بحث:همسران امام علی

مقدمه

فاطمه دختر رسول خدا(ص) نخستین همسر امیرمؤمنان(ع) است. بنا بر قول مشهور، امام(ع) در بیست و چهارم ذیحجه سال دوم هجری با فاطمه زهرا(س) ازدواج کرد^[۱] و بنا بر تولد حضرت فاطمه(س) در سال پنجم بعد از بعثت، حضرت هنگام ازدواج نه ساله بوده است^[۲]. پیش از امام علی(ع) تعدادی از صحابه به خواستگاری آن حضرت رفتند، اما پیامبر(ص) ضمن رد آنان، منتظر فرمان الهی شد^[۳]. هنگامی که علی(ع) به خواستگاری فاطمه رفت، پیامبر(ص)او را کفو فاطمه در زمین نامید^[۴].

دارایی امام علی(ع) هنگام ازدواج، یک شمشیر و یک زره به نام حُطمیه بود^[۵]. مهریه حضرت صدیقه طاهره حدود پانصد درهم بود^[۶] که امامی(ع) با فروش زره و چیزهایی دیگر آن را پرداخت^[۷]. پیامبر(ص) این ازدواج را به امر خداوند متعال دانست^[۸] و به علی(ع) فرمود که با فاطمه به نرمی و لطافت برخورد نماید^[۹] و در حق ایشان از خداوند متعال خواست تا رشته محبت بین آن دو پایدار باشد^[۱۰].

حضرت علی(ع) تا همسرش فاطمه زهرا(س) زنده بود همسر دیگری اختیار نکرد. امام پس از شهادت حضرت فاطمه(س) نخست طبق وصیت همسرش با امامه دختر ابوالعاص^[۱۱] و سپس با زنان دیگری ازدواج نمود. در تعداد و ترتیب ازداوج با آنان اختلاف است که عبارت‌اند از: فاطمه ام البنین^[۱۲]، ام سعید دختر عروة بن سعید ثقفی^[۱۳]، خوله دختر جعفر بن قیس^[۱۴]، اسما دختر عمیس خثعمی^[۱۵] و صهباء (ام حبیب) دختر ربیعه، لیلی دختر مسعود و مَحیاة (المخباة) دختر امرؤ القیس^[۱۶]. هنگام شهادت آن حضرت، امامه^[۱۷]، ام البنین، اسما بنت عمیس و لیلی بنت مسعود همسران او بودند. از میان همسران امام(ع)، در مملوک بودن خوله دختر جعفر و ام حبیب دختر ربیعه اختلاف است^[۱۸].^[۱۹]

پانویس

↑ مفید، مسار الشیعه، ص۳۶.
↑ کلینی، الکافی، ج۸، ص۳۴۰.
↑ طبرسی، اعلام الوری، ج۱، ص۱۴۳.
↑ ابن شهر آشوب، مناقب، ج۲، ص۱۸۱.
↑ بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۱۷۹.
↑ طبری، دلائل الامامة، ص۸۴؛ ابن شهر آشوب، مناقب، ج۳، ص۳۹۸.
↑ ابویعلی، مسند، ج۱، ص۳۶۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۷.
↑ یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۴۱.
↑ خوارزمی، المناقب، ص۳۵۳.
↑ ابن شهرآشوب، همان، ج۳، ص۳۵۶.
↑ وی نوه رسول خدا از دخترش زینب بود.
↑ بلاذری، الانساب الاشراف، ج۲، ص۱۹۲.
↑ بلاذری، الانساب الاشراف، ج۲، ص۱۹۳.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۱۴؛ مفید، الارشاد، ج۱، ص۳۵۴.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۲۲؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۸۵.
↑ بلاذری، الانساب الاشراف، ج۲، ص۱۹۵.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۱۴؛ بلاذری، الانساب الاشراف، ج۲، ص۱۹۳.
↑ بدخشانی، نزل الابرار، ص۱۲۶.
↑ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ اسلام بخش اول ج۲ ص ۱۸.

[1] مفید، مسار الشیعه، ص۳۶.

[2] کلینی، الکافی، ج۸، ص۳۴۰.

[3] طبرسی، اعلام الوری، ج۱، ص۱۴۳.

[4] ابن شهر آشوب، مناقب، ج۲، ص۱۸۱.

[5] بلاذری، الانساب الاشراف، ج۱، ص۱۷۹.

[6] طبری، دلائل الامامة، ص۸۴؛ ابن شهر آشوب، مناقب، ج۳، ص۳۹۸.

[7] ابویعلی، مسند، ج۱، ص۳۶۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۷.

[8] یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۴۱.

[9] خوارزمی، المناقب، ص۳۵۳.

[10] ابن شهرآشوب، همان، ج۳، ص۳۵۶.

[11] وی نوه رسول خدا از دخترش زینب بود.

[12] بلاذری، الانساب الاشراف، ج۲، ص۱۹۲.

[13] بلاذری، الانساب الاشراف، ج۲، ص۱۹۳.

[14] ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۱۴؛ مفید، الارشاد، ج۱، ص۳۵۴.

[15] ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۲۲؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۸۵.

[16] بلاذری، الانساب الاشراف، ج۲، ص۱۹۵.

[17] ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۱۴؛ بلاذری، الانساب الاشراف، ج۲، ص۱۹۳.

[18] بدخشانی، نزل الابرار، ص۱۲۶.

[19] پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ اسلام بخش اول ج۲ ص ۱۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]