جاودانگی اسلام: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
*چگونه میتوان میان ثبات و همیشگی بودن اسلام با تحولات در نیازهای بشر در زمان و شرایط گوناگون جمع کرد. در پاسخ به مسئله فوق میگوییم دین اسلام دارای ویژگیهایی است که موجب پویایی و کارآمدی آن در همه شرایط میشود<ref>[[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسانشناسی (کتاب)|انسانشناسی]]، ص:۱۸۶.</ref>. | *چگونه میتوان میان ثبات و همیشگی بودن اسلام با تحولات در نیازهای بشر در زمان و شرایط گوناگون جمع کرد. در پاسخ به مسئله فوق میگوییم دین اسلام دارای ویژگیهایی است که موجب پویایی و کارآمدی آن در همه شرایط میشود<ref>[[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسانشناسی (کتاب)|انسانشناسی]]، ص:۱۸۶.</ref>. | ||
*این دین داعیه هدایت انسانها تا روز قیامت را دارد و از این نظر دینی جاودانه است. جاودانه بودن اسلام به دو بعد اساسی بازمیگردد<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] | *این دین داعیه هدایت انسانها تا روز قیامت را دارد و از این نظر دینی جاودانه است. جاودانه بودن اسلام به دو بعد اساسی بازمیگردد<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۱، ص:۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>. | ||
==جاودانهبودن قرآن کریم== | ==جاودانهبودن قرآن کریم== | ||
[[کتاب آسمانی]] دین اسلام برخلاف دیگر متون دینی، از ویژگی جاودانه بودن بهرهمند است. قرآن کریم در این خصوص میفرماید:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|وَإِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ لا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَلا مِنْ خَلْفِهِ تَنزِيلٌ مِّنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ}}﴾}}<ref> و به راستی آن کتابی است ارجمند.در حال و آینده آن، باطل راه ندارد، فرو فرستاده (خداوند) فرزانه ستودهای است؛ سوره فصلت، آیه: ۴۱- ۴۲.</ref><ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] | [[کتاب آسمانی]] دین اسلام برخلاف دیگر متون دینی، از ویژگی جاودانه بودن بهرهمند است. قرآن کریم در این خصوص میفرماید:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|وَإِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ لا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَلا مِنْ خَلْفِهِ تَنزِيلٌ مِّنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ}}﴾}}<ref> و به راستی آن کتابی است ارجمند.در حال و آینده آن، باطل راه ندارد، فرو فرستاده (خداوند) فرزانه ستودهای است؛ سوره فصلت، آیه: ۴۱- ۴۲.</ref><ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۱، ص:۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>. این آیه شریفه دلالت دارد بر اینکه هیچگاه قرآن کریم، صحت و اعتبار خود را از دست نخواهد داد. در روایات نیز بر این واقعیت تصریح شده است، ازجمله وقتی زراره درباره حلال و حرام از [[امام صادق]] {{ع}} میپرسد، حضرت در پاسخ میفرماید:"حلال محمد {{صل}} برای همیشه تا روز قیامت حلال است و حرام او تا روز قیامت حرام است، حلال و حرام دیگری نیست و نخواهد آمد"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" حَلَالُ مُحَمَّدٍ حَلَالٌ أَبَداً إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ حَرَامُهُ حَرَامٌ أَبَداً إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا يَكُونُ غَيْرُهُ وَ لَا يَجِيءُ غَيْرُهُ "}}؛ کافی، ج۱، ص۵۸.</ref><ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۱، ص:۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>. | ||
==نظام [[امامت]] و ولایت== | ==نظام [[امامت]] و ولایت== | ||
هرچند رشته [[نبوت]] پایان یافته است، اما [[شریعت]] اسلام با برخورداری از نظام [[امامت]]، همچنان زنده و پویا تا قیامت ادامه دارد. توضیح اینکه [[بعثت|بعثت انبیای الهی]] با اهدافی صورت پذیرفته است، که بعد از رحلت [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}} خاموش نشده است. لذا نیاز بشر در دستیابی به نتایج بعثت [[انبیا]] هرگز مرتفع نمیگردد<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] | هرچند رشته [[نبوت]] پایان یافته است، اما [[شریعت]] اسلام با برخورداری از نظام [[امامت]]، همچنان زنده و پویا تا قیامت ادامه دارد. توضیح اینکه [[بعثت|بعثت انبیای الهی]] با اهدافی صورت پذیرفته است، که بعد از رحلت [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}} خاموش نشده است. لذا نیاز بشر در دستیابی به نتایج بعثت [[انبیا]] هرگز مرتفع نمیگردد<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۱، ص:۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>. | ||
*تلاوت آیات الهی، تعلیم کتاب و حکمت، بیدار کردن معرفت الهی، آگاه کردن مردم از اوامر و نواهی خداوند، اتمامحجت الهی، بشارتگری و بیم دهندگی، بیان حق و رفع اختلافات دینی، بالا بردن مقام انسانها از رتبه حیوانیت به بالاترین کمالات انسانی، و برقراری عدل و داد که از اهداف [[بعثت|بعثت انبیا]] میباشند، فقط به دوره زندگی [[پیامبر خاتم|خاتم الانبیا]] {{صل}} اختصاص ندارد<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] | *تلاوت آیات الهی، تعلیم کتاب و حکمت، بیدار کردن معرفت الهی، آگاه کردن مردم از اوامر و نواهی خداوند، اتمامحجت الهی، بشارتگری و بیم دهندگی، بیان حق و رفع اختلافات دینی، بالا بردن مقام انسانها از رتبه حیوانیت به بالاترین کمالات انسانی، و برقراری عدل و داد که از اهداف [[بعثت|بعثت انبیا]] میباشند، فقط به دوره زندگی [[پیامبر خاتم|خاتم الانبیا]] {{صل}} اختصاص ندارد<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۱، ص:۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>. | ||
*بیتوجهی به این اهداف بعد از رحلت ایشان، بشریت را از نتایج [[بعثت|بعثت انبیا]] دور میسازد. ضرورت دستیابی به این مهم، در [[امامت]] بعد از [[پیامبر]] جلوه میکند. لذا [[امامت]] شیعی، ادامه و استمرار [[رسالت]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} میباشد تا تمامی اهداف [[انبیا]] به ثمر نشیند. تنها تفاوت [[امام]] و [[نبی]] در آن است که [[وحی]] تشریعی که شاخص [[نبوت]] است، با رحلت [[پیامبر]] {{صل}} پایان میپذیرد، اما بقیه مقامات خاتم الانبیا در [[ائمه]] بعد از ایشان جلوه میکند<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] | *بیتوجهی به این اهداف بعد از رحلت ایشان، بشریت را از نتایج [[بعثت|بعثت انبیا]] دور میسازد. ضرورت دستیابی به این مهم، در [[امامت]] بعد از [[پیامبر]] جلوه میکند. لذا [[امامت]] شیعی، ادامه و استمرار [[رسالت]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} میباشد تا تمامی اهداف [[انبیا]] به ثمر نشیند. تنها تفاوت [[امام]] و [[نبی]] در آن است که [[وحی]] تشریعی که شاخص [[نبوت]] است، با رحلت [[پیامبر]] {{صل}} پایان میپذیرد، اما بقیه مقامات خاتم الانبیا در [[ائمه]] بعد از ایشان جلوه میکند<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۱، ص:۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>. | ||
*[[حدیث منزلت]] که از [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}} در بخش قبل روایت شد، علاوه بر مسئله خاتمیت، این حقیقت را نیز در مورد [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بیان میکند. این روایت به همانندی منزلت و وظایف [[پیامبر]] و [[امیرالمؤمنین|امیرمؤمنان]] اشاره میکند و تفاوت مقامات این دو بزرگوار را در [[وحی]] و [[نبوت]] تشریعی میداند. این سخن بدین معناست که همه [[شریعت]] خاتم بهطور کامل از جانب خداوند به [[پیامبر اکرم|نبی مکرم اسلام]] [[وحی]] گردیده است و هیچ [[شریعت]] جدیدی در نظام [[امامت]] به [[ائمه]] [[وحی]] نخواهد شد. ازاینرو، حلال و حرام خدا و پیامبر، تا روز قیامت به همان صورت باقی خواهند ماند<ref>عیون أخبار الرضا، ج۲، ص۲۰ – ۲۱.</ref>. البته [[امامان]] [[معصوم]] وظیفه اساسی در مقام تبیین و روشنسازی [[شریعت]] [[پیامبر خاتم]] خواهند داشت<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] | *[[حدیث منزلت]] که از [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}} در بخش قبل روایت شد، علاوه بر مسئله خاتمیت، این حقیقت را نیز در مورد [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بیان میکند. این روایت به همانندی منزلت و وظایف [[پیامبر]] و [[امیرالمؤمنین|امیرمؤمنان]] اشاره میکند و تفاوت مقامات این دو بزرگوار را در [[وحی]] و [[نبوت]] تشریعی میداند. این سخن بدین معناست که همه [[شریعت]] خاتم بهطور کامل از جانب خداوند به [[پیامبر اکرم|نبی مکرم اسلام]] [[وحی]] گردیده است و هیچ [[شریعت]] جدیدی در نظام [[امامت]] به [[ائمه]] [[وحی]] نخواهد شد. ازاینرو، حلال و حرام خدا و پیامبر، تا روز قیامت به همان صورت باقی خواهند ماند<ref>عیون أخبار الرضا، ج۲، ص۲۰ – ۲۱.</ref>. البته [[امامان]] [[معصوم]] وظیفه اساسی در مقام تبیین و روشنسازی [[شریعت]] [[پیامبر خاتم]] خواهند داشت<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۱، ص:۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>. | ||
*با به پایان رسیدن سلسله [[نبوت]]، [[وحی|وحی الهی]] از نوع تشریعی، ختم گردید، اما [[وحی]] غیر تشریعی ختم نشده است. خداوند متعال در سوره قدر میفرماید:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ}}﴾}}<ref> فرشتگان و روح (الامین) در آن، با اذن پروردگارشان برای هر کاری فرود میآیند؛ سوره قدر، آیه:۴.</ref><ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] | *با به پایان رسیدن سلسله [[نبوت]]، [[وحی|وحی الهی]] از نوع تشریعی، ختم گردید، اما [[وحی]] غیر تشریعی ختم نشده است. خداوند متعال در سوره قدر میفرماید:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ}}﴾}}<ref> فرشتگان و روح (الامین) در آن، با اذن پروردگارشان برای هر کاری فرود میآیند؛ سوره قدر، آیه:۴.</ref><ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۱، ص:۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>. | ||
*در این آیه، کلمه {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| تَنَزَّلُ}}﴾}} فعل مضارع میباشد و بر استمرار نزول [[فرشتگان]] و روح دلالت میکند. در زمان [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}}، [[فرشتگان]] و روح بر [[پیامبر]] نازل میشدند، و بعد از حضرتش، [[فرشتگان]] بر جانشینان آن حضرت فرود میآیند و این نزول تا روز قیامت ادامه خواهد داشت. لذا [[امام علی|امیرالمؤمنین]] {{ع}} میفرمایند:" به درستی که شب قدر در هر سال است و در آن شب، امر آن سال نازل میشود و به تحقیق که بعد از [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}} برای آن اولیائی هستند"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" إِنَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ فِي كُلِ سَنَةٍ وَ إِنَّهُ يَنْزِلُ فِي تِلْكَ اللَّيْلَةِ أَمْرُ السَّنَةِ وَ إِنَّ لِذَلِكَ الْأَمْرِ وُلَاةً بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}}"}}؛ کافی، ج۱، ص۲۴۷.</ref><ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] | *در این آیه، کلمه {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| تَنَزَّلُ}}﴾}} فعل مضارع میباشد و بر استمرار نزول [[فرشتگان]] و روح دلالت میکند. در زمان [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}}، [[فرشتگان]] و روح بر [[پیامبر]] نازل میشدند، و بعد از حضرتش، [[فرشتگان]] بر جانشینان آن حضرت فرود میآیند و این نزول تا روز قیامت ادامه خواهد داشت. لذا [[امام علی|امیرالمؤمنین]] {{ع}} میفرمایند:" به درستی که شب قدر در هر سال است و در آن شب، امر آن سال نازل میشود و به تحقیق که بعد از [[پیامبر اکرم|رسول خدا]] {{صل}} برای آن اولیائی هستند"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" إِنَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ فِي كُلِ سَنَةٍ وَ إِنَّهُ يَنْزِلُ فِي تِلْكَ اللَّيْلَةِ أَمْرُ السَّنَةِ وَ إِنَّ لِذَلِكَ الْأَمْرِ وُلَاةً بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}}"}}؛ کافی، ج۱، ص۲۴۷.</ref><ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۱، ص:۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>. | ||
*سپس [[امام علی]] {{ع}} اوصیای [[پیامبر اکرم]] {{صل}} را که [[ملائکه]] در شب قدر بر آنان فرود آمده و امر آن سال را برایشان میآورند، معرفی میفرمایند:"من و یازده نفر از فرزندان من، اوصیای [[پیامبر]] هستیم، آنها که [[امام]] و محدّث میباشند"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" أَنَا وَ أَحَدَ عَشَرَ مِنْ صُلْبِي أَئِمَّةٌ مُحَدَّثُون "}}؛ کافی، ج۱، ص۲۴۷.</ref><ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] | *سپس [[امام علی]] {{ع}} اوصیای [[پیامبر اکرم]] {{صل}} را که [[ملائکه]] در شب قدر بر آنان فرود آمده و امر آن سال را برایشان میآورند، معرفی میفرمایند:"من و یازده نفر از فرزندان من، اوصیای [[پیامبر]] هستیم، آنها که [[امام]] و محدّث میباشند"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" أَنَا وَ أَحَدَ عَشَرَ مِنْ صُلْبِي أَئِمَّةٌ مُحَدَّثُون "}}؛ کافی، ج۱، ص۲۴۷.</ref><ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۱، ص:۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>. | ||
*در این حدیث و دهها روایت دیگر، از [[ائمه]] [[معصومین]] بهعنوان «مُحَدّث» یاد شده است که نشان از استمرار ارتباط میان خداوند متعال با جانشینان [[رسول]] گرامی اسلام دارد. این اتصال علمی و معنوی نهتنها با خاتمیت منافات ندارد بلکه ضامن جاودانگی دین مبین اسلام میباشد<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]] | *در این حدیث و دهها روایت دیگر، از [[ائمه]] [[معصومین]] بهعنوان «مُحَدّث» یاد شده است که نشان از استمرار ارتباط میان خداوند متعال با جانشینان [[رسول]] گرامی اسلام دارد. این اتصال علمی و معنوی نهتنها با خاتمیت منافات ندارد بلکه ضامن جاودانگی دین مبین اسلام میباشد<ref>[[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۱، ص:۲۵۵ - ۲۶۴.</ref>. | ||
==منابع== | ==منابع== |