اسحاق صاحب الحیتان
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
از راویان امام رضا(ع). اسحاق صاحب الحیتان، به خاطر نقل روایتی از امام رضا(ع) از راویان و اصحاب امام رضا(ع) شمرده می‌شود[۱]. أعیان الشیعة بر اساس لقب وی، صاحب الحیتان (صاحب ماهیان)، وی را فروشنده ماهی قلمداد کرده است[۲]، طبق روایتی که سلیمان بن جعفر از اسحاق شنیده است، وی در راه خارج شدن از مدینه با امام رضا(ع) که از سفر (بنا به نقلی از سیاله، موضعی نزدیک مدینه) باز می‌گشت، برخورد نمود. اسحاق ماهی‌ای به همراه خود داشت. امام با مشاهده ماهی به وی دستور پیاده شدن داد و درباره نوع ماهی از وی پرس‌و‌جو فرمود. سپس چون این نوع ماهی پولک نداشت (ماهی زهو)[۳]، آن را رد کرد و به اسحاق فرمود: سوار شوید. ما احتیاجی به آن نداریم[۴]. از جمله امام نشان می‌دهد که احتمالاً اسحاق ماهی‌ها را برای امام رضا(ع) به خارج از مدینه می‌برده، ولی در راه با ایشان ملاقات کرده و آن حضرت ماهی را نپذیرفته است.
این روایت را کلینی و شیخ طوسی آورده‌اند[۵] و کتاب‌های حدیثی و فقهی نیز بعدها از این دو منبع نقل کرده‌اند[۶] اما درباره راوی آن، اسحاق، هیچ اطلاعی در منابع رجالی و غیر آن ذکر نشده است. حتی برخی وی را مجهول دانسته‌اند[۷] و عده‌ای تنها به ذکر نام اسحاق همراه اشاره‌ای به روایت و راویان آن اکتفا کرده‌اند[۸].[۹]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ الکافی، ج۶، ص۲۲۱.
- ↑ أعیان الشیعة، ج۳، ص۲۷۰.
- ↑ جواهر الکلام، ج۳۶، ص۲۴۹.
- ↑ الکافی، ج۶، ص۲۲۱؛ کتاب الوافی، ج۱۹، ص۴۳- ۴۴؛ وسائل الشیعة، ج۲۴، ص۱۳۸؛ کشف اللثام، ج۹، ص۲۴۷.
- ↑ الکافی، ج۶، ص۲۲۱؛ تهذیب الأحکام، ج۹، ص۳.
- ↑ کنز الفوائد، اعرج، ج۳، ص۳۱۵؛ روضة المتقین، ج۷، ص۴۰۵؛ جواهر الکلام، ج۳۶، ص۲۴۹؛ مرآة العقول، ج۲۱، ص۳۶۵.
- ↑ المفید من معجم رجال الحدیث، ص۵۹.
- ↑ جامع الرواة، ج۱، ص۸۱؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۶۶؛ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۲۳۸؛ مسند الإمام الرضا(ع)، ج۲، ص۵۱۹.
- ↑ شریفی، مرضیه، مقاله «اسحاق صاحب الحیتان»، دانشنامه امام رضا ج۲ ص ۱۷۵.