صراط مستقیم در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

*از آنچه گذشت روشن شد که راه روشن و صراط مستقیم الهی، اعتقاد به وحدانیت خدا و بندگی او است و پایبندی به دین خدا، تنها راه بندگی است که از طریق پیامبران ابلاغ می‌شود. به عبارت دیگر از دیدگاه قرآن کریم، اطاعت از خدا، راه راست و روشنی است که انسان را به وصال محبوب و به مقامات بالای بهشت و رضوان الهی می‌رساند و اطاعت خدا تنها در اطاعت رسول است:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| مَّنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ }}﴾}}<ref> هر که از پیامبر فرمانبرداری کند بی‌گمان از خداوند فرمان برده است؛ سوره نساء، آیه: ۸۰.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) [[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]]</ref>.

*اکنون که اطاعت از [[رسول اکرم]]{{صل}}، تنها با اطاعت از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[ائمه اطهار]]{{عم}} میسر است. زیرا از سویی اسلام دین خاتم است و تا قیامت پابرجا است و قرآن کامل‌ترین کتاب [[وحی]] است که بیان حقایق تا قیامت در آن نهفته است و از سوی دیگر با اینکه به تصریح قرآن کریم، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} مأمور به تبیین آن است: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ}}﴾}}<ref> و نوشته‌ها (فرستادیم) و بر تو قرآن را فرو فرستادیم تا برای مردم آنچه را که به سوی آنان فرو فرستاده‌اند روشن گردانی؛ سوره نحل، آیه: ۴۴.</ref>، لکن در آن مدت کوتاه رسالت و با آن شرایط جاهلی که در آن برهه از تاریخ وجود داشته است، یقیناً بیان همه حقایق قرآن تا قیامت، برای عموم مردم ممکن و میسر نبوده و حکیمانه هم نبود که تمام حکمت ها را به عموم مردم تعلیم کند درحالی که قرآن کریم اکثرشان را جاهل، غیرمتفکر و غیرمؤمن معرفی کرده:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَكْثَرُهُمْ لاَ يَعْقِلُونَ }}﴾}}<ref> بیشتر آنان خرد نمی‌ورزند؛ سوره مائده، آیه: ۱۰۳.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَكْثَرَهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ }}﴾}}<ref> بیشتر آنان نمی‌دانند؛ سوره انعام، آیه: ۳۷.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَكْثَرُهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ }}﴾}}<ref> بیشتر ایشان ایمان ندارند؛ سوره بقره، آیه: ۱۰۰.</ref> و {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ}}﴾}}<ref> بسیاری از آنان نافرمانند؛ سوره آل عمران، آیه:۱۱۰.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) [[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]]</ref>.

*بنابراین حکمت خداوند متعال بر این قرار گرفته است که انسان‌های معصوم و کاملی را بیافریند و آن‌ها را اوصیا و خلفای راستین رسولش قرار دهد و رسولش را موظف کند که هر چه را خدا به او تعلیم کرده به وصی خود تعلیم کند آن هم نه تعلیم عادی و کلاسیک، بلکه تعلیمی که از هر حرف آن هزار درب علم گشوده می شود، تا علم و حکمت خداوند بدون هیچ گونه کم و کاست و بدون هیچ گونه تحریف در زمین بماند و موجب هدایت انسان ها وعبودیت حقیقی گردد. لذا [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در خطبه غدیر خم فرمود:"ای مردم! هیچ علمی نیست مگر آنکه خداوند آن را در من قرار داده، و هر دانشی را که من می دانم آن را در امام پرهیزگاران قرار دادم و هیچ علمی نیست مگر آنکه آن را به [[امام علی|علی]]{{ع}} آموخته‌ام، او همان [[امام]] آشکار است" <ref>بحارالأنوار، ج۷۳، ص۸۰۲.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) [[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]]</ref>.

*همچنین [[رسول خدا]]{{صل}} در احادیث بسیاری، چنین مضامینی را فرموده است:"کسی که از [[امام علی|علی]]{{ع}} فرمان نبرد، مرا نافرمانی کرده، و شخصی که معصیت مرا انجام دهد، خدا را معصیت نموده، و هر کس که [[امام علی|علی]]{{ع}} را اطاعت نماید، در حقیقت مرا اطاعت نموده، و هر فردی مطیع من باشد، قطعاً از خدا اطاعت کرده، شخصی که [[امام علی|علی]]{{ع}} را در گفتار یا کرداری رد نماید، قطعاً من را رد نموده، و کسی که مرا رد کند قطعاً خدا را در بالای عرشش منکر شده است <ref>معانی الأخبار، ص۲۷۳، بحارالأنوار، ج۸۳، ص۹۲۱.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) [[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]]</ref>.

*"کسی که [[امام علی|علی]]{{ع}} را دوست بدارد مرا دوست داشته و کسی که مرا دوست بدارد، خدا را دوست داشته"<ref>بحارالأنوار، ج۵، ص۹۶.</ref>. "کسی که [[امام علی|علی]]{{ع}} را اذیت کند مرا اذیت کرده، و کسی که مرا اذیت کند، خدا را اذیت کرده"، "کسی که با [[امام علی|علی]]{{ع}} بجنگد، با من جنگیده و کسی که با من بجنگد، با خدا جنگیده" <ref>بحارالأنوار، ج۸، ص۶۶۳.</ref> و احادیث متواتر دیگر مانند:"[[امام علی|علی]]{{ع}} نسبت به من مانند هارون نسبت به موسی است"<ref>{{عربی|اندازه=150%|" عَلِيٌ‏ مِنِّي‏ كَهَارُونَ‏ مِنْ‏ مُوسَى‏"}}.</ref> و "[[امام علی|علی]]{{ع}} از من است و من از او هستم"<ref>{{عربی|اندازه=150%|" عَلِيٌ‏ مِنِّي‏ وَ أَنَا مِنْهُ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}.</ref> و [[امام علی|علی]]{{ع}} نسبت به من مانند نفس من است و اطاعت او اطاعت من و معصیت او معصیت من است"<ref>{{عربی|اندازه=150%|" عَلِيٌ‏ مِنِّي‏ كَنَفْسِي‏ طَاعَتُهُ‏ طَاعَتِي‏ وَ مَعْصِيَتُهُ‏ مَعْصِيَتِي‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}.</ref> و...<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) [[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]]</ref>

*بنابراین [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و اولاد معصومش، همان صراط مستقیم خدا تا قیامت هستند که اطاعت از آنها تنها راه بندگی خدا است. لذا [[رسول خدا]]{{صل}} خطاب به آن حضرت فرمود:"یا علی! تو حجت خدایی و تو باب تقرب به خدایی، و تو راه به سوی خدایی، و تویی نبأ عظیم، و تویی صراط مستقیم حق"<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص:۶.</ref>. و خود آن حضرت فرمود:" منم خاتم اوصیا و منم صراط مستقیم و منم نبأ عظیم" <ref>{{عربی|اندازه=120%|" أَنَا خَاتَمَ‏ الْوَصِيِّينَ‏ وَ أَنَا الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِيمُ‏ وَ أَنَا النَّبَأُ الْعَظِيمُ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ بحارالأنوار، ج۶۲، ص۵.</ref> از این رو [[ائمه]]{{عم}} بسیاری از آیاتی را که درباره صراط مستقیم آمده است، به [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} تفسیر و تأویل کرده و به تبع آن حضرت برای دیگر [[ائمه]]{{عم}} نیز ثابت کرده‌اند<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) [[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]]</ref>.

*به عنوان نمونه به چند مورد اشاره می‌کنیم<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) [[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]]</ref>:

*[[امام صادق]]{{ع}} فرمود:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| اهدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ }}﴾}}<ref> راه راست را به ما بنمای؛ سوره فاتحه، آیه:۶.</ref> یعنی [[امیرالمومنین]]{{ع}}<ref>بحارالأنوار، ج۹۸، ص۲۴۰.</ref> و از [[امام کاظم]]{{ع}} نیز درباره آیه {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَفَمَن يَمْشِي مُكِبًّا عَلَى وَجْهِهِ أَهْدَى أَمَّن يَمْشِي سَوِيًّا عَلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ }}﴾}}<ref> آیا آنکه به روی درافتاده (و باژگون) راه می‌رود رهیاب‌تر است یا آنکه استوار و بر راهی راست راه می‌رود؟؛ سوره ملک، آیه:۲۲.</ref> سؤال شد، آن حضرت فرمود:"خدا کسی را که از ولایت [[امام علی|علی]]{{ع}} برگشته، به کسی مثل زده است که به رو افتاده، راه می رود و در کار خود گمراه است و کسی را که از [[امام علی|علی]]{{ع}} پیروی کند، با قامت راست بر راه مستقیم قرار داده و راه مستقیم همان [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} است" <ref>الکافی، ج۱، ص:۳۳۴.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) [[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]]</ref>.

*[[مفضل بن عمر]] گوید: از [[امام صادق]]{{ع}} پرسیدم؛ صراط چیست؟ فرمود:"راهی به سوی شناختن خدای بزرگ است، و صراط دو گونه است: یکی صراط در دنیا و دیگری صراط در آخرت، اما صراط دنیا [[امام]] است که فرمانبرداری از او واجب است، هر کس که در دنیا او را شناخت و رهنمودهای او را به کار بست، در آخرت از صراط که پلی است به روی جهنم، خواهد گذشت، و هر کس در اینجا [[امام]] خود را نشناخت، هنگام گذشتن از صراط آخرت گامش خواهد لغزید و در آتش دوزخ خواهد افتاد" <ref>معانی الأخبار، ص۲۳.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) [[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]]</ref>.

*[[سلمان فارسی]] از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نقل می‌کند که روزی آن حضرت، میان اصحاب نشسته بود، فرمود: هم اکنون شخصی بر شما وارد می شود که شبیه عیسی بن مریم است. بعضی از اطرافیان از جای حرکت کرده رفتند تا وارد شوند و آنها صاحب این امتیاز باشند. در این موقع [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} وارد شد. آن مرد به برخی از دوستان خود گفت: چرا [[محمد]]{{صل}} به همین قانع نشد که [[امام علی|علی]]{{ع}} را بر ما برتری بخشد و او را به [[عیسی بن مریم]] تشبیه کرد، به خدا قسم خدایانی که در جاهلیت می پرستیدیم، از او بهتر بودند<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B7_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_(%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87) [[حسین سیف‌اللهی|سیف‌اللهی، حسین]]، [[صراط مستقیم از منظر قرآن کریم (مقاله)|صراط مستقیم از منظر قرآن کریم]]]</ref>.