الوافی (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
الوافی
زبانفارسی
نویسندهفیض کاشانی
موضوعاحادیث
مذهبشیعه
ناشرانتشارات کتابخانه امیرالمؤمنین‏‫
محل نشراصفهان، ایران
سال نشر۱۳۶۵ ش
تعداد جلد۲۶
فهرست جلدهاجلد اول، جلد دوم، جلد سوم، جلد چهارم، جلد پنجم، جلد ششم، جلد هفتم، جلد هشتم، جلد نهم، جلد دهم، جلد یازدهم، جلد دوازدهم، جلد سیزدهم، جلد چهاردهم، جلد پانزدهم، جلد شانزدهم، جلد هفدهم، جلد هجدهم، جلد نوزدهم، جلد بیستم، جلد بیست و یکم، جلد بیست و دوم، جلد بیست و سوم، جلد بیست و چهارم، جلد بیست و پنجم، جلد بیست و ششم
شماره ملی۵۶۸۲۴۸

الوافی، مجموعه‌ای بیست و شش جلدی است که با زبان عربی به بررسی موضوع احادیث شیعه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر فیض کاشانی است و انتشارات کتابخانه امیرالمؤمنین انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر؛ در یک مقدمه، چهارده کتاب و یک خاتمه تدوین شده که شامل ۲۷۳ باب و حدود پنجاه هزار حدیث است. این کتاب، شامل همۀ احادیث موجود در کتب اربعه (الکافی، من لایحضره الفقیه، التهذیب و الاستبصار) می‌‌باشد.

فیض کاشانی، در این کتاب با ادغام پاره ای از ابواب، در برخی دیگر و جابه جا کردن آنها، تدوین جدیدی را برای فقه و حدیث پدید آورده است. وی با الهام از شیوه غزالی در احیاء علوم الدین، فقه را در دو بخش قرار داده: یکی در فن عبادات و سیاسات و دیگری در فن عادات و معاملات. وی، قبل از وارد شدن در اصل مقصود، دربارۀ این سه امر توضیح داده است: طریق شناسایی علوم دینی، راه شناسایی اسناد حدیث‌ها، و اصطلاحات و قواعد به کار گرفته شده در کتاب.

خاتمه کتاب، در اسناد حدیث‌های تهذیب و استبصار و من لا یحضره الفقیه است که ملا محسن برای سهولت مراجعه، اسامی را به ترتیب الفبا تنظیم کرده و برای رعایت اختصار، اسامی برخی از راویان را به صورت مختصر آورده است.

این کتاب، ترتیب بسیار عالی در آوردن روایات در باب مناسب است، چنان که روایات را بر اساس متن آنها و به صورت موضوعی، دسته‌بندی کرده است. معمولاً عناوین باب‌ها را از الکافی گرفته یا عین عبارت الکافی را در عنوان باب قرار داده و یا مشابه تعبیر الکافی را به کار می‌‌برد و به این مطلب، تصریح می‌‌کند، ولی همواره از الکافی در انتخاب عناوین پیروی نکرده است، بلکه در برخی از موارد، عناوین دیگری را برای ابواب برمی گزیند. در شیوه چیدن روایات در یک باب هم در بیشتر موارد به کلینی اقتدا کرده است، لکن در برخی موارد هم احساس می‌‌کند که روایتی بهتر است در باب دیگری بیاید و لذا در غیر بابی که در الکافی مطرح شده، می‌‌آورد؛ از همین روست که بسیاری از روایاتی که کلینی در روضه الکافی آورده، در باب‌های مختف الوافی آمده است»[۱]

مباحث جلدهای کتاب

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

دربارهٔ پدیدآورنده

فیض کاشانی
ملا محمد بن مرتضی بن محمود کاشانی معروف به فیض کاشانی (متولد ۱۰۰۷ق کاشان/ متوفای ۱۰۹۱ق کاشان)، از علمای نامدار امامیه در قرن یازدهم هجری معاصر شاه عباس ثانی است که در فقه و حدیث و تفسیر و فلسفه، صاحب‌نظر و دارای تالیفات گران‌بهایی است. تحصیلات دینی خود را در محضر اساتیدی همچون: محمد تقی مجلسی، میرداماد، سید ماجد بحرانی، شیخ بهایی، ابوالقاسم فندرسکی، محمد بن حسن بن زین الدین عاملی، ملاصدرا به اتمام رساند. او علاوه بر تدریس دروس دینی و پرورش شاگردانی چون محمد باقر مجلسی؛ ضیاء الدین محمد؛ قاضی سعید قمی؛ علم الهدی محمد بن محسن فیض کاشانی؛ ملا شاه فضل الله؛ شمس الدین محمد قمی؛ سید نعمت الله جزایری، چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است «الاربعین فی مناقب امیرالمؤمنین»، «المعارف تلخیص علم الیقین»، «جلاء العیون»، «الشافی»، «الوافی»، «مفاتیح الشرایع»، «قرة العیون»، «تفسیر صافی»، «الأصفی فی تفسیر القرآن» برخی از این آثار است[۲].

پانویس

دریافت متن