توسل در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
شمار روایاتی که [[دعوت]] به [[دعا]] و [[توسل]] و [[شفاعت]] و [[زیارت]] و امثال آن دارند، | شمار روایاتی که [[دعوت]] به [[دعا]] و [[توسل]] و [[شفاعت]] و [[زیارت]] و امثال آن دارند، بسیارند که برخی از آنها عبارت‌اند از: | ||
# [[امام سجاد]]{{ع}} پیاپی و پُرشمار، [[اولیای الهی]] را واسطه و [[شفیع]] در بارگاه [[حق]] و زمینه [[استجابت]] دعای خویش قرار می‌دهد: {{متن حدیث|بِحَقِّ مَنِ اخْتَرْتَ مِنْ بَرِيَّتِكَ، وَ مَنِ اجْتَبَيْتَ لِشَأْنِكَ، بِحَقِّ مَنْ وَصَلْتَ طَاعَتَهُ بِطَاعَتِكَ، وَ مَنْ جَعَلْتَ مَعْصِيَتَهُ كَمَعْصِيَتِكَ، بِحَقِّ مَنْ قَرَنْتَ مُوَالاتَهُ بِمُوَالاتِكَ...}}<ref>الصحیفة السجادیة، دعای عرفه، ص۲۲۴.</ref> | # [[امام سجاد]]{{ع}} پیاپی و پُرشمار، [[اولیای الهی]] را واسطه و [[شفیع]] در بارگاه [[حق]] و زمینه [[استجابت]] دعای خویش قرار می‌دهد: {{متن حدیث|بِحَقِّ مَنِ اخْتَرْتَ مِنْ بَرِيَّتِكَ، وَ مَنِ اجْتَبَيْتَ لِشَأْنِكَ، بِحَقِّ مَنْ وَصَلْتَ طَاعَتَهُ بِطَاعَتِكَ، وَ مَنْ جَعَلْتَ مَعْصِيَتَهُ كَمَعْصِيَتِكَ، بِحَقِّ مَنْ قَرَنْتَ مُوَالاتَهُ بِمُوَالاتِكَ...}}<ref>الصحیفة السجادیة، دعای عرفه، ص۲۲۴.</ref>. | ||
#امام سجاد{{ع}} در جای دیگری از [[صحیفه سجادیه]] با تصریح به شفاعت و [[استمداد]] از شفاعت [[محمد و آل محمد]]{{صل}}، می‌گوید: «من با [[اعتماد]] به [[کردار]] شایسته‌ای که آن را از پیش فرستاده باشم، یا با [[امید]] شفاعت یکی از [[مخلوقات]] نیامده‌ام؛ مگر با امید به شفاعت [[محمد]] و [[اهل بیت]] ایشان، که [[صلوات]] و [[درود]] تو بر او و آنان باد.»..<ref>الصحیفة السجادیة، ص۲۳۶.</ref>. | #امام سجاد{{ع}} در جای دیگری از [[صحیفه سجادیه]] با تصریح به شفاعت و [[استمداد]] از شفاعت [[محمد و آل محمد]]{{صل}}، می‌گوید: «من با [[اعتماد]] به [[کردار]] شایسته‌ای که آن را از پیش فرستاده باشم، یا با [[امید]] شفاعت یکی از [[مخلوقات]] نیامده‌ام؛ مگر با امید به شفاعت [[محمد]] و [[اهل بیت]] ایشان، که [[صلوات]] و [[درود]] تو بر او و آنان باد.»..<ref>الصحیفة السجادیة، ص۲۳۶.</ref>. | ||
# [[امام رضا]]{{ع}} از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نقل می‌کند: «[[ائمه]] از [[نسل حسین]] هستند. هر کس اطاعتشان کند [[خدا]] را [[اطاعت]] کرده و هرکه [[نافرمانی]] ورزد، خدا را نافرمانی کرده. آنان ریسمان مطمئن [[الهی]] و همان وسیله به سوی خدای عزّوجل هستند»<ref>نقد پنج‌بخشی بر گفتار آقای کدیور در مورد اعتقاد شیعه به امامت، سید محمد حسین یثربی و همکاران www.toraath.com.</ref>. | # [[امام رضا]]{{ع}} از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نقل می‌کند: «[[ائمه]] از [[نسل حسین]] هستند. هر کس اطاعتشان کند [[خدا]] را [[اطاعت]] کرده و هرکه [[نافرمانی]] ورزد، خدا را نافرمانی کرده. آنان ریسمان مطمئن [[الهی]] و همان وسیله به سوی خدای عزّوجل هستند»<ref>نقد پنج‌بخشی بر گفتار آقای کدیور در مورد اعتقاد شیعه به امامت، سید محمد حسین یثربی و همکاران www.toraath.com.</ref>. | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
افزون بر [[امامیه]]، منابع [[عامه]] نیز توسل را به عنوان [[آموزه‌های قرآنی]] و [[نبوی]] بازتابانده‌اند؛ مانند: در ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ}}<ref>«آنگاه آدم از پروردگارش کلماتی فرا گرفت و (پروردگار) از او در گذشت که او بسیار توبه‌پذیر بخشاینده است» سوره بقره، آیه ۳۷.</ref> بسیاری از برجسته‌ترین [[محدثین]] عامه معتقدند مقصود از کلماتی که [[آدم]] به آنها توسل جست و به سوی خدا [[توبه]] کرد، اسامی اهل بیت بود؛ مانند: [[سیوطی]]<ref>الدر المنثور، ج۱، ص۶۱.</ref> [[حاکم حسکانی]]<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۱۰۰.</ref>، [[ابن مغازلی شافعی]]<ref>مناقب ابن المغازلی، ص۱۰۵.</ref>، [[ابن ابی الحدید]]<ref>شرح نهج‌البلاغه، ج۶، ص۳۷۵-۳۷۶.</ref>، [[قلقشندی شافعی]]<ref>اتحاف السائل، ص۸۷.</ref>، [[متقی هندی]]<ref>کنزالعمال، ج۲، ۳۵۹.</ref>، [[شرف‌الدین موصلی]]<ref>مناقب آل محمد، ص۲۱۶.</ref>، [[قندوزی حنفی]]<ref>ینابیع المودة، ج۱، ص۲۸۸.</ref>. | افزون بر [[امامیه]]، منابع [[عامه]] نیز توسل را به عنوان [[آموزه‌های قرآنی]] و [[نبوی]] بازتابانده‌اند؛ مانند: در ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ}}<ref>«آنگاه آدم از پروردگارش کلماتی فرا گرفت و (پروردگار) از او در گذشت که او بسیار توبه‌پذیر بخشاینده است» سوره بقره، آیه ۳۷.</ref> بسیاری از برجسته‌ترین [[محدثین]] عامه معتقدند مقصود از کلماتی که [[آدم]] به آنها توسل جست و به سوی خدا [[توبه]] کرد، اسامی اهل بیت بود؛ مانند: [[سیوطی]]<ref>الدر المنثور، ج۱، ص۶۱.</ref> [[حاکم حسکانی]]<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۱۰۰.</ref>، [[ابن مغازلی شافعی]]<ref>مناقب ابن المغازلی، ص۱۰۵.</ref>، [[ابن ابی الحدید]]<ref>شرح نهج‌البلاغه، ج۶، ص۳۷۵-۳۷۶.</ref>، [[قلقشندی شافعی]]<ref>اتحاف السائل، ص۸۷.</ref>، [[متقی هندی]]<ref>کنزالعمال، ج۲، ۳۵۹.</ref>، [[شرف‌الدین موصلی]]<ref>مناقب آل محمد، ص۲۱۶.</ref>، [[قندوزی حنفی]]<ref>ینابیع المودة، ج۱، ص۲۸۸.</ref>. | ||
از آنجا که [[توسل]]، سنتی [[اجتماعی]] و مقبول میان عقلاء بود، توسل [[عبدالمطلب]] به [[پیامبر]] در [[روزگار]] شیرخوارگی<ref>فتح الباری، ج۲، ص۴۱۲.</ref> | از آنجا که [[توسل]]، سنتی [[اجتماعی]] و مقبول میان عقلاء بود، توسل [[عبدالمطلب]] به [[پیامبر]] در [[روزگار]] شیرخوارگی<ref>فتح الباری، ج۲، ص۴۱۲.</ref> و دست به دامن پیامبر شدن [[ابوطالب]] برای [[طلب]] [[باران]] در روزگار [[کودکی]] و [[تأیید]] آن [[رفتار]] از سوی پیامبر در منابع [[عامه]] منعکس شده<ref>فتح الباری، ج۲، ص۴۱۱؛ کتاب الدعاء (الطبرانی)، ص۵۹۷؛ شرح نهج‌البلاغة، ج۱۴، م ۸۱؛ البدایة و النهایة، ج۶، ص۹۹.</ref>. [[امام شافعی]] نیز واسطه ساختن [[کودکان]] و پیرزنان را برای استسقاء توصیه می‌کند<ref>کتاب الأم، ج۱، ص۲۸۴؛ المجموع (للنووی)، ج۵، ص۷۱.</ref>. متون [[اهل سنت]] توسل جستن [[خلیفه دوم]] به [[عباس]] [[عموی پیامبر]] را نیز ثبت کرده‌اند<ref>صحیح البخاری، ج۲، ص۱۶؛ سبل السلام، ج۲، ص۸۱.</ref>. توسل قرن‌ها [[سیره]] مستمره [[مسلمین]] بود که با فتوای حُرمت [[ابن‌تیمیه]] و [[تقلید]] و تشدید آن از سوی [[وهابیون]] با تشکیک مواجه شد<ref>بحوث فی الملل و النحل، ج۴، ص۳۷۴.</ref>. در کتاب «بحوث فی الملل و النحل» مصادیق متعددی از توسل [[انبیا]]{{عم}} و [[صحابه]] در منابع عامه طرح شده<ref>بحوث فی الملل و النحل، ج۴، ص۳۸۰ به بعد.</ref>.<ref>[[حسن علی‌پور وحید|علی‌پور وحید، حسن]]، [[مکتب در فرآیند نواندیشی (کتاب)|مکتب در فرآیند نواندیشی]]، ص ۲۵۶.</ref> | ||
==پرسش مستقیم== | ==پرسش مستقیم== | ||