مرتضی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نسخهٔ قابل چاپ دیگر پشتیبانی نمی‌شود و ممکن است در زمان رندر کردن با خطا مواجه شوید. لطفاً بوکمارک‌های مرورگر خود را به‌روزرسانی کنید و در عوض از عمبکرد چاپ پیش‌فرض مرورگر خود استفاده کنید.

مقدمه

از القاب و اوصاف امیر المؤمنین (ع) است، به معنای پسندیده و مورد رضایت و خشنودی خداوند، همچنان‌که در حدیث پیامبر دربارۀ وی آمده است. نیز از آنجا که آن حضرت، همواره در پی کسب رضای الهی بوده و خشنودی خدا و رسول را در هرکاری در نظر داشته است، "مرتضی" نام گرفته است. ابن عباس گفته است: علی (ع) در همۀ کارهایش در پی رضای خدا و رسول بود، ازاین‌رو مرتضی نامیده شد. در حدیثی هم آمده که جبرئیل بر پیامبر خدا فرود آمد و گفت: ای محمّد! خدای متعال، علی را برای فاطمه زهرا و فاطمه را برای علی پسندیده و راضی شده است، او را مرتضی نامید.[۱] از آن امام، با عنوان "علی مرتضی" و "مرتضی علی" هم یاد می‌شود[۲].

مقام ارتضا

مرتضیٰ از اوصاف مشهور امام علی(ع) است. ابن عباس می‌گوید: علی(ع) همواره در تمام کارهایش، در پی خشنودی خدا و رسول بود؛ به همین دلیل، مرتضی نامیده شد[۳]. پیامبر در این باره، وجه دیگری را بیان می‌فرماید: «سُمِّيَ الْمُرْتَضَى لِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَى ارْتَضَاهُ»؛ «مرتضی نامیده شد؛ زیرا خدای بلندمرتبه او را پسندید و از او خشنود شد»[۴].

این منزلت با تعابیر دیگری نیز آمده است. مثلاً پیامبر می‌فرماید: ای علی، تو برادر منی و من برادر تو. من برای نبوت برگزیده شده‌ام و تو برای امامت، گلچین شده‌ای[۵].[۶]

منابع

پانویس

  1. مناقب، ج ۳ ص ۱۱۰، بحارالأنوار، ج ۳۵ ص ۵۹، سنن الامام علی (ع)، ص ۲۴.
  2. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۳۷.
  3. مرعشی نجفی، شهاب الدین، ملحقات الاحقاق، ج۳۰، ص۱۴۶.
  4. تستری، قاضی نور الله، احقاق الحق، ج۲، ص۳۳۰؛ ج۵، ص۷؛ ج۴، ص۱۱۳ و ۳۷۷؛ ج۷، ص۲۳۲-۲۳۳؛ ج۹، ص۱۹۳؛ ج۱۸، ص۲۲۷؛ ج۱۲، ص۱۲۶.
  5. تستری، قاضی نور الله، احقاق الحق، ج۲۰، ص۲۲۹ - ۲۳۰.
  6. مختاری، علی، مقاله «نام‌ها و لقب‌های امام علی»، دانشنامه امام علی ج۱۰، ص ۳۷۵.