در روایت است که دین‌داری در آخر الزمان مثل گرفتن آتش در دست چرا دین‌داری در این زمان سخت‌تر از زمان‌های دیگر است؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
در روایت است که دین‌داری در آخر الزمان مثل گرفتن آتش در دست چرا دین‌داری در این زمان سخت‌تر از زمان‌های دیگر است؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی / آخرالزمان
مدخل اصلیویژگی مردم در آخرالزمان
تعداد پاسخ۲ پاسخ

در روایت است که دین‌داری در آخر الزمان مثل گرفتن آتش در دست چرا دین‌داری در این زمان سخت‌تر از زمان‌های دیگر است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

رحیم کارگر

حجت الاسلام و المسلمین دکتر رحیم کارگر، در کتاب «مهدویت دوران ظهور» در این‌باره گفته است:

«در ابتدا با استفاده از برخی روایات، تصویری از وضعیت دینی در آخر الزمان ارائه می‏‌شود:

  1. تحریف در آموزه‏‌های متعالی و راستین دین در این عصر فزونی می‏‌گیرد و ادیان و مکاتب مختلفی شکل می‏‌گیرد؛ این ادیان ساختگی، رنگ و بویی از حقیقت ندارند و تهی از معنویت و باورهای راستین حق‏‌گرایانه هستند. در روایات نیز اشاره شده که سرگردانی در عقاید دینی، نتیجه جریانات باطلی است که با جهالت و کنار گذاشتن تفکر در میان امت ظاهر می‏‌شود [۵]‏‌.
  2. غول‏‌های ارتباط جمعی و رسانه‏‌ای، به شدت با اسلام درگیر می‏‌شوند و با انواع تخریب‏‌ها و تحریف‏‌ها و سیاه‏‌نمایی‏‌ها، سعی بر آن دارند که چهره خشن و سیاهی از اسلام و دین نشان دهند و در این کار، چنان ماهرانه و شیطنت‏‌آمیز واقعیت‏‌ها را تحریف و تخریب می‏‌کنند که حتی برخی از مسلمانان نیز دچار تردید می‏‌شوند و گاه از دین خود شرمنده می‏‌شوند، و از طرفی دیگر، ظواهر دنیا را چنان فریبنده و زیبا جلوه می‏‌دهند و انواع فساد و فحشا را در جامعه پخش می‏‌کنند، به گونه‏‌ای که مردم در کنترل کردن امیال و غرایز خود باید مجاهدت و تلاش فراوان کنند. بازار فسادهای مالی و اخلاقی، چنان گرم می‏‌شود که برخی، همه‏‌چیز را به فراموشی می‏‌سپرند و حتی انسانیت را زیرپا قرار می‏‌دهند روشن است که با فساد علنی دنیای امروز، حفظ دین و معنویت، بسیار مشکل است.
  3. مردم از محتوای اسلام و قرآن و حقیقت آن دور می‏‌شوند. این دور شدن به چند شکل اتفاق می‏‌افتد. توجه بیش از حد به ظاهر و غفلت از محتوا و پیام؛ یعنی، مردم به جای این‏‌که دنبال فهم معانی قرآن باشند، بیشتر به خواندن آن و لحن و صوت ارزش بدهند [۶]‏‌.

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. نویسندگان کتاب «آفتاب مهر»؛
نویسندگان کتاب «آفتاب مهر» در این‌باره گفته‌اند:

«سختی دینداری در آخر الزمان، دلایلی دارد که مهم‌ترین آن‌ها، دو عامل زیر می‌تواند باشد:

  1. تشخیص وظیفه: وظیفه یک مسلمان معتقد، آن است که وظایف دینی خود را به خوبی بشناسد و به آن‌ها عمل کند. هنگام حضور ظاهری امام در جامعه و میان مردم، امر تشخیص وظیفه، راحت‌تر است؛ چرا که فرد به خدمت امام زمان (ع) می‌رسد و کسب تکلیف می‌کند؛ ولی در زمان غیبت، این امر نیز به صورت کامل، بر عهده خود شیعیان است. طبیعی است که وظیفه، دوچندان می‌شود و کار مشکل‌تر می‌گردد؛ چرا که تشخیص وظیفه، مسأله بسیار مهمی‌ است که امکان خطا و اشتباه در آن وجود دارد. البته امامان (ع)، شیعیان را به حال خود واگذار نکرده اند؛ بلکه از آنان خواسته‌اند که به عالمان و کارشناسان دین و اسلام شناسان فقیه مراجعه کنند و برای تشخیص وظیفه، از آنان مدد جویند.[۱۳]
  2. ظواهر فریبنده دنیای امروز: شاید به جرأت بتوان گفت، عامل اصلی و مهم‌تر در سختی دینداری در دوره آخر الزمان، وضعیت فرهنگی دنیای مادی است. غول‌های ارتباط جمعی و رسانه‌ای از یک طرف به شدت با اسلام درگیر شده‌اند و با انواع تخریب‌ها و تحریف‌ها و سیاه نمایی‌ها، سعی بر آن دارند که چهره خشن و سیاهی از اسلام نشان دهند. از طرفی دیگر، ظواهر دنیا را چنان فریبنده و زیبا جلوه می‌دهند و انواع فساد و فحشا را در جامعه پخش می‌کنند؛ به گونه‌ای که مردم در کنترل کردن امیال و غرایز خود باید مجاهدت و تلاش فراوان بکنند. بازار فسادهای مالی و اخلاقی، چنان گرم می‌شود که برخی همه چیز را به فراموشی می‌سپرند و حتی انسانیت را نیز زیر پا قرار می‌دهند و سخن از حیوان مدرن می‌گویند و معتقد می‌شوند که انسان، یکی از اقسام حیوانات است نه بیشتر. روشن است با فساد علنی دنیای امروز، حفظ دین و معنویت، بسیار مشکل است.

پانویس

  1. ‏‌. ر. ک: معجم احادیث امام مهدی، ج ۱، صص ۸۷، ۷۱، ۴۴، ۳۱ و ... از پیامبر اکرم (ص).
  2. ‏‌. ر. ک: بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۵۶- ۲۶۰؛ حضرت مهدی از ظهور تا پیروزی، ص ۲۵۰- ۲۴۹.
  3. ‏‌. ر. ک: معجم احادیث امام مهدی، ج ۳، ص ۲۱۸؛ منتخب الاثر، ص ۵۲۷، و ...
  4. ‏‌"يَكُونُ لَهُ حَيْرَةٌ وَ غَيْبَةٌ تَضِلُّ فِيهَا أَقْوَامٌ وَ يَهْتَدِي فِيهَا آخَرُونَ ‏‏‏‏"؛ الغیبة نعمانی، ص ۱۰۴؛ تاریخ غیبت کبری، ص ۲۴۶.
  5. ‏‌. ر. ک: اشاره الاسلام، ص ۸۶؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۲۸.
  6. ‏‌. ر. ک: بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۹۰.
  7. ‏‌. ر. ک: تفسیر فرات کوفی، ص ۱۳۹.
  8. ‏‌. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۰، ح ۲۶.
  9. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۱، ح ۳۲.
  10. ‏‌بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۳۳، ح ۳۶.
  11. ‏‌بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۳، ح ۵۹.
  12. کارگر، رحیم؛ مهدویت دوران ظهور، ص ۱۱ - ۱۵.
  13. در توقیعی که از امام زمان (ع) صادر شده است، حضرت می‌فرماید: " وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ‏ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى‏ رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم‏ "؛ و اما حوادثی که واقع می‌شود، پس در آن ها به راویان حدیث ما (علما و فقهای اسلام شناس) رجوع کنید که آنان، حجت من بر شما هستند و من، حجت خدا بر آنان هستم؛ کمال الدین، ج۲، ب ۴۵، ح۴.
  14. در روایتی پیامبر (ص) فرمود: "به زودی گروهی بعد از شما می‌آیند که یک نفر از آنان، اجر پنجاه نفر از شما صحابه را دارد. اصحاب گفتند: یا رسول الله! ما با تو در بدر و اُحد و حُنین شرکت داشتیم و قرآن، میان ما نازل شد. پیامبر (ص) فرمود: اگر آنچه آنان تحمّل می‌کنند بر شما وارد می‌شد، مانند صبر آنان، صبر نمی‌کردید"؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۳۰.
  15. بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۳۱.
  16. بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۳۲.
  17. بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۴۳.
  18. بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۴۳.
  19. آفتاب مهر، ج۱، ص ۱۶۷-۱۷۰.