پرش به محتوا

دلهم در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\[\[(.*)\]\](.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\>\n\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\>\n\n' به '{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = $2 | عنوان مدخل = $4 | مداخل مرتبط = $6 | پرسش مرتبط = }} ')
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = دلهم
| موضوع مرتبط = دلهم
خط ۲۸: خط ۲۷:
گفت‌وگوی زهیر با یارانش نیز بیانگر این است که زهیر می‌دانست که پایان این [[سفر]] [[شهادت]] است. موضع‌گیری‌های زهیر از هنگام [[پیوستن]] به [[کاروان حسینی]] چنان عالی است که [[تاریخ]] پیوسته آن را یادآور می‌شود و نسل‌ها آن را میخوانند و سر [[تعظیم]] در برابر آن فرود می‌آورند. از باب نمونه به چند مورد اشاره می‌کنیم:
گفت‌وگوی زهیر با یارانش نیز بیانگر این است که زهیر می‌دانست که پایان این [[سفر]] [[شهادت]] است. موضع‌گیری‌های زهیر از هنگام [[پیوستن]] به [[کاروان حسینی]] چنان عالی است که [[تاریخ]] پیوسته آن را یادآور می‌شود و نسل‌ها آن را میخوانند و سر [[تعظیم]] در برابر آن فرود می‌آورند. از باب نمونه به چند مورد اشاره می‌کنیم:
#زهیر در بین راه [[مکه]] به [[کربلا]] هنگامی که امام حسین{{ع}} همه را مرخص کرد و نیز در [[شب عاشورا]]، اظهار جانبازی کرد؛
#زهیر در بین راه [[مکه]] به [[کربلا]] هنگامی که امام حسین{{ع}} همه را مرخص کرد و نیز در [[شب عاشورا]]، اظهار جانبازی کرد؛
#[[روز عاشورا]] پس از [[صف‌آرایی]] دو [[سپاه]]، [[امام]] او را بر جناح راست سپاه خود [[نصب]] کرد.
# [[روز عاشورا]] پس از [[صف‌آرایی]] دو [[سپاه]]، [[امام]] او را بر جناح راست سپاه خود [[نصب]] کرد.
زهیر در روز عاشورا در اقدامی خیرخواهانه به میدان آمده به [[نصیحت]] [[دشمنان]] پرداخت و آنان را به [[یاری امام حسین]] [[دعوت]] کرد: ما شما را به [[یاری]] [[خانواده]] [[رسول خدا]]{{صل}} و ترک کمک به [[طاغی]] [[زمان]] [[ابن زیاد]] دعوت می‌کنیم؛ زیرا از اینان جز [[بدی]] عاید شما نمی‌شود.
زهیر در روز عاشورا در اقدامی خیرخواهانه به میدان آمده به [[نصیحت]] [[دشمنان]] پرداخت و آنان را به [[یاری امام حسین]] [[دعوت]] کرد: ما شما را به [[یاری]] [[خانواده]] [[رسول خدا]]{{صل}} و ترک کمک به [[طاغی]] [[زمان]] [[ابن زیاد]] دعوت می‌کنیم؛ زیرا از اینان جز [[بدی]] عاید شما نمی‌شود.


خط ۴۷: خط ۴۶:
هر چند [[منابع تاریخی]]، آگاهی‌های زیادی درباره [[دلهم]] و [[میزان]] [[معرفت دینی]] او در [[اختیار]] ما قرار نمی‌دهد، از همین اندکی که به آن اشاره کردیم برمی آید که او دست کم [[ایمانی]] [[قوی]] و [[معرفتی]] عمیق به امام و اهل بیت داشته است. [[سخن]] و عمل [[دلهم]] کاری فوق‌العاده بود و جز در [[روزگار]] [[پیامبر اسلام]] و [[نهضت]] [[کربلا]] چنین شخصیتی را نمی‌توان یافت و اگر در سال‌های [[مبارزات]] [[انقلاب اسلامی]] و به ویژه دوران [[دفاع مقدس]] نمونه‌هایی از این دست را نمی‌دیدیم، باورش برای مان سخت بود. در این جا نیز به چند نکته درس‌آموز اشاره می‌کنیم.
هر چند [[منابع تاریخی]]، آگاهی‌های زیادی درباره [[دلهم]] و [[میزان]] [[معرفت دینی]] او در [[اختیار]] ما قرار نمی‌دهد، از همین اندکی که به آن اشاره کردیم برمی آید که او دست کم [[ایمانی]] [[قوی]] و [[معرفتی]] عمیق به امام و اهل بیت داشته است. [[سخن]] و عمل [[دلهم]] کاری فوق‌العاده بود و جز در [[روزگار]] [[پیامبر اسلام]] و [[نهضت]] [[کربلا]] چنین شخصیتی را نمی‌توان یافت و اگر در سال‌های [[مبارزات]] [[انقلاب اسلامی]] و به ویژه دوران [[دفاع مقدس]] نمونه‌هایی از این دست را نمی‌دیدیم، باورش برای مان سخت بود. در این جا نیز به چند نکته درس‌آموز اشاره می‌کنیم.
#دلهم از نخستین [[زنان]] غیرهاشمی و [[عاشورایی]] است که [[شایسته]] [[تکریم]] و [[تعظیم]] است. او با یک عمل مثبت، خود را از [[گمنامی]] درآورد و نام خود را در پر افتخارترین فصل [[تاریخ اسلام]] برای همیشه ثبت کرد.
#دلهم از نخستین [[زنان]] غیرهاشمی و [[عاشورایی]] است که [[شایسته]] [[تکریم]] و [[تعظیم]] است. او با یک عمل مثبت، خود را از [[گمنامی]] درآورد و نام خود را در پر افتخارترین فصل [[تاریخ اسلام]] برای همیشه ثبت کرد.
#[[امام]] از [[زهیر]] جهت [[یاری]] [[دعوت]] کرد و او با [[تشویق]] همسرش، به [[خدمت]] امام رسیده در زمره سعادت‌مندان [[تاریخ]] قرار گرفت. این در حالی است که امام از افراد دیگری همانند [[عبیدالله حر جعفی]] نیز دعوت کرد، ولی آنان [[توفیق]] چنین سعادتی را نیافتند. وی به جای جان‌نثاری در رکاب امام، اسب خود را به امام پیشکش کرد. امام نیز فرمودند: تو که جانت را از ما دریغ میداری ما نیازی به اسب تو نداریم<ref>انساب الاشراف، ۳۹، ص۱۷۴.</ref>. زهیر و نیز پسر عموی او [[سلمان بن مضارب بجلی]] که او نیز در کربلا به [[شهادت]] رسید، [[سعادت]] و [[عاقبت به خیری]] خود را مدیون دلهم می‌باشند،؛ چراکه اگر هشدار و تشویق دلهم نبود زهیر و پس از او سلمان، توفیق [[حضور امام]] را پیدا نمی‌کردند تا خود را در صفای نگاه و [[کلام امام]] شست و شو دهند و به [[حیات]] [[جاودانه]] [[دست]] یابند.
# [[امام]] از [[زهیر]] جهت [[یاری]] [[دعوت]] کرد و او با [[تشویق]] همسرش، به [[خدمت]] امام رسیده در زمره سعادت‌مندان [[تاریخ]] قرار گرفت. این در حالی است که امام از افراد دیگری همانند [[عبیدالله حر جعفی]] نیز دعوت کرد، ولی آنان [[توفیق]] چنین سعادتی را نیافتند. وی به جای جان‌نثاری در رکاب امام، اسب خود را به امام پیشکش کرد. امام نیز فرمودند: تو که جانت را از ما دریغ میداری ما نیازی به اسب تو نداریم<ref>انساب الاشراف، ۳۹، ص۱۷۴.</ref>. زهیر و نیز پسر عموی او [[سلمان بن مضارب بجلی]] که او نیز در کربلا به [[شهادت]] رسید، [[سعادت]] و [[عاقبت به خیری]] خود را مدیون دلهم می‌باشند،؛ چراکه اگر هشدار و تشویق دلهم نبود زهیر و پس از او سلمان، توفیق [[حضور امام]] را پیدا نمی‌کردند تا خود را در صفای نگاه و [[کلام امام]] شست و شو دهند و به [[حیات]] [[جاودانه]] [[دست]] یابند.
#بر اساس [[آیات]] و [[روایات]]، به ویژه آیات و روایات [[امر به معروف و نهی از منکر]] و [[روایت نبوی]]: {{متن حدیث|كُلُّكُمْ رَاعٍ وَ كُلُّكُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ }} «[[زن]] و شوهر در برابر یکدیگر [[مسئولیت]] دارند». در این جا [[همسر]] فهیم زهیر با توجه به این اصل شوهرش را تشویق به حضور در نزد امام کرد.
#بر اساس [[آیات]] و [[روایات]]، به ویژه آیات و روایات [[امر به معروف و نهی از منکر]] و [[روایت نبوی]]: {{متن حدیث|كُلُّكُمْ رَاعٍ وَ كُلُّكُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ }} «[[زن]] و شوهر در برابر یکدیگر [[مسئولیت]] دارند». در این جا [[همسر]] فهیم زهیر با توجه به این اصل شوهرش را تشویق به حضور در نزد امام کرد.
#او با سخن و عمل خود نقش برجسته‌ای را در [[نهضت حسینی]] ایفا کرد، تا جایی که می‌‌توان گفت او در تعیین [[فرمانده]] قسمت راست [[سپاه امام حسین]]{{ع}} نقش داشت و در [[ثواب]] آن همه شجاعت‌ها و فداکاری‌هایی که آنان انجام دادند، [[شریک]] است؛ چراکه {{متن حدیث|الرَّاضِي بِفِعْلِ قَوْمٍ كَالدَّاخِلِ فِيهِ مَعَهُمْ}}. بنابراین [[دلهم]] در تک تک کارهای [[زهیر]] که به برخی از آنها اشاره کردیم، شریک است.
#او با سخن و عمل خود نقش برجسته‌ای را در [[نهضت حسینی]] ایفا کرد، تا جایی که می‌‌توان گفت او در تعیین [[فرمانده]] قسمت راست [[سپاه امام حسین]]{{ع}} نقش داشت و در [[ثواب]] آن همه شجاعت‌ها و فداکاری‌هایی که آنان انجام دادند، [[شریک]] است؛ چراکه {{متن حدیث|الرَّاضِي بِفِعْلِ قَوْمٍ كَالدَّاخِلِ فِيهِ مَعَهُمْ}}. بنابراین [[دلهم]] در تک تک کارهای [[زهیر]] که به برخی از آنها اشاره کردیم، شریک است.
#[[سخن]] و عمل دلهم، بر اساس [[احساس]] تکلیفی بود که تشخیص داده بود و هیچ چیز دیگر در آن دخالت نداشت. کاری که او در آن لحظه [[تاریخی]] انجام داد با اقدامی که [[طوعه]] و [[همسر]] [[میثم تمار]] و [[ماریه]] در [[کوفه]] و [[بصره]] انجام دادند بسیار شباهت دارد. همه اینها در جو و فضایی به [[دفاع از حق]] و [[اهل بیت]]{{عم}} برخاستند، که [[اکثریت]] مردان و [[زنان]]، گرفتار [[ترس]] و [[انفعال]] شده بودند و [[قادر]] نبودند [[تصمیم]] [[درستی]] بگیرند و بدون مصلحت‌های [[سیاسی]] و [[دنیایی]] [[دست]] به اقدامی بزنند. اگر زنان [[عاشورایی]] یاد شده نیز میخواستند بر اساس مصلحت‌های دنیایی تصمیم بگیرند و محاسبات و ملاحظاتی چون [[قدرت]] [[امویان]]، کم‌شماری [[یاران امام حسین]]{{ع}} و پرشماری [[یاران]] [[یزید]] را در نظر بگیرند، دست‌کم باید همانند اکثریت مردان و زنان کوفه [[سکوت]] می‌کردند و خود را از معرکه کنار میکشیدند، اما آنان برخلاف جوّ زمانه [[مسئولیت]] خود را شناخته بدان عمل کردند.
# [[سخن]] و عمل دلهم، بر اساس [[احساس]] تکلیفی بود که تشخیص داده بود و هیچ چیز دیگر در آن دخالت نداشت. کاری که او در آن لحظه [[تاریخی]] انجام داد با اقدامی که [[طوعه]] و [[همسر]] [[میثم تمار]] و [[ماریه]] در [[کوفه]] و [[بصره]] انجام دادند بسیار شباهت دارد. همه اینها در جو و فضایی به [[دفاع از حق]] و [[اهل بیت]]{{عم}} برخاستند، که [[اکثریت]] مردان و [[زنان]]، گرفتار [[ترس]] و [[انفعال]] شده بودند و [[قادر]] نبودند [[تصمیم]] [[درستی]] بگیرند و بدون مصلحت‌های [[سیاسی]] و [[دنیایی]] [[دست]] به اقدامی بزنند. اگر زنان [[عاشورایی]] یاد شده نیز میخواستند بر اساس مصلحت‌های دنیایی تصمیم بگیرند و محاسبات و ملاحظاتی چون [[قدرت]] [[امویان]]، کم‌شماری [[یاران امام حسین]]{{ع}} و پرشماری [[یاران]] [[یزید]] را در نظر بگیرند، دست‌کم باید همانند اکثریت مردان و زنان کوفه [[سکوت]] می‌کردند و خود را از معرکه کنار میکشیدند، اما آنان برخلاف جوّ زمانه [[مسئولیت]] خود را شناخته بدان عمل کردند.
#دلهم می‌توانست همانند بسیاری از زنان کوفه که دست همسر و فرزند خود را گرفتند و به بهانه‌های واهی آنها را به درون [[خانه‌ها]] کشاندند و در نهایت [[مسلم بن عقیل]] را تنها گذاشتند، همسرش را از [[یاری]] و [[همراهی]] [[امام]] باز بدارد و به جای [[تشویق]] بگوید: [[یاران حسین]] اندک‌اند هرگز به [[مصلحت]] نیست که با او [[همکاری]] و [[بنی‌امیه]] را با خودت [[دشمن]] کنی؛ اصلاً ما چرا باید [[زندگی]] آرام و بی‌دغدغه خود را بر هم زنیم، به [[پیام]] و کمک‌خواهی امام پاسخ منفی ده و هر چه زودتر بار و بنه را جمع کن تا حرکت کنیم و از این جا دور شویم. شاید اگر دلهم چنین سخنانی می‌‌گفت، [[سرنوشت]] [[زهیر]] نیز همانند عبیدالله [[حرّ]] [[جعفی]] می‌‌شد و [[تاریخ]] نیز از آن دو به [[بدی]] یاد می‌کرد.<ref>[[محمد صادق مزینانی|مزینانی، محمد صادق]]، [[نقش زنان در حماسه عاشورا (کتاب)|نقش زنان در حماسه عاشورا]]، ص۴۳-۴۹.</ref>
#دلهم می‌توانست همانند بسیاری از زنان کوفه که دست همسر و فرزند خود را گرفتند و به بهانه‌های واهی آنها را به درون [[خانه‌ها]] کشاندند و در نهایت [[مسلم بن عقیل]] را تنها گذاشتند، همسرش را از [[یاری]] و [[همراهی]] [[امام]] باز بدارد و به جای [[تشویق]] بگوید: [[یاران حسین]] اندک‌اند هرگز به [[مصلحت]] نیست که با او [[همکاری]] و [[بنی‌امیه]] را با خودت [[دشمن]] کنی؛ اصلاً ما چرا باید [[زندگی]] آرام و بی‌دغدغه خود را بر هم زنیم، به [[پیام]] و کمک‌خواهی امام پاسخ منفی ده و هر چه زودتر بار و بنه را جمع کن تا حرکت کنیم و از این جا دور شویم. شاید اگر دلهم چنین سخنانی می‌‌گفت، [[سرنوشت]] [[زهیر]] نیز همانند عبیدالله [[حرّ]] [[جعفی]] می‌‌شد و [[تاریخ]] نیز از آن دو به [[بدی]] یاد می‌کرد.<ref>[[محمد صادق مزینانی|مزینانی، محمد صادق]]، [[نقش زنان در حماسه عاشورا (کتاب)|نقش زنان در حماسه عاشورا]]، ص۴۳-۴۹.</ref>


خط ۶۱: خط ۶۰:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:دلهم]]
[[رده:دلهم]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش