فروة بن نوفل اشجعی در تاریخ اسلامی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث فروة بن نوفل اشجعی است. فروة بن نوفل اشجعی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: فروة بن نوفل اشجعی در تاریخ اسلامی - فروة بن نوفل اشجعی در تراجم و رجال - پرسش مرتبط نداردقیام فروه علیه معاویه
پس از انعقاد پیمان صلح امام حسن(ع)با معاویه و در زمانی که معاویه هنوز در نخیله کوفه حضور داشت، پانصد نفر[۱] از خوارج و به قولی هزار و پانصد تن از آنها[۲] به فرماندهی فروة بن نوفل اشجعی به سوی کوفه حرکت کردند. همان‌گونه که در سخن از جنگ نهروان آمد، فروه پیش از وقوع آن جنگ به همراه پانصد نفر از صفوف خوارج کنار گرفت و به بند نیجین رفت. به قولی آنان پیش از حرکت به سوی کوفه، در شهرزور[۳] و به روایتی در حُلوان اقامت داشتند و اقدام به گرفتن خراج حلوان و تقسیم آن میان خود می‌کردند[۴]. فروه هنگام حرکت به سوی کوفه به یارانش گفت: اکنون کسی روی کار آمده است که دیگر در ارتدادش شکی نیست. به سوی او حرکت نموده و با وی جهاد کنید. معاویه لشکری از اهل شام را برای رویارویی با آنها فرستاد، ولی خوارج لشکر شام را شکست دادند و عقب راندند؛ آن‌گاه معاویه به مردم کوفه گفت: شما در نزد من امان ندارید تا عوامل بدبختی خود (خوارج) را از میان بردارید. کوفیان نیز به مقابله فروه و افراد او رفتند. خوارج به آنها گفتند: «وای بر شما! ما را با معاویه واگذارید؛ معاویه دشمن ما و شماست. بگذارید با او جنگ کنیم؛ اگر بر او چیره شدیم، دشمن شما را دفع کرده‌ایم و اگر او بر ما غلبه کرد، شما از ما راحت شده‌اید». کوفیان گفتند: به خدا باید با شما جنگ کنیم. خوارج گفتند: خداوند برادرانمان را که در نهروان کشته شدند رحمت کند؛ زیرا آنها شما را بهتر می‌شناختند. سپس با آنها جنگیدند تا شکست خوردند و کشته شدند[۵]. بنا به قولی، فروه در این جنگ کشته شد[۶] و به قولی دیگر، قبیله اشجع وی را با خود بردند و خوارج بعد از او عبدالله بن حر طایی را بر خود امیر کردند[۷].[۸]
منابع
پانویس
- ↑ ارشاد مفید، ج۴، ص۱۲۶.
- ↑ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۵۷.
- ↑ شهرزور: کوره وسیعی در جبال است که میان همدان و اربیل واقع شده است. این شهر را زوربن ضحاک بنا کرد و از این جهت شهرزور نامیده شد. مردم این نواحی، همه کرد هستند (نک: معجم البلدان، ج۳، ص۳۷۵). امروز شهرزور واقع در شمال عراق است.
- ↑ الاخبار الطول، ص۲۵۷.
- ↑ تاریخ طبری، ج۴، ص۳۲۶.
- ↑ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۵۷.
- ↑ تاریخ طبری، ج۴، ص۱۲۶.
- ↑ رجبی دوانی، محمد حسین، کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی ص ۳۱۴.