهُ مِنْ أَنْصَارِ دِينِهِ... وَ لَيْسَ لِلْمُسْلِمِينَ فِي أَيِّ زَمَنٍ أَنْ يَتْرُكُوا مَا أَوْجَبَهُ اللَّهُ عَلَيْهِم مِنْ نُصْرَةِ الدِّينِ اتِّكَالاً عَلَی مَا جَاءَ فِي أَحَادِيثِ الْمَهْدِيِّ أَمَّا وصف الشَّيْخ ابن محمود؛ التَّصْدِيقُ بِخُرُوجِ الْمَهْدِيِّ بِأَنَّهُ رُكُونٌ اِلَی الْخَيالِ وَ الْمُحَالاتِ وَ استِسلامٍ لِلأَوهامِ وَ الخُرافاتِ فَسَبَقَ أَنْ ذَكَرْتَ أَنَّ هَذِهِ الْمَسَألَةِ مِنَ الْأُمُورِ الْغَيْبِيَّةِ وَ قَدْ أَخْبَرَ الصَّادِقُ الْمَصْدُوقُ (ص) فِي أحاديثٍ صَحِيحَةٍ عَنْ خُرُوجِهِ فِي آخِرِ الزَّمَانِ وَ الْوَاجِبُ التَّصْدِيقُ بِكُلِّ خَبَرٍ يُثْبِتُ عَنِ الرَّسُول (ص). (الرد علی من کذب بالاحادیث الصحیحة الواردة فی المهدی، ص ۲۶۰.)
- ↑ الهی‌نژاد، حسین، بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت، ص 133-135.