مراد از ظهور اصغر و اکبر چیست؟ (پرسش)

مراد از ظهور اصغر و اکبر چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / عصر ظهور امام مهدی / کلیات عصر ظهور

مراد از ظهور اصغر و اکبر چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ جامع اجمالی

* _{پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:}

سلیمیان	رضوانی	السادة	پژوهشگران مؤسسه آینده روشن

پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

{{پاسخ پرسش | عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛ | تصویر = 136863.JPG|تپس|بندانگشتی|right|100px|خدامراد سلیمیان]]

حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «پرسمان مهدویت» در این‌باره گفته است:

«اینکه برخی با مطرح کردن ظهور صغرا، رویکرد عمومی مردم را نشانه‌ای بر نزدیکی ظهور می‌دانند. می‌توان گفت: اگرچه همگان بر این امید هستیم که چنان باشد. امّا هیچ دلیل روایی محکمی بر آن وجود ندارد. و تشبیه آن با غیبت صغرا نیز غیر صحیح است.

|}

{{پاسخ پرسش | عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. آقای رضوانی (پژوهشگر حوزه علمیه قم)؛ | تصویر = 15207.jpg | پاسخ‌دهنده = علی اصغر رضوانی]]]]

آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب‌ «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:

«همان گونه که برای تثبیت و جا افتادن غیبت کبرا، خداوند متعال برای امام زمان (ع) غیبت صغرا را مقدّر کرد تا زمینه برای غیبت کبرا فراهم گردد، در مورد ظهور حضرت نیز گفته شده که قبل از ظهور اکبر، خداوند برای ایجاد آمادگی برای آن، ظهور اصغری را پیش بینی کرده است. به این معنا که خداوند مدّتی قبل از ظهور اکبر، سطح علمی مردم را در طبقات مختلف جامعه بالا می‌برد تا برای درک عصر حضرت مهدی (ع) قابلیت لازم را پیدا نمایند. این آمادگی از دو طریق حاصل می‌شود:

1. بالا بردن شعور و آگاهی مردم نسبت به احتیاج داشتن حکومت جهانی توحیدی.
2. بالا بردن سطح علمی مردم برای پذیرش چنین حکومتی».

|}

{{پاسخ پرسش | عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. آقای السادة (پژوهشگر معارف مهدویت)؛ | تصویر = 32465.jpg | پاسخ‌دهنده = سید مجتبی السادة]]]]

آقای سید مجتبی السادة، در کتاب «شش ماه پایانی» در این‌باره گفته است:

«همانگونه که غیبت حضرت ولی عصر (ع) به دو بخش صغری و کبری تقسیم شده است در مورد ظهور حضرتش هم ظهور اصغر و ظهور اکبر (فجر مقدس) را می‌توان دید. غیبت صغری زمانی مطرح شد که شیعیان پس از مدت‌ها ارتباط مستقیم و نزدیک با امام زمان(ع) خویش (ع) هنوز چندان آمادگی فهم و قبول بحث غیبت و ندیدن ایشان را نداشتند؛ چراکه نمی‌دانستند بدون حضور امام چگونه می‌توان از سویی با یکدیگر همراه و همگام و متحد بود و از سوی دیگر احکام شرعی و مسایل دینی را استنباط و استخراج کرد. علاوه بر ده‌ها سؤال دیگری که آنها را متوجه امامشان میکرد و در عصر غیبت ناگزیر بودند خود بر عهده بگیرند.

هرچند در عصر غیبت صغری همگان نمی‌توانستند به خدمت حضرت مهدی (ع) برسند؛ لکن با وجود چهار نایب حضرت، ارتباط شیعیان همچنان با امام خویش برقرار بود، تا مبادا به خاطر این تغییر وضعیت ناگهانی دچار حیرت و سردرگمی شوند. در طول این مدت که حدود هفتاد سال طول کشید تا حدی موضوع غیبت برای شیعیان جا افتاد و از لحاظ ذهنی و فکری برای حضور در عصر غیبت کبری آماده شدند. بسیار طبیعی است که همانند این جریان در این سوی قضیه هم اتفاق بیفتد؛ یعنی همانطورکه عصر غیبت به دو بخش صغری و کبری تقسیم شد تا مردم با مفهوم غیبت علاوه بر آشنایی، انس بگیرند، در مورد ظهور همچنین مطلبی صادق است و عصر ظهور به دو بخش اصغر و اکبر (فجر مقدس) تقسیم می‌گردد. در عصر ظهور اصغر هرچند مردم توفیق زیارت حضرتش را پیدا نمی‌کنند لکن حوادثی را مشاهده می‌کنند که مقدمات ظهور اکبر به شمار می‌آیند و مردم را برای زندگی در آن زمان آماده می‌کنند.

چنین تقسیم‌بندی را می‌توان از برخی روایات برداشت کرد. مثلا در برخی احادیث حضرت را به خورشید فروزان تشبیه نمودهاند. به خوبی می‌دانیم که پیش از غروب خورشید اشعه آفتاب تا مدت معینی می‌ماند و پس از آن سیاهی شب بر آسمان سایه می‌افکند و طلوع خورشید هم سریعا واقع نمی‌شود بلکه پس از آنکه زمان اذان صبح فرا رسید هوا به تدریج روشن شده و در پی آن شعاع‌های نورانی خورشید در آسمان پدیدار می‌شود. حضرت مهدی (ع) هم که خورشید تابان آسمان امامتند، خواهی نخواهی، پیش از آنکه وجود مقدسشان بخواهد بر همگان ظاهر و آشکار گردد، باید ظهور اصغری داشته باشند که زمین‌هساز آن ظهور اکبر گردد. البته نباید توقع داشت که شرایط غیبت صغری با ظهور اصغر یکسان باشد. همانطورکه آنچه از خورشید پیش از غروب و پس از طلوعش می‌بینیم یکسان نیست.

برخی از مسائلی که شاید در عصر ظهور اصغر دیده شوند از این قرار است:

1. بالا رفتن سطح فهم عمومی و پیشرفت دانش و فناوری؛ در این عصر پیشرفت‌های علمی عظیم و اکتشافات محیر العقولی از بشریت دیده می‌شود که پیش از آن سابقه نداشته است. انسانی که تا دو قرن قبل بر چهارپایان سوار می‌شد و به اینسو و آنسو می‌رفت این روزها از اتومبیل و هواپیما استفاده می‌کند و تلفن، تلویزیون، رادیو، کامپیوتر و ... جزئی از زندگی روزمرهاش شده است. منابع نفتی و معادن فلزات مختلف را استخراج کرده و تا آنجا که بتواند برای استفاده خود به کار می‌برد. این تحولات به قدری است که به اندازه کل تحولات علوم و فنون بشری تا قرن نوزدهم که ابتدای آن است برابری می‌کند. چنین تحول علمی و صنعتی را مقدمه ظهور حضرت مهدی (ع) برشمردیم؛ چراکه همه آنها که بناست با حضرتش بیعت کنند، باید عظمت آن دسته از مواهب و نعماتی را که به آن حضرت عنایت شده درک کنند. اینکه حضرت، مثلا در یک چشم بر هم زدن از شرق عالم به غرب می‌روند یا در زمان ظهور، یارانشان که شب در رختخواب خویش بودهاند صبح در خدمت آن حضرت قرار می‌گیرند؛ باید بدانیم که اینها همه مافوق قدرت بشری است. بنابر آنچه در میان علما مشهور است معجزات پیامبران و کرامات ائمه‌ (ع) الزاما براساس آن علوم و فنونی بود که در آن عصر زندگی می‌کردند. پس حضرت مهدی (ع) هم در آن زمان ظاهر می‌شوند که دانش و تکنولوژی و فنون و تسلیحات به حداکثر رشد خود رسیده باشد و بشر بتواند با ساخت سفینه‌های فضایی به راحتی بر مریخ گام نهاده و اختراعات مختلف خود را در آنجا مستقر کند. در آن عصری که انسان‌ها تنها با اینترنت و یا دیگر وسایلی که تاکنون اختراع شدهاند و یا پس از این اختراع خواهند شد از نقاط دوردست باهم صحبت می‌کنند معجزه ایشان این خواهد بود که بدون استفاده از هیچ ابزار و وسیله‌ای سخنش را به گوش تمام ساکنان زمین برساند و هرکس هم به زبان خود آن را بفهمد مسلما دانشمندان و متفکرانی که از مغزهای الکترونیکی، وسایل مدرن، ماهوارهها و ... برای ایجاد ارتباطات صوتی و تصویری در اقصی نقاط جهان استفاده می‌کنند، در مقابل این کرامت حضرت- که بدون استفاده از هیچ وسیله ماهوارهای، صوت و تصویر خویش را به هرجا که بخواهد منتقل می‌کند- سر تسلیم فرود می‌آورند و آن حضرت را غیر از دیگران یافته و اعمالش را خارق العاده میشمارند و با ایمان آوردن آنها دیگران هم حتما به آن وجود مقدس ایمان خواهند آورد. یا اینکه در روایات آمده است که حضرت و یارانشان از ابرها برای رفت و آمد خویش استفاده می‌کنند؛ که چنین واقعه‌ای طبیعتا حق است مخترعان و سازندگان هواپیما و ماهواره‌ها و سفینه‌های فضایی را در پی دارد. مضاف بر اینکه این دیدگاه‌ها و اکتشافات علمی به انسان‌ها قدرت درک و فهم کرامات حضرت مهدی (ع) را میدهد که بهطور طبیعی هرکس نمی‌تواند چنین اعمالی را انجام دهد. به عبارت دیگر خداوند متعال نظریات علمی این زمان را به آن حد از رشد میرساند که زمینه‌های ظهور اکبر (فجر مقدس) فراهم شود.
2. دلبسته شدن مردم به امام عصر (ع) و ازدیاد یاد حضرت؛ از جمله اموری که این روزها با آن مواجه هستیم (خصوصا هرچه جلوتر میرویم) این است که بسیاری از مردم هرقدر با مشکلات بزرگتر و بیشتری روبرو می‌شوند توجهشان به حضرت مهدی (ع) و علائم ظهور ایشان بیشتر می‌شود. در عین حال که امیدشان بیش از پیش گشته و چشم‌انتظار حوادثی هستند که در آینده‌ای نزدیک یا دور اتفاق خواهد افتاد.به همین علت است که نویسندگان بیشتری در این زمان به این خواسته پاسخ داده و برطبق احادیث و روایاتی که در دسترس دارند به ترسیم آینده می‌پردازند. این امر علیرغم آن رویهای است که در قرون اولیه اسلامی دیده میشود که صرفا به نقل احادیث و سندها پرداخته و در قرن‌های بعد هم بحث‌های کلامی را به آن می‌افزودند. خوشبختانه، در این روزها می‌بینیم که ده‌ها و صدها کتاب و مقاله در تمام جهان اسلام با سبک و سیاق‌های مختلفی ابعاد موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهند و این همان چیزی است که می‌تواند مطلوب واقع شود. البته قابل ذکر است که این فعالیت‌ها منحصر به شیعه نمی‌شود بلکه دیگر مذاهب و مکاتب هم در این زمینه به‌طور قابل توجهی فعالیت می‌کنند. مقایسه توجه شیعیان به حضرت ولی عصر (ع) با گذشته نشان می‌دهد که تا مدت‌ها قبل چقدر اقبال مردم به جلسات دعای ندبه کم بوده است درحالی که این روزها در کمتر محلهای است که دعای ندبه خوانده نشود. علاوه بر این برگزار کردن مجالس بزرگ به نام ایشان و جشن‌های میلاد آن حضرت و انتشار کتاب‌های مختلف هرکدام به نوعی مردم را متوجه نام و وجود مقدس و مبارک ایشان می‌گرداند. آیا انتشار نام و صفات امام زمان‌ (ع) به این شکل و میزان در مدارس و مساجد و خیابان‌ها و جلسات و در میان عموم مردم، خود دلیلی بر نزدیکی طلوع خورشید وجودی حضرت بقیة الله (ع) نیست؟!
3. صحبت‌های عمومی در جهان در مورد تشکیل حکومت جهانی واحد (دهکده جهانی)؛ سازمان ملل متحد پس از جنگ جهانی اول و دوم تشکیل شد. پس از آنکه جهانیان خسارت‌های جبران‌ناپذیر آن دو جنگ را دیدند، گروهی بر آن شدند که چنین مجموعهای را تشکیل دهند تا هرگاه در میان کشورها و دولت‌ها اختلافاتی پیش آمد؛ رایزنی‌های لازم را برای رفع جنگ انجام دهند. عالمان اسلامی هم برای اولین بار تحت عنوان «رابطة العالم الاسلامی» سالانه یک مرتبه همگی در مکه مکرمه در کنار هم جمع می‌شوند. می‌توان دیگر مجامع جهانی موجود را هم به آنها اضافه کرد. اینگونه دیدگاه‌ها و تشکیل سازمان‌های بینالمللی خود حکایت از آن می‌کند که جهان نیازمند حکومت واحد جهانی است که بتواند امنیت، آرامش و عدالت را در آن حاکم کند که جز حکومت جهانی حضرت مهدی (ع) هیچ چیز نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای مردم جهان باشد و این مورد خود دلیلی آشکار بر طلوع آن فجر مقدس در پس دوران ظهور اصغر است. آری همگان ندا برآوردهایم که: ای مهدی صاحب الزمان(ع) جهان در انتظار حکومت جهانی توست.

لازم است که وقتی از ظهور اصغر صحبت می‌کنیم قصد ما این نیست که برای ظهور مقدس حضرت ولیعصر (ع) زمانی تعیین کنیم؛ زیرا از این مسئله تنها خداوند متعال خبر دارد و در اصل ممکن است آنچه ما در ظاهر می‌بینیم نقطه آغاز ظهور مقدس ایشان باشد و این احتمال هم وجود دارد که چنین نباشد و خدای ناکرده شب تار و سیاه غیبت ادامه یابد. تحقق این مسئله کلا تحت اراده الهی است و خداوند هم فعال لما یرید است.

|}

{{پاسخ پرسش | عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛ | تصویر = 1368303.jpg | پاسخ‌دهنده = پژوهشگران مؤسسه آینده روشن]]]]

پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها» در این‌باره گفته‌اند:

«ظهور حضرت مهدی (ع) نظیر غیبت صغرا و کبرا دومرحله‌ای نیست، بلکه حضرت (ع) یک ظهور بیشتر ندارد و آن عبارت از قیام و ظهور آشکار حضرت برای برپایی حکومت عدل الهی در سراسر جهان است. در روایاتی که از ظهور حضرت سخن به میان آمده نیز همین مطلب بیان شده است؛ یعنی قیام حضرت همان چیزی است که همگان در انتظار تحقق آن به سر می‌برند. با گذشت زمان و مشاهده برخی آثار و نشانه‌ها که روایات آنها را نشانه‌های نزدیک شدن عصر ظهور مطرح کرده‌اند، این بینش و احساس برای انسان پدید می‌آید که گویا افق‌های ظهور کم‌کم پدیدار می‌گردد و جهان به تدریج به این سمت پیش می‌رود و بشریت نیز نیاز به چنین حکومتی را بیش از گذشته احساس می‌کند. از این منظر می‌توان این حرکت تدریجی و رونق روزافزون نام و یاد حضرت بر سر زبان‌ها و در محافل علمی و جهانی را ظهور صغرا]] و پیش‌درآمد ظهور حضرت تلقی کرد؛ اما اصل رخداد ظهور حادثه‌ای یک‌مرحله‌ای است که با فراهم شدن شرایط، به فرمان الهی روی می‌دهد».

|}

1. در احادیث دوران نزدیک به ظهور چگونه توصیف شده است؟ (پرسش)
2. ویژگی‌های عصر ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
3. آیا امام مهدی در سال فرد ظهور می‌کند؟ (پرسش)
4. در روایات چه توصیف‌هایی برای سال ظهور ذکر شده است؟ (پرسش)
5. حضور امام مهدی میان مردم و امرار معاش آن حضرت چگونه است؟ (پرسش)
6. چه کسانی از پیامبران الهی با امام مهدی همراه می‏‌شوند؟ (پرسش)
   1. آیا حضرت الیاس هنگام ظهور امام مهدی در کنار او خواهد بود؟ (پرسش)
7. امام مهدی بعد از ظهور چه نوع لباسی می‌پوشد؟ (پرسش)
8. وضعیت افتاء و مرجعیت در جهان تشیع بعد از ظهور امام مهدی چگونه خواهد شد؟ (پرسش)
9. محل زندگی امام مهدی بعد از ظهورشان کجا خواهد بود؟ (پرسش)
10. امام علی زمان بعد از ظهور را چگونه ترسیم کرده است؟ (پرسش)
11. حادثه دهکده افیق چه ارتباطی با ظهور امام مهدی دارد؟ (پرسش)
12. آیا بعد از ظهور امام مهدی نیز عالم برزخ وجود دارد یا خیر؟ (پرسش)
13. آیا اجرای انقلاب جهانی توسط یک فرد (امام مهدی) ممکن است؟ (پرسش)
14. آیا انگشتر حضرت سلیمان نزد امام مهدی است؟ (پرسش)
15. نقش نگین انگشتر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
16. ایام الله چه روزهایی است؟ (پرسش)
17. امام مهدی بعد از خروج در کوفه چه کارهایی انجام می‌دهد؟ (پرسش)
18. آیا از زنان هنگام ظهور امام مهدی زنده می‌شوند؟ (پرسش)
19. چه کسانی هنگام ظهور از همراهان امام مهدی هستند؟ (پرسش)
20. سن امام مهدی هنگام ظهور چقدر است؟ (پرسش)
21. در عصر ظهور امام مهدی شیعیان چه جایگاهی دارند؟ (پرسش)
22. آیا هنگام ظهور جنیان امام مهدی را یاری می کنند؟ (پرسش)
23. چه کسانی شاهد خروج امام مهدی هستند؟ (پرسش)
24. نخستین رویارویی امام مهدی با چه کسی است؟ (پرسش)
25. شیوه داوری و قضاوت امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
26. مردمان چه سرزمین‌هایی با امام مهدی به نبرد می‌پردازند؟ (پرسش)
27. امام مهدی با چه طوایفی به نبرد می‌پردازد؟ (پرسش)
28. مرکبی که جبرئیل در آستانه ظهور برای امام مهدی می‌آورد چیست؟ (پرسش)
29. امام مهدی وقتی که می‌‏آید اولین کاری که می‌‏کند چیست؟ (پرسش)
30. آیا امام مهدی هنگام ظهور اموال ثروت‏مندان را علی‌‏رغم میل باطنی آنها بین فقرا تقسیم می‏‌کند؟ (پرسش)
31. هنگام ظهور امام مهدی چه کسانی از پیامبران امامان و دیگر افراد ایشان را همراهی می‌‏کنند؟ (پرسش)
32. چرا امام حسین حضرت عیسی و حضرت خضر در زمان ظهور امام مهدی می‌‏آیند؟ (پرسش)
33. کشور امام مهدی کدام است؟ آیا ایران کشور امام مهدی است؟ (پرسش)
34. کشور ایران تا قبل از ظهور چگونه باید باشد؟ (پرسش)
35. روایتی که می‌‏‏فرماید: مردی از قم مردم را به سوی خدا دعوت می‌‏کند نسبت به چه کسی می‌‏‏باشد؟ (پرسش)
36. حضور ایرانیان در دوره ظهور چگونه است؟ (پرسش)
37. آیا ایرانیان در دوران غیبت و ظهور امام مهدی نقشی دارند؟ (پرسش)
38. آیا در زمان ظهور حضرت آیت الله خامنه‌‏ای رهبر ایران است؟ (پرسش)
39. کشور عزیزمان ایران چندمین کشوری است که امام مهدی در آن ظهور می‌‏کند؟ (پرسش)
40. چرا امام مهدی ظهور می‏‌کند؟ (پرسش)
41. وضعیت شیعه در عصر امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
42. آس به چه معناست و چه ارتباطی به ظهور امام مهدی دارد؟ (پرسش)
43. آیا ظهور امام مهدی با قیامت همراه است؟ (پرسش)
44. علت این‏که ظهور امام مهدی را روز قیامت یا یوم المحشر می‌‏خوانند چیست؟ (پرسش)
45. چگونه می‌‏توان پس از ظهور امام مهدی به مکه رفت؟ (پرسش)
46. چرا امامان قبل از امام مهدی برای تشکیل حکومت قیام مسلحانه انجام ندادند ولی امام مهدی این کار را انجام می‌دهد؟ (پرسش)
47. چگونه امام مهدی در عصری که فساد و تباهی همه عالم را فراگرفته و جز عده کمی بر اصول خود باقی نمانده‏‌اند ظهور می‌‏کند؟ (پرسش)
48. آیا امام مهدی عصا هم دارند؟ (پرسش)
49. آیا امام زمان از وسائل ارتباط جمعی استفاده می‌کنند یا به گونه‌ای دیگر پیام خود را به مردم می‌رسانند؟ (پرسش)
50. امام مهدی برای برآوردن نیازهای زندگی خود و یارانش در دوران قیام چه کار خواهد کرد؟ (پرسش)
51. آیا امام مهدی هنگام ظهور بر سر قبر مادرش فاطمه حاضر می‌‏شود و آن را به مردم نشان می‌‏دهد؟ (پرسش)
52. آیا صحیح است که مدعیان اسلام و ایمان هنگام ظهور حضرت با مشاهده اسلام راستینی که حضرت برای مسلمین می‌‏آورد با ایشان مخالفت می‌‏کنند؟ (پرسش)
53. در قرآن آمده است که ابلیس از خداوند تا روز قیامت مهلت خواست اما خداوند فرمود الی یوم الوقت المعلوم منظور از آن کدام روز و وقت است؟ (پرسش)
54. وضعیت کشاورزی در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
55. وضعیت مسکن در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
56. وضعیت بیکاری در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
57. امام مهدی در آستانه مبارزه خود از کدام یک از امدادهای الهی برخوردار است؟ (پرسش)
58. آیا دین ما همان دینی است که پیامبر آورده و امام مهدی به آن معتقد است و آیا در طول زمان تحریف نشده است؟ (پرسش)
59. علت ترس بعضی افراد از ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
60. چگونه می‌توان فهمید شخص ظهور کرده امام مهدی است؟ (پرسش)
61. درباره ظهور امام مهدی چه استدلال عقلی یا آیات و روایاتی وجود دارد؟ (پرسش)
62. از کجا که مهدی موعود ظهور نکرده باشد؟ (پرسش)
63. امام مهدی چگونه از زمان مناسب ظهور خود آگاهی می‏‌یابد؟ (پرسش)
64. آیا ممکن است امام مهدی را در شکل و قیافه شخص دیگری ببینیم؟ (پرسش)
65. آیا فعالیت‌های غرب در روند ظهور تأثیری دارد؟ اصولاً غربیان چه نقشی در جریان ظهور امام مهدی دارند؟ (پرسش)
66. امام مهدی با چه هیئتی ظهور می‌کند؟ (پرسش)
67. در روایت آمده است امام مهدی چهار مسجد را تخریب می‌کند آن مساجد کدامند و چرا تخریب می‌شوند؟ (پرسش)
68. اولین شخص بیعت کننده با امام مهدی چه کسی است؟ (پرسش)
69. بیعت جبرئیل با امام مهدی چه معنایی دارد؟ (پرسش)
70. رهاورد بیعت جبرئیل هنگام ظهور با امام مهدی چیست؟ (پرسش)
71. شیوه بیعت امام مهدی با اصحابش چگونه است؟ (پرسش)
72. شرایط بیعت با امام مهدی چیست؟ (پرسش)
73. در زمان ظهور آیا انسان به محض کوچک‌ترین اشتباه و خطا مجازات می‌شود؟ اصولاً امام مهدی درباره چه گناهانی اقدام به مجازات می‌کند؟ (پرسش)
74. صدای حضرت در زمان ظهور چگونه به گوش همه می‌رسد؟ (پرسش)
75. چه کسانی مقابل حضرت ایستاده با او به مبارزه مسلحانه بر می‌خیزند؟ (پرسش)
76. آیا زمان ظهور از وسایل پیشرفته استفاده می‌شود؟ (پرسش)
77. آیا با ظهور امام مهدی همه انسان‌های کافر کشته خواهند شد و فقط یاران واقعی آن حضرت باقی می‌مانند؟ (پرسش)
78. آیا صحیح است که در عصر ظهور پستی و بلندی‌های زمین رفع شده بعد مسافت مانع دید نخواهد شد؟ (پرسش)
79. امام مهدی هنگام ظهور با چه موانع و مشکلاتی روبه رو خواهد شد؟ (پرسش)
80. ظهور امام مهدی در چه روزی است؟ (پرسش)
81. آیا امام مهدی سوار بر ابر می‌شود؟ (پرسش)
82. نظر اهل سنت در مورد ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
83. در روز ظهور امام مهدی چگونه خود را به جهانیان و اطرافیان معرفی می‏‌کند؟ (پرسش)
84. آیا در عصر ظهور حضرت حجت باید تمام جهان مسلمان باشند؟ (پرسش)
85. باورهای دینی در عصر ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
86. کارگزاران دولت امام مهدی چه کسانی هستند؟ (پرسش)
87. برپایه روایات یکی از وقایع بعد از ظهور انتقام امام مهدی از دو خلیفه اول است؛ در ابن باره توضیح دهید؟ (پرسش)
88. چرا حضرت در مکه ظهور می‌کند؟ (پرسش)
89. ظهور امام مهدی چه رابطه‏‌ای با قیامت دارد و زندگی مردم در دوران ظهور چگونه است؟ (پرسش)
90. این‏که امام مهدی در نخستین اقدام از یاران خود بیعت می‌‏گیرد به چه معناست؟ (پرسش)
91. این‏که از جبرئیل نخستین بیعت ‏کننده امام مهدی است به چه معناست؟ (پرسش)
92. چه کسانی هنگام ظهور امام مهدی زنده می‏‌شوند؟ (پرسش)
93. ظهور صغرا و ظهور کبرای امام مهدی چگونه است و چه چیزی پیش‌‏درآمد ظهور کبرا شمرده می‌‏شود؟ (پرسش)
94. آیا صحیح است که می‏‌گویند اگر سیصد و سیزده نفر یاور حضرت داشته باشند ظهور می‌‏کنند؟ (پرسش)
95. امام مهدی در ظاهر با چه سنی ظهور می‏‌کنند؟ (پرسش)
96. خصوصیات جسمی امام مهدی هنگام ظهور چگونه است؟ (پرسش)
97. یکی از باورهای شیعه این است که در عصر ظهور امام مهدی انسان‌هایی دوباره زنده خواهند شد آیا این حقیقت دارد؟ (پرسش)
98. اول کسی که با امام مهدی‏ بیعت می‌‏کند چه کسی است؟ (پرسش)
99. امام مهدی کجا ظهور می‏‌کند و آیا از همان ابتدا دست به قیام می‌‏زند؟ چرا و چه موقع به شهر قم و کوه خضر خواهد آمد؟ (پرسش)
100. هنگام ظهور امام مهدی صدای آسمانی چگونه شنیده می‏‌شود؟ (پرسش)
101. در عصر ظهور کدامین مذهب حاکم است؟ (پرسش)
102. آیا جبرئیل بعد از وفات رسول خدا عهد کرده که بر زمین نازل نشود؟ (پرسش)
103. مقصود از اصلاح امر امام مهدی در یک شب چیست؟ (پرسش)
104. غلبه بر جهان با یاران اندک چگونه ممکن است؟ (پرسش)
105. آیا پیروزی امام مهدی‏ بر مخالفان و گسترش حکومتش همراه با اعجاز است؟ (پرسش)
106. آیا قاتلان و کشندگان امام حسین به دست امام مهدی کشته خواهند شد؟ (پرسش)
107. مطابق روایات شیعه قتل‏‌ها در چه وقتی خواهد بود؟ (پرسش)
108. شیوه و رفتار امام مهدی با ظالمان و دشمنان چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
109. آیا بیشتر قتل‌‏ها که توسط امام مهدی انجام می‌‏گیرد از مسلمانان است؟ (پرسش)
110. اینکه امام مهدی‏ هنگام ‏ظهور بر عرب شدید است به چه معناست؟ (پرسش)
111. آیا امام مهدی در مقابله خود با منحرفان از منحرفان شیعه شروع می‌‏کند؟ (پرسش)
112. آیا امام مهدی در مقابله خود با منحرفان از منحرفان شیعه شروع می‌‏کند؟ (پرسش)
113. باورهای دینی در عصر ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
114. آیا در دولت امام مهدی جز مسلمان روی زمین باقی نمی‌‏ماند؟ (پرسش)
115. آیا در عصر ظهور زندگی بشر سامان می‌‏یابد؟ (پرسش)
116. سرلوحه برنامه‌‏های امام مهدی‏ چیست؟ (پرسش)
117. امام مهدی‏ در تقسیم اموال چگونه رفتار خواهد کرد؟ (پرسش)
118. وضعیت مردم در عصر ظهور از حیث رفاه اقتصادی چگونه است؟ (پرسش)
119. کثرت اموال در عصر ظهور از چه راهی حاصل می‌‏شود؟ (پرسش)
120. در عصر ظهور وضع مساجد چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
121. آیا امام مهدی‏ بعد از ظهور مسجد الحرام و مسجد النبی را تغییر خواهد داد؟ (پرسش)
122. بین ظهور امام مهدی و برپایی قیامت چه مقدار فاصله است؟ (پرسش)
123. آیا امام مهدی‏ بعد از ظهور تکنولوژی کنونی را گسترش می‌‏دهد؟ (پرسش)
124. چگونه یک فرد می‌‏تواند عهده‏‌دار یک تحول بسیار بزرگ گردد؟ (پرسش)
125. از آنجایی که می دانم امام مهدی انسان های بد را به سزای اعمال شان می رساند آیا باید از ایشان بترسم چون احتمال است من هم جزو آنها باشم؟ (پرسش)
126. در روز ظهور امام مهدی چگونه خود را به جهانیان و اطرافیان معرفی می‌‏کند؟ (پرسش)
127. آیا در عصر ظهور حضرت حجت باید تمام جهان مسلمان باشند؟ (پرسش)
128. آیا هنگامی که امام مهدی ظهور می‏‌کنند تجهیزات امروزی به همین شکل باقی می‏‌مانند؟ (پرسش)
129. بعضی می‏‌گویند وقتی که امام مهدی ظهور می‌‏فرمایند خیلی از علماء به مخالفت با ایشان برمی‏‌خیزند آیا سند روایی دارد؟ (پرسش)
130. ظهور امام مهدی چه رابطه‏ای با قیامت دارد و زندگی مردم در دوران ظهور چگونه است؟ (پرسش)
131. ظرفیت کلی برای ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
132. کارگزاران دولت امام مهدی چه کسانی هستند؟ (پرسش)
133. باورهای دینی در عصر ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
134. خداوند متعال چه عنایتی به جهت پیروزی امام مهدی هنگام ظهور انجام خواهد داد؟ (پرسش)
135. بهره مردم دوره ظهور از اجتهاد چگونه و به چه میزان خواهد بود؟ (پرسش)
136. مطابق قواعد مدت حیات بشریت بعد از ظهور چه مقداری باید باشد؟ (پرسش)
137. چرا هنگام شنیدن نام امام مهدی بلند می‌‏شوند؟ (پرسش)
138. آیا درست است که پیرزنی امام مهدی را شهید می‌‏کند و آیا پیرزن از افراد مدینه فاضله امام است؟ (پرسش)
139. چگونه یک فرد می‏‌تواند عهده‏ دار یک تحول بسیار بزرگ گردد؟ (پرسش)
140. چه کسانی در هنگام قیام امام مهدی از قبر خود برانگیخته می‌‏شوند؟ (پرسش)
141. چه تحولاتی در زمان امام مهدی رخ می‏‌دهد؟ (پرسش)
142. چه کسانی هنگام ظهور زنده می‌‏شوند؟ (پرسش)
143. آیا ایرانیان در دوران غیبت و ظهور امام مهدی نقشی دارند؟ (پرسش)
144. امام مهدی از چه کسانی انتقام می‏‌گیرد؟ (پرسش)
145. چه نشانه‌هایی از پیامبران در امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
146. آیا میراث پیامبران نزد امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
147. وضعیت جهان در آستانه ظهور چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
148. سرنوشت حضرت عیسی در زمان ظهور امام مهدی چگونه رقم می‌خورد؟ (پرسش)
149. امام مهدی هنگام ظهور به چه زبانی صحبت می‌کنند؟ (پرسش)
150. امام مهدی هنگام ظهور چه میراثی از انبیاء را به همراه دارد؟ (پرسش)
151. اولین ملاقات امام مهدی با یاران پس از ظهور در کجاست؟ (پرسش)
152. کیفیت اعلام ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
153. امام مهدی پس از ظهور چه اصلاحاتی در مکه انجام می‌دهند؟ (پرسش)
154. پس از ظهور امام مهدی چه حوادثی در کوفه اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

• کتاب‌شناسی مهدویت؛
• مقاله‌شناسی مهدویت؛
• پایان‌نامه‌شناسی مهدویت.