عبدالله بن حارث بن نوفل
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. عبدالله بن حارث بن نوفل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: عبدالله بن حارث بن نوفل در تاریخ اسلامی - عبدالله بن حارث بن نوفل در تراجم و رجال - پرسش مرتبط ندارد| عبدالله بن حارث بن نوفل | |
|---|---|
 تصویری کهن از مدینه | |
| نام کامل | عبدالله بن حارث بن نوفل بن حارث بن عبدالمطلب بن هاشم هاشمی |
| جنسیت | مرد |
| کنیه | ابومحمد |
| لقب | بَیَّه |
| از قبیله | قریش |
| از تیره | بنی هاشم |
| پدر | حارث بن نوفل |
| مادر | هند بنت ابوسفیان |
| محل زندگی | |
| درگذشت | بصره |
| از اصحاب | |
| فعالیت‌های او | منصب قضاوت مدینه |
مقدمه
عبدالله بن حارث از فرزندان عبدالمطلب و از اصحاب امیرمؤمنان (ع) بود[۱].
به نقل ابن حجر، او از اصحاب رسول خدا (ص) و به قولی از تابعین مورد وثوق و از فقهای مدینه بود[۲]. او همواره از دوستداران و شیعیان امیرالمؤمنین (ع) و خاندان رسالت بود، اگر چه در کتاب‌های تاریخ نامی از او در زمرۀ مجاهدان زمان حضرت علی (ع) مثل جمل یا صفین و نهروان ذکر نشده است؛ اما اخبار و احادیثی از امیرالمؤمنین (ع) و امام حسن (ع) از او نقل شده که حکایت از نزدیکی و تقرب او به اهل‌بیت پیامبر (ص) دارد، نمونه‌ای از آن را ذکر می‌کنیم:
ابن ابی الحدید در ذیل خطبه ۳۷ از نهج البلاغه فصلی درباره آگاهی امام علی (ع) به حقایق قرآن و امور غیبی مطرح کرده، از جمله این خبر که عبدالله بن حارث نقل می‌کند، او می‌گوید: روزی امیرالمؤمنین (ع) بالای منبر فرمود: «هیچ کس به حد بلوغ نرسیده است مگر این که خداوند درباره او آیه‌ای نازل کرده است»، مردی که نسبت به آن حضرت بغض و کینه داشت از جا برخاست و گفت: آیا خداوند درباره تو چیزی از قرآن نازل کرده است؟ مردم که متوجه شدند او قصد اهانت به حضرت دارد خواستند او را بزنند، امام (ع) آنها را منع کرد و فرمود: «از او دست بردارید». سپس به او فرمود: «آیا سوره هود را خوانده‌ای؟» گفت: آری، بعد حضرت این آیه از آن سوره را خواند: ﴿أَفَمَنْ كَانَ عَلَى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّهِ وَيَتْلُوهُ شَاهِدٌ مِنْهُ...﴾[۳]. و در توضیح آیه فرمود: «ای مرد، آن کسی که بر دلیل روشنی از پروردگار خود بود، حضرت محمد (ص) است، و آن گواه صادق که همراه اوست، من هستم»[۴]. آن مرد از شنیدن آن ساکت شد.
از اخبار دیگری که عبدالله بن حارث نقل می‌کند این داستان است که گوید: من به روزگار حکومت عمر - یا عثمان - همراه علی بن ابی‌طالب (ع) برای انجام عمره به مکه رفتیم، حضرت به خانه خواهر خود ام هانی دختر ابوطالب تشریف بردند و چون اعمال عمره خود را انجام دادند تنی چند از عراقیان به نزد حضرتش آمدند و گفتند: ای اباالحسن، ما نزد تو آمده‌ایم تا از موضوعی بپرسیم و پاسخ آن را از شما بشنویم، حضرت از فکر آنها خبر داد و فرمود: «چنین گمان می‌کنم که می‌خواهید از مغیره بپرسید که گفته است که او آخرین کسی بوده که با پیکر مطهر پیامبر خدا (ص) در میان قبر تجدید عهده کرده است!» گفتند: آری، آمده‌ایم همین موضوع را از شما سؤال کنیم. حضرت فرمود: «مغیره دروغ گفته است؛ زیرا آخرین کسی که با پیکر مطهر پیامبر (ص) در قبر تجدید عهد کرده است، قثم بن عباس است که پس از همۀ ما از میان قبر مطهر حضرت بیرون آمد»[۵].[۶]
جستارهای وابسته
- حارث بن نوفل (پدر)
- قریش (قبیله)
منابع
پانویس
- ↑ رجال طوسی، ص۵۱، ش۷۴؛ اسدالغابه، ج۳، ص۱۳۹.
- ↑ تهذیب التهذیب، ج۴، ص۲۶۶.
- ↑ «پس آیا کسی که از سوی پروردگارش برهانی دارد و گواهی از (خویشان) وی پیرو اوست.».. سوره هود، آیه ۱۷.
- ↑ شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۲۸۷.
- ↑ شرح ابن ابی الحدید، ج۱۳، ص۴۱.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۸۷۰-۸۷۲.