آشنایی اجمالی

ابوعلی محمد بن همام بن سهیل بن بیزان اسکافی بغدادی کاتب شیعی در روز دوشنبه ششم ذی حجه سال ۲۵۸ دیده به جهان گشود. [۱] از بزرگان شیعه، [۲] و دارای جایگاهی والا، [۳] ثقة و گرانمایه بود[۴] و در سوق العطش بغداد سکونت داشت.

اسکافی از محمد بن موسی بن حماد بربری و احمد بن محمد بن رستم نحوی،[۵] احمد بن بندار ابی جعفر، حمید زیاد و... روایت کرده و افرادی چون جعفر بن محمد بن قولویه ابوالقاسم، محمد بن احمد بن داوود[۶] و تلعکبری از وی روایت کرده‌اند و تلعکبری از وی اجازه روایت نیز داشته است. [۷] جد وی «سهیل»، در آغاز از مجوسیت به اسلام گروید و سپس در سفر حج ـ توسط عبدالرزاق صنعانی ـ مذهب حق را پذیرفت. نقل شده پدر ابوعلی، ضمن نامه‌ای به محضر مقدس امام حسن عسکری(ع) از آن حضرت خواست فرزندی که در راه دارد، پسر و صحیح و سالم به دنیا بیاید و از دوستان اهل بیت(ع) باشد که حضرت به صورت کتبی پاسخ فرمود که خداوند آنچه را خواسته بودی، تحقق بخشید.

آثار او عبارت‌اند از: الانوار فی تاریخ ائمه الاطهار،[۸] الروایات[۹] و التمحیص. [۱۰] وی در جمادی الثانی سال ۳۳۶[۱۱] یا ۳۳۲ در بغداد درگذشت و در مقابر قریش به خاک سپرده شد. [۱۲] کتاب تاریخی او با عنوان منتخب الانوار منتشر شده است.[۱۳]

منابع

  1.   جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۲

پانویس

  1. رجال (النجاشی)، ج ۲، ص۲۹۷.
  2. تاریخ بغداد، ج ۳، ص۳۶۵.
  3. رجال (النجاشی)، ج ۲، ص۲۹۷.
  4. رجال (الطوسی)، ص۴۹۴.
  5. تاریخ بغداد، ج ۳، ص۳۶۵.
  6. معجم رجال الحدیث، ج ۱۷، ص۳۲۳.
  7. رجال (الطوسی)، ص۴۹۴.
  8. رجال (النجاشی)، ج ۲، ص۲۹۶ ـ ۲۹۷.
  9. الفهرست (الطوسی)، ص۱۴۱.
  10. معجم المؤلفین، ج ۹، ص۱۱۹.
  11. رجال (النجاشی)، ج ۲، ص۲۹۷.
  12. تاریخ بغداد، ج ۳، ص۳۶۵.
  13. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۲، ص۳۳۹.