حدیث سد ابواب از دیدگاه اهل سنت
این مدخل زیرشاخهٔ بحث حدیث سد ابواب است. حدیث سد ابواب از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حدیث سد ابواب از دیدگاه اهل سنت - حدیث سد ابواب در تاریخ اسلامی - حدیث سد ابواب در کلام اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
محدثان و مورخان داستان مشابهی از «سدابواب» را درباره ابوبکر نقل می‌کنند که در آن آمده است، پیامبر هنگام وفاتش دستور داد همه درب‌هایی که به طرف مسجد باز است بسته شود، مگر درب خانه ابی‌بکر[۱]. البته لفظ مشهورتر این نقل لفظ «خوخه» است که به معنای «پنجره» است. مثلاً در صحیح بخاری لفظ «خوخة».
اولاً: ابوبکر آن زمان اصلاً در کنار مسجد پیامبر و حتی در مدینه خانه نداشته است. خانه او در «سُنح»[۲] که در حدود دو کیلومتری مدینه واقع است، بوده و ایشان با زن و فرزندش در آن زندگی می‌کرده است و چون بعدها در ایام خلافت این رفت و آمد باعث زحمت شده بود، پس از شش یا هفت ماه در مدینه خانه‌ای برای ایشان تهیه کرد. بنابراین ابوبکر چه قبل خلافت و چه بعد آن خانه‌ای در کنار مسجد پیامبر نداشته است.
ثانیاً: اگر قبلاً رسول خدا (ص) دستور بستن همه درها غیر از درب خانه علی (ع) را داده بود؛ بنابراین هنگام رحلت آن حضرت، دری جز درب خانه علی (ع) باز نبوده است که حضرت بخواهد دستور دیگری بدهد که همه درها را ببندید؛ مگر باب ابی‌بکر، بنابراین در متن احادیث مربوط به ابی‌بکر تناقض وجود دارد.
توضیح آنکه اگر رسول خدا (ص) در مرتبه اول همه درها را جز در خانه امیرمؤمنان (ع) را بسته باشد، چگونه امکان دارد که صحابه از این دستور رسول خدا (ص) سرپیچی کرده باشند، رفته رفته درب‌های تازه باز کرده باشند، تا اینکه در مرتبه دوم باز هم رسول خدا (ص) دستور بستن آنها را داده باشد و این بار درب خانه ابوبکر را استثناء کرده باشد؟ چراکه هدف رسول خدا (ص) از بستن در خانه‌های صحابه، ممانعت از ورود آنها از این درها به مسجد بوده است، حال اگر صحابه به جای بستن کامل درب، سوراخ بزرگ یا دربی برای ورود به مسجد باز کرده باشند، هدف رسول خدا محقق نشده و در حقیقت فرمان آن حضرت اجرا نشده است.
هیچ روایتی ولو با سند ضعیف نیز وجود ندارد که رسول خدا (ص) بعد از دستور بستن درها در مرتبه اول، اجازه باز شدن در و یا حتی پنجره‌ای یا حتی سوراخی را داده باشد؛ پس یا صحابه از دستور رسول خدا (ص) تخلف کرده‌اند، که این ممکن نیست و آنها نمی‌توانسته‌اند چنین مخالفتی را با پیامبر خدا انجام بدهند، یا مرتبه دومی در کار نبوده است.
گاهی که از برخی صحابه همچون عبدالله بن عمر، پیرامون فضائل امیرالمؤمنین (ع) سوال می‌شد، در جواب می‌گفته‌اند: در مورد علی از چیزی سوال نکن! اگر می‌خواهی مرتبت او را در نزد رسول خدا بدانی، نگاه کن که پیامبر درهای منزل ما را که به سوی مسجد باز می‌شد را بست و تنها درب خانه علی (ع) را باز گذاشت[۳].[۴]
منابع
پانویس
- ↑ کان بها منزل ابی‌بکر... و بینها و بین منزل النبی میل (معجم البلدان، ج۳، ص۱۶۳)؛ أن رسول الله (ص) مات و ابوبکر بالسنح؛ صحیح البخاری، ج۵، ص۶؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۷۱؛ الروض المعطار فی خبر الاقطار، ص۳۲۵.
- ↑ فاقام هناک بالسنح بعدما بویع له ستة أشهر یغدو علی رجلیه؛ الطبقات الکبری، ج۳، ص۱۳۸؛ انساب الاشراف، ج۱۰، ص۷۱؛ تاریخ الطبری، ج۴، ص۷۲؛ اسد الغابة، ج۳، ص۳۲۴.
- ↑ مصنف، ج۵، ص۴۵۰ (صنعانی)؛ السنن الکبری (نسائی)، ج۷، ص۴۴۷؛ المعجم الاوسط، ج۲، ص۳۸؛ فتح الباری، ج۷، ص۱۵؛ مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۱۵؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۶۴.
- ↑ جاودان، محمد علی، جانشین پیامبر، ص ۲۸۶.