حفظ

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۵ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۱۶ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

معناشناسی حفظ

معنای لغوی

مراعات ‌کردن چیزی[۱]، حفاظت‌ کردن، مراقبت، نگهبانی، غفلت‌ نکردن[۲].

هَذِهِ بِضَاعَتُنَا رُدَّتْ إِلَيْنَا وَنَمِيرُ أَهْلَنَا وَنَحْفَظُ أَخَانَا[۳].

معنای اصطلاحی

مفهوم حفظ با موضوعات و موارد مختلف معانی متعددی دارد و در یک تقسیم کلّی سه مصداق کلی دارد:

  1. قوه حافظه که هیأتی نفسانی است و تفهم به آن امکان‌پذیر است؛
  2. حفظ ‌کردن چیزی در ذهن به معنای ضد فراموشی؛
  3. کاربرد و کارکرد این قوه که به اعتبار موارد و موضوعات متفاوت است[۴].

از جمله مواردی که در آیات قرآنی وارد شده است، حفظ مال وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ[۵]، یعنی مراقبت از تلف، حفظ امانت وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ[۶]، خیانت‌ نکردن، حفظ صلات حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى[۷]. جلوگیری از فوت نماز...[۸]؛ لذا حفظ به اقتضای حال هر چیزی امر خاصی را می‌طلبد.[۹]

حفظ در قرآن

آیه حفظ

منابع

پانویس

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۸۷.
  2. خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۹۸.
  3. «و چون کالای خود را گشودند دریافتند که سرمایه‌شان را به آنان بازگردانده‌اند گفتند:» سوره یوسف، آیه ۶۵.
  4. احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۴۹۷-۴۹۸.
  5. «و دارایی‌هایتان را که خداوند (مایه) پایداری (زندگی) شما گردانیده است به کم‌خردان نسپارید» سوره نساء، آیه ۵.
  6. «و آنان که پاکدامنند» سوره مؤمنون، آیه ۵.
  7. «بر نمازها به ویژه نماز میانه پایبند باشید» سوره بقره، آیه ۲۳۸.
  8. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۵۳.
  9. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۳۴-۲۳۵.