پرش به محتوا

توقیع امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\[\[(.*)\]\](.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\> \<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(206\,242\,\s299\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(...)
خط ۸: خط ۸:


==معنای [[توقیع]]==
==معنای [[توقیع]]==
*[[توقیع]] در لغت، به معنای [[نامه]] را نشان کردن و [[نوشتن]] عبارتی در ذیل [[نامه]] و نوشته است؛ همچنین به پاسخ‏‌های نوشته شدۀ بزرگان و دولت‌مردان به [[پرسش‏ها]] و درخواست‏های نوشتاری که از ایشان شده نیز گفته می‏‌شود<ref>تاج العروس‌، ج ۵، ص۵۴۹؛ دهخدا، علی اکبر، لغت‏نامه، ج ۵، ص ۷۱۴۵؛ فرهنگ معین، ج ۱، ص ۱۱۶۹.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۴۳ ـ ۱۴۸؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۰.</ref>
* [[توقیع]] در لغت، به معنای [[نامه]] را نشان کردن و [[نوشتن]] عبارتی در ذیل [[نامه]] و نوشته است؛ همچنین به پاسخ‏‌های نوشته شدۀ بزرگان و دولت‌مردان به [[پرسش‏ها]] و درخواست‏های نوشتاری که از ایشان شده نیز گفته می‏‌شود<ref>تاج العروس‌، ج ۵، ص۵۴۹؛ دهخدا، علی اکبر، لغت‏نامه، ج ۵، ص ۷۱۴۵؛ فرهنگ معین، ج ۱، ص ۱۱۶۹.</ref>.<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۴۳ ـ ۱۴۸؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۰.</ref>
*از بررسی نوشته‏‌های [[تاریخی]] به دست می‏‌آید، از زمان‏‌های دور بین [[حاکمان]] و [[فرمانروایان]]، [[توقیع‌‏نویسی]] رواج داشته و موارد فراوانی از [[توقیعات]] آنها در متن‌‏های [[تاریخی]] ثبت و ضبط شده است. افزون بر موارد پیشین، در [[منابع روایی]]، [[فقهی]] و [[تاریخی]] [[شیعه]] نیز سخن از [[توقیع]] به چشم می‌‏خورد. [[توقیع]] در این کتاب‌‏ها به طور عمده، به قسمتی از نوشته‏‌های [[پیشوایان دینی]] {{ع}} اطلاق شده است که برای [[پیروان]] خود نوشته‌‏اند. امروزه به سبب کاربرد بیشتر [[توقیعات]] در منابع [[مهدویت]]، هنگامی که سخن از "[[توقیع]]" به میان می‌‏آید، [[ذهن]] به [[توقیعات]] واپسین [[پیشوای معصوم]]، [[حضرت مهدی]] {{ع}}‏ منصرف می‏‌شود؛ اما از [[امامان]] دیگر {{ع}} نیز نوشته‏‌هایی با عنوان [[توقیع]] صادر شده است<ref>الکافی، ج ۱، ص ۱۴۵، ح ۴؛ کشف الغمة، ج ۳، ص ۳۶.</ref>.
*از بررسی نوشته‏‌های [[تاریخی]] به دست می‏‌آید، از زمان‏‌های دور بین [[حاکمان]] و [[فرمانروایان]]، [[توقیع‌‏نویسی]] رواج داشته و موارد فراوانی از [[توقیعات]] آنها در متن‌‏های [[تاریخی]] ثبت و ضبط شده است. افزون بر موارد پیشین، در [[منابع روایی]]، [[فقهی]] و [[تاریخی]] [[شیعه]] نیز سخن از [[توقیع]] به چشم می‌‏خورد. [[توقیع]] در این کتاب‌‏ها به طور عمده، به قسمتی از نوشته‏‌های [[پیشوایان دینی]] {{ع}} اطلاق شده است که برای [[پیروان]] خود نوشته‌‏اند. امروزه به سبب کاربرد بیشتر [[توقیعات]] در منابع [[مهدویت]]، هنگامی که سخن از "[[توقیع]]" به میان می‌‏آید، [[ذهن]] به [[توقیعات]] واپسین [[پیشوای معصوم]]، [[حضرت مهدی]] {{ع}}‏ منصرف می‏‌شود؛ اما از [[امامان]] دیگر {{ع}} نیز نوشته‏‌هایی با عنوان [[توقیع]] صادر شده است<ref>الکافی، ج ۱، ص ۱۴۵، ح ۴؛ کشف الغمة، ج ۳، ص ۳۶.</ref>.
==چگونگی صدور توقیعات‏==
==چگونگی صدور توقیعات‏==
*درباره چگونگی صادر شدن [[توقیعات]] از سوی [[حضرت مهدی]] {{ع}}‏، [[آگاهی]] روشنی در دست نیست؛ اما بدون [[شک]]، بسیاری از این [[توقیعات]]، به گونه‌‏ای غیر متعارف صادر شده است؛ به گونه‏‌ای که می‌‏توان گفت: صدور آنها به نحو عادی و از شخص معمولی صورت نگرفته است. در [[روزگار غیبت]] صغری [[شیعیان]] به واسطۀ چهار [[نایب خاص]] با [[امام]] {{ع}} در ارتباط بودند و مسائل خویش را مطرح می‌ساختند و حاجت‌های خود را می‌خواستند. [[نواب]] سؤال‌های [[شیعیان]] را به [[حضرت مهدی]] {{ع}} تقدیم می‌کرده‌اند. [[امام]] {{ع}} به پاره‌ای از سؤال‌ها به صورت کتبی پاسخ می‌داده و به برخی دیگر به صورت شفاهی. [[نواب]] نیز گاهی پاسخ‌های شفاهی [[امام]] {{ع}} را می‌نوشته‌اند و به صورت کتبی به [[مردم]] می‌داده‌اند. گاه [[امام]] {{ع}} بنابر مصالحی، به برخی سؤال‌ها پاسخ نمی‌گفته است؛ برخی از [[توقیعات]] نیز بدون اینکه در پاسخ به پرسشی باشد، صادر شده است<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۰-۲۱۱؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۴۳ ـ ۱۴۸؛ [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۱۸۳</ref>.  
*درباره چگونگی صادر شدن [[توقیعات]] از سوی [[حضرت مهدی]] {{ع}}‏، [[آگاهی]] روشنی در دست نیست؛ اما بدون [[شک]]، بسیاری از این [[توقیعات]]، به گونه‌‏ای غیر متعارف صادر شده است؛ به گونه‏‌ای که می‌‏توان گفت: صدور آنها به نحو عادی و از شخص معمولی صورت نگرفته است. در [[روزگار غیبت]] صغری [[شیعیان]] به واسطۀ چهار [[نایب خاص]] با [[امام]] {{ع}} در ارتباط بودند و مسائل خویش را مطرح می‌ساختند و حاجت‌های خود را می‌خواستند. [[نواب]] سؤال‌های [[شیعیان]] را به [[حضرت مهدی]] {{ع}} تقدیم می‌کرده‌اند. [[امام]] {{ع}} به پاره‌ای از سؤال‌ها به صورت کتبی پاسخ می‌داده و به برخی دیگر به صورت شفاهی. [[نواب]] نیز گاهی پاسخ‌های شفاهی [[امام]] {{ع}} را می‌نوشته‌اند و به صورت کتبی به [[مردم]] می‌داده‌اند. گاه [[امام]] {{ع}} بنابر مصالحی، به برخی سؤال‌ها پاسخ نمی‌گفته است؛ برخی از [[توقیعات]] نیز بدون اینکه در پاسخ به پرسشی باشد، صادر شده است<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۰-۲۱۱؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۴۳ ـ ۱۴۸؛ [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۱۸۳</ref>.  
==محتوای [[توقیعات]]==
==محتوای [[توقیعات]]==
*[[توقیعات امام زمان]] {{ع}} موضوعات گسترده و گوناگونی را در بردارند: [[اعتقادی]]، [[اخلاقی]]، [[سیاسی]]، [[فقهی]]، امور [[تربیتی]] و برنامه‌‏های [[زندگی فردی]] و [[اجتماعی]] و.... [[امام]] {{ع}} در [[توقیعات]] [[مبارک]] خویش، [[وظایف]] گوناگون [[شیعیان]] را در عصر غیبت‌ کبری به تصویر کشیده است. در یکی از مهم‌ترین [[توقیعات]] دربارۀ [[رهبری]] [[شیعیان]] [[هنگام غیبت]] کبری آمده است: «در حوادثی که پیش روی شما است، به [[راویان حدیث]] ما [[رجوع]] کنید. آنان [[حجت]] من بر شمایند و من [[حجت]] خدایم»<ref>{{متن حدیث|وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیْهِم‏}}؛ الاحتجاج‌، ج ۲- ۱، ص۴۷۰.</ref>.  
* [[توقیعات امام زمان]] {{ع}} موضوعات گسترده و گوناگونی را در بردارند: [[اعتقادی]]، [[اخلاقی]]، [[سیاسی]]، [[فقهی]]، امور [[تربیتی]] و برنامه‌‏های [[زندگی فردی]] و [[اجتماعی]] و.... [[امام]] {{ع}} در [[توقیعات]] [[مبارک]] خویش، [[وظایف]] گوناگون [[شیعیان]] را در عصر غیبت‌ کبری به تصویر کشیده است. در یکی از مهم‌ترین [[توقیعات]] دربارۀ [[رهبری]] [[شیعیان]] [[هنگام غیبت]] کبری آمده است: «در حوادثی که پیش روی شما است، به [[راویان حدیث]] ما [[رجوع]] کنید. آنان [[حجت]] من بر شمایند و من [[حجت]] خدایم»<ref>{{متن حدیث|وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیْهِم‏}}؛ الاحتجاج‌، ج ۲- ۱، ص۴۷۰.</ref>.  
*همچنین [[توقیع]] برای "[[علی بن محمد سمری]]" از معروف‌ترین [[توقیعات]] است که [[حضرت]]، آغاز [[غیبت کبری]] را اعلام می‌کند. برخی از [[ادعیه]] و [[زیارات]] نیز در [[توقیعات]] آمده‌اند؛ از جمله [[زیارت آل یاسین]] و دعای [[عصر غیبت]]<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۲.</ref>.
*همچنین [[توقیع]] برای "[[علی بن محمد سمری]]" از معروف‌ترین [[توقیعات]] است که [[حضرت]]، آغاز [[غیبت کبری]] را اعلام می‌کند. برخی از [[ادعیه]] و [[زیارات]] نیز در [[توقیعات]] آمده‌اند؛ از جمله [[زیارت آل یاسین]] و دعای [[عصر غیبت]]<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۲.</ref>.
*در متن [[توقیعات]] موارد فراوانی از کرامت‌های [[حضرت مهدی]]{{ع}} به چشم می‏‌خورد که بیشتر به صورت آگاهی‌‏بخشی غیبی از [[حوادث آینده]]، اتفاقات پنهانی، شفای بیماران و مانند آن است. در ماجرایی [[حضرت مهدی]] {{ع}}‏ با صدور توقیعی، [[شیعیان]] را از [[زیارت کربلا]] و [[کاظمین]] بر حذر داشت. پس از چند ماه، دانسته شد [[خلیفه]] در آن موقع، [[دستور]] داده بود هرکس به [[زیارت]] رود در کمینش‏ باشند و او را دستگیر کنند<ref>کافی، ج ۱، ص ۵۲۵، ح ۳۱.</ref>.
*در متن [[توقیعات]] موارد فراوانی از کرامت‌های [[حضرت مهدی]]{{ع}} به چشم می‏‌خورد که بیشتر به صورت آگاهی‌‏بخشی غیبی از [[حوادث آینده]]، اتفاقات پنهانی، شفای بیماران و مانند آن است. در ماجرایی [[حضرت مهدی]] {{ع}}‏ با صدور توقیعی، [[شیعیان]] را از [[زیارت کربلا]] و [[کاظمین]] بر حذر داشت. پس از چند ماه، دانسته شد [[خلیفه]] در آن موقع، [[دستور]] داده بود هرکس به [[زیارت]] رود در کمینش‏ باشند و او را دستگیر کنند<ref>کافی، ج ۱، ص ۵۲۵، ح ۳۱.</ref>.
خط ۴۹: خط ۴۹:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:توقیع امام مهدی]]
[[رده:توقیع امام مهدی]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش