پرش به محتوا

اغلب بن جشم بن عمرو بن عبیده عجلی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
 
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[اغلب بن جشم بن عمرو بن عبیده عجلی در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[اغلب بن جشم بن عمرو بن عبیده عجلی در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط  = }}


==مقدمه==
== مقدمه ==
وی از تیره [[سعد بن عجل بن لجیم]] از [[قبیله بکر بن وائل]]<ref>ابن کلبی، ج۱، ص۲۷؛ ابن قتیبه، ص۹۷.</ref> و از شعرای حماسه‌سرا است که بدین جهت به او اغلب الراجز نیز گفته‌اند <ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۹.</ref>. او نخستین [[شاعری]] است که رجزهای طولانی ساخت، و شعرای بعد، از سبک او [[تقلید]] کردند<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۲۱، ص۳۳.</ref>. [[زرکلی]]<ref>زرکلی، ج۱، ص۳۳۵.</ref> به نقل از آمدی گفته است: طولانی‌ترین و صحیح‌ترین رجزها از اوست. بکری گفته است: او آخرین شخص از [[معمرین]] [[جاهلیت]] است. چنان که [[مرزبانی]] نیز او را در شمار [[شاعران]] مخضرم یاد کرده است<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۹.</ref>. [[ابن ماکولا]]<ref>ابن ماکولا، ج۶، ص۵۱.</ref> و [[زبیدی]]<ref>زبیدی، ج۸، ص۲۳۰.</ref> نام [[پدر]] او را جشعم آورده‌اند در حالی که تمام منابعی که به نام «اغلب» اشاره کرده‌اند نام پدر او را «جشم» گفته‌اند، بنابراین جشم به جشعم [[تحریف]] شده است. در ضبط «اغلب» نیز دو وجه، «اَغلب» و «أُغلب» را از ابن کلبی و [[دارقطنی]]، نقل کرده است<ref>ابن ماکولا، ج۶، ص۵۱.</ref>.
وی از تیره [[سعد بن عجل بن لجیم]] از [[قبیله بکر بن وائل]]<ref>ابن کلبی، ج۱، ص۲۷؛ ابن قتیبه، ص۹۷.</ref> و از شعرای حماسه‌سرا است که بدین جهت به او اغلب الراجز نیز گفته‌اند <ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۹.</ref>. او نخستین [[شاعری]] است که رجزهای طولانی ساخت، و شعرای بعد، از سبک او [[تقلید]] کردند<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۲۱، ص۳۳.</ref>. [[زرکلی]]<ref>زرکلی، ج۱، ص۳۳۵.</ref> به نقل از آمدی گفته است: طولانی‌ترین و صحیح‌ترین رجزها از اوست. بکری گفته است: او آخرین شخص از [[معمرین]] [[جاهلیت]] است. چنان که [[مرزبانی]] نیز او را در شمار [[شاعران]] مخضرم یاد کرده است<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۹.</ref>. [[ابن ماکولا]]<ref>ابن ماکولا، ج۶، ص۵۱.</ref> و [[زبیدی]]<ref>زبیدی، ج۸، ص۲۳۰.</ref> نام [[پدر]] او را جشعم آورده‌اند در حالی که تمام منابعی که به نام «اغلب» اشاره کرده‌اند نام پدر او را «جشم» گفته‌اند، بنابراین جشم به جشعم [[تحریف]] شده است. در ضبط «اغلب» نیز دو وجه، «اَغلب» و «أُغلب» را از ابن کلبی و [[دارقطنی]]، نقل کرده است<ref>ابن ماکولا، ج۶، ص۵۱.</ref>.


[[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۹.</ref> او را در قسم [[صحابه]] آورده، اما گفته است احدی او را در شمار صحابه نیاورده است، در حالی که [[ابن حزم]]<ref>جمهره، ص۳۱۳.</ref> تصریح به [[صحابی]] بودن او کرده و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۲۶۲.</ref> نیز او را در کتاب خود آورده است. ظاهر ابن حجر اندک دلیل ابن اثیر را در صحابی بودن اغلب نپذیرفته و به همین جهت به نقل از [[ابن قتیبه]] گفته است: اغلب بن جشم، [[اسلام]] آورد و [[مهاجرت]] کرد، اما مراد ابن قتیبه از «[[هاجر]]» [[هجرت]] نزد [[رسول خدا]]{{صل}} نیست، ممکن است مراد او [[هجرت به مدینه]] بعد از [[رحلت رسول خدا]]{{صل}} باشد، و شاهدش هم این است که دیگر صحابه‌نگاران او را در شمار صحابه ذکر نکرده است<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۹.</ref> و همین احتمال سیب شده نام اغلب در قسم سوم - مخضرمین -<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۴۹.</ref> نیز بیاید، در حالی که تصریح به [[صحابی]] بودن اغلب شده است و انصراف در «[[هاجر]]» هم [[هجرت]] در [[زمان رسول خدا]] است؛ بنابراین صحابی دانستن اغلب خالی از قوت نیست.
[[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۹.</ref> او را در قسم [[صحابه]] آورده، اما گفته است احدی او را در شمار صحابه نیاورده است، در حالی که [[ابن حزم]]<ref>جمهره، ص۳۱۳.</ref> تصریح به [[صحابی]] بودن او کرده و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۲۶۲.</ref> نیز او را در کتاب خود آورده است. ظاهر ابن حجر اندک دلیل ابن اثیر را در صحابی بودن اغلب نپذیرفته و به همین جهت به نقل از [[ابن قتیبه]] گفته است: اغلب بن جشم، [[اسلام]] آورد و [[مهاجرت]] کرد، اما مراد ابن قتیبه از «[[هاجر]]» [[هجرت]] نزد [[رسول خدا]] {{صل}} نیست، ممکن است مراد او [[هجرت به مدینه]] بعد از [[رحلت رسول خدا]] {{صل}} باشد، و شاهدش هم این است که دیگر صحابه‌نگاران او را در شمار صحابه ذکر نکرده است<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۴۹.</ref> و همین احتمال سیب شده نام اغلب در قسم سوم - مخضرمین -<ref>ابن حجر، ج۱، ص۳۴۹.</ref> نیز بیاید، در حالی که تصریح به [[صحابی]] بودن اغلب شده است و انصراف در «[[هاجر]]» هم [[هجرت]] در [[زمان رسول خدا]] است؛ بنابراین صحابی دانستن اغلب خالی از قوت نیست.


اغلب بن جشم [[اسلام]] آورد و [[مسلمان]] خوبی شد، سپس همراه [[سعد بن ابی وقاص]] به [[عراق]] رفت و در [[کوفه]] ساکن شد و در [[نبرد]] [[نهاوند]] کشته شد و در همان جا مدفون گشت<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۲۶۲؛ ذهبی، تجرید، ج۱، ص۲۵؛ مجلسی، ج۸۹، ص۱۳۳.</ref>. هنگامی که [[مغیرة بن شعبه]]، [[والی کوفه]] بود، [[عمر بن خطاب]]، از او خواست از شعرهایی که شعرای کوفه درباره اسلام گفته‌اند، برایش بفرستد. [[مغیره]]، دنبال شعرا فرستاد تا شعرهای خود را بیاورند. [[لبید بن ربیعه عامری]]، [[سوره بقره]] را در صحیفه‌ای نوشت و گفت [[خداوند]] [[قرآن]] را به جای [[شعر]] به ما عطا کرد. اغلب بن جشم نزد مغیره آمد و با شعر زیر از او پرسیذ [[رجز]] بگوید یا قصیده:
اغلب بن جشم [[اسلام]] آورد و [[مسلمان]] خوبی شد، سپس همراه [[سعد بن ابی وقاص]] به [[عراق]] رفت و در [[کوفه]] ساکن شد و در [[نبرد]] [[نهاوند]] کشته شد و در همان جا مدفون گشت<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۲۶۲؛ ذهبی، تجرید، ج۱، ص۲۵؛ مجلسی، ج۸۹، ص۱۳۳.</ref>. هنگامی که [[مغیرة بن شعبه]]، [[والی کوفه]] بود، [[عمر بن خطاب]]، از او خواست از شعرهایی که شعرای کوفه درباره اسلام گفته‌اند، برایش بفرستد. [[مغیره]]، دنبال شعرا فرستاد تا شعرهای خود را بیاورند. [[لبید بن ربیعه عامری]]، [[سوره بقره]] را در صحیفه‌ای نوشت و گفت [[خداوند]] [[قرآن]] را به جای [[شعر]] به ما عطا کرد. اغلب بن جشم نزد مغیره آمد و با شعر زیر از او پرسیذ [[رجز]] بگوید یا قصیده:
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش