علی بن موسی الرضا و القرآن الحکیم (کتاب)
| علی بن موسی الرضا(ع) و القرآن الحکیم | |
|---|---|
 | |
| زبان | عربی |
| نویسنده | عبدالله جوادی آملی |
| موضوع | علم امام، قرآن کریم، امام رضا(ع) |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات نشر اسراء|انتشارات انتشارات نشر اسراء]][[رده:انتشارات انتشارات نشر اسراء]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۲ ش |
| شابک | ۶-۹۰-۵۹۸۴-۹۶۴-۹۷۸ |
| شماره ملی | م۷۵-۹۶۹۲ |
علی بن موسی الرضا(ع) و القرآن الحکیم، کتابی است که با زبان عربی، که به بررسی رابطه بین قرآن كریم و انسان كامل با استناد به آیات قرآنی و احادیث رضوی(ع) می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر عبدالله جوادی آملی است و انتشارات نشر اسراء انتشار آن را به عهده داشته است[۱].
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده در مقدمهای طولانی، قرآن را به دو صورت علمی و عینی تقسیم و مباحثی درباره هر دو وجه ارائه كرده است. وی قرآن علمی را همین قرآن مكتوب و قرآن عینی را امام معصوم(ع) میداند و هر دو را مظهر نام الهی قلمداد میكند. در تفسیر آیه امانت، آن را قرآن و ولایت قرآن عینی و علمی دانسته و دلایلی بر آن اقامه نموده است.
نویسنده شرایط طهارت از ناپاكیها، پرهیز و دوری از پستی طبیعت، معرفت غیب و ایمان بدان و موانع معرفت‌شناسی قرآن را بیان انكار غیب، ارتكاب گناه و پیروی از هوا و هوس و در پایان، آن شرایط را برای ائمه(ع) هدی ثابت كرده و ساحت آنان را از موانع، پاك و مبری دانسته است. در ادامه از دیدگاه قرآن درباره تفكر، عقلانیت، شهود قلبی و معرفت نفس سخن گفته است»[۱].
فهرست کتاب
پیش گفتار
بوستان : آشنایی با حقیقت قرآن
- قرآن علمی؛
- همراهی حق با قرآن؛
- راز جاودانگی قرآن؛
- دلیل مصونیت قرآن از تحریف؛
- شکوفا تر شدن قرآن در هر عصر و زمان؛
- فضیلت زمان‌ها و مکان‌های تحقق قرآن؛
- قرآن مجمع علوم فراوان؛
- قرآن عینی؛
- انسان کامل، قرآن ناطق تجسم یافته؛
- دیدگاه حکیمان و فیلسوفان درباره حقیقت انسان؛
- میزان حقایق؛
- همراهی قرآن و عترت؛
- هدایت الاهی؛
- شفا بخشی و بیماری‌زایی قرآن حکیم؛
- آثار مشترک قرآن علمی و عینی؛
- مظهر خدای بی همتا؛
- پیوند امامت و ولایت؛
- جهالت و انکار قرآن؛
- تناسب مرگ و حیات انسان؛
- عدم انفکاک قرآن عینی از قرآن علمی؛
- مظهریت تامه اسم مهیمن؛
- احاطه بعضی از اسمای حسنا بر بعض دیگر؛
- شیوه‌های دعوت قرآن عینی و علمی؛
- تفسیر امانت عرضه شده بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها؛
- محکم و متشابه در قرآن علمی و عینی؛
- قرآن علمی و عینی نور الاهی؛
- استفاضه هر امامی از امام(ع) پیشین؛
- چگونگی آگاهی امام(ع) از غیب؛
- قداست چشمان حق بین؛
- ناتوانی دنیا از فریب دادن امام(ع) علیه السلام؛
- بی نیازی امام(ع) از ذکر سند در نقل گفتار؛
- یکسان بودن خواب و بیداری امام(ع) معصوم؛
- عدم تفاوت میان قرآن علمی و قرآن عینی؛
- فقدان عصمت و آسیب دیدگی اسلام؛
- عدم افتراق امام(ع) یه میان قرآن و عترت؛
- ائمه(ع) مجاری فیض خداوند؛
- یک حقیقت نورانی؛
- تفاوت ائمه(ع) در مقام ظهور .
نخستین بهشت : راه شناخت قرآن
- راه شناخت قرآن؛
- هم سنخ بودن معرفت و معروف؛
- همسانی پیامبر(ص) و جانشینانش در ولایت؛
- چگونگی روابط علوم اعتباری با حالات نفسانی انسان؛
- شرایط شناخت قرآن؛
- آگاهی کامل بر قواعد عربی؛
- معنای غیر ذی عوج بودن قرآن؛
- فرمان و تشویق خداوند به تلاوت قرآن؛
- آداب تلاوت قرآن؛
- فرمان خداوند به تدبر در قرآن؛
- حقیقت معارف قرآنی؛
- شرایط شناخت قرآن؛
- اهل بیت(ع) تنها عارفان به کنه قرآن؛
- آگاهی عترت از باطن قرآن؛
- تشویق الهی به تحصیل طهارت؛
- راه‌های تحصیل طهارت؛
- طهارت بنیادین؛
- پیراستگی از پستی طبیعت؛
- کرامت و ارجمندی؛
- راه ارشاد به تحصیل صفتی برتر؛
- تقوا، مدار کرامت؛
- آشنایی با غیب و باور کردن آن؛
- مراتب شناخت غیب و ایمان به آن؛
- اعتراف به وجود غیب؛ پایه ی شناخت؛
- نمونه‌هایی از معارف غیبی انکار شده؛
- معارف غیبی از امور مشترک میان پیامبران؛
- موانع شناخت قرآن؛
- مادی گرایی، مهم ترین مانع شناخت قرآن؛
- گناه، مانع شناخت قرآن؛
- تدبر قلب مجرد در قرآن؛
- گناه، حجاب شهود؛
- تفاوت جهل و گناه در منع از شناخت قرآن؛
- تقوا شرط گشوده شدن درهای روزی عینی و علمی؛
- چگونگی استناد مهر خوردن قلب‌ها به خداوند؛
- عینیت اراده خداوند با حکمت و صواب؛
- اختیار دار گشادگی سینه و بسته شدن آن؛
- کیفر دهی با گرفتگی سینه؛
- ویژگی جهل مقابل علم؛
- پلیدی مانع تدبر و تفقه .
بهشت دوم : تفاوت تدبر در قرآن و به سخن در آوردن آن
- توانمندی معصوم بر استنطاق قرآن؛
- مانع استنطاق؛
- انسان کامل، مترجم قرآن؛
- ضرورت رجوع مردم به امام(ع)؛
- جایگاه معصومان همراه با نیکوترین جایگاه قرآن؛
- عترت، وارثان قرآن؛
- در امان بودن قرآن از راهیابی باطل به آن؛
- همانندی سنت با قرآن در داشتن متشابهات؛
- همراهی همیشگی انسان کامل با قرآن.
بهشت سوم تشویق قرآن به تحقیق و دور انداختن آرزو
- بنیاد زندگی انسان؛
- دشمنی پیشوا و پیرو در روز قیامت؛
- محور تفکر و تصدیق و تکذیب؛
- ملاک اجر الاهی؛
- بنیان فکری یهود و نصاری؛
- شرط دستیابی به بهشت؛
- نبود پیوند خویشاوندی میان خداوند و بندگانش؛
- عبادت بودن نگاه به فرزندان پیامبر(ص)؛
- امیون یا فریب خوردگان دنیا؛
- نتیجه بحث .
بهشت چهارم : تشویق قرآن به تحصیل برهان عقلی و دریافت شهود قلبی
- قرآن کتاب تعلیم و هدایت؛
- راه رسیدن به حق؛
- تمایز تفکر عقلی و شهود قلبی؛
- جایگاه تفکر عقلی در برابر قرآن حکیم؛
- دستیابی به دین از طریق عقل و وحی؛
- یادآوری‌های قرآن درباره جایگاه تفکر عقلی؛
- دلیل فرو فرستادن قرآن؛
- احتجاجات مشرکان در برابر انبیا(ع)؛
- بطلان سخن مشرکان؛
- اختیار حد فاصل و میان جبر و تفویض؛
- قرآن و نقل و نقد سخنان دیگران؛
- دعوت و دعوای پیامبر و مقابله بت پرستان با آن دو؛
- تعدد منشأ تکذیب رسالت پیامبر(ص)؛
- بطلان منشأ استکبار بت‌پرستان متفکر؛
- حقیقت مرگ؛
- اثبات امکان رسالت برای بشر؛
- لزوم تناسب میان رسول و مخاطبان؛
- عدم همانندی پیامبر(ص) با سایر مردم؛
- نیازمندی موجود ممکن به واجب؛
- نیازمندی فرشتگان؛
- اعتقاد بت پرستان درباره فرشتگان؛
- تفاوت تقلید کورکورانه و میراث ارزشمند؛
- محور تقلید، گوینده سخن؛
- تحقیق، پایان هر تقلید؛
- جایگاه شهود قلبی در قرآن؛
- توجه وافر قرآن به علم حضوری؛
- حجاب بودن علم حصولی؛
- امکان علم شهودی و تحقیق آن در خارج؛
- توافق برهان و وجدان در علم نفس به ذات خود؛
- آثار علم شهودی؛
- مهم‌ترین ثمره شناخت نفس؛
- عدم تلازم علم حصولی و ایمان و عمل صالح؛
- مانعیت پیروی از هوای نفس از شهود؛
- استواری شناخت غیب و شهادت بر محور شناخت خداوند؛
- عرضه ی اعمال به پیشگاه رسول خدا(ص) و امامان(ع)؛
- آثار مترتب بر علم شهودی به نفس؛
- تفاوت مراتب حجت بر اساس مراتب توجه به نفس؛
- حجاب مستور یا سقوط قلب؛
- سهولت عزیمت به سوی خداوند؛
- مراد از هدایت؛
- لزوم فهم اسرار برای مؤ من؛
- شرح صدر وسیله تحقق هدایت؛
- جایگاه زبان عاقل و منافق؛
- سرآمد حکمت؛
- یاد خدا و آثار آن؛
- مؤ من در دژ مستحکم خداوند؛
- تاءثیر انذار در اصلاح انسان؛
- شهود فعلی قیامت؛
- زنجیر بودن اعمال انسان؛
- ظهور ملکات و اخلاق در روز قیامت؛
- خیال پردازی بعضی از مردم؛
- حقیقت آخرت؛
- تفاوت رسالت و ولایت؛
- دوستی دنیا مانعی در برابر یاد خداوند؛
- حقیقت فراموشی؛
- تقابل ذکر و فراموشی؛
- منشأ فراموشی؛
- قرار گرفتن انسان در ولایت شیطان؛
- بندگی موجودات آسمان‌ها و زمین؛
- نفس یا نقطه مرکزی سعادت و شقاوت؛
- توجه قرآن به شناخت نفس؛
- تنها راه دستیابی به جنة اللقاء؛
- الگو بودن انسان کامل؛
- روایاتی درباره نفس و فکر و عقل؛
- تجرد ذاتی نفس انسان؛
- شناخت نفس، نزدیک ترین راه‌ها به سوی خدا؛
- طلاق دنیا مهریه بهشت؛
- عبادت وسیله دستیابی به آزادگی؛
- تنها معیار سنجش صحیح؛
- مقایسه رؤ یای معصوم(ع) و افراد غیر معصوم؛
- یقین و تقوا، توشه معاد؛
- عدم اختصاص مشاهده معارف الهی به پیامبران؛
- توحد سخن و تعدد فهم‌ها؛
- تفاوت حقایق انسان‌ها؛
- اولویت ثقلین در وفا کردن به وعده‌هایشان؛
- معنای دیدن خداوند از دیدگان روایات؛
- چگونگی سخن گفتن امامان(ع) با مردم؛
- گناهان، اسباب نابینایی؛
- حجاب از رؤ یت خدا یا پاداش عمل؛
- نفی تعادل شهود خداوند با آمد و رفت او؛
- صفات برگرفته از فعل خدا؛
- سخن ناشر؛
- فهرست.
دربارهٔ پدیدآورنده
آیت‌الله عبدالله جوادی آملی (متولد ۱۳۱۲ ش، آمل)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: ابوالحسن جوادی آملی، محمد تقی آملی، ابوالحسن شعرانی، محیی‌الدین الهی قمشه‌ای، محمد حسین فاضل تونی، سید حسین طباطبایی بروجردی، سید محمد محقق داماد، هاشم آملی، امام خمینی و علامهٔ طباطبایی به اتمام رساند. او در کنار دروس فقه و اصول به تحصیل علوم عقلی و عرفانی اهتمام ورزید. عضویت در شورای عالی قضایی، نمایندگی مجلس خبرگان رهبری و امامت جمعهٔ قم از جمله فعالیت‌های وی است.[۲] او علاوه بر تدریس تفسیر قرآن کریم و خارج فقه، به تبیین رشته‌های گوناگون معقول و منقول اسلامی مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «تفسیر تسنیم»، «ادب فنای مقربان»، «شمیم ولایت»، «همتایی قرآن و اهل بیت»، «تحریر رسالة الولایة شمس الوحی تبریزی»، «حکمت نظری و عملی در نهج‌البلاغه»، «علی مظهر اسمای حسنای الاهی»، «تجلی ولایت در آیهٔ تطهیر»، «ولایت در قرآن»، «کوثر کربلا»، «ولایت علوی (ع)»، «ولایت فقیه»، «فاطمه اسوه بشر»، «عصاره خلقت»، «وحی و نبوت»، «فلسفه تولی و تبری از نگاه قرآن و روایات»، «پیامبر رحمت (ص)»، «فلسفهٔ الهی از نظر امام رضا (ع)»، «حیات عارفانه امام علی (ع)»، «حکمت علوی (ع)»، «امام مهدی موجود موعود»، «نزول وحی»، «قرآن حکیم از منظر امام رضا (ع)» و «علی بن موسی الرضا و القرآن الحکیم» برخی از این آثار است.[۳]
پانویس
دریافت متن کتاب
کتابهای وابسته
- ترجمه فارسی قرآن حکیم از منظر امام رضا(ع)
پیوند به بیرون
- منبعشناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان عربی
- کتابشناسی دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان عربی
- کتابهای عبدالله جوادی آملی
- آثار عبدالله جوادی آملی
- کتابشناسی امامت با تعداد صفحات بیش از ۲۰۰
- کتابشناسی کتابهای امامت انتشارات نشر اسراء
- آثار مربوط به علم امام
- کتابشناسی علم امام
- کتابشناسی کتابهای علم امام به زبان عربی