منبع علوم الهامی اهل بیت چیست؟ (پرسش)
| منبع علوم الهامی اهل بیت چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ علم معصوم |
| مدخل اصلی | الهام در کلام اسلامی |
منبع علوم الهامی اهل بیت چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم معصوم مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی هاشمی در کتاب «ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی» در این‌باره گفته است:
در برخی روایات، الهام به طور مستقیم به خداوند نسبت داده شده است[۱]. البته در یک روایت آمده است که فرشته در قلب امام علمی را می‌افکند: «يَأْتِيهِ مَلَكٌ فَيَنْكُتُ فِي قَلْبِهِ كَيْتَ وَ كَيْتَ»[۲]؛ البته با توجه به روایات یادشده در بحث تحديث، احتمال دارد این تعبیر، اشتباه راوی یا تصحیف نسخه برداران باشد. مؤید این برداشت، روایتی مشابه روایت یادشده است که در آن به جای قلب، گوش آمده. از امام صادق درباره محدث سؤال شد. آن حضرت فرمودند: «يَبْعَثُ اللَّهُ مَلَكاً يَنْقُرُ فِي أُذُنِهِ كَيْتَ وَ كَيْتَ وَ كَيْتَ»[۳]؛ «خداوند فرشته‌ای را به سوی او می‌فرستد که در گوش او چنین و چنان می‌افکند». البته احتمال اینکه این دو، دو روایت مستقل باشند نیز وجود دارد. بنابراین خداوند به طور مستقیم با با واسطه فرشتگان، مطالب را به قلب برگزیدگان خود الهام می‌کند.«»[۴]
منبع‌شناسی جامع علم معصوم
پانویس
- ↑ برای نمونه، ر.ک: محمد بن حسن صفار، بصائر الدرجات، ص۲۳۴-۲۳۵ و ۴۵۲. در این روایات، چنین تعابیری آمده است: «أَلْهَمَهُ اللَّهُ الْحَقَّ فِيهِ إِلْهَاماً». البته ممکن است این نسبت دادن، از باب نسبت تمام امور به خداوند باشد.
- ↑ محمد بن حسن صفار، بصائر الدرجات، ص۳۲۲.
- ↑ محمد بن حسن صفار، بصائر الدرجات، ص۳۲۳. سند این روایت، صحیح است.
- ↑ هاشمی، سید علی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی ص ۲۶۸.