بحث:آیا یوسف پیامبر علم غیب داشت؟ (پرسش)

چیستی غیب و ذاتی نبودن علم غیب غیر خدا

• در تعریف غیب گفته شده است: غیب هر آن چیزی است که در دایرۀ محسوسات نباشد. در مسئله علم غیب آنچه قابل اثبات است، برخورداری از دانش غیبی با خواست الهی است و الا هیچگونه دانش غیبی برای هیچ یک از مخلوقات بدون خواست و اذن الهی محقق نخواهد شد: از این رو دانش غیبی برخی از مخلوقات ذاتی نیست، همچنان که نامحدود نخواهد بود.

دلایل علم غیب داشتن حضرت یوسف

• در قرآن مجید آیاتی وجود دارد که آشکارا آگاهی پیامبران و برخی از بندگان خاص خدا را از امور پنهان از حس، تصدیق می‌کند و هیچ فرد مسلمانی که قرآن را وحی آسمانی می‌داند پس از دقت در مفاد آنها، نمی‌تواند در این مسأله تردید داشته باشد. یکی از این پیامبران حضرت یوسف(ع) می‌‌باشد. آیاتی از قرآن دلالت دارند ایشان هم دارای علم غیب بوده اند. نمونه ایی از این آیات عبارتند از: ﴿رَبِّ قَدْ آتَيْتَنِي مِنَ الْمُلْكِ وَعَلَّمْتَنِي مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَنْتَ وَلِيِّي فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ تَوَفَّنِي مُسْلِمًا وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ﴾ خداوند طبق این آیه تأویل رؤیا که شعبه ایی از علم غیب است را به یوسف آموخته است. و یا در آیه ایی که حضرت یوسف خواب دو نفر زندانی را تعبیر کرده و به وقوع پیوست و یا در داستان خواب پادشاه مصر، تمام اینها نشان دهندۀ آن است که ایشان به غیب و خبرهای پنهانی دسترسی داشته است. البته صرف تعبیر خواب چیزی جز حدس و گمان نیست اما بیان قطعی آنهاست که نشان دهندۀ آگاهی از غیب است. و نیز در آیه ایی اشاره دارد یوسف پیراهنش را برای بینا شدن پدرش یعقوب فرستاد، آگاه بود پیراهن او تأثیراتی بر چشم پدر خواهد گذاشت. و آیاتی دیگر که همگی دلالت بر علم غیب داشتن حضرت یوسف دارند. و علت این علم غیب در برخی به واسطۀ آن است که چشم و گوش درونشان باز است.

چیستی غیب و ذاتی نبودن علم غیب غیرخدا

• در تعریف غیب گفته شده است: غیب هر آن چیزی است که در دایرۀ محسوسات نباشد. غیب به معنای استتار و پنهان بودن چیزی از چشم است. در مسئله علم غیب آنچه قابل اثبات است، برخورداری از دانش غیبی با خواست الهی است و الا هیچ گونه دانش غیبی برای هیچ یک از مخلوقات بدون خواست و اذن الهی محقق نخواهد شد: از این رو دانش غیبی برخی از مخلوقات ذاتی نیست، همچنان که نامحدود نخواهد بود.

دلایل علم غیب داشتن حضرت یوسف

• در قرآن مجید آیاتی وجود دارد که آشکارا آگاهی پیامبران و برخی از بندگان خاص خدا را از امور پنهان از حس، تصدیق می‌کند و هیچ فرد مسلمانی که قرآن را وحی آسمانی می‌داند پس از دقت در مفاد آنها، نمی‌تواند در این مسأله تردید داشته باشد. یکی از این پیامبران حضرت یوسف(ع) می‌‌باشد. آیاتی از قرآن دلالت دارند ایشان هم دارای علم غیب بوده اند، برخی از این آیات عبارتند از:

1. ﴿رَبِّ قَدْ آتَيْتَنِي مِنَ الْمُلْكِ وَعَلَّمْتَنِي مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَنْتَ وَلِيِّي فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ تَوَفَّنِي مُسْلِمًا وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ﴾ خداوند طبق این آیه تأویل رؤیا، که شعبه ایی از علم غیب است را به یوسف آموخته است.
2. ﴿وَدَخَلَ مَعَهُ السِّجْنَ فَتَيَانِ قَالَ أَحَدُهُمَا إِنِّي أَرَانِي أَعْصِرُ خَمْرًا وَقَالَ الْآخَرُ إِنِّي أَرَانِي أَحْمِلُ فَوْقَ رَأْسِي خُبْزًا تَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْهُ نَبِّئْنَا بِتَأْوِيلِهِ إِنَّا نَرَاكَ مِنَ الْمُحْسِنِينَ ... يَا صَاحِبَيِ السِّجْنِ أَمَّا أَحَدُكُمَا فَيَسْقِي رَبَّهُ خَمْرًا وَأَمَّا الْآخَرُ فَيُصْلَبُ فَتَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْ رَأْسِهِ قُضِيَ الْأَمْرُ الَّذِي فِيهِ تَسْتَفْتِيَانِ﴾ این تعبیر خواب از خبرهای غیبی حضرت یوسف به شمار می‌آید.
3. ﴿وَقَالَ الْمَلِكُ إِنِّي أَرَى سَبْعَ بَقَرَاتٍ سِمَانٍ يَأْكُلُهُنَّ سَبْعٌ عِجَافٌ وَسَبْعَ سُنْبُلَاتٍ خُضْرٍ وَأُخَرَ يَابِسَاتٍ ... يُوسُفُ أَيُّهَا الصِّدِّيقُ أَفْتِنَا فِي سَبْعِ بَقَرَاتٍ سِمَانٍ يَأْكُلُهُنَّ سَبْعٌ عِجَافٌ وَسَبْعِ سُنْبُلَاتٍ خُضْرٍ وَأُخَرَ يَابِسَاتٍ لَعَلِّي أَرْجِعُ إِلَى النَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَعْلَمُونَ قَالَ تَزْرَعُونَ سَبْعَ سِنِينَ دَأَبًا فَمَا حَصَدْتُمْ فَذَرُوهُ فِي سُنْبُلِهِ إِلَّا قَلِيلًا مِمَّا تَأْكُلُونَ ثُمَّ يَأْتِي مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ سَبْعٌ شِدَادٌ يَأْكُلْنَ مَا قَدَّمْتُمْ لَهُنَّ إِلَّا قَلِيلًا مِمَّا تُحْصِنُونَ ثُمَّ يَأْتِي مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ عَامٌ فِيهِ يُغَاثُ النَّاسُ وَفِيهِ يَعْصِرُونَ﴾ در این داستان یوسف در تعبیر خواب پادشاه، از سه امر پنهانی پرده برداشت و خبر داد: هفت سال نعمت همه جا را فرا می‌گیرد و وضع کشاورزی بسیار خوب است؛ پس از آن، هفت سال قطحی و خشک سالی پیش می‌آید و درهای رحمت به روی مردم بسته می‌گردد. سال پانزدهم بار دیگر رحمت حق، همه را فرا می‌گیرد و مردم از نعمت‌های بزرگ الهی برخوردار می‌شوند. البته صرف تعبیر خواب چیزی جز حدس و گمان نیست، اما بیان قطعی آنها نشان دهندۀ آگاهی از غیب است.
4. ﴿اذْهَبُوا بِقَمِيصِي هَذَا فَأَلْقُوهُ عَلَى وَجْهِ أَبِي يَأْتِ بَصِيرًا وَأْتُونِي بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ﴾ از این آیه نیز استفاده می‌شود، حضرت یوسف آگاهی‌هایی از غیب داشت و می‌دانست پیراهن او تأثیراتی بر چشم پدر خواهد داشت. و علت این علم غیب در برخی به واسطۀ آن است که چشم و گوش درونشان باز است.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: