فروع دین

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
اسلام

مقدمه

تفاوت میان اصول و فروع دین

  • میان اصول و فروع دین تفاوت‌هایی وجود دارد که عبارت‌اند از:
  1. اصول دین از اعتقادات و ایمان سخن می‌گویند؛ ولی فروع دین نظر به عمل انسان دارند.
  2. اصول دین نیازمند یقین‌اند و از این رو، تقلید را برنمی‌تابند؛ اما فروع دین نیازمند تبلیغ و بیان‌اند و حکم عقل در آنها کافی نیست و از این رو تقلیدپذیرند.
  3. اصول دین از مقولۀ إخبار و وصف کردن است؛ اما فروع دین، انشائی و قابل دستور دادن و امر و نهی است.
  4. در اصول دین اختلافی نیست؛ اما گاه در فروع دین اختلافاتی رخ می‌نماید و این بدان سبب است که عمل به ظن در اصول دین روا نیست؛ ولی ظنِ معتبر گاهی در فروع دین منشأ عمل می‌شود.
  5. نسخ در فروع دین راه دارد؛ اما در اصول دین به هیچ روی وجود ندارد.
  6. علمای شیعه اصول دین را پنج اصل دانسته‌اند؛ اما فروع را هشت یا ده فرع می‌‌دانند و حتی گاهی هر آنچه در برابر اصول جای دارد و جزء احکام عملی است را از فروع دین شمرده‌اند[۳].

منابع

پانویس

  1. ر. ک. فرهنگ معارف اسلامی‌، ج ۳، ص ۴۴۲.
  2. ر. ک. جمعی از نویسندگان، دانشنامه کلام اسلامی، مدخل «اسلام».
  3. ر. ک. فرهنگ شیعه، ص ۳۵۰-۳۶۰.