ندای آسمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
{{مهدویت}}
{{مهدویت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام مهدی]]{{ع}} است. "'''[[ندای آسمانی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام مهدی]]{{ع}} است. "'''ندای آسمانی'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ندای آسمانی در قرآن]] | [[ندای آسمانی در حدیث]] | [[ندای آسمانی در کلام اسلامی]]</div>
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ندای آسمانی در قرآن]] | [[ندای آسمانی در حدیث]] | [[ندای آسمانی در کلام اسلامی]]</div>
خط ۹: خط ۹:
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
از [[نشانه‌های حتمی ظهور]] ندای آسمانی است که [[صیحه]] نام دارد. منظور از [[صیحه]]، صدایی است که در آستانۀ [[ظهور]] [[امام زمان]] {{ع}} طنین انداز شده و همۀ [[مردم]] آنرا می‌شنوند. برای این [[صدای آسمانی]] غیر از تعبیر [[صیحه]]، از تعابیر دیگر همچون "نداء"، "صوت" و "فزع" اعلان"، "فزعه" و "هدّه" نیز استفاده شده است.<ref>ر.ک. [[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۳۴ ـ ۳۶؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص ۲۶۶، ۲۶۷؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۸۴-۲۸۷؛ [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج۲، ص۵۸، ۵۹؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۸۴-۲۸۷؛ [[زهرا خیراللهی و فخری سادات موسوی شکور|خیراللهی، زهرا، موسوی شکور، فخری سادات]]، [[علائم ظهور در آیات قرآن (کتاب)|علائم ظهور در آیات قرآن]]، ص 235 ـ 237</ref>
*ندا، بلند شدن صدا و ظاهر شدن آن است و گاهی فقط به صدا اطلاق می‌‏شود<ref>راغب، المفردات، ماده ندا</ref>. این‏جا منظور از [[ندای آسمانی]]، صدایی است که [[در آستانه ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ همه [[مردم]]، آن را از [[آسمان]] می‌‏شنوند. روایاتی که درباره مورد این نشانه‌‏ها از طریق [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] رسیده فراوان، بلکه‏ [[متواتر]] است<ref>ر. ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص ۴۵۹</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: " نداکننده‏‌ای از [[آسمان]]، نام [[قائم]] را ندا می‏‌کند؛ پس هرکس در شرق و غرب است، آن را می‌‏شنود. از [[وحشت]] این صدا، خوابیده‌‏ها بیدار، ایستادگان نشسته و نشستگان بر دو پای خویش می‌‏ایستند. [[رحمت خدا]] بر کسی که از این صدا عبرت گیرد و آن را [[اجابت]] کند! زیرا صدای نخست، صدای [[جبرئیل]] [[روح]] الامین است"<ref> امام باقر علیه السّلام{{عربی|" يُنَادِي مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ {{ع}} فَيَسْمَعُ مَنْ بِالْمَشْرِقِ وَ مَنْ بِالْمَغْرِبِ لَا يَبْقَى رَاقِدٌ إِلَّا اسْتَيْقَظَ وَ لَا قَائِمٌ إِلَّا قَعَدَ وَ لَا قَاعِدٌ إِلَّا قَامَ‏ عَلَى‏ رِجْلَيْهِ‏ فَزِعاً مِنْ‏ ذَلِكَ‏ الصَّوْت‏‏‏‏... هُوَ صَوْتُ جَبْرَئِيلَ الرُّوحِ الْأَمِينِ {{ع}}‏"}}، نعمانی، الغیبة، ص ۲۵۳، ح ۱۳</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص: ۴۴۱ - ۴۴۳.</ref>.
==ویژگی‌های [[صیحه]]==
*از مجموع [[روایات]] در این ‏باره می‏‌توان چند نکته را استفاده کرد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص: ۴۴۱ - ۴۴۳.</ref>:
*وقوع [[صیحه]] به گونه‌ای خواهد بود که همۀ [[مردم]] را متوجه [[ظهور]] خواهد کرد. ندای آسمانی، صدایی است که از آسمان، توسط [[جبرئیل]] [[امین]] بلند می‌شود و در آن به معرفی [[حضرت مهدی]] {{ع}} و بیان نام و نسب و [[حقانیت]] او و پیروانش می‌پردازد و پس از آن، [[امام عصر]] {{ع}} [[ظهور]] می‌کند. با توجه به [[کینه]] توزی و دشمنی [[شیطان]] نسبت به [[فرزندان آدم]] و سعی در [[گمراه]] نمودن آنان، از طرف او نیز ندایی به گوش رسیده و باعث سردرگمی [[مردم]] می‌شود؛ البته این صدا با ندای [[دعوت]] به سوی حضرت متفاوت بوده و اگر [[انسان]] به آن دو ندا توجه کرده و با هم مقایسه کند پی به صحّت و درستی ندای [[حق]] می‌برد، مانند اینکه ندای [[حق]] از طرف آسمان به گوش می‌رسد و ندای [[باطل]] و شیطانی، [[زمینی]] است، یعنی تفاوت آسمانی و [[زمینی]] بودن در نداها وجود دارد و این برای [[مردم]] قابل تشخیص است.<ref>ر.ک. [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص ۲۶۶، ۲۶۷؛ [[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۳۴ ـ ۳۶؛ [[سید نذیر حسنی|حسنی، سید نذیر]]، [[مصلح کل ۱ (کتاب)|مصلح کل]]، ص۲۰۷؛ [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری‌زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۸۱، ۸۲؛ [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۲، ص ۸۰ ـ ۸۲؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۸۴-۲۸۷</ref> همچنین ندای آسمانی در سال قبل از [[ظهور]] اتفاق می‌افتد، هنگامی‌که [[شرایط ظهور]] [[منجی]] فراهم شود و [[خداوند]]، زمان را برای [[امر]] [[ظهور]] مناسب بداند به [[مردم]] این [[آگاهی]] را می‌دهد که [[خداوند]]، اجازه [[ظهور]] را صادر کرده است.<ref>ر.ک. [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[رخدادهای ظهور (کتاب)|رخدادهای ظهور]]، ص ۲۲ - ۲۴</ref> زمان این ندا در [[احادیث]]، گوناگون، ۲۳ ماه [[رمضان]]، [[ماه رجب]]، ماه [[محرم]] و روز [[عاشورا]]، گفته شده است. [[ویژگی]] این ندا آن است که هر کس در [[زمین]] است، آنرا به زبان خود می‌شنود.<ref>ر.ک. [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری‌زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۸۱ ـ ۸۲</ref>
#[[ندای آسمانی]]، از نشانه‌‏های حتمی [[ظهور]] شمرده شده است و [[شیخ طوسی]]، [[نعمانی]]، [[شیخ مفید]]، [[شیخ صدوق]]، و ... به حتمی بودن آن اشاره کرده‌‏اند<ref> ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۳۵، ح ۴۲۵؛ شیخ مفید، الارشاد، ج ۲، ص ۳۷۰</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص: ۴۴۱ - ۴۴۳.</ref>.
==روایات دربارۀ صیحه==
#این صدا، از [[آسمان]] شنیده می‌‏شود؛ به گونه‏‌ای که همه [[مردم]] کره زمین- در شرق و غرب- آن را می‌‏شنوند و به خود می‌‏آیند. از برخی [[روایات]] استفاده می‏‌شود هر جمعیتی آن صدا را به زبان خود خواهد شنید<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۶۵۰، ح ۸</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص: ۴۴۱ - ۴۴۳.</ref>.
*در مورد [[صیحه]] سه دسته [[روایت]] وجود دارد:
#محتوای این [[پیام آسمانی]]، [[دعوت]] به [[حق]] و [[حمایت]] از [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ و [[بیعت]] با آن حضرت است<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۶۵۲، ح ۱۴</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص: ۴۴۱ - ۴۴۳.</ref>.
#روایاتی که به صورت اجمال وجود و حتمی بودن ندا را مطرح می کنند؛ [[ابوحمزه ثمالی]] می‌گوید به [[امام باقر]] {{ع}} عرض کردم:<ref>مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ص ۳۳۸: «قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ خُرُوجُ اَلسُّفْيَانِيِّ مِنَ اَلْمَحْتُومِ قَالَ نَعَمْ وَ اَلنِّدَاءُ مِنَ اَلْمَحْتُومِ»</ref> "آیا [[خروج سفیانی]] حتمی است؟" فرمود: «آری، و ندا هم حتمی است.»<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ پس از ظهور (کتاب)|تاریخ پس از ظهور]]، ص ۱۱۵ ـ ۱۱۸</ref>
#هم‏زمان با شنیده شدن این صدا از [[آسمان]] یا کمی پس از آن، روی [[زمین]] نیز صدایی شنیده می‏‌شود. ندا دهنده آن، [[شیطان]] است که [[مردم]] را به [[گمراهی]] فرا می‌‏خواند و می‌‏کوشد با ایجاد [[تردید]] در [[مردم]]، آنان را از [[حمایت]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} و [[اجابت]] [[دعوت آسمانی]]، بازدارد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص: ۴۴۱ - ۴۴۳.</ref>.
#روایاتی که از دو گونه ندا سخن می‌گوید: ندای [[حق]] و ندای [[باطل]] که یکی پس از دیگری روی خواهد داد؛ [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند:<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، صفحه؟؟؟: «يُنَادِي مُنَادٍ مِنَ اَلسَّمَاءِ إِنَّ فُلاَنَ بْنَ فُلاَنٍ هُوَ اَلْإِمَامُ بِاسْمِهِ وَ يُنَادِي إِبْلِيسُ مِنَ اَلْأَرْضِ كَمَا نَادَى بِرَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ لَيْلَةَ اَلْعَقَبَةِ»</ref> «ندا دهندهای از آسمان ندا می‌دهد که [[فلان]] بن [[فلان]] [[امام]] است و اسمش را هم می‌آورد. [[ابلیس]] [[ملعون]] نیز از [[زمین]] ندا می‌کند، همان طور که در شب [[پیمان عقبه]]، به [[رسول خدا]] {{صل}} ندا کرد»<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ پس از ظهور (کتاب)|تاریخ پس از ظهور]]، ص ۱۱۵ ـ ۱۱۸</ref>
#[[جبرئیل]]، [[مردم]] را به [[حق]] فرا می‌‏خواند و [[شیطان]] و نیروهای شیطانی و [[پیروان]] [[سفیانی]] به [[باطل]]<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص: ۴۴۱ - ۴۴۳.</ref>.
#روایاتی که از ندای به نام [[قائم]]{{ع}} بدون پرداختن به ندای [[باطل]]، [[خبر]] می‌دهند؛ [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند:<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۱۲۸: «وَ إِنَّ مِنْ عَلاَمَاتِ خُرُوجِهِ خُرُوجَ اَلسُّفْيَانِيِّ ... وَ مُنَادٍ يُنَادِي بِاسْمِهِ وَ اِسْمِ أَبِيهِ»</ref> «از [[نشانه‌های ظهور]]، [[خروج سفیانی]] و ... ندادهندهای است که به نام او ([[قائم]]{{ع}}) و پدرش ندا می‌دهد.»<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ پس از ظهور (کتاب)|تاریخ پس از ظهور]]، ص ۱۱۵ ـ ۱۱۸</ref>
*از ظاهر [[روایات]]، با توجه به ویژگی‌‏هایی که برای آن بیان شده است، فهمیده می‏شود که تحقّق آن، طبیعی نخواهد بود. [[خداوند]] سبحانه و تعالی، برای آن‏که شروع این [[انقلاب جهانی]] را اعلان کند و به همگان برساند که‏ انقلابی بزرگ در حال شکل‌‏گیری است و [[حق]] بودن [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} را بنمایاند و به [[یاران]] و [[دوستان]] و علاقه‏‌مندان به چنین رستاخیزی خبر بدهد، [[صیحه آسمانی]] را [[معجزه]] آسا به گوش همگان می‏‌رساند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص: ۴۴۱ - ۴۴۳.</ref>.
 
*این نشانه در [[روایات]] [[اهل سنت]] نیز مورد اشاره قرار گرفته است<ref>ر. ک: مقدسی شافعی، عقد الدرر، ص ۱۳۵، فرائد السمطین، ج ۲، ص ۳۱۶، ح ۵۶۶ و ۵۶۹؛ متقی هندی، کنز العمال، ح ۱۴، ص ۵۸۸، ح ۳۹۶۶۵</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص: ۴۴۱ - ۴۴۳.</ref>.
==نتیجه‌گیری==
*از مجموع [[روایات]] و مطالب به دست می‌آید:
#ندای آسمانی، از [[نشانه‌‏های حتمی ظهور]] شمرده شده است.<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۸۴-۲۸۷</ref>
#این صدا، از آسمان شنیده می‌‏شود؛ به گونه‏‌ای که همۀ [[مردم]] کره [[زمین]] آنرا می‌‏شنوند و به خود می‌‏آیند.<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳</ref> با تعبیرهای: "إِنَّ الْحَق‏ لِعَلِيٍّ وَ شِيعَتِهِ"و  إِنَّ الْحَقِّ فِي آلِ مُحَمَّدٍ".<ref>ر.ک. [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۸۴-۲۸۷</ref>
#محتوای این [[پیام آسمانی]]، [[دعوت]] به [[حق]] و [[حمایت]] از [[حضرت مهدی]] {{ع}} و [[بیعت]] با آن حضرت است.<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳</ref>
#همزمان با شنیده شدن این صدا از آسمان یا کمی پس از آن، روی [[زمین]] نیز صدایی شنیده می‏‌شود. ندا دهنده آن، [[شیطان]] است که [[مردم]] را به [[گمراهی]] فرا می‌‏خواند و می‌‏کوشد با ایجاد [[تردید]] در [[مردم]]، آنان را از [[حمایت]] [[مهدی]] {{ع}} و اجابت [[دعوت آسمانی]]، بازدارد.<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۸۴-۲۸۷</ref>


==احادیث ندای آسمانی==
==احادیث ندای آسمانی==
خط ۳۰: خط ۳۵:


==مفاد این ندا==
==مفاد این ندا==
==صیحه آسمانی در موعودنامه==
*منظور از [[صیحه آسمانی]]، ظاهرا صدایی است که [[در آستانه ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} از [[آسمان]] شنیده می‌شود<ref>وافی، ج ۲، ص ۴۴۳.</ref> و همه [[مردم]] آن را می‌شنوند. در [[روایات]]، تعبیرهای "نداء" و "فزعة" و "صوت" نیز به کار رفته که ظاهر آن‌ها نشان می‌دهد که هریک از آن‌ها نشانه جداگانه‌ای است که [[پیش از ظهور]] واقع می‌شود<ref>غیبة نعمانی، ص ۲۵۷.</ref>، لکن به نظر می‌رسد که این‌ها تعبیرهایی گوناگون از یک حادثه و یا دست‌کم، اَشکال گوناگون یک حادثه باشند. مراد از همه آن‌ها، بلند شدن صدایی در [[آسمان]] است. ولی به اعتبار این‌که صدای عظیم، بیدارباشی است که همه را متوجه خود می‌کند و نیز موجب [[وحشت]] عمومی و ایجاد [[دلهره]] و اضطراب می‌گردد، به آن [[صیحه]]، فزعة، صوت و نداء که هریک بیانگر ویژگی از آن حادثه‌اند، اطلاق شده است. این احتمال هم وجود دارد که آن‌ها سه حادثه جدای از هم باشند که در یک زمان رخ نمی‌دهند، بلکه ابتدا صدایی عظیم همه را متوجه خود می‌کند ([[صیحه]])، به دنبال آن صدایی هولناک، [[مردم]] را به [[وحشت]] می‌اندازد (فزعه) و آن‌گاه [[صدایی از آسمان]] شنیده می‌شود که [[مردم]] را به سوی [[مهدی]] {{ع}} فرا می‌خواند (نداء).
*[[امام باقر]] {{ع}} می‌فرماید: "نداکننده‌ای از [[آسمان]] نام [[قائم]] را ندا می‌کند، پس هرکس در شرق و غرب است، آن را می‌شنود. از [[وحشت]] این صدا، خوابیده‌ها بیدار، ایستادگان نشسته و نشستگان بر دو پای خویش می‌ایستند. [[رحمت خدا]] بر کسی که از این صدا عبرت بگیرد و ندای وی را [[اجابت]] کند؛ زیرا صدای نخست، صدای [[جبرئیل]] [[روح]] الامین است. آن‌گاه می‌فرماید: این صدا در [[شب جمعه]] ۲۳ [[ماه رمضان]] خواهد بود. در این هیچ [[شک]] نکنید و بشنوید و [[فرمان]] برید. در آخر روز، [[شیطان]] فریاد می‌زند که "فلانی مظلومانه کشته شد" تا [[مردم]] را بفریبد و به [[شک]] اندازد"<ref>همان، ص ۲۵۴.</ref>.
*البته [[روایات]] دیگری نیز به همین مضمون وجود دارد. از مجموع [[روایات]] می‌توان استفاده کرد:
#"[[صیحه]]" از [[نشانه‌های حتمی ظهور]] است،
#این صدا از [[آسمان]] شنیده می‌شود، به گونه‌ای که همه [[مردم]] [[زمین]] از شرق و غرب آن را می‌شنوند،
#محتوای این [[پیام آسمانی]]، [[دعوت]] به [[حق]] و [[حمایت]] و [[بیعت]] با [[مهدی]] {{ع}} است،
#هم‌زمان با آن یا کمی پس از آن، در روی [[زمین]] نیز صدایی شنیده می‌شود. ندا دهنده [[شیطان]] است که [[مردم]] را به [[گمراهی]] فرا می‌خواند،
#[[جبرئیل]]، [[مردم]] را به [[حق]] فرا می‌خواند<ref>برترین‌های فرهنگ مهدویت در مطبوعات، ص ۲۳۰.</ref>.
*مطلب دیگر این‌که در برخی [[روایات]]، سخن از "نداء" در کنار [[کعبه]] به میان آمده است. [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید: "گویا می‌بینیم که [[حضرت قائم]] {{ع}} در روز شنبه، [[عاشورا]]، هنگام ظهر، بین [[رکن و مقام]]، در کنار [[کعبه]] [[ایستاده]] است و در پیش او، [[جبرئیل]] صدا می‌زند: [[بیعت]] برای خداست..."<ref>غیبة طوسی، ص ۴۵۳؛ منتخب الاثر، ص ۴۶۴.</ref>.
*گویا این ندا غیر از [[ندای آسمانی]] و [[صیحه]] است که به‌عنوان نشانه [[ظهور]] بیان شده، زیرا این ندا در [[زمین]] و [[پس از ظهور]] است و ندا در [[آسمان]] و در آغاز روز صورت می‌گیرد. ولی احتمال هم دارد که همان [[صدای آسمانی]]، توسط‍‌ سخن‌گوی [[حق]]، [[جبرئیل]]، از کنار [[کعبه]] بلند شود و در تمام [[جهان]] شنیده شود<ref>برترین‌های فرهنگ مهدویت در مطبوعات، ص ۲۳۳.</ref>. از [[امام صادق]] {{ع}} درباره [[ندای آسمانی]] پرسیدند، فرمود: "هرجامعه و مردمی به زبان و [[فرهنگ]] خود، آن [[ندای آسمانی]] را می‌شنود"<ref>غیبة طوسی، ص ۲۶۶؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۸.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص:۴۶۴.</ref>.


==پرسش‌های وابسته==
==پرسش‌های وابسته==
خط ۶۸: خط ۶۱:
* [[ندای آسمانی در شب جمعه رمضان]]
* [[ندای آسمانی در شب جمعه رمضان]]
* [[ندای به اسم امام مهدی]]
* [[ندای به اسم امام مهدی]]
* [[ندای آسمانی]]
* ندای آسمانی
* [[ندای جبرئیل بعد ظهور]]
* [[ندای جبرئیل بعد ظهور]]
* [[ندای آسمانی در آغاز روز]]
* [[ندای آسمانی در آغاز روز]]
خط ۹۳: خط ۸۶:
{{دانشنامه امامت-خرد}}
{{دانشنامه امامت-خرد}}
[[رده:مدخل مرتبط با امام مهدی]]
[[رده:مدخل مرتبط با امام مهدی]]
[[رده:مدخل‌های اصلی دانشنامه]]
[[رده:ندای آسمانی]]
[[رده:معصوم]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:اتمام لینک داخلی]]
[[رده:اتمام لینک داخلی]]

نسخهٔ ‏۱۳ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۲۱:۵۴

این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام مهدی(ع) است. "ندای آسمانی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ندای آسمانی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

از نشانه‌های حتمی ظهور ندای آسمانی است که صیحه نام دارد. منظور از صیحه، صدایی است که در آستانۀ ظهور امام زمان (ع) طنین انداز شده و همۀ مردم آنرا می‌شنوند. برای این صدای آسمانی غیر از تعبیر صیحه، از تعابیر دیگر همچون "نداء"، "صوت" و "فزع" اعلان"، "فزعه" و "هدّه" نیز استفاده شده است.[۱]

ویژگی‌های صیحه

روایات دربارۀ صیحه

  1. روایاتی که به صورت اجمال وجود و حتمی بودن ندا را مطرح می کنند؛ ابوحمزه ثمالی می‌گوید به امام باقر (ع) عرض کردم:[۵] "آیا خروج سفیانی حتمی است؟" فرمود: «آری، و ندا هم حتمی است.»[۶]
  2. روایاتی که از دو گونه ندا سخن می‌گوید: ندای حق و ندای باطل که یکی پس از دیگری روی خواهد داد؛ امام باقر (ع) فرمودند:[۷] «ندا دهندهای از آسمان ندا می‌دهد که فلان بن فلان امام است و اسمش را هم می‌آورد. ابلیس ملعون نیز از زمین ندا می‌کند، همان طور که در شب پیمان عقبه، به رسول خدا (ص) ندا کرد»[۸]
  3. روایاتی که از ندای به نام قائم(ع) بدون پرداختن به ندای باطل، خبر می‌دهند؛ امام باقر (ع) فرمودند:[۹] «از نشانه‌های ظهور، خروج سفیانی و ... ندادهندهای است که به نام او (قائم(ع)) و پدرش ندا می‌دهد.»[۱۰]

نتیجه‌گیری

  • از مجموع روایات و مطالب به دست می‌آید:
  1. ندای آسمانی، از نشانه‌‏های حتمی ظهور شمرده شده است.[۱۱]
  2. این صدا، از آسمان شنیده می‌‏شود؛ به گونه‏‌ای که همۀ مردم کره زمین آنرا می‌‏شنوند و به خود می‌‏آیند.[۱۲] با تعبیرهای: "إِنَّ الْحَق‏ لِعَلِيٍّ وَ شِيعَتِهِ"و إِنَّ الْحَقِّ فِي آلِ مُحَمَّدٍ".[۱۳]
  3. محتوای این پیام آسمانی، دعوت به حق و حمایت از حضرت مهدی (ع) و بیعت با آن حضرت است.[۱۴]
  4. همزمان با شنیده شدن این صدا از آسمان یا کمی پس از آن، روی زمین نیز صدایی شنیده می‏‌شود. ندا دهنده آن، شیطان است که مردم را به گمراهی فرا می‌‏خواند و می‌‏کوشد با ایجاد تردید در مردم، آنان را از حمایت مهدی (ع) و اجابت دعوت آسمانی، بازدارد.[۱۵]

احادیث ندای آسمانی

  • بنابر روایات شیعه، جبرئیل نخستین کسی است که با امام زمان (ع) بیعت و با صدایی بلند به گونه‌ای که به گوش همه جهانیان برسد، این آیه را تلاوت می‌کند: أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ[۱۶][۱۷] آیه وَاسْتَمِعْ يَوْمَ يُنَادِ الْمُنَادِ مِن مَّكَانٍ قَرِيبٍ يَوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ذَلِكَ يَوْمُ الْخُرُوجِ[۱۸] نیز درباره این حادثه، تأویل شده است[۱۹][۲۰].

ندای آسمانی در ۲۳ رمضان

نشانه های پیش از اين ندا

واکنش مردم درباره این ندا

مفاد این ندا

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر.ک. زمانی، سید حسن، نشانه‌های قیام حضرت مهدی، ص ۳۴ ـ ۳۶؛ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ص ۲۶۶، ۲۶۷؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷؛ موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج۲، ص۵۸، ۵۹؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷؛ خیراللهی، زهرا، موسوی شکور، فخری سادات، علائم ظهور در آیات قرآن، ص 235 ـ 237
  2. ر.ک. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید، ص ۲۶۶، ۲۶۷؛ زمانی، سید حسن، نشانه‌های قیام حضرت مهدی، ص ۳۴ ـ ۳۶؛ حسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۲۰۷؛ باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص۸۱، ۸۲؛ آفتاب مهر، ج۲، ص ۸۰ ـ ۸۲؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷
  3. ر.ک. یوسفیان، مهدی، رخدادهای ظهور، ص ۲۲ - ۲۴
  4. ر.ک. باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص۸۱ ـ ۸۲
  5. مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ص ۳۳۸: «قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ خُرُوجُ اَلسُّفْيَانِيِّ مِنَ اَلْمَحْتُومِ قَالَ نَعَمْ وَ اَلنِّدَاءُ مِنَ اَلْمَحْتُومِ»
  6. ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص ۱۱۵ ـ ۱۱۸
  7. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، صفحه؟؟؟: «يُنَادِي مُنَادٍ مِنَ اَلسَّمَاءِ إِنَّ فُلاَنَ بْنَ فُلاَنٍ هُوَ اَلْإِمَامُ بِاسْمِهِ وَ يُنَادِي إِبْلِيسُ مِنَ اَلْأَرْضِ كَمَا نَادَى بِرَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ لَيْلَةَ اَلْعَقَبَةِ»
  8. ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص ۱۱۵ ـ ۱۱۸
  9. ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۱۲۸: «وَ إِنَّ مِنْ عَلاَمَاتِ خُرُوجِهِ خُرُوجَ اَلسُّفْيَانِيِّ ... وَ مُنَادٍ يُنَادِي بِاسْمِهِ وَ اِسْمِ أَبِيهِ»
  10. ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص ۱۱۵ ـ ۱۱۸
  11. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷
  12. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳
  13. ر.ک. اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷
  14. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳
  15. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۴۴۱ ـ ۴۴۳؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷
  16. فرمان خدا رسید؛ پس دیگر شتاب مکنید؛ سوره نحل، آیه ۱.
  17. عیاشی، ج‌۲، ص‌۲۵۴.
  18. و آنان را (به کیفر کفرشان) پیشوایانی کردیم که (مردم را) به سوی آتش دوزخ فرا می‌خوانند و روز رستخیز یاری نخواهند شد و در این جهان، لعنتی بدرقه آنان کردیم و در روز رستخیز، آنان از زشت چهرگانند؛ سوره ق، آیه ۴۱ - ۴۲.
  19. نورالثقلین، ج‌۵‌، ص‌۱۱۸ و ۱۱۹.
  20. دائرة المعارف قرآن کریم، ص ۱۱۴-۱۲۴.

پیوند به بیرون