ناسخ التواریخ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
ناسخ التواریخ
(حیاة الامام سیدالشهدا الحسین (ع))
زبانفارسی
نویسندهمحمد تقی بن محمد علی س‍پ‍ه‍ر معروف به لسان الملک
مذهبشیعه
ناشرانتشارات مدین
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۴۲۷ ق، ۲۰۰۷ م، ۱۳۸۶‏ ش
شابک۹۶۴-۸۹۰۱-۵۲-X‬
شماره ملی‎۱‎۰‎۴‎۲‎۱‎۴‎۳

ناسخ التواریخ (حیاة الامام سیدالشهدا الحسین (ع))، کتابی است که با زبان عربی به بررسی موضوع گزارش واقعۀ عاشورا و شهادت امام حسین می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر محمد تقی بن محمد علی س‍پ‍ه‍ر معروف به لسان الملک و انتشارات مدین انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

میرزا محمد تقی سپهر مشهور به لسان المُلک، از مورخان، شاعران و مُنشیان دربار قاجار است. او در کنار کار دیوانی، مأمور شد تا کتابی درباره تاریخ جهان از آدم (ع) تا آن زمان، بنگارد[۱]؛ کتابی که همه آنچه را که گفته‌اند و امکان وقوع دارد و محال نیست، در خود جای دهد، هر چند دور از ذهن باشد.

او این تفصیل را در بخش مربوط به امام حسین (ع) حفظ کرده و از این‌رو، «هر قصه را که در کتب معارف مورخان و محدثان دیده»[۲] آورده است. او هر چند، گاه به گاه به نقد پاره‌ای منقولات دست می‌یازد، اما خود نیز اشتباهات تاریخی دارد و مطالب ضعیف به کتابش راه یافته است. از این‌رو، با وجود استفاده اهل منبر و مرثیه از آن، متفردات آن را نمی‌توان معتبر دانست.

شهید قاضی طباطبایی، اشتباهات ناسخ التواریخ را فراوان دانسته و محتویات بدون مدرک آن را قابل اعتماد ندانسته است[۳].

شهید مطهری نیز، هر چند مؤلف را متدین خوانده، اما تاریخش را چندان معتبر ندانسته است[۴][۵]

فهرست کتاب

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

دربارهٔ پدیدآورنده

محمد تقی سپهر
محمد تقی بن محمد علی س‍پ‍ه‍ر معروف به «لسان الملک» (متولد ۱۲۱۶ کاشان - متوفای ۱۲۹۷ ق)، ادیب، دانشمند، مورخ و شاعر عصر قاجار. «تاریخ قاجاریه»، «آینه جهان‌نما»، «جنگ التواریخ»، «محمودة القصائد» و « ناسخ التواریخ» برخی از این آثار است[۶]

پانویس

  1. لغت‌نامه دهخدا، ج۸، ص۱۱۸۴۸ (مَدخل «سپهر کاشان»).
  2. ناسخ التواریخ، ج۱، ص۳۷۸.
  3. تحقیق درباره اول اربعین حضرت سید الشهدا (ع)، ص۵۴ و ص۱۷۷ - ۱۷۸ (پانوشت).
  4. فلسفه تاریخ، ص۱۴.
  5. محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص: ۴۱-۴۲.
  6. مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران

دریافت متن