قاسطین: تفاوت میان نسخهها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۸: | خط ۸: | ||
'''قاسطین''' قاسطین هرچند از ریشۀ [[قسط]] (به معنی [[عدل]]) است، امّا معنای آن ستمگرانیاند که با [[قسط]] و [[عدل]] مخالفند. [[قرآن]] نیز قاسطین را هیزم [[دوزخ]] شمرده است.<ref>جنّ، آیه ۱۵</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۷۷.</ref>. | '''قاسطین''' قاسطین هرچند از ریشۀ [[قسط]] (به معنی [[عدل]]) است، امّا معنای آن ستمگرانیاند که با [[قسط]] و [[عدل]] مخالفند. [[قرآن]] نیز قاسطین را هیزم [[دوزخ]] شمرده است.<ref>جنّ، آیه ۱۵</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۷۷.</ref>. | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
*در [[تاریخ]]، مراد از قاسطین کسانیاند که زیربار [[حکومت عدل علوی]] نرفتند و با شکستن [[بیعت]] با او [[ستیز]] کردند و [[امام علی|امیر المؤمنین]] با آنان جنگید. قاسطین، عمدتا [[دشمنان]] آن [[حضرت]] بودند که بر محور [[حکومت]] [[شام]] و [[امویان]] گرد آمدند و [[جنگ صفین]] را به راه انداختند. [[معاویه]]، [[عمروعاص]]، [[عبید اللّه بن عمر]]، [[عبد الرحمن بن خالد]]، [[عبد اللّه بن عمروعاص]]، [[مروان حکم]]، [[معاویة بن خدیج]]، [[ضحاک بن قیس]]، [[بسر بن ارطاة]]، [[ابو الأعور سلمی]]، [[حبیب بن مسلمه]]، و [[شرحبیل بن سمط کندی]] از چهرههای شاخص قاسطین و از سران و [[فرماندهان سپاه]] [[معاویه]] در [[جنگ صفین]] بودند.<ref>دانشنامۀ امام علی، ج ۹ ص ۱۴۳</ref>[[جنگ صفین]]، یکی از فتنههای آنان بود. [[قتلها]]، [[غارتها]]، [[تفرقهافکنیها]]، [[جاسوسیها]] و [[دروغپراکنیها]] و نیز آشفته ساختن اوضاع بر ضد [[حکومت مشروع]] [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} از جمله کارهای دیگرشان به شمار میرود.<ref>از جمله ر. ک: «الغارات»، ثقفی، «الفتنة الکبری» طه حسین، «بحار الأنوار»، ج ۳۲، «دانشنامۀ امام علی»، ج ۹، مقالۀ قاسطین. «موسوعة الامام علی بن ابی طالب»، ج ۵ ص ۲۸۹</ref> [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] به [[امام علی|امیر المؤمنین]] خبر داده بود که با قاسطین و [[مارقین]] و [[ناکثین]] [[نبرد]] خواهد کرد: {{عربی|ستقاتل بعدی النّاکثین و القاسطین و المارقین}}<ref>بحار الأنوار، ج ۳۲ ص ۳۰۹، احقاق الحق، ج ۶ ص ۶۰</ref> و خود آن [[حضرت]] نیز میفرمود من [[مأمور]] به [[نبرد]] با این سه گروهم: {{عربی|امرت بقتال النّاکثین و القاسطین و المارقین}}<ref>بحار الأنوار، ج ۳۲ ص ۳۰۹، احقاق الحق، ج ۶ ص ۶۰</ref> و اشاره به سه [[جنگ جمل]]، [[صفین]] و [[جنگ نهروان|نهروان]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۷۷.</ref>. | * در [[تاریخ]]، مراد از قاسطین کسانیاند که زیربار [[حکومت عدل علوی]] نرفتند و با شکستن [[بیعت]] با او [[ستیز]] کردند و [[امام علی|امیر المؤمنین]] با آنان جنگید. قاسطین، عمدتا [[دشمنان]] آن [[حضرت]] بودند که بر محور [[حکومت]] [[شام]] و [[امویان]] گرد آمدند و [[جنگ صفین]] را به راه انداختند. [[معاویه]]، [[عمروعاص]]، [[عبید اللّه بن عمر]]، [[عبد الرحمن بن خالد]]، [[عبد اللّه بن عمروعاص]]، [[مروان حکم]]، [[معاویة بن خدیج]]، [[ضحاک بن قیس]]، [[بسر بن ارطاة]]، [[ابو الأعور سلمی]]، [[حبیب بن مسلمه]]، و [[شرحبیل بن سمط کندی]] از چهرههای شاخص قاسطین و از سران و [[فرماندهان سپاه]] [[معاویه]] در [[جنگ صفین]] بودند.<ref>دانشنامۀ امام علی، ج ۹ ص ۱۴۳</ref>[[جنگ صفین]]، یکی از فتنههای آنان بود. [[قتلها]]، [[غارتها]]، [[تفرقهافکنیها]]، [[جاسوسیها]] و [[دروغپراکنیها]] و نیز آشفته ساختن اوضاع بر ضد [[حکومت مشروع]] [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} از جمله کارهای دیگرشان به شمار میرود.<ref>از جمله ر. ک: «الغارات»، ثقفی، «الفتنة الکبری» طه حسین، «بحار الأنوار»، ج ۳۲، «دانشنامۀ امام علی»، ج ۹، مقالۀ قاسطین. «موسوعة الامام علی بن ابی طالب»، ج ۵ ص ۲۸۹</ref> [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] به [[امام علی|امیر المؤمنین]] خبر داده بود که با قاسطین و [[مارقین]] و [[ناکثین]] [[نبرد]] خواهد کرد: {{عربی|ستقاتل بعدی النّاکثین و القاسطین و المارقین}}<ref>بحار الأنوار، ج ۳۲ ص ۳۰۹، احقاق الحق، ج ۶ ص ۶۰</ref> و خود آن [[حضرت]] نیز میفرمود من [[مأمور]] به [[نبرد]] با این سه گروهم: {{عربی|امرت بقتال النّاکثین و القاسطین و المارقین}}<ref>بحار الأنوار، ج ۳۲ ص ۳۰۹، احقاق الحق، ج ۶ ص ۶۰</ref> و اشاره به سه [[جنگ جمل]]، [[صفین]] و [[جنگ نهروان|نهروان]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۷۷.</ref>. | ||
==قاسطین== | == قاسطین == | ||
سومین گروه مخالف [[امام علی]]{{ع}}، [[معاویه]] و [[یاران]] او بودند که قاسطین (ستمگران) نام گرفتهاند. اینان از آغاز، [[حکومت]] [[امیرمؤمنان]] را به رسمیت نشناختند و [[جنگ]] پر حادثه و طولانی [[صفین]] را پدید آوردند. این جنگ حدود چهار ماه پس از [[واقعه جمل]] آغاز گردید<ref>المسعودی، علی بن الحسین، مروج الذهب، ج۲، ص۳۸۶؛ ابن مزاحم، نصر، وقعة صفین، ص۱۳۱؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۳۵۶.</ref> و به کشته شدن شمار فراوانی از [[سپاهیان]] دو طرف انجامید. این [[نبرد]] طولانی، [[شهادت]] ۲۵ هزار نفر از سپاهیان امام علی{{ع}} و کشته شدن ۴۵ هزار تن از [[لشکریان معاویه]] را در پی داشت<ref>البلاذری، احمد، انساب الاشراف، ج۳، ص۹۸؛ المسعودی، علی بن الحسین، مروج الذهب، ج۲، ص۴۰۵ – ۴۰۶؛ همچنین ر.ک: ابن عبد ربه، العقد الفرید، ج۴، ص۳۱۹.</ref> و در حالی که بیش از چند [[ساعت]] به [[پیروزی]] نهایی [[سپاه امام]] باقی نمانده بود، با [[حیلهگری]] [[عمرو بن عاص]] و [[سادهلوحی]] و [[خیانت]] برخی از [[لشکریان امام علی]]{{ع}}، به [[سود]] معاویه پایان یافت و با پدید آوردن ماجرای [[حکمیت]]، خود، سرآغاز فتنهای دیگر گشت.<ref>[[حسن یوسفیان|یوسفیان]] و [[احمد حسین شریفی|شریفی]]، [[امام علی و مخالفان (مقاله)| مقاله «امام علی و مخالفان»]]، [[دانشنامه امام علی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۶]]، ص ۲۱۸.</ref> | سومین گروه مخالف [[امام علی]] {{ع}}، [[معاویه]] و [[یاران]] او بودند که قاسطین (ستمگران) نام گرفتهاند. اینان از آغاز، [[حکومت]] [[امیرمؤمنان]] را به رسمیت نشناختند و [[جنگ]] پر حادثه و طولانی [[صفین]] را پدید آوردند. این جنگ حدود چهار ماه پس از [[واقعه جمل]] آغاز گردید<ref>المسعودی، علی بن الحسین، مروج الذهب، ج۲، ص۳۸۶؛ ابن مزاحم، نصر، وقعة صفین، ص۱۳۱؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۳۵۶.</ref> و به کشته شدن شمار فراوانی از [[سپاهیان]] دو طرف انجامید. این [[نبرد]] طولانی، [[شهادت]] ۲۵ هزار نفر از سپاهیان امام علی {{ع}} و کشته شدن ۴۵ هزار تن از [[لشکریان معاویه]] را در پی داشت<ref>البلاذری، احمد، انساب الاشراف، ج۳، ص۹۸؛ المسعودی، علی بن الحسین، مروج الذهب، ج۲، ص۴۰۵ – ۴۰۶؛ همچنین ر. ک: ابن عبد ربه، العقد الفرید، ج۴، ص۳۱۹.</ref> و در حالی که بیش از چند [[ساعت]] به [[پیروزی]] نهایی [[سپاه امام]] باقی نمانده بود، با [[حیلهگری]] [[عمرو بن عاص]] و [[سادهلوحی]] و [[خیانت]] برخی از [[لشکریان امام علی]] {{ع}}، به [[سود]] معاویه پایان یافت و با پدید آوردن ماجرای [[حکمیت]]، خود، سرآغاز فتنهای دیگر گشت.<ref>[[حسن یوسفیان|یوسفیان]] و [[احمد حسین شریفی|شریفی]]، [[امام علی و مخالفان (مقاله)| مقاله «امام علی و مخالفان»]]، [[دانشنامه امام علی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۶]]، ص ۲۱۸.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |