سیره پیامبر خاتم در صدقه دادن چه بوده است؟ (پرسش)
سیره پیامبر خاتم در صدقه دادن چه بوده است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث سیره خانوادگی معصومان است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی سیره خانوادگی معصومان مراجعه شود.
| سیره پیامبر خاتم در صدقه دادن چه بوده است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ سیره خانوادگی معصومان |
| مدخل اصلی | صدقه در معارف و سیره نبوی |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
پاسخ نخست
آقای دکتر سید حسین اسحاقی در کتاب «کانون محبت» در این‌باره گفته است:
«پیامبر اسلام خود به سخاوت و بخشش در راه خدا بسیار اهمیت می‌داد و با تعبیرهای گوناگون، پیروان خود را نیز به این ویژگی ارزشمند دعوت می‌کرد. برای نمونه، فرمود: «السَّخِيُّ قَرِيبٌ مِنَ اللَّهِ وَ قَرِيبٌ مِنَ النَّاسِ وَ قَرِيبٌ مِنَ الْجَنَّةِ»[۱]. آن حضرت به عدی، پسر حاتم طایی فرمود: «دُفِعَ عَنْ أَبِيكَ الْعَذَابُ الشَّدِيدُ لِسَخَاءِ نَفْسِهِ»[۲]. علی (ع) درباره سیره پیامبر خدا می‌فرماید: هرگاه پیامبر می‌خواست غذا بخورد، به من می‌فرمود: در را باز بگذار تا هر کس می‌خواهد، بیاید و غذا بخورد[۳].
رسول الله (ص) به علی (ع) می‌فرمود: «تا می‌توانی صدقه بده تا حدی که بگویند اسراف کردی، درحالی که این اسراف نیست»[۴]. پیامبر اکرم (ص) خطاب به کسانی که روح سخاوت ندارند، می‌فرماید: هر که مال خود را به اختیار از نیکان دریغ کند، خداوند، مالش را به اجبار، نصیب بدان گرداند[۵].
روزی حضرت محمد (ص) به طواف کعبه مشغول بود. مردی را دید که پرده کعبه را گرفته است و می‌گوید: خدایا! به حرمت این خانه، مرا بیامرز. حضرت پرسید: گناهت چیست؟ او گفت: من مردی ثروتمند هستم. هر وقت فقیری به سوی من می‌آید و چیزی از من می‌خواهد، گویا شعله آتشی به من رو می‌آورد. پیامبر به او فرمود: «از من دور شو و مرا به آتش خود مسوزان». سپس فرمود: «اگر تو بین رکن و مقام (کنار کعبه) دو هزار رکعت نماز بگزاری و آن قدر گریه کنی که از اشک‌هایت، نهرها جاری گردد، ولی با خصلت بخل بمیری، اهل دوزخ خواهی بود»[۶]. رسول الله (ص) در سخنی زیبا می‌فرماید: «مَا نَقَصَ مَالٌ مِنْ صَدَقَةٍ قَطُّ فَأَعْطُوا وَ لَا تَجْبُنُوا»[۷]. پیامبر اکرم (ص) یکی از راه‌های درمانی بیماران را در صدقه دادن دانسته است و می‌فرماید: صدقه بدهید و بیماران خود را با صدقه درمان کنید؛ زیرا صدقه از پیش‌آمدهای ناگوار و بیماری‌ها جلوگیری می‌کند و بر عمر و حسنات شما می‌افزاید[۸].
پیامبر رحمت، صدقه را سایه سار مؤمن در روز قیامت می‌شمارد و می‌فرماید: «أَرْضُ الْقِيَامَةِ نَارٌ مَا خَلَا ظِلَّ الْمُؤْمِنِ فَإِنَّ صَدَقَتَهُ تُظِلُّهُ»[۹].
رسول خدا (ص) در جای دیگر درباره صدقه دادن فرموده است: «تَصَدَّقُوا مِنْ غَيْرِ مَخِيلَةٍ فَإِنَّ الْمَخِيلَةَ تُبْطِلُ الْأَجْرَ»[۱۰].
نکته آخر اینکه رسول رحمت و مهربانی، صدقه دادن را عامل فرو نشاندن خشم پروردگار دانسته و فرموده است: «إِنَّ الصَّدَقَةَ لَتُطْفِئُ غَضَبَ الرَّبِّ»[۱۱]»[۱۲]
منبع‌شناسی جامع سیره خانوادگی معصومان
پانویس
- ↑ «انسان سخاوتمند، به خدا، مردم و بهشت، نزدیک است» بحارالانوار، ج۷۳، ص۳۰۸.
- ↑ «از پدرت (حاتم) به دلیل سخاوتمند بودنش، عذاب سخت، دفع و برطرف شد» بحارالانوار، ج۷۱، ص۳۵۴.
- ↑ بحارالانوار، ج۱۶، ص۷۹.
- ↑ فروع کافی، ج۴، ص۳.
- ↑ میزان الحکمه، ج۱۳، ص۶۴۵۰.
- ↑ علامه نراقی، جامع السادات، ج۲، ص۱۵۴.
- ↑ «هیچ مالی هرگز به جهت صدقه دادن کم نشد.پس عطا کنید و نترسید» میزان الحکمه، ج۱۳، ص۶۴.
- ↑ میزان الحکمه، ج۷، ص۳۰۳۸.
- ↑ «زمین قیامت (یک پارچه) آتش است به جز سایه مؤمن؛ زیرا صدقه‌اش بر او سایه می‌افکند» میزان الحکمه، ج۷، ص۳۰۳۴.
- ↑ «بی‌چشم‌داشت و بدون توقع، صدقه بدهید؛ زیرا چشم‌داشت، پاداش را از بین می‌برد» میزان الحکمه، ج۷، ص۳۰۵۶.
- ↑ «صدقه خشم پروردگار را فرو می‌نشاند» میزان الحکمه، ج۷، ص۳۰۳۴.
- ↑ اسحاقی، سید حسین، کانون محبت ص ۷۰.