سیره اجتماعی معصومان در برخورد با فرقه مغیریه چه بوده است؟ (پرسش)
| سیره اجتماعی معصومان در برخورد با فرقه مغیریه چه بوده است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ سیره اجتماعی معصومان |
| مدخل اصلی | مغیریه در سیره معصوم |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
سیره اجتماعی معصومان در برخورد با فرقه مغیریه چه بوده است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث سیره اجتماعی معصومان است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی سیره اجتماعی معصومان مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر ذاکری در کتاب «سیره فرهنگی و اجتماعی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه» در این‌باره گفته است:
«در روایتی امام باقر (ع) مغیرة بن سعید را مانند بلعم باعورا می‌داند که برای دنیا دچار انحراف شد[۱]، با اینکه از علم و دانش کافی برخوردار بود. از روایت حسین بن علا استفاده می‌شود که مغیره قایل به تناسخ[۲] و با سحر و شعبده هم آشنا بود[۳]. در روایتی امام صادق (ع) فرمود: خداوند مغیرة بن سعید را لعن نماید که بر پدرم دروغ می‌بست و خداوند شدت گرمای آهن را به او چشاند[۴]. در روایتی دیگر حضرت می‌فرماید: خداوند جابر بن یزید جعفی را رحمت کند که با صداقت از ما خبر نقل می‌کرد؛ اما خداوند مغیرة بن سعید را لعن کند که بر ما دروغ می‌بست[۵]. لعن و برائت از مغیره توسط امام باقر (ع) در منابع عامه هم نقل شده است[۶].
در روایتی جمعی از این گروه غالیان مورد لعن قرار گرفته‌اند که هفت نفر مصداق آیه قرآن هستند که شیطان بر آنان که افک زننده و گنه‌کار هستند، فرود آمده است[۷]: مغیره، بیان (بنان)، صائد، حمزة بن عماره بربری، حارث شامی، عبدالله بن حارث[۸] و ابوالخطاب[۹]. در روایتی دیگر افزون بر بیان و سرّی، نام بزیع نیز آمده است[۱۰]. ابن ابی یعفور گوید: به امام صادق (ع) عرض کردم بزیع ادعای نبوت می‌کند، فرمود: اگر او را دیدی بکش که چند بار او را دیدم، ولی موفق به این کار نشدم[۱۱]. در روایتی دیگر امام صادق (ع) می‌فرماید: حارث شامی و بیان بر علی بن الحسین (ع) دروغ می‌بستند و نام مغیرة بن سعید، بزیع، سری، ابوالخطاب، معمر، بشار اشعری، حمزه بربری و صائد نهدی را ذکر نمود و فرمود: خداوند آنان را لعنت فرماید؛ ما از دروغگویی که بر ما دروغ بندد به دور نیستیم یا ناتوان در نظر که خداوند ما را از مشکلات هر دروغگو کفایت نماید آنان را گرمای آهن بچشاند[۱۲]؛ بنابراین بیان بن سمعان، مغیره و ابوالخطاب جزو گروه‌هایی بودند که بر ائمه دروغ می‌بستند؛ اما روایات لعن ابوالخطاب و مغیره بیشتر است[۱۳]»[۱۴]
منبع‌شناسی جامع سیره اجتماعی معصومان
پانویس
- ↑ ابونضر محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی، تفسیر العیاشی، ج۲، ص۱۷۶؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۲۲۷؛ محمدباقر مجلسی، بحار الأنوار، ج۱۳، ص۳۷۹؛ سیدهاشم بن سلیمان بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۶۱۶؛ در تفسیر عیاشی، چاپ قدیم (ج۲، ص۴۲)، مغیرة بن شعبه ذکر شده که درست نیست.
- ↑ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۲۲۷.
- ↑ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۲۲۴؛ محمدباقر مجلسی، بحار الأنوار، ج۲۵، ص۲۸۹.
- ↑ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۲۲۳.
- ↑ «رَحِمَ اللَّهُ جَابِرَ الْجُعْفِيِّ كَانَ يَصْدُقُ عَلَيْنَا، لَعَنَ اللَّهُ الْمُغِيرَةَ بْنَ سَعِيدٍ كَانَ يَكْذِبُ عَلَيْنَا»؛ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۱۹۲؛ شیخ مفید، الإختصاص، ص۲۰۴.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۵، ص۲۴۶ (دار الکتب): «اللهم انی ابراء الیک من المغیرة بن سعید و بیان».
- ↑ ﴿هَلْ أُنَبِّئُكُمْ عَلَى مَنْ تَنَزَّلُ الشَّيَاطِينُ * تَنَزَّلُ عَلَى كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٍ﴾ «آیا شما را بیاگاهانم که شیطان‌ها بر که فرود می‌آیند؟ * بر هر دروغزن بزهکاری فرود می‌آیند» سوره شعراء، آیه ۲۲۱-۲۲۲.
- ↑ احتمالاً وی همان عبدالله بن عمرو بن حرب باشد که گروه حربیه را تشکیل داد و اینجا حارث ذکر شده است.
- ↑ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۳۰۲؛ شیخ صدوق، الخصال، ص۴۰۲.
- ↑ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۳۰۴.
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۷، ص۲۵۸و ۲۵۹؛ شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۱۰، ص۱۴۱.
- ↑ شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ص۳۰۵؛ محمدباقر مجلسی، بحار الأنوار، ج۲، ص۲۱۶-۲۱۷.
- ↑ محمدباقر مجلسی، بحار الأنوار، ج۴۶، ص۲۵۰.
- ↑ ذاکری، علی اکبر، سیره فرهنگی و اجتماعی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه، ص ۲۵۰.