بحث:ملاحم و فتن
الحياة ج۱۲
- فصل ۲۰ – شورش‌ها، آشوب‌ها
- فصل ۲۱ - انواع فتنه‌ها و آشوب‌ها
- (۱) - فتنه‌های فرهنگی و عقیدتی
- (۲) - فتنه‌های اقتصادی (زاده از تکاثر و کلان‌داری)
- (۳) - فتنه‌های سیاسی
- (۴) - فتنه‌های التقاطی
- (۵) - آثار فتنه
- (۶) - فتنه‌های تکاملی و مثبت
- (۷) - فتنه‌های انحطاطی
- (۱) - پاسداری از نیروها در فتنه‌های انحطاطی
- (۲) به مبارزه با فتنه
- فصل ۲۲- راه‌های مبارزه با فتنه
- أ- چنگ زدن به دامان قرآن کریم
- ب- آموختن از قرآن‌شناسان
- ج - ایمان درست و عقلانی
- د- مددگیری از تقوی و درستی
- نگاهی به سراسر فصل
- فصل ۲۳- ویژگی‌های تاثیرگذاران در تاریخ
- (۱) - ایمان استوار و تزلزل‌ناپذیر
- (۲)- هدفداری
- (۳) - فداکاری و جانبازی
- (۴) - استواری و نستوهی
- (۵) - بی‌اعتنایی به گفته مخالفان
- (۶) - نهراسیدن از تنها ماندن
- (۷) - یاری حق برای نابودی باطل
- (۸) - سربلندی و آشتی‌ناپذیری
- (۹) - آگاهی و ژرف‌بینی
- (۱۰) - فانی شدن در حق و هدف
- نمونه‌هایی از فداکاری‌های حماسی
الدليل التصنيفي
- ۹:۱ الفتن
- ۱:۹:۱ التحذير من الفتن
- ۲:۹:۱ مظاهر الفتن
- ۱:۲:۹:۱ تتابع الفتن إذا ظهرت
- ۲:۲:۹:۱ عرض الفتن على القلوب
- ۳:۲:۹:۱ شدة الفتن وكثرتها
- ۳:۹:۱ أنواع الفتن وظهورها
- ۱:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالزمان والمكان
- ۱:۱:۳:۹:۱ إخبار النبي(ص) أمته عن الفتن
- ۲:۱:۳:۹:۱ ظهور الفتن بعد وفاة عمر
- ۳:۱:۳:۹:۱ ازدياد الشر بمرور الزمان
- ۴:۱:۳:۹:۱ تقارب الزمان
- ۵:۱:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالشام وفلسطين وبيت المقدس
- ۶:۱:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بمكة والمدينة وجزيرة العرب
- ۷:۱:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بسائر البلدان
- ۲:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالعبادات
- ۱:۲:۳:۹:۱ غربة الإسلام ونقض عراه
- ۲:۲:۳:۹:۱ عبادة الأوثان
- ۳:۲:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالصلاة: تركها وعدم الخشوع والاعتداء في الدعاء
- ۴:۲:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالمساجد واختلاف أحوال أهلها
- ۵:۲:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالخطباء وقراء القرآن
- ۶:۲:۳:۹:۱ متفرقات في الفتن المتعلقة بالعبادات
- ۳:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالمعملات
- ۱:۳:۳:۹:۱ بسط الدنيا والتنافس فيها والبخل
- ۲:۳:۳:۹:۱ أكل الربا والتحايل في البيوع
- ۳:۳:۳:۹:۱ ما يتعلق بالزكاة والغنيمة وجمع المال
- ۴:۳:۳:۹:۱ متفرقات في الفتن المتعلقة بالمعاملات
- ۴:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالسياسة والحكم
- ۱:۴:۳:۹:۱ فساد الحكام وإمارة الصبيان
- ۲:۴:۳:۹:۱ كثرة الشرط وظهور الظلم وضرب الناس بالسياط
- ۳:۴:۳:۹:۱ نزول الخلافة ببيت المقدس
- ۴:۴:۳:۹:۱ الفتنة في عهد الخلفاء: عثمان وعلي وتنازل الحسن عن الخلافة
- ۵:۴:۳:۹:۱ ترك الجهاد والأمر بالمعروف والنهي عن المنكر
- ۶:۴:۳:۹:۱ متفرقات في الفتن المتعلقة بالسياسة والحكم
- ۵:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالأخلاق والسلوك
- ۱:۵:۳:۹:۱ ظهور الخيانة والكذب والنفاق
- ۲:۵:۳:۹:۱ العقوق وقطع الأرحام وسوء الجوار
- ۳:۵:۳:۹:۱ ما يصيب العلاقات الاجتماعية من تباغض وتلاعن وعداوة
- ۴:۵:۳:۹:۱ ما يقع من الفواحش
- ۵:۵:۳:۹:۱ ما يقع من فساد في اللباس والزينة
- ۶:۵:۳:۹:۱ ما يقع من منكرات الطعام والشراب والغناء
- ۶:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالقتال والملاحم
- ۱:۶:۳:۹:۱ تداعي الأمم الأخري على المسلمين
- ۲:۶:۳:۹:۱ الفرقة والاختلاف بين المسلمين
- ۳:۶:۳:۹:۱ اقتتال المسلمين فيما بينهم
- ۴:۶:۳:۹:۱ قتال المسلمين للأمم الأخري
- ۵:۶:۳:۹:۱ قتال المسلمين لليهود
- ۶:۶:۳:۹:۱ متفرقات في الفتن المتعلقة بالقتال والملاحم
- ۷:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالساعة
- ۸:۳:۹:۱ الفتن المتعلقة بالبيئة والظواهر الكونية
- ۱:۸:۳:۹:۱ انشقاق القمر
- ۲:۸:۳:۹:۱ كثرة العمران وتطاوله
- ۳:۸:۳:۹:۱ انزواء الماء وخروج كنوز الأرض
- ۴:۸:۳:۹:۱ المسخ والخسف والصواعق والزلازل
- ۵:۸:۳:۹:۱ خروج النار والدخان
- ۶:۸:۳:۹:۱ الريح الحمراء والريح التي تقبض أرواح المؤمنين
- ۷:۸:۳:۹:۱ طلوع الشمس من مغربها
- ۸:۸:۳:۹:۱ دابة الأرض وكلام الحيوانات والجمادات
- ۹:۸:۳:۹:۱ متفرقات في الفتن المتعلقة بالظواهر الكونية
- ۴:۹:۱ كيفية التصرف عند وقوع الفتن
- ۱:۴:۹:۱ التعوذ من الفتن
- ۴:۹:۱ :۲ كثرة العبادات والصبر وقت الفتن
- ۳:۴:۹:۱ التثبت وكف اللسان واتباع الحق وقت الفتن
- ۴:۴:۹:۱ ترك السلاح والعزلة وقت الفتن بين المسلمين
- ۵:۴:۹:۱ لزوم الجماعة والسمع والطاعة وقت الفتن
- ۶:۴:۹:۱ التحذير من السعي في الفتن بين المسلمين
واژه‌شناسی لغوی
ملاحم: این کلمه، جمع ملحمه و از مادۀ لحم گرفته شده است که معنای اصلی آن، تداخل و درهم بودن است و در لغت به معنای جنگ است. دلیل نام‌گذاری جنگ به ملحمه را دو نکته گفته‌اند: یکی این که در جنگ، جنگجویان در هم می‌آمیزند و درگیر می‌شوند و دیگر این که کشته‌های جنگ همچون گوشت افتاده بر روی زمین هستند [۱][۲]. «ملاحم»، جمع «ملحمه» به معنای جنگ، کشتار[۳] و حادثۀ پرکشتار [۴] است[۵].
فتن: جمع کلمۀ فتنه را فتن گفته‌اند که به معنای ابتلا و امتحان می‌آید. خلیل گفته است که فتنه، همان سوزاندن با آتش است [۶][۷]. «فِتَن»، جمع «فتنه» و از ریشۀ«فتن» به معنای امتحان و آزمودن [۸] است. این واژه به طور معمول، دربارۀ آن دسته از آزمون‌هایی به کار میرود که با تلخی و سختی همراه است [۹][۱۰].
ملاحم، جمع ملحمه است و مقصود از آن، حوادث و فتنه‌ها و آشوب‌های اجتماعی است. در روایات پیامبر و حضرت علی (ع) خبر از وقوع ملاحم و فتن و رخدادهای تلخ داده شده است. غصب خلافت، رجوع به جاهلیّت، مظلومیت خاندان پیامبر، شهادت انسان‌های پاک، سلطه یافتن امویان و مروانیان و بروز بدعت‌ها در امت اسلامی و فراموش شدن سنت نبوی و تبدیل شدن خلافت به سلطنت موروثی و... از جمله حوادثی است که از زبان پیامبر خدا و وصی او گفته شده و امام علی (ع) در دوران خلافت خویش به آنها اشاره فرموده و هشدارهای لازم را جهت آگاهی مردم داده است.[۱۱] جلد هشتم بحار الأنوار چاپ قدیم به "جلد فتن و محن" معروف است که به همین قضایا پرداخته است.[۱۲] سیّد بن طاووس نیز کتابی به نام "الملاحم و الفتن" دارد[۱۳].
فتن، جمع فتنه است و مقصود از آن، حوادث و فتنه‌ها و آشوب‌های اجتماعی است. در روایات پیامبر و حضرت علی (ع) خبر از وقوع ملاحم و فتن و رخدادهای تلخ داده شده است. غصب خلافت، رجوع به جاهلیّت، مظلومیت خاندان پیامبر، شهادت انسان‌های پاک، سلطه یافتن امویان و مروانیان و بروز بدعت‌ها در امت اسلامی و فراموش شدن سنت نبوی و تبدیل شدن خلافت به سلطنت موروثی و... از جمله حوادثی است که از زبان پیامبر خدا و وصی او گفته شده و امام علی (ع) در دوران خلافت خویش به آنها اشاره فرموده و هشدارهای لازم را جهت آگاهی مردم داده است.[۱۴] جلد هشتم بحار الأنوار چاپ قدیم به "جلد فتن و محن" معروف است که به همین قضایا پرداخته است.[۱۵] سیّد بن طاووس نیز کتابی به نام "الملاحم و الفتن" دارد[۱۶].
ملاحم و فتن در موعودنامه
جمع ملحمه، حوادث عظیمی است که از حیث آشوب و فتنه، پیچیده و مبهم باشند. اخبار ملاحم، اخباری است که از فتنه‌های آینده خبر می‌دهد. اخبار بدین مضمون در متون حدیثی اسلام، فراوان آمده است. از آن جمله، خطبه ۱۳۸ نهج البلاغه است که در آن امیر المؤمنین (ع)، به ظهور حضرت بقیة الله (ع) خبر می‌دهد[۱۷][۱۸].
ملاحم و فتن در فرهنگنامه آخرالزمان
ملاحم جمع مَلحَمة است و فتن جمع فتنه. ملحمه از ماده "لحم" است که به معنای گوشت می‌‌باشد و به استعاره برای جنگ‌ها و خونریزی‌ها و آشوب‌ها استفاده می‌‌شود؛ زیرا در جنگ‌ها انسان‌ها از بین میرود و بدن‌ها قطعه قطعه می‌‌شود[۱۹].
پانویس
- ↑ ر.ک: معجم مقاییس اللغة: ج۵ ص۲۳۸، لسان العرب: ج۱۲ ص۵۳۵.
- ↑ دانشنامه امام مهدی: ج۷، ص ۴۲۶.
- ↑ العین، ج۳، ص۲۴۶.
- ↑ لسان العرب، ج۵، ص۴۸۶؛ مجمع البحرین، ج۳، ص۱۶۲۵.
- ↑ درسنامه مهدویت: ج۳، ص ۱۰۲.
- ↑ کتاب العین: ج۸ ص۱۲۷.
- ↑ دانشنامه امام مهدی: ج۷، ص ۴۲۶.
- ↑ لسان العرب، ج۵، ص۸۹؛ مجمع البحرین، ج۳، ص۱۳۶۰.
- ↑ النهایة فی غریب الحدیث، ج۳، ص۴۱۰.
- ↑ درسنامه مهدویت: ج۳، ص ۱۰۳.
- ↑ همچون خطبه‌های ۵، ۵۰، ۹۳، ۱۰۱، ۱۰۲، ۱۰۵، ۱۵۱، ۱۵۶، ۱۸۷ (از نهج البلاغه صبحی صالح).
- ↑ در چاپ‌های جدید، جلد ۲۸ تا ۳۳
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۵۳.
- ↑ همچون خطبه‌های ۵، ۵۰، ۹۳، ۱۰۱، ۱۰۲، ۱۰۵، ۱۵۱، ۱۵۶، ۱۸۷ (از نهج البلاغه صبحی صالح).
- ↑ در چاپ‌های جدید، جلد ۲۸ تا ۳۳
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۵۳.
- ↑ معارف و معاریف، ج ۹، ص ۵۸۸.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۶۹۳.
- ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص ۵۶۲.