حقیقت وحی تجربه دینی یا عرفانی؟ (مقاله)

حقیقت وحی
حقیقت وحی
تجربه دینی یا عرفانی؟
رتبه علمی	علمی پژوهشی
زبان	فارسی
نویسنده	محمد حسن قدردان قراملکی
موضوع	مجاری علم لدنی، وحی، وحی در فلسفه دین
مذهب	شیعه
منتشر شده در	فصلنامه قبسات
وابسته به	پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
محل نشر	قم، ایران
تاریخ نشر	زمستان ۱۳۸۱
شماره	۲۶
ناشر الکترونیک	پایگاه تخصصی مجلات نور
	v; t; e;

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

حقیقت وحی، تجربه دینی یا عرفانی؟ عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی وحی از منظر تجربه دینی و عرفانی می‌پردازد. این مقاله ۱۵ صفحه‌ای به قلم محمد حسن قدردان قراملکی نگاشته شده و در فصلنامه قبسات (شماره ۲۶، زمستان ۱۳۸۱) منتشر گشته است.^[۱].

چکیده مقاله

نویسنده در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «مقاله ذیل به تحلیل وحی از منظر تجربه دینی و عرفانی می‌پردازد. نگارنده، نخست به‌صورت مقدمه به چهار رهیافت ذیل از وحی اشاره می‌کند: ۱. روان‌شناختی؛ ۲. جامعه‌شناختی؛ ۳. تجربه معرفتی (فلاسفه)؛ ۴. معرفتی و زبانی (متکلمان)؛ سپس دیدگاه همسان‌انگاری وحی و تجربه دینی با تعریف تجربه دینی و تقسیم آن به ذاتی‌گرا و ساختی‌گرا تحلیل و نقد می‌شود».

نویسنده در ادامه چکیده می‌نویسد: «در نقد آن به نکاتی چون لزوم تنزل وحی به تجربه عادی، غیر آسمانی انگاشتن وحی، تکثر ادیان به عدد تکثر تجارب دینی و تعمیم نبوت اشاره خواهد رفت. قسمت دوم مقاله به رویکرد عارفان از وحی اختصاص دارد. در این قسمت، نگارنده با بهره‌گیری از اصول و مبانی عرفانی به تبیین وحی می‌پردازد و تأکید می‌کند که حقیقت وحی نزد عارفان، تجربه است؛ اما نه از قسم تجربه دینی؛ بلکه نوعی تجربه الوهی خاص که مبدأ و پیشینه آن به عالم عقول و مقام واحدیت و صادر اول بر می‌گردد و در واقع، وحی مخصوصا وحی پیامبر اسلام(ص) تجربه دوم و به عبارت دقیق‌تر ظهور تجربه وحیانی پیامبر(ص) در عالم عقول است که با نزول عین ثابته پیامبر از حقیقت محمدیه و صعود دوباره و اتصال به آن تحقق می‌یابد»^[۱].

فهرست مقاله

چکیده؛
مقدمه؛
اشاره‌ای به رهیافت‌های گوناگون وحی:
- رهیافت روان‌‏شناختی؛
- رهیافت جامعه‏‌شناختی؛
- رهیافت تجربی معرفتی (فیلسوفان)؛
- رهیافت معرفتی و زبانی (متکلّمان)؛
همسان‏‌انگاری تجربه دینی و وحی؛
تعریف تجربه دینی و اقسام آن:
- کلام مسیحی؛
بعضی محققان مسلمان معاصر:
- دکتر سروش؛
- مجتهد شبستری؛
توجیه آیات؛
تحلیل و بررسی؛
وحی، تجربه عرفانی خاص؛
چگونگی وحی پیامبران؛
ارزیابی و نتیجه‌گیری؛
پی‌نوشت‌ها.

دربارهٔ پدیدآورنده

حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد حسن قدردان قراملکی، (متولد ۱۳۴۴ ش، تبریز)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: جواد تبریزی، جعفر سبحانی و عبدالله جوادی آملی پیگیری کرد. عضوهیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، انجمن عالی حکمت و انجمن مهدویت از جمله فعالیت‌های وی است.

او علاوه بر تدریس دروس حوزوی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «آیین خاتم»، «خاتمیت و جاودانگى اسلام»، «حکومت دینى از منظر استاد شهید مطهرى»، «جایگاه مصلحت در سیره نظری و عملی معصومان (ع)»، «نقش پیامبر (ص) در وحی »، «امامت علی (ع) و توجیه‌های مخالفان» و «تحلیلی از وحی و شبهات آن» برخی از این آثار است.^[۲]

پانویس

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ پایگاه تخصصی مجلات نور خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «p1» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده‌است
↑ پایگاه اندیشوران حوزه

دریافت متن

[p1-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ پایگاه تخصصی مجلات نور خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «p1» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده‌است

[2] پایگاه اندیشوران حوزه

[۱]

[۲]