تطبیق‌دادن نشانه‌های ظهور با افراد و حوادث جامعه در معارف مهدویت
این مدخل زیرشاخهٔ بحث نشانه‌های ظهور است. تطبیق‌دادن نشانه‌های ظهور با افراد و حوادث جامعه در معارف مهدویت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: تطبیق‌دادن نشانه‌های ظهور با افراد و حوادث جامعه در معارف مهدویت - پرسش مرتبط ندارداز نکات بسیار مهم و دقیق بحث مهدویت، تطبیق نشانه‌های ظهور با وقایع و اتفاقات است. این تطبیق‌ها باید با شواهد و دلایل کافی باشد که معمولاً مورد غفلت قرار می‌گیرد و لذا بعد از آشکار شدن اشتباه در تطبیق، کمترین آسیب آن، از بین بردن امید و نشاندن یأس به جای آن می‌باشد که بسیار خطرناک‌تر است.
دلایل صحیح نبودن تطبیق نشانه‌ها بر افراد و حوادث
یکی از نکات بسیار مهمی که در باب علائم ظهور باید به آن توجه داشت بحث تطبیق علائم مطرح شده در روایات با اتفاقات واقع شده است، بدین معنی که با تطبیق دادن یک حادثه خارجی با آنچه در روایات ذکر شده، آن حادثه همان علامتی دانسته شود که امام خبر داده است. تطبیق دادن در صورتی که با دلایل کافی و مستند باشد، اشکالی ندارد ولی این کار، نیاز به تخصص حدیث‌شناسی از جهت سند و دلالت روایات، شناخت تاریخ و آشنایی با افراد و حوادث روز دارد و اینکه نگاه انسان بر اساس آگاهی باشد نه بر پایه خواسته‌های نفسانی. به عبارت دیگر، عدّه ای چون می‌خواهند ظهور هر چه زودتر واقع شود، برخی افراد و حوادث را بدون نگاه عالمانه و با اندک شباهتی به برخی از نشانه‌های ظهور تطبیق می‌دهند. ولی تطبیق علائم با وقایع خارجی بدون شواهد قطعی کار درستی نیست[۱] به دلیل آنکه:
- منابع اصلی و قدیمی شیعه معمولاً از نشانه‌هایی محدود نام برده‌اند و برخی از این نشانه‌هایی که مطرح می‌شود، در این منابع ذکر نشده است.
- اسناد برخی از احادیث دارای اشکال است. ممکن است کسی بگوید: در این صورت چرا در کتب روایی نقل شده است؟ در پاسخ می‌توان گفت: شاید علت ذکر این روایات دو مطلب باشد؛ اول: اصل روایات باقی بماند و دیگران بتوانند پیرامون آن تحقیق و تأمل کنند. دوم: روشن شود که همۀ گروه‌ها چه مخالفین و چه موافقین اهل بیت (ع) در اصل ظهور حضرت مهدی (ع) اتفاق دارند.
- معلوم نیست این واقعۀ خارجی واقعاً و حقیقتاً همان پیشگویی امام باشد، شاید مراد امام واقعۀ خارجی دیگری باشد.
- در مواردی که سخن از وقوع یک نشانه و فرج بعد از آن شده، گویا مراد، فرج و ظهور امام زمان (ع) نیست، بلکه یک گشایش و آرامش و راحتی برای مؤمنان مورد نظر است. از امام باقر (ع) نقل شده: "منتظر صدایی باشید که از طرف دمشق ناگهان به شما می‌رسد و در آن گشایشی بزرگ برای شما خواهد بود"[۲]. اینکه کلمه "فرج" به صورت نکره آمده که معنای آن گشایشی است نه گشایش خاص و ویژه، نشان می‌دهد این فرج معلوم نیست مربوط به قیام امام زمان (ع) باشد[۳].
دلیل بیان نشانه‌ها از طرف معصوم
بنابراین اظهار نظر قطعی در رابطه با اینکه برخی از علائم، تحقق یافته کار صحیحی نیست. ممکن است کسی بگوید: در این صورت بیان علائم چه فایده‌ای دارد؟ زیرا ما نیاز به علائم داشتیم تا ظهور را بتوانیم تشخصیص دهیم در حالی که به وقایع خارجی به عنوان علامت نمی‌تواند تکیه کرد.
در پاسخ باید گفت: شباهت یک واقعه خارجی با یک علامت این احتمال را در ذهن ایجاد می‌کند که شاید این واقعه همان علامتی باشد که امام خبر داده است و لذا انسان به دنبال کسب آمادگی بیشتر برای ظهور خواهد بود. و از طرفی چون صرف احتمال است لذا اگر ظهور واقع نشد انسان دچار سرخوردگی نمی‌شود و روحیۀ خود را از دست نمی‌دهد[۴]. تطبیق بدون دلیل، باعث ایجاد امید کاذب در جامعه می‌شود و به دنبال اتفاق نیفتادن ظهور بعد از این تطبیق، یأس و ناامیدی جای آن را می‌گیرد و چه بسا انسان‌هایی که این تطبیق را باور کرده‌اند، نسبت به اصل ظهور، دلسرد و ناامید و نسبت به روایت‌های اهل بیت (ع) دچار شک و تردید شوند[۵].
راه چاره هم این است که در مورد نشانه‌های ظهور توسط علما کار کارشناسی و روشنگری و تبیین صورت گرفته و با انحرافات مبارزه صورت بگیرد[۶].
پرسش مستقیم
پرسش‌های وابسته
- علامات خاصه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- علامات عامه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- نشانه‌های ظهور چه تعداد می‌باشند؟ (پرسش)
- در روایات درباره نشانه‌های ظهور چه کلماتی استعمال شده است؟ (پرسش)
- آیا نشانه‌های ظهور جنبه نمادین دارد؟ (پرسش)
- مؤلفه‌های شناخت علائم ظهور چیست؟ (پرسش)
- آیا تطبیق‌دادن نشانه‌های ظهور با افراد و حوادث جامعه صحیح است؟ (پرسش)
- آیا برخی علائم با ظهور امام مهدی همزمان می‌شود؟ (پرسش)
- آیا خروج ابقع از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- چه فرقی بین نشانه‌های ظهور و شرایط ظهور است؟ (پرسش)
- مراد از نشانه‌های پراکنده ظهور چیست؟ (پرسش)
- تفاوت علائم ظهور و نشانه‌های قیامت چیست؟ (پرسش)
- آیا نشانه های ظهور با احادیث نفی توقیت منافات دارد؟ (پرسش)
- اینکه بعضی از نشانه های ظهور به وقوع پیوسته آیا نمی تواند نشانه ای از نزدیک بودن قیام امام مهدی باشد؟ (پرسش)
- چگونه می‌توان علامات ظهور را که متضمن پیشگویی است صحیح دانست؟ (پرسش)
- میزان صحت نشانه‌های ظهور تا چه اندازه است؟ (پرسش)
- علائم و نشانه‌های مادی و معنوی ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- چند علامت دیگر تا ظهور امام مهدی باقی مانده است؟ (پرسش)
- آیا اعلان نشانه‌های و شرایط ظهور سبب اطلاع دشمنان از اسرار سیاسی است؟ (پرسش)
- چه راه صحیحی در بررسی نشانه‌های ظهور پیشنهاد می‌کنید؟ (پرسش)
- آیا روایات نشانه‌های ظهور اشکال سندی و متنی دارد؟ (پرسش)
- چه علاماتی در عصر ظهور امام مهدی اتفاق خواهد افتاد؟ (پرسش)
- آیا تا امروز نشانه‌های ظهور امام مهدی پدید آمدهاند یا خیر؟ (پرسش)
- چه آثاری در نقل نشانه های ظهور است؟ (پرسش)
- فرق بین علایم ظهور با اشراط الساعة چیست؟ (پرسش)
- مراد از ظهور اصغر و اکبر چیست؟ (پرسش)
- آیا علایم قریب برای ظهور با اینکه امام مهدی به طور ناگهانی ظهور می‌کند منافات دارد؟ (پرسش)
- آیا روایات نشانه های ظهور اشکال سندی و متنی دارد؟ (پرسش)
- آیا تا امروز نشانه های ظهور امام مهدی پدید آمده اند یا خیر؟ (پرسش)
- تمایز نشانه‌های ظهور و اصول و ضوابط دینی در چیست؟ (پرسش)
- رابطه نشانه‌های برپایی قیامت و نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
- آیا وجود فتنه از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
- نشانه‌های نزدیک بودن ظهور چیستند؟ (پرسش)
- در سال ظهور چه فتنه‌هایی اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
- آیا اختلاف حسنی و اموی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج مغربی و جمله به مصر و شام از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا رایت بنی العباس و مروانی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا اختلاف ترک و روم از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج عوف سلمی از کریت از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج شخصی از اولاد شیخ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج مردی ضعیف از موالی به مدافعه سفیانی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج ربیعی و جرهمی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج سپاهی از کوفه به شام از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج حسینی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا رایاتی از مشرق یا دورترین بلاد مشرق از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج شیصبانی از کوفه از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج یمانی خراسانی و سفیانی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج شعیب بن صالح از سمرقند از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج سید حسنی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج گیلانی و احتمال انطباق او بر حسنی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج مردی از اولاد جعفر از بلاد جبل از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا جنگ گرگان و طبرستان از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا رایت آذربایجان از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج سفیانی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- آیا خروج دجال یا صائد بن الصائد از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)
- مقدمات قیام و ظهور چیستند؟ (پرسش)
- آیا توقف خورشید از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
منابع
پانویس
- ↑ ر.ک: م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی ج۷، ص۴۵۱ ـ ۴۵۳؛ قرائتی، محسن، جهت‌نما، ص۶۳ ـ ۶۷؛ زهادت، زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ج ۲، ص۲۶۳ و ۲۶۴؛ جعفری، محمد صابر، اندیشه مهدویت و آسیب‌ها، ص۵۳؛ زمانی، سید حسن، نشانه‌های قیام حضرت مهدی، ص۷۵ ـ ۷۶.
- ↑ «توقعوا الصوت یأتیکم بغتة من قبل دمشق، فیه لکم فرج عظیم»؛ غیبة نعمانی، ص۲۷۹، ح ۶۶.
- ↑ ر.ک: زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۶۳ و ۲۶۴.
- ↑ ر.ک: زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۶۳ و ۲۶۴.
- ↑ ر.ک: زمانی، سید حسن، نشانه‌های قیام حضرت مهدی، ص۷۵ ـ ۷۶؛ جعفری، محمد صابر، اندیشه مهدویت و آسیب‌ها، ص۵۳.
- ↑ ر.ک: جعفری، محمد صابر، اندیشه مهدویت و آسیب‌ها، ص۵۳.