احمد بن یونس (راوی امام صادق) در تراجم و رجال

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

آشنایی اجمالی

احمد بن یونس[۱] در سند سه روایت تفسیر کنز الدقائق و به نقل از الکافی و تأویل الآیات الظاهرة آمده است؛ برای نمونه: «وفي أصول الكافي: عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْمِنْقَرِيِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ يُونُسَ عَنْ أَبِي هَاشِمٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ(ع) إِنَّمَا خُلِّدَ أَهْلُ النَّارِ فِي النَّارِ لِأَنَّ نِيَّاتِهِمْ كَانَتْ فِي الدُّنْيَا أَنْ لَوْ خُلِّدُوا فِيهَا أَنْ يَعْصُوا اللَّهَ أَبَداً وَ إِنَّمَا خُلِّدَ أَهْلُ الْجَنَّةِ فِي الْجَنَّةِ لِأَنَّ نِيَّاتِهِمْ كَانَتْ فِي الدُّنْيَا أَنْ لَوْ بَقُوا فِيهَا أَنْ يُطِيعُوا اللَّهَ أَبَداً فَبِالنِّيَّاتِ خُلِّدَ هَؤُلَاءِ وَ هَؤُلَاءِ ثُمَّ تَلَا قَوْلَهُ تَعَالَى- ﴿قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَى شَاكِلَتِهِ[۲] قَالَ عَلَى نِيَّتِهِ»[۳].[۴]

شرح حال راوی

عنوان احمد بن یونس در کتب رجالی متقدم شیعه یاد نشده، بلکه در سند چند روایت قرار گرفته، در نتیجه نام وی در بعضی کتب رجالی متأخر ذکر شده[۵] و هیچ گزارش دیگری از وی ارائه نشده است.

یادآوری

در کتب رجالی اهل سنت، احمد بن یونس به شماری از راویان اطلاق شده است؛ ولی هیچ قرینه و شاهدی بر انطباق راوی مورد بحث با آنها پیدا نکردیم، چنان که دلیلی بر اتحاد وی با احمد بن یونس معاذی که بعضی به آن نظر دادند[۶]، پیدا نکردیم.[۷]

طبقه راوی

تاریخ ولادت و وفات احمد بن یونس مشخص نیست؛ اما با یک واسطه از امام صادق(ع) روایت کرده است[۸]. سلیمان بن داود المنقری[۹] که در سال ۲۳۴ قمری از دنیا رفته[۱۰]، از وی روایت کرده است[۱۱].

آیت‌الله بروجردی احتمال داده که وی در طبقه پنجم یا ششم روات قرار داشته باشد[۱۲].[۱۳]

استادان و شاگردان راوی

در اسناد روایات، سلیمان بن داود المنقری از احمد بن یونس روایت کرده است که از شاگردان حدیثی وی شمرده می‌شود و ایشان نیز از ابو هاشم روایت کرده که از اساتید حدیثی احمد بن یونس به شمار می‌رود[۱۴].[۱۵]

جایگاه حدیثی راوی

با توجه به عدم ذکر نام وی در کتب رجالی، وی از راویان مجهول یا مهمل شمرده می‌شود.[۱۶]

منابع

پانویس

  1. ر.ک: تنقیح المقال، ج۸، ص۲۷۲، ش۱۷۳۲؛ معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۱۶۳، ش۱۰۳۰؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۱۸، ش۱۸۸۴.
  2. بگو: هر کس به فرا خور خویش کار می‌کند سوره اسراء، آیه ۸۴.
  3. تفسیر کنز الدقائق، ج۱، ص۲۸۰ به نقل از الکافی، ج۲، ص۸۵، ح۵.
  4. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۲۹۴.
  5. معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۱۶۳، ش۱۰۳۰.
  6. ر.ک: مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۵۱۸، ش۱۸۸۴.
  7. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۲۹۴-۲۹۵.
  8. الکافی، ج۲، ص۸۵، ح۵.
  9. نجاشی: "سليمان بن داود المنقري؛ أبو أيوب الشاذكوني بصري، ليس بالمتحقق بنا، غير أنه روى عن جماعة أصحابنا من أصحاب جعفر بن محمد(ع)، وكان ثقة (رجال النجاشی، ص۱۸۴، ش۴۸۸).
  10. الوافی بالوفیات، ج۱۵، ص۲۳۴.
  11. ر.ک: تاریخ بغداد، ج۹، ص۴۹، ذیل ش۴۶۲۷.
  12. طبقات رجال الکافی، ص۶۰.
  13. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۲۹۵.
  14. ر.ک: الکافی، ج۲، ص۸۵، ح۵.
  15. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۲۹۶.
  16. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۲۹۶.